Είναι τα e-books το μέλλον;

Έχουν γραφτεί αμέτρητα άρθρα για τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών βιβλίων έναντι των συμβατικών. Οι υποστηρικτές των ηλεκτρονικών βιβλίων προέβλεπαν ότι τα e-books θα είχαν τεράστια απήχηση και σύντομα θα αντικαθιστούσαν τα συμβατικά καθώς επιτρέπουν να μεταφέρουμε μια ολόκληρη βιβλιοθήκη στην τσέπη μας, να προσαρμόζουμε το μέγεθος των γραμμάτων σύμφωνα με τις ανάγκες μας και να κάνουμε οικονομία καθώς η τιμή τους συχνά είναι πολύ χαμηλότερη έναντι των συμβατικών. Ωστόσο, το συμβατικό βιβλίο, διατηρεί τη μαγεία της φυσικής εμπειρίας και δεν υπάρχει κίνδυνος να μείνει από μπαταρία, να υπάρξουν προβλήματα συμβατότητας αρχείων κτλ.

Ο Naomi Baron, Αμερικάνος γλωσσολόγος, ερεύνησε το ζήτημα για δύο χρόνια. Συγκέντρωσε στοιχεία από 429 πανεπιστημιακούς φοιτητές από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία, τη Γερμανία, την Ινδία και τις σκανδιναβικές χώρες. Στο πλαίσιο της έρευνας του, οι φοιτητές ερωτήθηκαν για το ζήτημα της συγκέντρωσης, δηλαδή εάν ήταν πιο συγκεντρωμένοι όταν διάβαζαν ένα ηλεκτρονικό βιβλίο ή ένα συμβατικό. Η συντριπτική πλειοψηφία, ήτοι το 92% των φοιτητών, απάντησε είναι πιο συγκεντρωμένοι όταν διαβάζουν ένα συμβατικό βιβλίο και πολλοί επεσήμαναν ότι, όταν διαβάζουν σε χαρτί, καταλαβαίνουν περισσότερα και είναι λιγότερο αποστασιοποιημένοι.

Πολλές ψηφιακές συσκευές έχουν ένα χαρακτηριστικό που είναι ένα δίκοπο μαχαίρι: το υπερκείμενο. Μπορεί να είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα η πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με το τι διαβάζεται, για να το κατανοήσει κανείς καλύτερα και πληρέστερα, αλλά είναι επίσης ένας τρόπος προς την πολλαπλή ενασχόληση, δηλαδή, την παρακολούθηση πολλών πραγμάτων ταυτόχρονα, η οποία συνήθως έχει ως αποτέλεσμα τη διάσπαση της προσοχής και τη χαμηλή συγκέντρωση. Το 67% των φοιτητών δήλωσαν ότι θεωρούν ότι τα ψηφιακά μέσα προώθησαν πολλαπλές δραστηριότητες κατά την ανάγνωση, ενώ μόνο το 41% ​​δήλωσε κάτι αντίστοιχο για το συμβατικό βιβλίο.

Ομοίως, το 2013, μια έρευνα επιστημόνων από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Νότια Κορέα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι αναγνώστες των έντυπων βιβλίων θυμούνται περισσότερες πληροφορίες συγκριτικά με όσους διαβάζουν ηλεκτρονικά. Και αυτό σχετίζεται επίσης με τη συγκέντρωση. Οι ερευνητές έδωσαν σε μια ομάδα φοιτητών έντυπα μιας εφημερίδας και σε μια άλλη ομάδα ζητήθηκε να διαβάσει την ιστοσελίδα της εφημερίδας. Οι συμμετέχοντες της πρώτης ομάδας θυμόντουσαν περισσότερες πληροφορίες και είχαν συγκρατήσει περισσότερες λεπτομέρειες συγκριτικά με τη δεύτερη ομάδα. Επίσης, ένα άρθρο του Ferris Jabr, το οποίο δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Scientific American, αναφέρει ότι «ο εγκέφαλος προτιμά το χαρτί» όταν πρόκειται για ανάγνωση και απομνημόνευση πληροφοριών.

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η προσοχή μας διασπάται πιο εύκολα όταν χρησιμοποιούμε ηλεκτρονικές συσκευές αλλά κανένας δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτές. Οι άπειρες δυνατότητες που δίνουν στο χρήστη, από ανάγνωση ηλεκτρονικών εφημερίδων έως το παίξιμο καζίνο, έχουν κάνει τις ηλεκτρονικές συσκευές αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Ακόμη και αν οι πλειονότητα των ερευνητών συμφωνούν ότι σε επίπεδο συγκέντρωσης το συμβατικό βιβλίο είναι καλύτερο, ουδείς μπορεί να αρνηθεί ότι τα ηλεκτρονικά βιβλία έχουν τα πλεονεκτήματα τους: δεν πιάνουν χώρο, είναι πολύ πιο οικονομικά από τα συμβατικά, μπορούμε να επιλέξουμε ποιο βιβλίο θα διαβάσουμε με μόλις μερικά κλικ και πολλά άλλα. Άλλωστε, όποιο μέσο και αν προτιμά ο καθένας, η ανάγνωση ενός βιβλίου παραμένει μία από τις πλέον ψυχαγωγικές και χαλαρωτικές δραστηριότητες. Καλή ανάγνωση σε όλους λοιπόν!