Bryan Ferry: Ο θρύλος μιλά στην Parallaxi πριν έρθει στην πόλη

Πολλοί στο άκουσμα της λέξης ‘rockstar’ σχηματίζουν την εικόνα μιας αχαλίνωτης παρουσίας, κάποιου που πάει κόντρα στο κατεστημένο και το δείχνει με κάθε δυνατό τρόπο. Οι θρύλοι όμως της pop και της rock μουσικής δεν είναι πάντα τύποι που εξωτερικεύουν κάθε σκέψη τους έντονα. Ενίοτε είναι τύποι ντροπαλοί και συνεσταλμένοι. Ενίοτε είναι απλά αληθινοί καλλιτέχνες. Διαχέουν το είναι τους στο μόνο τους μέσο πραγματικής έκφρασης και το φανερώνουν εκεί που ξέρουν ότι θα βρει γνήσια ανταπόκριση: πάνω στην σκηνή.

Αυτή είναι η σκέψη που δημιουργείται μιλώντας στον Bryan Ferry, που σήμερα, στα 72 του, συνεχίζει να υπηρετεί την μουσική με το ίδιο συναίσθημα και την ίδια θέληση όπως πριν σχεδόν 50 χρόνια, όταν έγραψε ιστορία με το συγκρότημα Roxy Music, προτού ακολουθήσει την δική του εμβληματική πορεία. Ευγενικός, ήρεμος, μα ταυτόχρονα ενθουσιώδης, ο τρόπος του δεν θυμίζει αυτόν ενός μουσικού που έχει αφήσει εποχή, μα κάποιου που μόλις ξεκινάει, αν κρίνει κανείς από την αγνή του αγάπη για την τέχνη του και το κοινό του.

Έχοντας γεννηθεί το 1945 σε μια μικρή πόλη της Αγγλίας και σπουδάσει Καλές Τέχνες υπό τον κορυφαίο Richard Hamilton, ο Ferry κατευθύνθηκε στο Λονδίνο όπου ξεκίνησε τους Roxy Music, μια art rock μπάντα που επηρέασε σημαντικά την μουσική σκηνή με τα επιδραστικά της δύο πρώτα άλμπουμ τη δεκαετία του ‘70. Ο πρώτος τους δίσκος μάλιστα έχει χαρακτηριστεί από κριτικούς ως ένας από τους πιο σημαντικούς στην ιστορία της pop και της rock μουσικής. Η πρώτη μου ερώτηση λοιπόν δεν θα μπορούσε να είναι άλλη παρά το πώς αντιλαμβάνεται αυτό το ξεκίνημα σήμερα, αναλογιζόμενος το πού τον οδήγησε.

“Ήταν μια υπέροχη αρχή για μένα. Ήταν η πρώτη φορά που οποιοσδήποτε από μας είχε κάνει δίσκο, έτσι ήταν όλα νέο έδαφος. Περάσαμε τόσο καλά ετοιμάζοντας τον δίσκο, δεν ήταν σαν δουλειά, ήταν διασκέδαση. Και ναι, ήταν η αρχή της καριέρας μου και της ζωής μου στην μουσική, ουσιαστικά. Ήμουν πολύ τυχερός που είχα περάσει πολύ χρόνο, από τότε που ήμουν 10 χρονών, μέχρι τη στιγμή που κάναμε τον δίσκο, ακούγοντας πολλά διαφορετικά είδη μουσικής. Pop μουσική, jazz, blues κι ούτω καθεξής. Είχα απορροφήσει πολλή μουσική μέχρι εκείνο το σημείο, έτσι υπήρχαν πολλές ιδέες στο μυαλό μου, ως απόρροια αυτών των επιρροών. Κάναμε έναν ενδιαφέροντα δίσκο και τον επόμενο χρόνο κάναμε έναν ακόμα κι αυτό συνεχίστηκε και ξαφνικά ανακαλύπτεις ότι έχεις καριέρα. Μια ολόκληρη βιβλιοθήκη τραγουδιών και μουσικής. Αυτό κάνουμε τώρα, βγαίνουμε και τα ερμηνεύουμε”.

Η αισθητική ήταν πάντα παρούσα στο έργο του Ferry, από τον σύνθετο ήχο και την κομψότητα της φωνής του, μέχρι το ευρύτερο στυλ και τα εξώφυλλα των άλμπουμ του συγκροτήματος, και αργότερα του ίδιου στην σόλο καριέρα του, τα οποία σχεδίαζε ο ίδιος. Τα τραγούδια του γεμάτα συναίσθημα, μιλώντας για ρομαντισμό και αγάπη, απομόνωση και μοναξιά, αλλά ταυτόχρονα γεμάτα ενέργεια, με μια εξευγενισμένη πολυπλοκότητα στον ήχο που ξέρει να χειρίζεται κάθε φορά αψεγάδιαστα. “Είμαι πολύ μπερδεμένος τύπος, ξέρετε” αναφέρει κι ο ίδιος γελώντας.

Ένα από τα πιο δημοφιλή κομμάτια του Ferry

Κι εκτός από τα τραγούδια-επιτυχίες του με τα οποία όλοι μεγαλώσαμε, αυτό που εντυπωσιάζει στα πιο πρόσφατά του κομμάτια είναι η σύγχρονη χροιά τους, καθώς έχουν μια δόση του παρελθόντος αλλά και του παρόντος. Σαν να πήρε την μουσική του σήμερα και να την έκανε δική του. Ρωτώντας τον ποια είναι η διαδικασία του στην δημιουργία μουσικής σήμερα, απαντά: “Δεν είμαι όσο πολυγραφότατος ήμουν παλιότερα και δεν γράφω μουσική πολύ τώρα. Αλλά είμαι πάντα στο στούντιο κάνοντας πράγματα. Πιστεύω στην έμπνευση. Το να κάνω δίσκους για μένα είναι διαφορετική διαδικασία, είναι διαφορετική κατάσταση. Το πρώτο κομμάτι είναι απλά το να κάθομαι μόνος κάπου σε ένα πιάνο. Έτσι, ξαφνικά βρίσκεις ότι έχεις μια μελωδία, μια ιδέα, και λες “Μου αρέσει αρκετά” και ίσως την καταγράψω. Πάντα χρησιμοποιώ κασέτες, πράγμα που ακούγεται τρελό, αλλά μου αρέσει αυτού του είδους το μηχάνημα. Κι αργότερα την παίρνω στο στούντιο και βλέπω αν ακόμα μου αρέσει και τότε επιτέλους το μετατρέπω σε τραγούδι. Η ιδέα αναπτύσσεται ίσως με άλλα άτομα που επίσης “παίζουν” με αυτήν, κι έτσι γίνεται περισσότερο μια συλλογική διαδικασία μόλις φέρω κάτι στο στούντιο. Δεν υπάρχει μια αυστηρή φόρμουλα.

Μόλις πρόσφατα επανεξέταζα τα δικά μου τραγούδια για ένα project πάνω στο οποίο δούλευα, που λέγεται ‘Babylon Berlin’, που είναι μια γερμανική τηλεοπτική σειρά για τη δεκαετία του 1920 στο Βερολίνο. Μου ζήτησαν να κάνω μουσική γι’ αυτούς, πράγμα που έκανα, και μερικά τραγούδια, αλλά στο στυλ των 20s. Έτσι, οραματιζόμουν πώς θα ακούγονταν τα τραγούδια μας εκείνη την εποχή, κι αυτό ήταν μια αρκετά ενδιαφέρουσα διαδικασία και διασκεδαστικό να το κάνω, και τέτοια project μου κρατούν ζωντανό το ενδιαφέρον να κάνω μουσική, να κάνω δίσκους. Μου αρέσει κάπως όλοι οι δίσκοι να ακούγονται διαφορετικοί ο ένας από τον άλλον, αλλά και να σχετίζονται όλοι ο ένας με τον άλλον. Είναι μια ιστορία σε εξέλιξη. Και σήμερα περιοδεύουμε πολύ και παίρνει πολύ χρόνο να ταξιδεύεις σε μέρη, πράγμα που λατρεύω να κάνω, αλλά υπάρχει πολύ λίγος χρόνος για δουλειά στο στούντιο. Ήμουν στο στούντιο σήμερα, αλλά κανονικά περιοδεύω τώρα. Αλλά δεν παραπονιέμαι γιατί μου αρέσει να βλέπω το κοινό μου. Τα άτομα που έχουν στηρίξει την μουσική μου ανά τα χρόνια έχουν γίνει κάτι σαν οικογένεια, μια παρέα φίλων. Δεν τους ξέρω με το όνομά τους αλλά αυτό αισθάνομαι όταν κάνω μια συναυλία. Δεν νιώθω τον φόβο που είχα παλιά. Όταν ξεκίνησα ήμουν πάντα αρκετά ντροπαλός και νευρικός, αλλά όσο περνάνε τα χρόνια γίνεσαι λίγο πιο σίγουρος για αυτό που κάνεις”.

Το επεισόδιο του Babylon Berlin στο οποίο ερμήνευσε την μουσική του ο Bryan Ferry

Το να περιοδεύει κανείς ανά τον κόσμο, μπορεί να συναρπάζει όμως είναι ταυτόχρονα απαιτητικό. Και πολλοί έχουν αναρωτηθεί τι τον ωθεί να περιοδεύει και να ερμηνεύει ακόμα ζωντανά, μετά από δεκαετίες επιτυχημένης καριέρας, για όλα αυτά τα πλήθη ατόμων σε αναρίθμητες πόλεις. Η απάντηση, για τον ίδιο, είναι απλή:

“Κατά κάποιον τρόπο, αυτός είμαι. Είναι τόσο απλό. Δεν μπορεί να πηγαίνει κανείς άλλος και να τραγουδάει τα τραγούδια μου. Είναι ο τρόπος μου να εκφράζομαι και να είμαι ο εαυτός μου στον υπέρτατο βαθμό. Φυσικά με το συγκρότημά μου, έχω ένα υπέροχο συγκρότημα και κάποιοι από αυτούς είναι αρκετά νεότεροι από μένα, υπάρχουν διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, και είναι όλοι πολύ διαφορετικοί. Υπάρχουν τέσσερις κοπέλες στο συγκρότημα και ένας άντρας με τον οποίον έχω δουλέψει για πολλά χρόνια, και με κάποιους μόλις ξεκίνησα να δουλεύω, έτσι είναι αρκετά ενδιαφέρον που πάντα αλλάζει λίγο. Αλλά είναι κάτι που το μοιραζόμαστε, η ερμηνεία. Κι επίσης, το μοιράζεσαι με το κοινό. Το κοινό φέρνει το 50% στην συναυλία. Είναι μεγάλο μέρος της με το πώς αντιδρούν σε αυτό που συμβαίνει πάνω στη σκηνή. Είναι διασκεδαστικό να το κάνεις. Τα ταξίδια μπορεί να είναι δύσκολα κάποιες μέρες, κάποιες μέρες είναι υπέροχες, άλλες μέρες υπάρχουν καθυστερήσεις ή το ένα και το άλλο. Καταλήγει να είναι αρκετά κουραστικό, αλλά γενικά με πολύ καλό τρόπο. Είναι κάτι που σε γεμίζει, κι ας σε εξουθενώνει. Κάποια από τα καλύτερα πράγματα είναι έτσι στη ζωή”.

Είναι άξιο να αναφερθεί ότι ο Bryan Ferry έχει κατά καιρούς συνεργαστεί με τη νέα γενιά μουσικών, όπως για παράδειγμα με μέλη των Radiohead και των Red Hot Chili Peppers. Υπάρχουν άλλοι σύγχρονοι μουσικοί που είναι κοντά στο προσωπικό του στυλ, με τους οποίους ίσως να ήθελε να συνεργαστεί μελλοντικά; “Αν είναι κοντά στο στυλ μου, μάλλον θα ήθελα να τρέξω εκατομμύρια μίλια μακριά”, σημειώνει γελώντας. “Αλλά υπάρχουν άτομα που μου αρέσουν. Μου αρέσει, ας πούμε, η ενέργεια της hip hop μουσικής. Υπάρχουν κάποια άτομα, όπως ο Eminem, νομίζω ότι είναι πολύ καλός. Κάνει ένα πολύ ωραίο είδος τραγουδιού, είναι πολύ καλός με τις λέξεις. Αλλά δεν θα ήθελα ιδιαίτερα να συνεργαστώ μαζί του. Ο Prince ήταν υπέροχος. Δυστυχώς δεν είναι πια ζωντανός. Μάλιστα, έκανε το τελευταίο του άλμπουμ στο στούντιό μου. Αν και έλειπα εκείνη την περίοδο. Αλλά τον είχα συναντήσει δύο φορές και ήταν πολύ καλός. Τον συμπαθούσα, ήταν κάπως σαν εμένα, λίγο συνεσταλμένος, και ήταν τόσο καταπληκτικός μουσικός από όλες τις απόψεις, σαν κιθαρίστας, σαν τραγουδιστής, σε όλα. Τα είχε όλα, ήταν πραγματικά υπέροχος. Εγώ τείνω να ψάχνω μουσικούς εξειδικευμένους σε μουσικά όργανα, οι οποίοι να μου αρέσουν πολύ. Άτομα που παίζουν πολύ καλά το μουσικό όργανό τους, τα οποία μπορούν να ‘τραγουδούν’ μέσα από το όργανό τους. Τέτοια άτομα ψάχνω πάντα για να συνεργαστώ. Ήταν ένας τύπος εδώ τις προάλλες, ήταν μόλις 19-20 χρονών, ακόμα σπουδάζει σε μουσικό κολλέγιο, που έπαιζε υπέροχα. Με ενθουσιάζει να δουλεύω με νέα ταλέντα τα οποία μπορώ να διαμορφώσω. Σαν υπνωτιστής”, αναφέρει με χιούμορ.

Το Johnny & Mary είναι διασκευή του πρωτότυπου τραγουδιού του Robert Palmer

Πέρα από το τεράστιο πρωτότυπό του έργο, από τη δεκαετία του ‘90 μέχρι σήμερα ο Ferry ασχολήθηκε εκτενώς με διασκευές, με το μοναδικό χάρισμα του να μετατρέπει τραγούδια άλλων καλλιτεχνών σε σχεδόν δικά του δημιουργήματα, μεταμορφώνοντάς τα και κάνοντάς τα “δικά του”. Ποια είναι η μεθοδολογία με την οποία οραματίζεται εκ νέου ένα κομμάτι και το κάνει κτήμα του;

“Πάντα πρέπει να τρέφω κάποιου είδους βαθιά αγάπη για το τραγούδι και συνήθως πρόκειται για ένα τραγούδι που το ξέρω πολύ καλά και το έχω ακούσει πολλές φορές στο παρελθόν. Και νιώθω πως μπορώ να προβάλλω τα δικά μου συναισθήματα σε αυτό. Λατρεύω να γράφω δικά μου τραγούδια αλλά, πρώτον, γράφω πολύ αργά, και δεύτερον, πάντα ψάχνω και κάτι άλλο να κάνω ταυτόχρονα, να επεκτείνω την συναίσθησή μου ή το συναισθηματικό μου εύρος. Τα τραγούδια που ενίοτε διασκευάζω είναι τραγούδια που μάλλον ποτέ δεν θα έγραφα. Είναι ελαφρώς διαφορετικά από το στυλ μου ή από αυτό που συνήθως θα έκανα. Αλλά αν είναι ένα τραγούδι που αγαπάω, αυτό είναι το βασικό. Πρέπει να υπάρχει αυτή η συγκίνηση και η αίσθηση ότι μπορώ σίγουρα να το πετύχω. Όταν ήμουν πολύ μικρός, άκουγα πολλή jazz και επρόκειτο συνήθως για πολύ καλούς παίκτες μουσικών οργάνων που έπαιζαν γνωστά τραγούδια, κι έβαζαν την δική τους πινελιά σε αυτά. Κι αυτό ήταν πάντα πηγή έμπνευσης για μένα και αντιλαμβάνομαι τώρα πως υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι να κάνεις ένα καλό τραγούδι. Αν το τραγούδι μπορεί να σταθεί κι αν είναι μια καλή δυνατή μελωδία με καλούς στίχους, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι που μπορείς να το ερμηνεύσεις. Οπότε είναι σαν να παίζεις με στυλ μουσικής, να το κάνεις με διαφορετικούς τρόπους. Το γεγονός ότι έχω ακούσει πολλή μουσική και θαυμάζω πολλά διαφορετικά είδη μουσικής, υποθέτω βοηθάει. Αυτό που εύχομαι να είχα μάθει όταν ήμουν νεότερος -αλλά μετά θα ήμουν διαφορετικός άνθρωπος, δεν μπορείς να ξαναγράψεις την ιστορία σου-, μα εύχομαι να είχα σπουδάσει κλασική μουσική σε κάποια στιγμή της ζωής μου. Τώρα, πάντα ακούω κλασικούς συνθέτες, όπως Μότσαρτ ή Έλγκαρ, και πάντα νιώθω ότι πρέπει να συνεχίζεις να μορφώνεις τον εαυτό σου καθόλη τη διάρκεια της ζωής σου και να αφιερώνεις χρόνο να μαθαίνεις νέα πράγματα. Αυτό είναι ένα ακόμα καλό του να περιοδεύεις. Γνωρίζεις πολλά διαφορετικά άτομα, επισκέπτεσαι διαφορετικά μουσεία και πόλεις και διαφορετικούς πολιτισμούς. Είναι ένας υπέροχος τρόπος να επεκτείνεις τη γνώση σου και την συναίσθησή σου”.

Η επανεκτέλεση από τον Bryan Ferry του γνωστού ‘I Put a Spell on You’

Το γεγονός ότι και τα νεότερά του τραγούδια επιδεικνύουν σύγχρονο ήχο, φανερώνοντας ένα κράμα του χαρακτηριστικού στυλ του ερμηνευτή μαζί με τον παλμό της μουσικής του τώρα, θα έλεγε κανείς πως δίνει όντως το στίγμα ενός καλλιτέχνη που επιδιώκει διαρκώς να εξελίσσεται.

“Η μουσική είναι πάντα μουσική για μένα” απαντά ο Ferry. “Όταν ακούω μουσική του 18ου αιώνα ή ακόμα και παλαιότερη, δεν σκέφτομαι πως δεν είναι σχετική σήμερα, το ακούω και απλά σκέφτομαι πως είναι πανέμορφη. Οι άνθρωποι είναι πάντα άνθρωποι, σε όποιον αιώνα κι αν γεννήθηκαν. Τίποτα δεν αλλάζει ιδιαίτερα, εκτός από το ότι μερικές φορές κάποιοι ρυθμοί γίνονται της μόδας για 50 χρόνια, ή 20-30 χρόνια, και δεν ξαναλλάζουν ιδιαίτερα μέσα σε αυτή την περίοδο. Οι καλές μελωδίες και το πραγματικό συναίσθημα στην μουσική δεν πέφτουν θύματα της μόδας”.

Δύο από τα πιο πρόσφατα πρωτότυπα κομμάτια του Ferry

Ποια είναι τα δικά του τραγούδια για τα οποία είναι ιδιαίτερα περήφανος ή σημαίνουν κάτι ξεχωριστό για τον ίδιο;

“Αυτόματα θα σκεφτόμουν πρώιμα τραγούδια, όπως το ‘In Every Dream Home a Heartache’ ή το ‘Mother of Pearl’. Σπάνια ερμηνεύω το ‘Mother of Pearl’ γιατί είναι τόσο μεγάλο, αλλά το ‘Dream Home’ το ερμηνεύουμε σε αυτή την περιοδεία και ποτέ δεν το βαριέμαι γιατί φαίνεται τόσο σχετικό σήμερα. Και μετά κάποια από τα πιο διασκεδαστικά, όπως το ‘Do the Strand’ ή ακόμα και το ‘Virginia Plain’. Είναι διασκεδαστικά να τα ερμηνεύω γιατί έχουν έναν παλμό που αρέσει στον κόσμο”.

Αυτή τη στιγμή δουλεύει πάνω σε κάποιο νέο project που μπορούμε να περιμένουμε στο κοντινό μέλλον; “Από το ‘Babylon Berlin’, που ανέφερα νωρίτερα, μου ζήτησαν να κάνω ένα άλμπουμ με εκείνα τα τραγούδια, με φωνητικές εκδοχές τους, εμένα να τραγουδάω. Έχω κάνει αυτό και το μιξάρουμε τώρα και ελπίζουμε να κυκλοφορήσει στις αρχές Νοεμβρίου. Ο τίτλος του άλμπουμ είναι ‘Bitter-Sweet’”. Μετά από τόσα χρόνια, γράφοντας και ηχογραφώντας μουσική, δικαίως διεκδικεί τον τίτλο ενός ζωντανού θρύλου. Πώς αντιλαμβάνεται αυτό το κύρος; “Είναι κάπως… Καλό. Δεν ξέρω. Η ζωή είναι τόσο εύθραυστη. Ένας από τους καλύτερους φίλους μου πέθανε την προηγούμενη εβδομάδα. Είμαι τόσο τυχερός που είμαι ζωντανός. Είναι τόσα πολλά πράγματα που νιώθεις ότι πρέπει να κάνεις κάθε μέρα για να αξιοποιήσεις στο έπακρο τα πάντα. Είναι μια μεγάλη περίοδος αυτοστοχασμού για μένα τώρα. Διάβαζα τον επικήδειο του φίλου μου στην εφημερίδα μόλις χθες. Πρέπει να συνεχίσω να κάνω όσο περισσότερα μπορώ και όσο πιο καλά μπορώ”.

Ο Bryan Ferry θα βρεθεί στο Θέατρο Δάσους στη Θεσσαλονίκη, την Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2018.

*Προπώληση εισιτηρίων: Τα εισιτήρια Γενικής Εισόδου κοστίζουν 45€ | Σημεία Προπώλησης: Θεσσαλονίκη: Musicland, Μητροπόλεως 102, τηλ 2310264880, Ταμεία Κ.Θ.Β.Ε. Αθήνα: Ticket House, Πανεπιστημίου 42 (εντός της στοάς), τηλ.210 3608366. Σε όλη την Ελλάδα: Δίκτυο καταστημάτων ΓΕΡΜΑΝΟΣ/ Καταστήματα Cosmote. Online Sales ή αγορές με πιστωτική κάρτα, 24 ώρες/ωρο: www.tickethouse.gr & www.ticketmaster.gr

Βρείτε όλες τις πληροφορίες εδώ: