Πέντε μουσικά σχήματα της Θεσσαλονίκης που αγαπάμε πολύ

Είναι φορές που η μουσική γυρνά πίσω στον χρόνο μονάχα για να επιστρέψει ανανεωμένη στο παρόν. Οι ρεμπέτικες, οι «πειραγμένες» παραδοσιακές και οι εντέχνως λαϊκές μελωδίες αποκτούν νέα μορφή μέσα από συγκροτήματα που αγαπούν να ντύνουν τα βράδια της Θεσσαλονίκης με τραγούδια ψυχής. Σχήματα που αγαπούν να εκφράζονται μέσα από τον ελληνικό στίχο και ήχο βρίσκονται εκεί έξω, ελεύθερα να τα ανακαλύψουμε.

Άιντε Ψιλά Ψιλά

Στην προηγούμενη ζωή τους, οι «Άιντε Ψιλά Ψιλά» θα ήταν μια μεγάλη πλατεία λουσμένη με φως ή μια θερμή χειραψία στη μέση του δρόμου. Το εξωστρεφές σχήμα, από το 2010 που πήρε το όνομά του σε μια παραλία της Αμμουλιανής, αντιμετωπίζει το έντεχνο τραγούδι ως εναλλακτική πηγή θετικής ενέργειας. Χωρίς ίχνος διδακτισμού και με ειλικρινή διάθεση να ψυχαγωγήσει τον κόσμο, το μουσικό αυτό τρίο κατακτά κάθε μικρή ή μεγάλη σκηνή στην οποία ανεβαίνει. Παλιά και νεότερα τραγούδια, παιγμένα με μια αισθητική που εξυψώνει τον άνθρωπο και τον σέβεται, αποκτούν δεύτερη ζωή μέσα από το βιολί και τη ζωηρή φωνή της Ιωάννας Κουρκούδιαλου, μέσα από την κιθάρα και τη λαϊκή χροιά του Πλάτωνα Τσιπίδη, μέσα από το μπουζούκι και το ευφυές πνεύμα του επίσης τραγουδιστή, αλλά και τραγουδοποιού Νίκου Χρηστίδη. Ο τελευταίος, μάλιστα, κυκλοφόρησε μέσα στο 2016 τον πρώτο προσωπικό του δίσκο με τίτλο «Ο τρελός του χωριού», στον οποίο συμμετείχε ως ερμηνευτής και ο Δημήτρης Ζερβουδάκης. Κομμάτια από αυτή τη δουλειά ακούγονται στις live εμφανίσεις των «Άιντε Ψιλά Ψιλά» και δένουν δίχως δεύτερη σκέψη με το υπόλοιπο ρεπερτόριό τους.

Γκιντίκι

Το Γκιντίκι είναι ένα χαμηλό βουνό που βρίσκεται ανάμεσα στη Λάρισα και το χωριό Συκούριο. Από το 2014, στο ίδιο όνομα ακούνε και οι «Γκιντίκι», το μουσικό σχήμα που προσεγγίζει την παραδοσιακή μουσική με μια περισσότερο αστική διάθεση. Παιδιά που μεγάλωσαν στις πόλεις, κυρίως με ροκ ακούσματα στην εφηβεία τους, αποφάσισαν να ασχοληθούν με την παράδοση της Μακεδονίας, της Θράκης, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Κρήτης. Η «Ιτιά», η «Τασιά» και το «Στέργιος πισμάνιψι» είναι λίγα από τα τραγούδια που μεταμορφώνονται στα χέρια τους και αποκτούν μια δεύτερη ζωή στο «εδώ και τώρα» των μικρών καφενείων και μεζεδοπωλείων της Θεσσαλονίκης. Ο Κωσταντής Παπακωνσταντίνου (γιος του Θανάση Παπακωνσταντίνου) και ο Τάσος Κοφοδήμος, μέλη επίσης του ανερχόμενου συγκροτήματος «Λάργκο», συναντούν τον Κωνσταντίνο Λάζο με την γκάιντά του και τον Χρήστο Δανά με το βιολί του και διατηρούν ζωντανή την μουσική κληρονομιά που περνάει από γενιά σε γενιά. Τα βράδια που παίζουν live οι «Γκιντίκι» κανείς δεν ρωτάει τον κωδικό του wifi, όλοι μπαίνουν σε χορούς κυκλωτικούς και αφήνονται στη στιγμή. Το ίδιο συνέβη χιλιόμετρα μακριά εκτός συνόρων, στη Λυών της Γαλλίας, που καλέστηκαν πριν μερικούς μήνες για να παίξουν.

Κατιφέ

Όταν η Ρόζα Εσκενάζυ τραγουδούσε τον «Κατιφέ», ένα παραδοσιακό τραγούδι της Μ. Ασίας, το ημερολόγιο έδειχνε 1931. Αρκετές δεκαετίες αργότερα και σε άλλον πια αιώνα, τρεις μουσικοί με έδρα τη Θεσσαλονίκη εμπνεύστηκαν από τη βασίλισσα του ρεμπέτικου και αποφάσισαν ποιο θα είναι το όνομά τους. Οι «Κατιφέ», από το 2014 μέχρι και σήμερα, έχουν στο ρεπερτόριό τους «ό, τι μιλάει από ψυχής και ό, τι τραγουδιέται παλλαϊκά» στο είδος που προσδιορίζουν ως ρετρό λαϊκό. Αντλούν κομμάτια από τη μουσική ιστορία της χώρας που φτάνει ως τη δεκαετία του ’60, μένοντας πιστοί στις πρώτες εκτελέσεις. Την αυθεντικότητα εκείνης της εποχής επιχειρούν να μεταφέρουν στον κόσμο, να ταιριάξουν τον παλιό ήχο στα μέτρα του σήμερα χωρίς σύγχρονα μέσα και αλλοιώσεις. Ο Γιώργος Βαρτσάκης (τρίχορδο μπουζούκι, φωνή), ο Κώστας Γεκουσίδης (ρεμπετοκίθαρο, φωνή) και ο Παύλος Γεωργιάδης (ακορντεόν) είναι από κοινού οι οδηγοί σε αυτό το μελωδικό ταξίδι στο παρελθόν με το έντονο χρώμα του κατιφέ, ενός λουλουδιού της άνοιξης με πορτοκαλί και κίτρινα άνθη.

Οι Άγγελοι του Τσιτσάνη

Στο ρεμπέτικο η γυναίκα ήταν ευχή και κατάρα μαζί. Ήταν ένα πάθος ατελείωτο, κάτι το αναπόφευκτο μέσα στην πορεία της ζωής. Σκάβοντας βαθιά στην ιστορία του μουσικού αυτού είδους και με τη γυναικεία τους ταυτότητα ως παράσημο, οι «Άγγελοι του Τσιτσάνη» παίζουν στα στέκια της Θεσσαλονίκης όλα εκείνα τα τραγούδια που είναι γραμμένα πια στο dna μας. Μια λίστα από ακούσματα που δε σβήνουν ποτέ γιατί δεν είναι απλώς γραμμένα σε χαρτί, αλλά υπάρχουν και εκφράζονται μέσα από το φίλτρο της κάθε νέας γενιάς που τα διασώζει. Τρία φωτεινά κορίτσια, που ομολογούν απερίφραστα ότι θέλουν να γεράσουν μέσα στη μουσική, στήνουν μια δωρική ενορχήστρωση και φέρνουν εις πέρας κάθε αποστολή διασκέδασης με τελικό νικητή το μπαγλαμαδάκι. «Να μιλάτε σιγά, να τραγουδάτε δυνατά» είναι το μότο που τους εμπνέει, αυτό που επιβάλλεται από μόνο του αυτολεξεί όταν ο χώρος γεμίζει από τις δυνατές πενιές τους. Η Μαριάννα Βογιατζή, η Ελένη Νοταρίδου και η Λένα Τζαμπάζη είναι οι τελευταίοι άγγελοι που έπεσαν από τον ουρανό απευθείας στα μουσικά μας στέκια.

Πλήρη Ντάξει

Με τέσσερις φωνές, μπουζούκι, λαϊκή κιθάρα και μπαγλαμά η κομπανία των «Πλήρη Ντάξει» ξεκίνησε την μουσική της πορεία το 2012 με τη μορφή που παραπέμπει στον κλασικό τύπο λαϊκής ορχήστρας της δεκαετίας του ’30. Από την πρώτη τους εμφάνιση στο Ίγγλις μέχρι σήμερα, το σχήμα μένει πιστό στην αγάπη του προς το προπολεμικό ρεμπέτικο. Ως επαγγελματίες και συνειδητοποιημένοι παίκτες της μουσικής, προσεγγίζουν το παρελθόν με την ίδια καλλιτεχνική φροντίδα που συνθέτουν το δικό τους, πρωτογενές υλικό. Έχουν ήδη κυκλοφορήσει τρεις ολοκληρωμένους δίσκους με θεματολογία βγαλμένη μέσα από το ρεμπέτικο «οπλοστάσιο». Η αγάπη, η διασκέδαση, η σάπια κοινωνία, η επιστήμη, η θρησκεία. Όλα αυτά και άλλα τόσα φιλτράρονται μέσα από σταράτα λόγια και μας ταξιδεύουν ως ύφος σε μια άλλη εποχή: «Κι όλες οι πίκρες του ντουνιά/ κι όλα τα βάσανά μου/ κάνουν φτερά απ’ τον καπνό/ που ’χω στα σωθικά μου» («Τ’ αφιόνι», δίσκος «Αποστολή στο Διάστημα»). Οι «Πλήρη Ντάξει» είναι οι:Κατερίνα Δούκα, Λευτέρης Τσικουρίδης, Μανώλης Πορφυράκης, Χρήστος Παππάς και φέτος ταξίδεψαν στη Μελβούρνη για ένα φεστιβάλ αφιερωμένο στο ρεμπέτικο.

*Το αφιέρωμα στα σχήματα της πόλης περιλαμβάνεται στην Parallaxi Απριλίου