15 στίχοι του Τάσου Λειβαδίτη που θα φωτίσουν τη νύχτα σου
Σαν σήμερα, πριν από ακριβώς 30 χρόνια, φεύγει από τη ζωή ο μεγάλος ποιητής.
Σαν σήμερα, το 1988 στην Αθήνα, φεύγει από τη ζωή ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές της χώρας μας, ο Τάσος Λειβαδίτης.
Η ζωή του και οι πολιτικές του πεποιθήσεις
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1922, και ήταν το πέμπτο κατά σειρά παιδί της οικογένειας Λειβαδίτη. Η καταγωγή του όμως ήταν από Κοντοβάζαινα της Αρκαδίας.
Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η λογοτεχνία, και πιο συγκεκριμένα η τέχνη της ποίησης.
Με έντονη πολιτική δραστηριότητα στο χώρο της αριστεράς, οργανώνεται στην Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ). Την περίοδο της Κατοχής και συγκεκριμένα το 1943, χάνει τον πατέρα του. Μάλιστα, όταν βρισκόταν εξόριστος στην Μακρόνησο το 1951, φεύγει από την ζωή και η μητέρα του…
Μετά την Μακρόνησο, την επόμενη χρονιά, στέλνεται και πάλι εξόριστος στον Αϊ Στράτη και από εκεί στην Αθήνα, και συγκεκριμένα στις φυλακές Χατζηκώστα, απ’ όπου τελικά αφέθηκε ελεύθερος το 1951. Επιπλέον, απαλλάχθηκε από Πενταμελές Εφετείο Αθηνών, λόγω αμφιβολιών.
Στο μεταξύ, όλη αυτή την περίοδο των εξοριών του, ασχολούνταν με την συγγραφή του έργου του «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου».
Τα ποιήματά του και ο θάνατός του
Η πρώτη του «εμφάνιση» στο ελληνικό κοινό, έγινε το 1946, γράφοντας στην στήλη του περιοδικού «Ελεύθερα Γράμματα» και αργότερα συνεργάστηκε στην έκδοση του περιοδικού «Θεμέλιο». Το 1952, εκδίδει την πρώτη του ποιητική συλλογή, με τίτλο: «Μάχη στην άκρη της νύχτας». Επιπλέον, στα χρόνια της Δικτατορίας, με το ψευδώνυμο Ρόκκος, μεταφράζει ή διασκευάζει έργα για περιοδικά ποικίλης ύλης.
Στίχοι του ποιητικού του έργου του μελοποιήθηκαν από μεγάλους Έλληνες συνθέτες, ανάμεσά στους οποίους οι Μίκης Θεοδωράκης και Μάνος Λοΐζος. Τα ποιήματά του μεταφράστηκαν σε τουλάχιστον 10 διαφορετικές γλώσσες. Έχουν εκδοθεί περίπου 24 ποιητικές του συλλογές.
Αφήνει την τελευταία του πνοή στην Αθήνα, στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο στις 30 Οκτωβρίου του 1988, από ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, αφήνοντας πίσω του πλούσιο ποιητικό υλικό.
Με αφορμή τον θάνατο του μεγάλου ποιητή, διαλέξαμε αγαπημένους στίχους από 15 ποιήματά του:
«Θα θυμάμαι πάντα τα μάτια σου, φλογερά και μεγάλα, σα δύο νύχτες έρωτα, μες στον εμφύλιο πόλεμο»
«Το βράδυ έχω βρει έναν ωραίο τρόπο να κοιμάμαι. Τους συγχωρώ έναν-έναν όλους»
«Τίποτα. Κοιμήσου. Εμείς τελειώσαμε.Δεν έχει δάκρυα πια. Κλαίνε όσοι στο βάθος ακόμη ελπίζουν».
«Άν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκιο»
«Aφού έζησα όλο το μαρτύριο της ελπίδας, έφτασα στο πιο απάνθρωπο έγκλημα: να πιστέψω στους ανθρώπους»
«H αμαρτία μας: ότι θελήσαμε πολλά, το έγκλημά μας: πράξαμε τόσα λίγα»
«O ουρανίσκος μας είναι ένα κοιμητήρι όπου σαπίζουν χιλιάδες ανείπωτα λόγια»
«…και σμίγουν και χωρίζουν οι άνθρωποι και δεν παίρνει τίποτα ο ένας απ’ τον άλλον. Γιατί ο έρωτας είναι ο πιο δύσκολος δρόμος να γνωριστούν»
«“Αύριο”, λες, και μέσα σ’ αυτήν τη μικρή αναβολή παραμονεύει ολόκληρο το πελώριο ποτέ. Να ‘σαι τόσο πρόσκαιρος, και να κάνεις όνειρα τόσο αιώνια!»
«Δε ζούμε αληθινά παρά μόνο τη νύχτα μέσα στ’ όνειρο. Και το πρωί “καλημέρα” λες, “καλημέρα” σου λένε. Κι η σφαγή συνεχίζεται»
«Πού είναι λοιπόν ένα χαμόγελο, να μας βεβαιώσει πως υπάρχουμε»
«Τι να την κάνω εγώ την πραγματικότητα τους λέω – εγώ έχω τ’όνειρο»
«Ποτέ δε φανταζόμουν ότι τόσες πολλές μέρες κάνουν μια τόσο λίγη ζωή»
«Ο κόσμος μόνο όταν τον μοιράζεσαι υπάρχει»
«Κι’ ίσως θα πρέπει να χαθείς ολότελα, για να μάθεις κάποτε ποιος είσαι»