Πενήντα «Λησμονημένες Ιστορίες»

Ο Κωνσταντίνος Μαυρίδης και οι«Λησμονημένες Ιστορίες», από τις «Εναλλακτικές Εκδόσεις»

50 κείμενα που έρχονται να «δέσουν» με τη σημερινή πραγματικότητα…

της Βαγγελιώς Χρηστίδου

Πενήντα «Λησμονημένες Ιστορίες», που αξίζουν της προσοχής σου, κείμενα βγαλμένα μέσα από γεγονότα που ξεκινούν από την Επανάσταση του ’21 και αγγίζουν το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και κατευθύνονται από τη σπηλιά των Μουσών του Ολύμπου, μέχρι το Νότιο Πόλο. Εγώ, τα διάβασα. Αξίζει, ειδικά αν είστε λάτρεις των οδοιπορικών, να τα διαβάσετε κι εσείς. Μιλούν για ανθρώπους και φωτογραφίζουν προσωπικότητες, σε σωματικά, ψυχολογικά και ηθικά οριακές καταστάσεις, αναζητώντας στη συμπεριφορά τους, τα στοιχεία εκείνα που τους ωθούν στην αρετή και την υπέρβαση ή, αντίστοιχα, στην ήττα και την έκπτωση…Ο συγγραφέας, Κωνσταντίνος Μαυρίδης, έχει κάνει πολύχρονη και βαθιά έρευνα και καθοδηγεί, σαν να αφηγείται στα πλαίσια μιας παρέας. Ο ίδιος, καθηγητής, έχει τον τρόπο να κρατάει το ενδιαφέρον του άμεσα ενδιαφερόμενου. Δοκιμάστε το! Κυκλοφορεί από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις, από τη σειρά «Ιστορική Μνήμη 20».

Όταν πήρα στα χέρια μου τις «Λησμονημένες Ιστορίες», ομολογώ ότι ένιωσα ένα «ρίγος». Ένα μικρό δέος. Τον Κωνσταντίνο Μαυρίδη τον γνωρίζω πολλά χρόνια και είχαμε πάντα μια πολύ ευχάριστη σχέση, μιλώντας για ποδήλατα, για βόλτες, για «εξερευνήσεις» και οδοιπορικά. Ακόμη θυμάμαι έντονα την ημέρα που, το Σεπτέμβριο το 2007, έλαβα στο κινητό μου το μήνυμά του ότι αναχωρεί για Φινλανδία με το ποδήλατό του. Πήγαινε να κάνει το γύρο της χώρας. Εγώ, σε λίγες ημέρες έφευγα για Μυτιλήνη.

Από τότε, έχουν περάσει οκτώ χρόνια. Βρεθήκαμε αρκετές φορές, ανέλαβε κάποια στιγμή να μου κατασκευάσει ένα καινούριο ποδήλατο, άκουγα για τα ταξίδια του, άκουγε αυτός για τα δικά μου. Μέσα στο καλοκαίρι που μας πέρασε, μου ανακοίνωσε ότι θα εκδώσει βιβλίο. Ήταν κάτι που δεν ήξερα, ούτε ότι το δούλευε. Ήξερα όμως ότι ασχολείται χρόνια με ιστορική έρευνα και το πλήθος των γνώσεών του. Και του ζήτησα να μου το δώσει, μόλις εκδοθεί. Έτσι, τέλη καλοκαιριού που μας πέρασε, πήρα στα χέρια μου τις «Λησμονημένες Ιστορίες», με μια πολύ όμορφη αφιέρωση κι ένα εξώφυλλο που το εκπροσωπεί με τον καλύτερο τρόπο.

Το βιβλίο αυτό, αποτελεί καρπό της πολύχρονης ενασχόλησης του Κωνσταντίνου Μαυρίδη με τη νεώτερη και σύγχρονη ελληνική και παγκόσμια Ιστορία. Ο ίδιος βάζει στο επίκεντρο, ως πρωταγωνιστή, τον άνθρωπο, είτε ως άτομο είτε ως συλλογικό υποκείμενο, είτε ως αγωνιστή είτε ως τύραννο. Αντάρτες και στρατιώτες, ηγέτες και δικτάτορες, αθλητές και ορειβάτες, αποκαλύπτουν τις φωτεινές και σκοτεινές – ποτέ «ουδέτερες» – πλευρές της προσωπικότητάς τους, αυτές που τους ωθούν είτε στην υπέρβαση, είτε στην έκπτωση.

Οι «Λησμονημένες Ιστορίες», παρουσιάζονται με απλότητα και αμεσότητα, λες και ο συγγραφέας τους να τις διηγείταισε μια παρέα φίλων, χωρίς να θυσιάζει ούτε στο ελάχιστο, τη λεπτομέρεια και τη συστηματικότητα. Τα κείμενα του βιβλίου εντάσσονται σε μια ευρύτερη θεώρηση της Ιστορίας, από τον ίδιο. Δεν αποσυνδέονται από το ιστορικό πλαίσιο που ανήκουν, αλλά τονίζουν κάποιες πτυχές του, έχοντας πάντα ως κεντρικό γνώμονα την ανάδειξη του ανθρώπου και τον ρόλο που διαδραματίζει στις μεγάλες στιγμές και καμπές της Ιστορίας.

Κείμενα μικρά κι ευανάγνωστα, που για τους γνώστες θυμίζουν τα βιβλία του Μπρους Τσάτγουιν, συνοδευόμενα από φωτογραφίες των γεγονότων και της εποχής. Μικρά «χρονολόγια», που ξεκινούν από τη νύχτα του Τλατελόλκο, στο Μεξικό και το «πραξικόπημα της μπυραρίας» στη Γερμανία, συνεχίζουν με τα Δεκεμβριανά, φτάνουν Αιθιοπία, «πιάνουν» στιγμιότυπα από τη δράση του Χίτλερ (όπως οι τρεις ώρες… τουρισμού του στο Παρίσι, την 23^η Ιουνίου 1940). Αλλά και που εστιάζουν σε άλλα γεγονότα και προσωπικότητες του 19^ου και 20^ου αιώνα, όπως το θρύλο του παγκοσμίου πρωταθλητή σκακιού, Μπόμπι Φίσερ, την ιστορία του πρωτότοκου γιου του Στάλιν, Γάκοβ Τζουγκασβίλι, την πρώτη παγκοσμίως χρήση νάρκης εδάφους στην κρητική επανάσταση, την ιστορία του K2, του «φονικού βουνού» των Ιμαλαϊων και της αμερικανικής ορειβατικής αποστολής του 1953, κ.ά.

«Οι “Λησμονημένες Ιστορίες”, είναι ιστορίες που ο κόσμος δεν γνωρίζει, ή έχει ξεχάσει», λέει ο ίδιος ο συγγραφέας. «Είναι καθήκον του ιστορικού, να υπενθυμίζει λεπτομέρειες και γεγονότα που η καθημερινότητα μας κάνει να ξεχνάμε». Επιλέχθηκαν τυχαία, με βάση τα ενδιαφέροντα του ίδιου. Ωστόσο, παρόλο ότι φαινομενικά δείχνουν ασύνδετες, τις συνδέει η λεπτή κόκκινη γραμμή της ανθρώπινης προσπάθειας. Και για όποιον έχει γενικές γνώσεις των εποχών που περιγράφονται, αποτελούν εφαλτήριο για περαιτέρω διερεύνηση κι εμπλουτισμό. Για τον συγγραφέα είναι γνώσεις που προκύπτουν από έρευνα μιας ζωής, σε τίτλους βιβλίων, σε πλήθος αρχείων, στο διαδίκτυο, αλλά και από πολλές προφορικές ιστορίες που έχει καταγράψει ο ίδιος, από πραγματικά ιστορικά πρόσωπα, τα οποία συμμετείχαν και συντέλεσαν στα γεγονότα από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κι έπειτα.

Όσο έγραφα αυτό το κείμενο, σκεφτόμουν ότι το βιβλίο έρχεται να ταιριάξει με τα γεγονότα των ημερών, αν όχι των τελευταίων μηνών. Δίνει το στίγμα των πολεμικών διαδικασιών και παρασκηνίων, «φωτογραφίζει» προσωπικότητες και αφηγείται γεγονότα, μπαίνοντας πιο μέσα ή… παράπλευρα στην ιστορία όπως την έχουμε μάθει και βάζοντας ένα χρήσιμο «λιθαράκι» στην ιστορική γνώση του αναγνώστη για την Ευρώπη και τις Η.Π.Α. και φυσικά, για την Ελλάδα. Και ότι είμαι μάλλον τυχερή, που το έχω στα χέρια μου.

Για το συγγραφέα

Ο Κωνσταντίνος Μαυρίδης, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1968. Είναι ιστορικός με μεταπτυχιακό δίπλωμα στις ευρωπαϊκές σπουδές κι έχει εκπονήσει εκτεταμένες μελέτες πάνω στην προεδρική ιστορία των Η.Π.Α., την ελληνική αντίσταση κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον αμερικανικό εμφύλιο και τον πόλεμο του Βιετνάμ. Τα τελευταία 20 χρόνια εργάζεται στην ιδιωτική εκπαίδευση. Έχει μεταφράσει σειρά άρθρων, βιβλίων και συγγραμμάτων από και προς την αγγλική γλώσσα. Το Μάιο του 2013, η σύντομη ταξιδιωτική του ιστορία με τον τίτλο «Stormbringer», πήρε την τρίτη θέση στη συλλογή ταξιδιωτικών αφηγημάτων του B.T.B.C.

Είναι ορειβάτης και ποδηλάτης μεγάλων αποστάσεων κι έχει πραγματοποιήσει ποδηλατικά ταξίδια σε τρεις ηπείρους. Σ’ έναν κόσμο που όλα είναι χαρτογραφημένα και το οδόστρωμα εισβάλλει παντού, αναζητά ακόμη το ανεξερεύνητο και το απρόσιτο, στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Για την έκδοση των Λησμονημένων Ιστορίων», συνεργάστηκε με τους Ελένη Ζαχαροπούλου και Γιάννη Ταχόπουλο (διορθώσεις), Βίκυ Αγγελίδου (μακέτα εξωφύλλου), Γιώργο Ρακκά και Νικόλα Δημητριάδη (επιμέλεια).

Το βιβλίο διατίθεταιστη Θεσσαλονίκη από το Κέντρο Βιβλίου, Λασσάνη 3 (2310 237463) και στην Αθήνα από το Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο (Θεμιστοκλέους 37, 210 3802644) και τους Ι. Νικολόπουλο και ΣΙΑ Ε.Ε. (Ζαλόγγου 9, 210 3800520). Υπάρχει ακόμη στον «Ιανό», στα «Public» Θεσσαλονίκης και Αθήνας και σε άλλα επιλεγμένα βιβλιοπωλεία.