Ένα ιδιαίτερο πρότζεκτ με έργα για την πόλη, την αρχιτεκτονική και τη φύση!

Με αφετηρία τη διαδραστική εγκατάσταση «Ο τοίχος που χάνεται», μια παραγωγή του Goethe-Institut που παρουσιάστηκε σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις το φθινόπωρο του 2020 (μεταξύ άλλων και στη Θεσσαλονίκη), η miss dialectic επιμελείται τις Ψηφίδες, μια καλλιτεχνική έκδοση που αναπτύσσεται τόσο ως online όσο και ως offline πρότζεκτ. Έχοντας ως στόχο να διερευνήσει τη σχέση ανάμεσα στο αστικό αποτύπωμα της Θεσσαλονίκης και στην εικαστική της κοινότητα, η miss dialectic προσκάλεσε δώδεκα καλλιτέχνες από την καλλιτεχνική κοινότητα του «Το Πικάπ» να ανοίξουν έναν δημιουργικό διάλογο με τις φράσεις που βρήκαν τη θέση τους στον «Τοίχο που χάνεται». 

Η πόλη, η αρχιτεκτονική και η φύση, η οικιακότητα, ο αισθησιασμός και η τρυφερότητα, οι καθημερινές τελετουργίες και ασυνέχειες ήταν μερικές από τις θεματικές που ανέκυψαν. Έργα σε εξέλιξη, σχέδια, φωτογραφίες και κολάζ αποτελούν τη βάση για ένα συλλογικό εκδοτικό πρότζεκτ που σχεδίασαν δώδεκα γραφίστες υπό την καθοδήγηση του Post-Spectacular Office. Οι Ψηφίδες, οι οποίες συνίστανται σε δώδεκα υβριδικά βιβλία καλλιτεχνών, έχουν στόχο να αποτυπώσουν μια ορισμένη στιγμή στη δημιουργική ιστορία της Θεσσαλονίκης. Κάθε καλλιτέχνης, σαν ψηφίδα, μας επιτρέπει να δούμε ένα ψήγμα του κόσμου του, καθώς συντελεί στη σύνθεση μιας κατακερματισμένης, αλλά αυθεντικής εικόνας. 

Η Μαρία Ανδρικοπούλου χάνεται στην πόλη. Καθώς περπατά, συναντά απομεινάρια αστικών κτισμάτων και φυτών, τα οποία συλλέγει και παρουσιάζει σε ένα πεδίο χαρτογράφησης. Η περιπατητική της μεθοδολογία γίνεται μέσο ανασκαφής των διαστρωματώσεων της εμπειρίας – τις οποίες παρουσιάζει κατόπιν σε ακατέργαστη μορφή, επιτρέποντάς μας να ανασυνθέσουμε τη δική μας εικόνα της πόλης, αγνοώντας τη φθορά των υλικών, αλλά και τη διαδρομή.

Η έρευνα της Θεοδώρας Πρασσά εστιάζει στην άνιση σχέση μεταξύ των ανθρώπων και του κτιστού περιβάλλοντος. Αντλώντας έμπνευση από την μπρουταλιστική αρχιτεκτονική της πόλης, δημιουργεί αφαιρετικά κολάζ δοκιμάζοντας νέα μοτίβα, νέες κινήσεις και υφές, εξερευνώντας τελικά νέες επιφάνειες διεπαφής ανάμεσα στους θεατές και στην πόλη.

Η προσέγγιση των Loopo στην πόλη και στην (ορατή και αόρατη) εργασία ακολουθεί τα θέματα της στοργής και της τρυφερότητας σε μια θεραπευτική διαδικασία. Σώματα, φυτά, ιδιωτικές και δημόσιες μορφές ζωής συνυπάρχουν στις κοινωνίες μας, ωστόσο οι Loopo φαίνεται να υπαινίσσονται πως υπάρχει μια εναλλακτική οπτική. Τι θα συνέβαινε αν αντιμετωπίζαμε τα σπίτια μας σαν κήπους; Τι θα συνέβαινε αν αντιλαμβανόμασταν την πόλη σαν το σώμα μας; Η τρυφερότητα και η φροντίδα θα γίνονταν μια πολιτική χειρονομία αντίστασης και ακτιβισμού.

Το έργο Γίνε πέστροφα της Ηλέκτρας Μάιπα εξετάζει τη σχέση ανάμεσα στο σώμα και στο τοπίο μέσα από τη γλώσσα, συνδέοντας το συναίσθημα με το φυσικό περιβάλλον. Μέσω της μνήμης, δημιουργεί μια νέα ατμόσφαιρα, σμιλεύοντας τον χώρο, τη γεωγραφία και τον χρόνο.

Η καλλιτεχνική πρακτική του Δημοσθένη Μπογιατζή φέρνει στο προσκήνιο τις σύγχρονες μορφές τελετουργίας και τη χρήση των συμβόλων στη σημερινή κοινωνία. Καθώς αποζητά να αναπτύξει μια νέα οπτική γλώσσα, επαν-ενεργοποιεί σύμβολα που συναντά στο φολκλόρ – σε λατρευτικούς και θρησκευτικούς τόπους.

Η εικονοποιία της Μαρίας Κριαρά αποτελεί μια μορφή έρευνας πάνω στο συγγενές ή στο αυθαίρετο της σχέσης ανάμεσα στην αναπαράσταση και την αφήγηση. Η γνωριμία με το έργο της προτρέπει τους θεατές να επανεξετάσουν τα όρια της εικονογραφίας και τις προθέσεις του δημιουργού, δεσμεύοντάς τους σε μια αισθητηριακή εμπειρία που διεγείρει τη φαντασία και τις νοητικές τους λειτουργίες.

Ο Στέλιος Χατζηβασιλείου εμπνέεται από τους ανθρώπους και τις σχέσεις που συνάπτουν μεταξύ τους και με τα περιβάλλοντα στα οποία ενδημούν. Αντλώντας την έμπνευσή του από την αρχιτεκτονική, τη λογοτεχνία και την επιστημονική φαντασία, συνδυάζει κείμενο και οπτικό υλικό με την αισθητική της street art, ώστε να διηγηθεί μια ιστορία που μοιάζει προσωπική και συνάμα οικουμενική.

Το οπτικό ημερολόγιο του Γιάννη Καραβασίλη έχει θέμα τους ανθρώπους, τα ζώα και τα αστικά και αγροτικά τους περιβάλλοντα. Συλλαμβάνοντας σκηνές καταστροφής, κατασκευής και ανακατασκευής, οι εικόνες του θυμίζουν χαμένες αναμνήσεις από το παρελθόν ή το μέλλον.

Η Σοφία Καρασαββίδου εμπνέεται από τη λογοτεχνία και τον κύκλο της ζωής και της φύσης. Μέσα από το κείμενο, το κέντημα, τη ζωγραφική και το ελεύθερο σχέδιο, εκφράζει την ανάγκη της για μια προσωπική εξέταση των διανοητικών και συναισθηματικών διεργασιών του ατόμου – μια ενδοσκόπηση που παίρνει τη μορφή τελετουργίας. 

Η γυναίκα ως κορίτσι, σύζυγος, μητέρα και ερωμένη είναι το κεντρικό θέμα στο έργο της Στέλλας Τσουματίδου. Οι πίνακές της, προκλητικοί όσο και ευαίσθητοι, αμφισβητούν τις πατριαρχικές νόρμες της κοινωνίας και το ανδρικό βλέμμα στο γυναικείο σώμα. Για την Τσουματίδου, η γυναίκα είναι μονάδα πολυεπίπεδης ύπαρξης, γεμάτη ενέργεια για ζωή και δημιουργικότητα.

Η πολυσύνθετη προσέγγιση της Φουστί Λαμέ στην καλλιτεχνική δημιουργία εμπλουτίζεται από τη ρευστότητα του φύλου και την queer ταυτότητα, όπως και τις κοινωνικές κατασκευές γύρω από αυτές. Το ίδιο το έργο της, που κινείται ανάμεσα στην περφόρμανς και τη δημιουργία εικόνων, είναι βαθιά επηρεασμένο από τις αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας, που επιχειρούν με τη σειρά τους την ανατροπή των στερεοτύπων γύρω από τις αναταραχές φύλου και την αντίληψη για τον εαυτό.

Η δουλειά του Θεοφάνη Νούσκα αντιστέκεται στην κατηγοριοποίηση. Με τα ίδια του τα λόγια: «Η εικαστική μου δουλειά μπορεί να χαρακτηριστεί από ετερόκλητη ως κι ασταθής. Δεν ξέρω ή δεν θέλω να την κατατάξω κάπου ως σύνολο. Καμιά φορά τα έργα παραπλανούν το κοινό τους σαν μη εικαστικά. Αυτή ακριβώς η αμφιβολία είναι που με ικανοποιεί περισσότερο όταν βρίσκονται σε διάλογο με αυτό».

Επιμέλεια: miss dialectic (Ελεάννα Παπαθανασιάδη, Κέλυ Τσιπνή-Κολαζά, Κλέα Χαρίτου)

Καλλιτέχνες: Μαρία Ανδρικοπούλου, Γιάννης Καραβασίλης, Σοφία Καρασαββίδου, Μαρία Κριαρά, Loopo, Ηλέκτρα Μάιπα, Δημοσθένης Μπογιατζής, Θεοφάνης Νούσκας, Θεοδώρα Πρασσά, Στέλλα Τσουματίδου, Φουστί Λαμέ, Στέλιος Χατζηβασιλείου 

*Σχεδιασμός εκδόσεων: Ανδρέας Αβακουμίδης, Στέργιος Γαλίκας, Εβελίνα Γαραντζιώτη, Τάσος Γκαϊντατζής, Βασίλης Γκουντινάς, Ολυμπία Κοκκορού, Βασίλης Κώτσικας, Δημήτρης Λελάκης, Αχιλλέας Πολυχρονίδης, Juan Solano, Μαρίζα Τσάκωνα, Έλλη Χρηστάκη & Post-Spectacular Office 

**Το πρότζεκτ Ψηφίδες αποτελεί ανάθεση του Goethe-Institut Athen, στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής δράσης που κορυφώνεται με τη διαδραστική εγκατάσταση «Ο τοίχος που χάνεται». Η δράση υλοποιείται με ειδικά κονδύλια του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Εξωτερικών για τη γερμανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το 2020.