Αυτά είναι τα νέα βιβλία που θα διαβάσεις μέχρι να έρθει ο χειμώνας

Σκέψου τώρα που αρχίζουν τα κρύα, μία ελαφριά κουβερτούλα στα πόδια, έναν ζεστό καφέ στο φλυτζάνι, αναμμένη τη θέρμανση (όσο αντέχει η τσέπη του καθενός) και ένα καλό βιβλίο που θα σε ταξιδέψει εκεί που δύσκολα αλλιώς θα πήγαινες.

Μέσα από σελίδες, λέξεις και πλοκή με ενδιαφέρον, σίγουρα κάπως καλύτερα θα περάσει κι αυτός ο χειμώνας.

Κι έτσι, μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες νέες εκδοτικές προτάσεις που έπεσαν στα χέρια μας τον τελευταίο καιρό, θα τις βρείτε παρακάτω!

Το μπάσταρδο | Μένιος Σακελλαρόπουλος

«Ποιος είναι ο πατέρας μου, γαμώτο; Ποιος μας έριξε σε τέτοια μιζέρια; Ποιος ρήμαξε τη ζωή μας;» ούρλιαζε απελπισμένος στο πρόσωπο της μάνας του. Η Νατάσα κοιτούσε τον γιο της κλαμένη, με τη θύελλα να μαίνεται μέσα της. Χρόνια ολόκληρα κρατούσε το τρομερό μυστικό και ήθελε να το πάρει μαζί της στον τάφο. Η ίδια η ζωή όμως σκηνοθέτησε μια τραγωδία που δεν μπορούσε να φανταστεί κανείς, όπως και τις τρομακτικές συνέπειές της. Δύο βιασμοί, ένας λάθος υπολογισμός, μια αδιανόητη πολιτική ίντριγκα που ρίχνει κυβερνήσεις, μια δολοφονία, ένας παπάς με λερωμένα ράσα. Αμαρτίες, λάθη, πάθη, μυστικά, ψέματα, βρόμικα λεφτά, δολοπλοκίες, από τη Σαλαμίνα ως το Ψυχικό και το πρωθυπουργικό γραφείο, ένα δράμα πίσω από κλειστές πόρτες, εκεί όπου όλα κρύβονται κάτω από το χαλί. Ένα κοινωνικοπολιτικό θρίλερ που τρομάζει ακόμα και τους ίδιους τους πρωταγωνιστές, οι οποίοι παραμένουν ως το τέλος άρρηκτα δεμένοι μεταξύ τους! Και στη μέση… ένα μπάσταρδο, που αποφάσισε να πάρει τη ζωή του στα χέρια του με κάθε κόστος.

*Ο Μένιος Σακελλαρόπουλος δεν ασχολήθηκε με αποτρόπαια εγκλήματα, μετά τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θράκης, παρά μόνο πολύ αργότερα, στα μυθιστορήματά του. Τον είχε κερδίσει ήδη η δημοσιογραφία, την οποία ταλαιπωρεί επί σαράντα έξι συναπτά έτη. Ξεκίνησε μαθητής λυκείου ακόμα από το Φως, μύρισε το μελάνι στις εφημερίδες Βραδυνή, Έθνος, Ελεύθερος Τύπος, Αθλητική, Sportime, Derby, στα περιοδικά Εικόνες, Nitro, Active, Επίκαιρα, βούτηξε στα ερτζιανά (ΕΡΑ, Sport FM, Sentra FM, SPORT 24), ήταν στο Mega Channel, στο Open TV και ξανά στο Mega. Έκανε τρεις φορές τον γύρο της Ευρώπης, φτάνοντας ως τη Νότια Αφρική, με εκατοντάδες ρεπορτάζ και χιλιάδες βίντεο, όλα με ένα δικό του χρώμα. Είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ και του ΠΣΑΤ, από τον οποίο έχει βραβευτεί τέσσερις φορές για τηλεοπτικά θέματα. Το 2024 τιμήθηκε με το Βραβείο Μπότση παρουσία της Προέδρου Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Παραμένει έφηβος και εκρηκτικός, συνεχίζει να ονειρεύεται, να χαμογελάει, να σαρκάζει και να αυτοσαρκάζεται, και πιστεύει στην… άσπρη μέρα.

Εκδόσεις Ψυχογιός, σελ. 432

Η τέχνη στην Ελλάδα | Επιμέλεια: Αρετή Αδαμοπούλου

Με μια ιστορική και κριτική ματιά, ο παρών συλλογικός τόμος εξετάζει το μεταπολεμικό θεσμικό πλαίσιο για την τέχνη στην Ελλάδα από το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου μέχρι σήμερα. Οι συγγραφείς του, δώδεκα Έλληνες ιστορικοί της τέχνης φωτίζουν βασικά θέματα και συζητήσεις, και αποκαλύπτουν το πώς, από ποιους και πότε συγκροτήθηκαν οι κοινές παραδοχές για το τι είναι ενδιαφέρον, τι αξίζει να εκτεθεί ή ποιο εκτιμάται ως αξιόλογο έργο τέχνης, ό,τι γενικά αποτελεί πλέον βεβαιότητα. Στα κείμενα τους διαφαίνονται οι επιδιώξεις και οι αγωνίες των πρωταγωνιστών της ιστορίας αλλά και του παρόντος, οι αντικρουόμενες απόψεις και οι ενδιάμεσοι χώροι, τα θεωρητικά σχήματα που χρησιμοποιήθηκαν και κάποτε παρερμηνεύθηκαν, καθώς και οι διαδρομές μέχρι το τελικό αποτέλεσμα, το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις μοιάζει σήμερα αυτονόητο.

Η πρώτη θεματική ενότητα του βιβλίου είναι περισσότερο χρονικά προσδιορισμένη και αφορά στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. Συγκεκριμένα, εξετάζονται οι εκθέσεις προπαγάνδας που επιχειρούσαν να διαμορφώσουν μια θετική εικόνα για τον νέο πολιτικό προσανατολισμό της χώρας στο ψυχροπολεμικό πλαίσιο (Εύη Παπαδοπούλου), οι προσπάθειες της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών για ενσωμάτωση των εφαρμοσμένων τεχνών στο πρόγραμμα σπουδών της (Χριστίνα Δημακοπούλου), οι εκθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών στο κρουαζιερόπλοιο Ολυμπία (Άννυ Μάλαμα), καθώς και η οικοδόμηση μιας γραμμικής αφήγησης για την ιστορία της τέχνης του νεότερου ελληνικού κράτους (Λευτέρης Σπύρου). Οι συλλογικές ή κρατικές πολιτικές, σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την τέχνη στην Ελλάδα που άλλαξαν σημαντικά την καταστατική λειτουργία τους ή ιδρύθηκαν στη μεταπολεμική περίοδο είναι το αντικείμενο της δεύτερης ενότητας κειμένων.

Σ’ αυτήν παρουσιάζονται η περίπτωση της ανασυγκρότησης και εκσυγχρονισμού του Καλλιτεχνικού Επαγγελματικού Επιμελητηρίου (Σπύρος Μοσχονάς), τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (Τίνα Πανδή), οι προσπάθειες για τη θεσμική αναγνώριση και την ίδρυση ενός μουσείου φωτογραφίας στην Ελλάδα (Ηρώ Κατσαρίδου), καθώς και η θεσμική δράση του Υπουργείου Πολιτισμού για τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία (Άνη Κοντογιώργη). Στην τρίτη και τελευταία ενότητα του βιβλίου τα κείμενα επικεντρώνονται αποκλειστικά σε σύγχρονες εικαστικές πρακτικές, καθώς και ευρύτερα στο θεσμικό πλαίσιο για τη σύγχρονη τέχνη. Έτσι, εξετάζονται η εμπλοκή ιδιωτών καιΝομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου στην παραγωγή και διάχυση της σύγχρονης τέχνης (Ειρήνη Γερογιάννη, Λουίζα Αυγήτα), και οι ιδεολογικές κατευθύνσεις και πρακτικές σχετικά με τις εικαστικές εγκαταστάσεις και την κινούμενη εικόνα (Αρετή Αδαμοπούλου, Μάρω Ψύρρα).

*Η Αρετή Αδαμοπούλου είναι καθηγήτρια ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

University Studio Press | σελ. 424

Ηλιακτίδες Αγκαλιάς στο Πεντάγραμμο της Αγάπης | Παράσχος (Πάρης) Μανιάτης

Αυτό το βιβλίο δεν είναι απλώς μια συλλογή ποιημάτων και λογοτεχνικών κειμένων· είναι ένα βαθύ κάλεσμα προς την ψυχή και το πνεύμα μας. Αποτελείται από 123 ποιήματα και 37 πεζά κείμενα, συνδυάζοντας βαθυστόχαστη σκέψη και καλλιτεχνική έκφραση, προσφέροντας στον αναγνώστη μια μοναδική πνευματική εμπειρία.

Γιατί να το διαβάσετε;

Σε μια εποχή γεμάτη αντιφάσεις, η συλλογή αυτή φωτίζει την ουσία της ζωής και της ανθρώπινης ύπαρξης, μέσα από τα μάτια ενός έμπειρου και πολυγραφότατου δημιουργού. Ο Παράσχος (Πάρης) Μανιάτης έχει διδάξει για 40 χρόνια σε 12 πανεπιστήμια, σε 6 διαφορετικές χώρες. Έχει δημοσιεύσει 8 ακαδημαϊκά συγγράμματα σε ελληνικούς και ξενόγλωσσους εκδοτικούς οίκους και περίπου 90 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά. Επιπλέον, έχει δημιουργήσει 240 βίντεο με μουσικά έργα, τα οποία είναι διαθέσιμα στο YouTube. Μας καλεί να σκεφτούμε βαθύτερα για την αγάπη, την ελπίδα, την ελευθερία, την ανθρώπινη φύση και την εσωτερική μας πραγματικότητα. Κάθε ποίημα και κείμενο αγγίζει τις προκλήσεις της καθημερινότητας, τις κοινωνικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις, καθώς και τις συναισθηματικές συγκρούσεις που αντιμετωπίζουμε όλοι.

Τι θα βρείτε στις σελίδες του;

• Εκφράσεις της Αγάπης: Ποιήματα και κείμενα που υμνούν την αγάπη σε όλες της τις μορφές, από την πιο εσωτερική και προσωπική έως την παγκόσμια.

• Ανθρώπινες Σκέψεις και Συναισθήματα: Ένα ταξίδι στη συνείδηση και το ασυνείδητο, εξερευνώντας τις αντιφάσεις και τις πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης.

• Ποιητική Αναζήτηση: Μέσα από τη δύναμη των λέξεων, ο συγγραφέας μας προσκαλεί να αναλογιστούμε τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής και της ύπαρξής μας.

• Εμπνευσμένες Αφιερώσεις: Κείμενα αφιερωμένα σε μεγάλους δημιουργούς, όπως ο Καβάφης, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Καζαντζάκης, ο Ηλίας Βενέζης, η Σαπφώ, ο Σωκράτης και άλλοι, που ενέπνευσαν τη δημιουργία αυτής της μοναδικής συλλογής.

Ένα Κάλεσμα σε Όλους Εμάς

Αυτό το ανθολόγιο δεν είναι απλώς ένα βιβλίο. Είναι ένας καθρέφτης της ανθρώπινης ψυχής, μια γέφυρα που μας συνδέει με την αληθινή μας φύση και μας καλεί να ανακαλύψουμε την εσωτερική μας φωνή. Μας προτρέπει να κοιτάξουμε πέρα από την καθημερινότητα, να σκεφτούμε βαθιά για τον κόσμο γύρω μας και να ανακαλύψουμε την ομορφιά της ανθρώπινης συνύπαρξης.

Το βιβλίο “Ηλιακτίδες Αγκαλιάς στο Πεντάγραμμο της Αγάπης” είναι διαθέσιμο τώρα σε όλα τα καταστήματα βιβλίων και online. Αποκτήστε το σήμερα και ανακαλύψτε μια νέα οπτική για την ποίηση και τη λογοτεχνία!

Μη χάσετε την ευκαιρία να ζήσετε αυτήν την ποιητική εμπειρία. Ελάτε μαζί μας σε αυτό το πνευματικό ταξίδι που υπόσχεται να αγγίξει την καρδιά σας και να εμπνεύσει το πνεύμα σας!

*Ο Παράσχος (Πάρης) Μανιάτης γεννήθηκε στη Μυτιλήνη της Λέσβου. Είναι υιός του αποθανό­ντος μουσικοδιδάσκαλου, χοράρχη και πρώην Πρωτοψάλτη του Μητροπολιτικού Ναού Μυτιλήνης Θεόδωρου Χ. Μανιάτη και αδελφός του Δρ. Παναγιώτη Θ. Μανιά­τη νυν Πρωτοψάλτη του Μητροπολιτικού Ναού Μυτιλήνης. Δίδαξε και διδάσκει επί 34 συναπτά ακαδημαϊκά έτη σε Πανεπιστήμια. Είναι συγγραφέας και ενεργός μουσικοσυνθέτης, κυρίως συμφωνικής μουσικής και έντεχνων τραγουδιών. Επίσης, ανακηρύχθηκε ως ένας από τους 100 κορυφαίους μουσικούς του 2017 από το Διεθνές Βιογραφικό Κέντρο του Cambridge-Αγγλίας

Εκδόσεις Μπαρμπουνάκης | σελ. 315

Το παιδί του Διαβόλου | Πέτρος Τατσόπουλος

Στη χώρα όπου δημοφιλείς άγιοι, νεκροί εδώ και τρεις αιώνες, απαιτούν κάθε είκοσι πέντε χρόνια να τους αλλάζουν τα άμφια και αγράμματοι καλόγεροι συνομιλούν με σαύρες ή ρίχνουν στα σκουπίδια τον Δαρβίνο, ακόμα και η πιο παρανοϊκή τερατολογία εντάσσεται σε μια ιδιότυπη «κανονικότητα» ενώ ταυτόχρονα κάθε απόπειρα για την άρθρωση στοιχειωδώς «ορθού λόγου» αντιμετωπίζεται ως «εξωφρενική», αν όχι ως υπαγορευμένη από τον ίδιο τον Διάβολο.

Πάνω και πίσω από αυτή τη μεσαιωνική παλινδρόμηση, στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη συναίνεση των πολιτικών αρχών και τη δικαιοσύνη ηχηρά απούσα, στήνεται ένας θηριώδης «εισπρακτικός μηχανισμός» γύρω από ανεξέλεγκτα «ιερά λείψανα» κι εξόφθαλμες «απάτες θαυμάτων» με ανυπολόγιστα κέρδη. Ο Πέτρος Τατσόπουλος, δεκαοχτώ χρόνια μετά τη γλυκόπικρη Καλοσύνη των ξένων, επανέρχεται με μια αυτοβιογραφική αφήγηση υψηλής έντασης και με την ανυποχώρητη πρόθεση να πει τα πράγματα με το όνομά τους.

*Ο Πέτρος Τατσόπουλος γεννήθηκε στο Ρέθυμνο τον Δεκέμβριο του 1959. Σπούδασε οικονομικά και πολιτικές επιστήμες. Εργάστηκε ως ασκούμενος κοινωνικός λειτουργός, συν-σεναριογράφος (Οι απέναντι [1981] του Γιώργου Πανουσόπουλου, Υπόγεια διαδρομή [1983] του Απόστολου Δοξιάδη), δημοσιογράφος, σύμβουλος εκδόσεων και παρουσιαστής πολιτιστικών εκπομπών στη δημόσια και στην ιδιωτική τηλεόραση: Πνεύμα αντιλογίας (ΕΤ-1, 1999-2000), Μεγάλοι Έλληνες-Ελευθέριος Βενιζέλος (ΣΚΑΪ, 2009), 1821 (ΣΚΑΪ, 2011), Μπρα ντε Φερ (Action 24, 2014). Μαζί με τον Κώστα Μουρσελά, τον Γιώργο Σκούρτη και τον Αντώνη Σουρούνη μετείχε στο Παιχνίδι των Τεσσάρων (1998). Έχει δημοσιεύσει είκοσι βιβλία. Ανάμεσά τους: Οι ανήλικοι (1980), Το παυσίπονο (1982), Η καρδιά του κτήνους (1987 – μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Ρένο Χαραλαμπίδη το 2005), Η πρώτη εμφάνιση (1994), Τιμής ένεκεν (2004), Η καλοσύνη των ξένων (2006), Νεοέλληνες (2007), Ο Σίσυφος στο μπαλκόνι (2009 – Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), Το βιβλίο για τα βιβλία (2010), Ήμουν κι εγώ εκεί (2016), Γκαγκάριν (2016). Διηγήματα και μυθιστορήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, τουρκικά και τσεχικά. Μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας Συγγραφέων την περίοδο 2001-2003, υπό την προεδρία του Βασίλη Βασιλικού, και βραχύβιος αντιπρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου το 2010. Βουλευτής κατά την περίοδο 2012-2015. Μέλος της ελληνικής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας στο Συμβούλιο της Ευρώπης (2012-2013). Έχει δύο παιδιά, τον Γιάννη και τη Δανάη.

Εκδόσεις Μεταίχμιο, σελ. 364

Μπαουμγκάρτνερ | Paul Auster

Η ζωή του Σάι Μπαουμγκάρτνερ έχει καθοριστεί από τη βαθιά, διαρκή αγάπη του για τη γυναίκα του, την Άννα, που σκοτώθηκε σε ένα ατύχημα στη θάλασσα πριν από εννιά χρόνια. Τώρα, στα εβδομήντα ένα του, ο Μπαουμγκάρτνερ συνεχίζει να παλεύει για να ζήσει χωρίς εκείνη. Το μυθιστόρημα ξετυλίγεται μέσα από τις μνήμες και τις ιστορίες που αναδύονται, πηγαίνοντάς μας πίσω στο 1968, όταν γνωρίστηκαν ο Σάι και η Άννα, άφραγκοι φοιτητές στη Νέα Υόρκη, και στην παθιασμένη τους σχέση, διάρκειας σαράντα ετών, ενώ στη συνέχεια επιστρέφουμε στα νεανικά χρόνια του Μπαουμγκάρτνερ στο Νιούαρκ και στον πολωνικής καταγωγής πατέρα του, ιδιοκτήτη ενός καταστήματος ρούχων και αποτυχημένο επαναστάτη.

Γεμάτο συμπόνια και οξυδέρκεια, με τη διεισδυτική ματιά του Paul Auster, που ξέρει να εντοπίζει την ομορφιά στις πιο εφήμερες και μικρές στιγμές της καθημερινής ζωής, το μυθιστόρημα θέτει το εξής ερώτημα: Γιατί θυμόμαστε για πάντα κάποια πράγματα ενώ άλλα τα ξεχνάμε; Σε ένα από τα πιο λαμπρά έργα του ο Paul Auster απαθανατίζει ολόκληρες ζωές.

*Ο Paul Auster (Πολ Όστερ) γεννήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου του 1947 στο Νιου Τζέρσι από γονείς πολωνοεβραϊκής καταγωγής. Απόφοιτος του πανεπιστηµίου Κολούµπια, µετά τις σπουδές του έζησε για ένα διάστηµα στη Γαλλία. Το πρώτο του πεζογραφικό βιβλίο είναι το αυτοβιογραφικό δοκίµιο Η επινόηση της μοναξιάς (1982). Ακολούθησε η Τριλογία της Νέας Υόρκης: Γυάλινη πόλη (1985), Φαντάσµατα (1986) και Το κλειδωµένο δωµάτιο (1986), µεταµοντέρνες παραλλαγές της ιστορίας µυστηρίου που τον καθιέρωσαν ως έναν από τους σηµαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς. Έκτοτε έχει γράψει πλήθος πεζογραφικών έργων µεταξύ των οποίων τα µυθιστορήµατα: Mr. Vertigo, Το βιβλίο των ψευδαισθήσεων, Σάνσετ Παρκ, Αόρατος, 4 3 2 1, Φλεγόμενο αγόρι, Αιματοβαμμένο έθνος. Ασχολήθηκε επίσης µε τον κινηµατογράφο τόσο ως σκηνοθέτης όσο και ως σεναριογράφος. Είναι µέλος της Αµερικανικής Ακαδηµίας Τεχνών και Γραµµάτων. Πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα σε ηλικία 77 ετών την 1η Μαΐου 2024.

Εκδόσεις Μεταίχμιο | σελ. 256

Το αρχαίο θέατρο μέσα από τις πηγές | Eric Csapo & William J. Slater (Μετάφραση: Βάιος Λιαπής)

Tὸ ἀρχαῖο θέατρο μέσα ἀπὸ τὶς πηγές, ἔργο ἀναφορᾶς στὴ διεθνὴ βιβλιογραφία, προσφέρει ἕνα ἔγκυρο καὶ προσιτὸ πανόραμα τῶν μαρτυριῶν στὶς ὁποῖες βασίζεται ἡ μελέτη τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ καὶ ρωμαϊκοῦ θεάτρου. Ὁ μὴ εἰδικὸς ἀναγνώστης ἔχει, γιὰ πρώτη φορὰ σὲ τέτοια ἔκταση, τὴν εὐκαιρία νὰ ἔρθει σὲ ἄμεση ἐπαφὴ μὲ ἕνα εὐρύτατο φάσμα πρωτογενῶν πηγῶν σὲ ἀξιόπιστες μεταφράσεις καὶ νὰ σχηματίσει συνολικὴ εἰκόνα γιὰ τὸ θεατρικὸ φαινόμενο κατὰ τὴν ἀρχαιότητα, χωρὶς νὰ περιορίζεται ἀπὸ τὶς ἑκάστοτε συντομεύσεις καὶ παραλείψεις τῶν ἐγχειριδίων.

Ἡ ἑλληνικὴ ἔκδοση τοῦ βιβλίου τῶν Csapo καὶ Slater περιέχει πολυάριθμες βελτιώσεις καὶ διορθώσεις, καθὼς καὶ πλούσιες ἐπεξηγηματικὲς πληροφορίες. Ἰδιαίτερα σημαντικὴ εἶναι ἡ συμπληρωμένη καὶ ἐνημερωμένη βιβλιογραφία, ἡ ὁποία διευκολύνει τοὺς ἀναγνῶστες νὰ προσανατολιστοῦν πρὸς τὰ καλύτερα καὶ ἀντιπροσωπευτικότερα δείγματα τῆς σύγχρονης ἔρευνας στὸν τομέα τοῦ ἀρχαίου θεάτρου. Ἐξίσου σημαντικὸ εἶναι ὅτι ἡ μετάφραση τῶν ἀρχαίων πηγῶν ἔγινε ἐξυπαρχῆς μὲ βάση νεότερες καὶ ἐγκυρότερες ἐκδόσεις τῶν πρωτογενῶν πηγῶν.

Ἡ παρούσα ἔκδοση ἐμπλουτίζει τὴν ἑλληνικὴ βιβλιογραφία μὲ ἕνα θεμελιῶδες ἔργο, ποὺ θὰ χρησιμεύσει ὡς ἐργαλεῖο ἔρευνας καὶ διδασκαλίας γιὰ φοιτητὲς φιλολογικῶν καὶ θεατρολογικῶν τμημάτων, γιὰ εἰδικοὺς τοῦ ἀρχαίου θεάτρου, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅσους ἐπιθυμοῦν νὰ γνωρίσουν καλύτερα ἕναν ἀπὸ τοὺς λαμπρότερους θεσμοὺς τοῦ ἑλληνικοῦ καὶ τοῦ παγκόσμιου πολιτισμοῦ.

*Ὁ Eric Csapo ξεκίνησε τὴ σταδιοδρομία του στὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Τορόντο, τὴ συνέχισε στὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Σίδνεϋ καὶ τὴν ὁλοκλήρωσε ὡς British Academy Global Professor of Classics στὸ βρετανικὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Οὐώρικ. Ἔχει συγγράψει ἢ ἐπιμεληθεῖ δέκα τόμους γιὰ τὸ ἀρχαῖο θέατρο καὶ τὴν ἀρχαία μυθολογία, καθὼς καὶ πολυάριθμα ἄρθρα σὲ ἐπιστημονικὰ περιοδικὰ καὶ κεφάλαια σὲ συλλογικοὺς τόμους. Συγκαταλέγεται στοὺς κορυφαίους μελετητὲς τοῦ ἀρχαίου θεάτρου καὶ ἔχει τιμηθεῖ μὲ πλειάδα ἐπιστημονικῶν διακρίσεων γιὰ τὴν προσφορά του στὴν ἀκαδημαϊκὴ διδασκαλία καὶ ἔρευνα.

Ὁ William J. Slater, Ὁμότιμος Καθηγητὴς τοῦ καναδικοῦ Πανεπιστημίου McMaster, εἶναι διακεκριμένος μελετητὴς τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ καὶ ρωμαϊκοῦ θεάτρου καὶ δράματος. Ἔχει δημοσιεύσει πολυάριθμες μελέτες ἰδίως γιὰ τὸ θεσμικὸ καὶ ἀγωνιστικὸ πλαίσιο τοῦ ἀρχαίου θεάτρου, γιὰ τὸν ἀρχαῖο μίμο καὶ παντόμιμο, καθὼς καὶ γιὰ τὸν Πίνδαρο. Τὸ Πινδαρικὸ Λεξικὸ ποὺ συνέταξε τὸ 1969 ἀποτελεῖ ἔργο ἀναφορᾶς γιὰ τὴ μελέτη τοῦ μεγαλύτερου χορικοῦ ποιητῆ τῆς ἑλληνικῆς ἀρχαιότητας.

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σελ. 688

Το χρονικό της Κυπριακής τραγωδίας | Σωτήρης Ριζάς

Η κρίση του Κυπριακού το 1974 είχε στην αφετηρία της το πραξικόπημα της δικτατορίας Ιωαννίδη εναντίον του αρχιεπισκόπου Μακαρίου στις 15 Ιουλίου. Αυτό έδωσε στην Τουρκία την ευκαιρία να πραγματοποιήσει την εισβολή που ακολούθησε. Ο Αττίλας Ι, στις 20 Ιουλίου, και ο Αττίλας ΙΙ, στις 14 Αυγούστου, σηματοδότησαν αυτό που έγινε αντιληπτό στην Ελλάδα και την Κύπρο ως η μεγαλύτερη εθνική καταστροφή μετά το 1922.

Ο τουρκικός στρατός κατέλαβε και εξακολουθεί να κατέχει το 36% του εδάφους του νησιού, ενώ 160.000 Ελληνοκύπριοι υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και δεν επέστρεψαν αυτοί ή οι απόγονοί τους. Η διεθνής κοινότητα δεν αναγνώρισε τουρκοκυπριακό κράτος, το οποίο αναγνωρίζει μόνο η Τουρκία αλλά η κατοχή απέκτησε μόνιμο χαρακτήρα.

Η κρίση του 1974 είχε ωστόσο και μια θετική όψη, καθώς η εθνική καταστροφή στην Κύπρο σηματοδότησε ταυτόχρονα την κατάρρευση της δικτατορίας και τη Μεταπολίτευση, την επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Ελλάδα, τον σχηματισμό της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, τη μετάβαση σε ένα νέο κοινοβουλευτικό σύστημα και την εδραίωση της πλέον λειτουργικής δημοκρατίας στη νεότερη ελληνική ιστορία.

*Ο Σωτήρης Ριζάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Είναι διευθυντής ερευνών από το 2005 και διευθύνει το Κέντρο Ερεύνης της Ιστορίας του Νεώτερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών από το 2016. Έχει διδάξει στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Νεώτερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Υπήρξε Visiting Research Associate στο Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του King’s College London (1994-1995), Stanley J. Seeger Visiting Fellow in Research, στο Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Princeton University (2004-2005), Ειδικός Μεταπτυχιακός Υπότροφος στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου (1991-1992) και Μέλος του Επιστημονικού Εκπαιδευτικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης (2008-2011).

Εκδόσεις Ψυχογιός, σελ. 160

Αρμένιοι και Ελληνικό κράτος στον ψυχρό πόλεμο | Λεωνίδας Ντιλσιζιάν

Η Αρμενική Κοινότητα έχει αναμφίβολα μακρόχρονη παρουσία στην Ελλάδα. Ωστόσο, η νεότερη ιστορία της δεν έχει μέχρι σήμερα μελετηθεί επαρκώς· το ερευνητικό κενό σε ό,τι αφορά ειδικά την ιστορία των σχέσεων της Αρμενικής Κοινότητας με το ελληνικό κράτος κατά τον 20ό αιώνα είναι εκκωφαντικό. Πόσοι γνωρίζουν ότι στην καρδιά του Ελληνικού Εμφυλίου «επαναπατρίστηκαν» σχεδόν 18.500 Αρμένιοι από την Ελλάδα στη Σοβιετική Αρμενία; Ή πότε αποδόθηκε οριστικά η ελληνική ιθαγένεια στους Αρμένιους; Και πόσα εμπόδια τελικά συνάντησαν αναφορικά με τη λειτουργία των σχολείων, τη στέγαση και την εν γένει ενσωμάτωσή τους στην Ελλάδα; Διερευνώντας τη στάση των ελληνικών κρατικών αρχών και αξιοποιώντας αρμενικές και ελληνικές πρωτογενείς πηγές, η παρούσα μελέτη επιχειρεί να ρίξει φως στην παρουσία των Αρμενίων στο ελληνικό κράτος καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Μετά από ένα εισαγωγικό περίγραμμα των σχέσεων της Ελληνικής Πολιτείας με την Αρμενική Κοινότητα κατά τον Μεσοπόλεμο, ο συγγραφέας εξετάζει διεξοδικά την περίοδο 1945–1991 μέσα από τον «επαναπατρισμό» των Αρμενίων στη Σοβιετική Αρμενία και την ακόλουθη μετακίνηση στην Αργεντινή και τον Καναδά· όπως επίσης και τους βασικούς άξονες της εκπαίδευσης, της ιθαγένειας, της στέγασης, της νομικής προσωπικότητας της Κοινότητας, αλλά και την τυχόν συναντίληψη των δύο πλευρών απέναντι στον κοινό «εξ Ανατολών κίνδυνο».

Η στάση της Ελληνικής Πολιτείας υπήρξε άλλοτε αντιμειονοτική και φοβική, άλλοτε εξισορροπητική και διαλλακτική, και ερμηνεύεται κάθε φορά σε συνάρτηση με τα ιστορικά συμφραζόμενα. Η μελέτη είναι μια ιστορική αποτίμηση ενός τραυματικού παρελθόντος και μιας εκατέρωθεν σιωπής που από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και μέχρι σήμερα παραμένουν αδιερεύνητα.

*Ο Λεωνίδας Ντιλσιζιάν είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το 2023 υποστήριξε δημόσια τη διδακτορική του διατριβή σχετικά με την παρουσία των Αρμενίων στο ελληνικό κράτος. Έχει σπουδάσει ιστορία και πολιτικές επιστήμες, και ειδικεύεται στην ιστορία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, καθώς και σε θέματα μειονοτήτων, μετανάστευσης και Διασποράς. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά. Έχει εργαστεί ως επιστημονικός συνεργάτης στη Βουλή των Ελλήνων και ως ανεξάρτητος δημοσιογράφος στις εφημερίδες Καθημερινή και Αυγή.

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σελ. 480

Στα κάτεργα του θανάτου | Ανδρέας Ασσαέλ

Τα ναζιστικά καταναγκαστικά έργα στην Ελλάδα και ο βασανισμός που υπέστησαν χριστιανοί και Εβραίοι είναι το θέμα της εργασίας του Ανδρέα Ασσαέλ. Με επίκεντρο το φαράγγι της Καρυάς στη Λαμία, ο συγγραφέας εξιστορεί τη φρίκη που έζησαν σε ελληνικό έδαφος συνάνθρωποί μας που βρέθηκαν όμηροι των Γερμανών κατά τα έτη 1942 και 1943.

Τον καιρό του πολέμου ήταν πολύ συνηθισμένο φαινόμενο οι Γερμανοί στρατιωτικοί να έχουν ως χόμπι τη φωτογραφία. Φωτογράφιζαν τα πάντα και τα φιλμ πηγαινοέρχονταν με το στρατιωτικό ταχυδρομείο. Το φωτογραφικό υλικό –350 περίπου ανέκδοτες φωτογραφίες–που βρέθηκε στην κατοχή του κ. Ασσαέλ και ανήκει στον Γερμανό μηχανικό, προϊστάμενο του έργου ονόματι Χαννς Ρέσλερ, που επέβλεπε τα εργοτάξια σκλάβων στην κατεχόμενη Ελλάδα, ήταν το έναυσμα της ενασχόλησης του συγγραφέα. Ακολούθησε μία έρευνα 20 χρόνων και έτσι πλέον γνωρίζουμε για πρώτη φορά τα μαρτύρια που βίωσαν όχι μόνο Εβραίοι αλλά και χριστιανοί σε έργα σιδηροδρομικά, οδοποιίας, λατομεία κ.ά.

Το 1943 πάνω από τετρακόσιοι Θεσσσαλονικείς Εβραίοι βρέθηκαν στην Καρυά και δούλεψαν στο σιδηροδρομικό της εργοτάξιο, ενώ μικρότερα έργα αλλά εξίσου τραγικά έλαβαν χώρα στη Στύρφακα, στο Σέδες, στη Βάβδο, στον Δομοκό. Οι εργάτες-σκλάβοι δούλευαν δωδεκάωρο με ελάχιστη τροφή και νερό, με συνεχείς ξυλοδαρμούς και εκτελέσεις. Ένα μεγάλο ποσοστό, πάνω από 20%, έλιωσε ή δολοφονήθηκε επί τόπου. Οι υπόλοιποι που επέζησαν ή δολοφονήθηκαν εκεί μαζικά, ή έφυγαν με τη σφραγίδα του θανάτου στο μέτωπο, σκελετωμένοι και κουρελιασμένοι. Κανείς τους δεν είχε τις προϋποθέσεις να επιζήσει από το Άουσβιτς.

*Ο Ανδρέας Ασσαέλ ασχολείται από πολύ μικρή ηλικία με την ιστορική έρευνα κυρίως της εποχής της γερμανικής κατοχής. Η οικογένεια του πατέρα του ανήκε στις τρεις που διασώθηκαν όλα της τα μέλη, κρυμμένα από ηρωικούς χριστιανούς της Θεσσαλονίκης στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.

University Studio Press | σελ. 232

Το μελάνωμα της Κύπρου | Βασίλης Φούσκας

Ένα βιβλίο-καταπέλτης για τη διαχείριση του Κυπριακού από την ελλαδική πλευρά. Είναι οι μεγάλες σκιές, που κουβαλά η ελληνική ιστορία για την Κύπρο και το Κυπριακό. Είναι τα όσα κρύβονται βαθιά μέσα στις σκοτεινές «σήραγγες» της ιστορίας. Το βιβλίο είναι ένα ιστορικό εγχειρίδιο για το Κυπριακό. Η σημασία και η σπουδαιότητά του έγκειται στο γεγονός ότι βλέπει την ιστορία πέραν από την πεπατημένη. Από μια οπτική γωνία που η καθεστηκυία τάξη δεν μπορεί και δεν θέλει να την δει. Το βιβλίο αναδεικνύει πτυχές που παραμένουν καλά κρυμμένες από το βαθύ κράτος των Αθηνών.

Ο Βασίλης Φούσκας με το βιβλίο του στέκεται απέναντι σε μια διαχρονική αφήγηση, βολική και με πολλά ερωτήματα να αιωρούνται. Μια αφήγηση που μόνο το κατεστημένο και τα μεγάλα συμφέροντα εξυπηρετεί. Ο ρόλος του Καραμανλή και του Αβέρωφ είναι γνωστός, αλλά σκοπίμως δεν αναφέρεται, δεν αναδεικνύεται.

Η καταστροφή της Κύπρου, ο βίαιος διαμελισμός της, είναι αποτέλεσμα των σχεδιασμών του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Τουρκίας. Σε αυτούς σχεδιασμούς συναίνεσε και το πολιτικό κατεστημένο της Αθήνας. Το έγκλημα ανέλαβε να διαπράξει η ξενοκίνητη χούντα και οι εκπρόσωποί της στην Κύπρο, η ΕΟΚΑ-Β. Μια κάστα προδοτών, που δεν δικάστηκε, δεν τιμωρήθηκε ποτέ!

*Ο Βασίλης Κ. Φούσκας είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Ανατολικού Λονδίνου και διευθυντής του ερευνητικού κέντρου για τη μελέτη των Κρατών, Αγορών και Λαών (States, Markets & People – STAMP). Το 1998 ίδρυσε και από τότε διευθύνει την ακαδημαϊκή επιθεώρηση, Journal of Balkan and Near Eastern Studies, η οποία κυκλοφορεί οκτώ φορές ετησίως απ’ τον εκδοτικό οίκο Routledge-Taylor & Francis. Με το Επίκεντρο ο συγγραφέας έχει δημοσιεύσει τα Τουρκικός ιμπεριαλισμός και αποτροπή (2022), και σε μετάφραση (με τον Κώστα Δημουλά), Ελλάδα, παγκοσμιοποίηση και Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πολιτική οικονομία του χρέους και της κοινωνικής κατάρρευσης (2015) και (με τον Μπουλέντ Γκοκάυ), Η αποσύνθεση του Ευρωατλαντισμού και ο νέος αυταρχισμός (2020). Το συγγραφικό του έργο έχει μεταφραστεί (από τα αγγλικά) σε πάνω από δέκα γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων της κινεζικής, ιταλικής, ιαπωνικής, τουρκικής και σερβικής. Είναι μέλος του δικτύου «Πανελλήνιοι Διάλογοι».

Εκδόσεις Επίκεντρο, σελ. 168

Mixtape | Κωνσταντίνος Τσάβαλος, Αντώνης Βαβαγιάννης

Ποιος Aμερικανός μουσικός είχε ένα περίεργα κακό προαίσθημα τη βραδιά της δολοφονίας του John Lennon; Πόσο σουρεαλιστική ήταν η περιοδεία των Last Drive στην Ανατολική Γερμανία το 1987; Πώς το πυρηνικό δυστύχημα στο Τσερνόμπιλ προκάλεσε «πανικό» στους Smiths; Από ποιο αγαπημένο του άλμπουμ εμπνεύστηκε ο Kurt Cobain το εξώφυλλο ενός δίσκου των Νirvana;

24 συναρπαστικές, συχνά απρόβλεπτες και οριακά…απίθανες ιστορίες που όντως συνέβησαν.

*Ο Κωνσταντίνος Τσάβαλος άφησε παράμερα την Αρχαιολογία και την Ιστορία της Τέχνης και συμπληρώνει αισίως 23 χρόνια στην έντυπη και ηλεκτρονική δημοσιογραφία, είτε ως συντάκτης εφημερίδων και περιοδικών (Το Βήμα, Esquire) είτε ως αρχισυντάκτης εντύπων (Sonik) γράφοντας επί παντός επιστητού, κυρίως όμως περί μουσικής και λοιπών μουσικολογικών δαιμονίων. Έχει εκδώσει μέχρι στιγμής 4 μουσικές βιογραφίες (Freddie Mercury, Rolling Stones, Pink Floyd, Maneskin – όλες στις εκδόσεις Οξύ/Brainfood), καθώς και ένα μυθιστόρημα (Ντοπαμίνη, εκδόσεις Βακχικόν). Στον ελεύθερο χρόνο του γρατζουνάει το μπάσο του και τα βινύλια στο πικάπ του.

Ο Αντώνης Βαβαγιάννης (1981) γεννήθηκε στην Αθήνα, χωρίς την άδειά του, το 1981. Τελείωσε την Παιδαγωγική Σχολή Αθηνών ενώ παράλληλα σπούδαζε πιάνο και θεωρία μουσικής στο Ωδείο Αθηνών. Δούλεψε ως δάσκαλος, ήταν ιδρυτικό μέλος του συγκροτήματος Empty Frame με συμμετοχή στις 5 πρώτες τους επίσημες κυκλοφορίες και ταυτόχρονα ξεκίνησε την καριέρα του ως σχεδιαστής του κόμικ Κουραφέλκυθρα. Στα 17 χρόνια αδιάκοπης κυκλοφορίας τους, τα Κουραφέλκυθρα μετρούν πάνω από 10 εκδόσεις, μεταξύ των οποίων τρεις τόμοι Κουραφέλκυθρα Omnibus I, II & III (από τις εκδόσεις Jemma Press). Σήμερα, ο Αντώνης δουλεύει παράλληλα ως βασικός γελοιογράφος του News24/7, ως ραδιοφωνικός παραγωγός στο Nostos 100.6, ως οικοδεσπότης του Δεν Είναι Καν Κουίζ Podcast, ενώ στον ελεύθερο χρόνο του του αρέσει να γράφει βιογραφικά του εαυτού του στο τρίτο πρόσωπο.

Εκδόσεις Μεταίχμιο, σελ. 160