Επιταχύνοντας την επιστήμη (6/9-23/11)

Επιταχύνοντας την επιστήμη

Είμαστε όλοι 14 δισεκατομμυρίων ετών!

Ένα συναρπαστικό ταξίδι στην προέλευση του Σύμπαντος και στην καρδιά της ύλης …

Σκοπός της έκθεσης είναι να προκαλέσει στον επισκέπτη τον θαυμασμό και την περιέργεια για την προέλευση του Σύμπαντος  και των βασικών συστατικών της ύλης. Παρουσιάζει τα πειράματα που συντελούνται στον Μεγάλο Επιταχυντή Συγκρουόμενων Δεσμών Αδρονίων του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Σωματιδιακής Φυσικής (CERN) τα οποία αναμένεται να αποκαλύψουν κάποια από τα μυστήρια του Σύμπαντος, ενώ ταυτόχρονα καταδεικνύει τη σύνδεση της θεμελιώδους έρευνας του παρελθόντος με  τις τεχνολογίες  του παρόντος.

Η έκθεση αποτελείται από:

• το τούνελ εισόδου που οδηγεί τον επισκέπτη πίσω στο χρόνο της μεγάλης έκρηξης (Bing Bang)
• το θέατρο της Μεγάλης Έκρηξης  όπου γίνεται η αφήγηση της ιστορίας του Σύμπαντος
• τη ζώνη σωματιδίων  η οποία δείχνει τη συστατική δομή της ύλης
• την αίθουσα μυστηρίου όπου παρουσιάζονται τα μυστήρια της ύλης και του Σύμπαντος
• το ερευνητικό εργαστήριο του CERN  όπου παρουσιάζεται ο τρόπος πραγματοποίησης  της έρευνας στον Μεγάλο Επιταχυντή Συγκρουόμενων Δεσμών Αδρονίων
• θεματική παρουσίαση με τίτλο «ο κόσμος μας είναι χτισμένος πάνω στη βασική έρευνα», συνδέοντας τη βασική έρευνα με την καθημερινή ζωή

Τέσσερα μικρά τμήματα του τούνελ (κανάλια μεταφοράς) συνδέουν τις 5 κύριες ζώνες  της έκθεσης, μεταφέροντας τον επισκέπτη από το ένα θέμα στο άλλο. Οι εξωτερικοί τοίχοι σχηματίζουν διακοσμητικές εικόνες το σήμα και τον τίτλο της έκθεσης. Τα κείμενα είναι γραμμένα  στην κύρια γλώσσα της χώρας φιλοξενίας  της έκθεσης και στα αγγλικά. Σημαντικό μέρος της έκθεσης αποτελείται από διαδραστικά μέσα (οθόνες αφής και ηλεκτρονικά παιχνίδια) που είναι ιδιαίτερα ελκυστικά στο νεανικό κοινό. Το επίπεδο της  έκθεσης είναι κατάλληλο για επισκέπτες ηλικίας 12 ετών και άνω.

Τούνελ εισόδου

«Εσείς, οι άνθρωποι που αγαπάτε και όλα γύρω σας, είναι φτιαγμένα από σωματίδια τα οποία ξεκίνησαν με τη δημιουργία του Σύμπαντος»

Με το νόημα αυτής της φράσης το επιστημονικό γεγονός και η προσωπική εμπειρία συναντιούνται με ένα πολύ δυναμικό τρόπο. Οι επισκέπτες εισέρχονται σε ένα σκοτεινό τούνελ, περιστοιχίζονται από εμβριθή ερωτήματα και χρονολογίες – κλειδιά για την εξέλιξη του Σύμπαντος και οδηγούνται ξανά πίσω στην πρώτη στιγμή του οτιδήποτε.

Το θέατρο της Μεγάλης Έκρηξης

«Τα πρώτα αστέρια είναι σαν εργοστάσια, χίλιες φορές βαρύτερα απ’ ότι ο ήλιος μας.

Όταν η καύσιμη ύλη τους εξαντλείται τότε πέφτουν και εκρήγνυνται σε γιγάντια σουπερνόβα που παράγουν βαριά στοιχεία, τις θεμελιώδεις ουσίες της ζωής»

Το θέατρο της Μεγάλης Έκρηξης σχηματίζει μια κεντρική περιοχή προβολής. Οι επισκέπτες γλιστρούν μέσα από μια ασφαλή ράγα, για να αντικρύσουν ένα κενό, σαν να αιωρούνται στο διάστημα. Ένα πεντάλεπτο οπτικοακουστικό θέαμα αφηγείται την εξέλιξη του Σύμπαντος από τις πρώτες στιγμές της Μεγάλης Έκρηξης έως σήμερα με έναν, οπτικά και συναισθηματικά, συναρπαστικό τρόπο, ενώ στην επιφάνεια του τοίχου κείμενα και γραφικά ανιχνεύουν με λεπτομέρειες την ιστορία.

Η ζώνη των σωματιδίων

«Στο CERN διερευνούμε αυτές τις μικροσκοπικές δομικές ουσίες, τα θεμελιώδη σωματίδια που σχηματίζουν τον κόσμο μας και όλο το Σύμπαν»

Η ζώνη αυτή διερευνά τον κόσμο των σωματιδίων θέτοντας ερωτήματα όπως «Πόσο μεγάλα είναι τα σωματίδια;» ή « Τι είναι τα σωματίδια;» Ένα φιλμ κινουμένων σχεδίων μεταφέρει απρόσκοπτα τους επισκέπτες από τις ανθρώπινες κλίμακες στον μικροσκοπικό κόσμο των ατόμων, των πυρήνων και των σωματιδίων. Ένα διασκεδαστικό βίντεο δείχνει πως τα σωματίδια αλληλεπιδρούν, ανταλλάσοντας σωματίδια – «αγγελιαφόρους». Τρία διαδραστικά παιχνίδια προσκαλούν τους επισκέπτες να ανακαλύψουν τη σχέση ενέργειας – μάζας, με την επιτάχυνση και τη σύγκρουση των σωματιδίων.

Μεγάλα πλαίσια γραφικών στους τοίχους συμπληρώνουν αυτή την εικόνα, δείχνοντας τα θεμελιώδη δομικά στοιχεία της ύλης και τα σωματίδια – «αγγελιαφόρους» που μεταφέρουν τις τέσσερις δυνάμεις. Μια διαδραστική επίδειξη σε οθόνη αφής, που μοιάζει με facebook, αφήνει τους επισκέπτες να εξοικειωθούν με τα σωματίδια, την ιστορία της ανακάλυψής τους και κάποιες από τις ιδιότητές τους.

Η αίθουσα μυστηρίου

«Όλη η ορατή ύλη εμπεριέχει μόλις το 4% του σύμπαντος. Που βρίσκεται το υπόλοιπο;»

Αυτή η περιοχή είναι αφιερωμένη σε μερικά από τα πιο δυσεπίλυτα μυστήρια του Σύμπαντος. Τα γραφικά στους τοίχους με μια ανθρώπινη φιγούρα να περιστοιχίζεται από μια μεγάλη σκοτεινή περιοχή, αναπαριστούν το γεγονός ότι αντιλαμβανόμαστε μόνο το 4% της σύστασης του Σύμπαντος. Μαθηματικές φόρμουλες σκαλισμένες πάνω στους τοίχους, συμβολίζουν τις προσπάθειες των επιστημόνων για την επίλυση αυτών των μυστηρίων. Σε κάποια από τα σπουδαιότερα ερωτήματα δίνεται μεγαλύτερη έμφαση, καθώς οι επισκέπτες μέσα από διαδραστικά πάνελ, ακούν το συλλογισμό των επιστημόνων που μιλούν για τα πιο ενδιαφέροντα μυστήρια και τις ιδέες που επιχειρούν να τα απαντήσουν.

Το ερευνητικό εργαστήριο του CERN

«Όταν δύο δέσμες φωτονίων συγκρούονται μέσα στον Μεγάλο Επιταχυντή, δημιουργούνται θερμοκρασίες υψηλότερες χίλια εκατομμύρια φορές από τον πυρήνα του ήλιου αλλά σε έναν απειροελάχιστο χώρο»

Αυτή η ζώνη είναι αφιερωμένη στην επιστημονική έρευνα που συντελείται στο CERN. Μια οθόνη στο κέντρο προβάλλει μια αεροφωτογραφία του εξωτερικού χώρου πάνω από το τούνελ του Μεγάλου Επιταχυντή Συγκρουόμενων Δεσμών Αδρονίων και ένα γραφικό δείχνει τη διαδρομή των σωματιδίων μέσα στους επιταχυντές του CERN.

Δίπλα βρίσκεται ένα μοντέλο του Μεγάλου Επιταχυντή, το οποίο αποτελείται από ένα ομοίωμα, σε πραγματική κλίμακα, ενός μέρους του μαγνήτη που χρησιμοποιείται στον Επιταχυντή μαζί με ένα ομοίωμα σε κλίμακα 1: 25 του ανιχνευτή «Άτλας» στον οποίο περιλαμβάνεται μια μεγάλη βιντεοοθόνη που δείχνει ίχνη από μόρια που σχηματίζονται από τις συγκρούσεις των πρωτονίων. Μια βιντεοοθόνη δείχνει ένα φιλμ με αναφορές από την εγκατάσταση του Μεγάλου Επιταχυντή και των 4 ανιχνευτών. Τέλος, μέσα από μια διαδραστική οθόνη μπορεί να ανακαλύψει κανείς συναρπαστικές ιστορίες για τις τεχνικές υπερβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στο CERN.

«Ο κόσμος μας είναι χτισμένος πάνω στη βασική έρευνα»

«Πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, είτε πρόκειται για τη θεραπεία ασθενειών, την καλλιέργεια της τροφής για την αντιμετώπιση της φτώχιας , την εξασφάλιση καθαρού πόσιμου νερού, τη διαφύλαξη του πλανήτη μας, ή την ανακάλυψη των αρχών του Σύμπαντος, βασίζονται στην επιστήμη για να απαντηθούν» 

Η τελευταία ζώνη εξηγεί πως η βασική έρευνα συνδέεται με τις τεχνολογικές εφαρμογές στην καθημερινή μας ζωή. Η κεντρική εγκατάσταση αποτελείται από δύο διαδραστικά συστήματα πολλαπλής αφής τα οποία απεικονίζουν μια ευρεία γκάμα τεχνολογιών (TV, κινητά τηλέφωνα, δορυφορική μετάδοση, ιατρικές διαγνώσεις, GPS, WWW, διαδίκτυο) που θεωρούνται σήμερα δεδομένα. Παρόλα αυτά. οι τεχνολογίες αυτές δε θα επινοούνταν ποτέ αν ορισμένοι επιστήμονες των τελευταίων αιώνων δεν αναζητούσαν την επίλυση κάποιων πολύ θεμελιωδών ερωτημάτων σχετικά με τη φύση του ηλεκτρισμού, τη σχέση χώρου και χρόνου ή τη λειτουργία του ατόμου. Εξερευνώντας διαφορετικά πεδία της τεχνολογίας (ιατρική, επικοινωνίες, ηλεκτρονική , ενέργεια), χρησιμοποιώντας την πολλαπλή διεπαφή, ο επισκέπτης ανακαλύπτει σε ποια θεμελιακή έρευνα του παρελθόντος, βασίζεται μια συγκεκριμένη εφαρμογή σήμερα.

*6/9-23/11, Περίπτερο 14, ΔΕΘ, Ώρες: Δευτ.-Παρ. 09.00-20.00, Σαβ.Κυρ.-Αργίες 11.00-21.00, Είσοδος: 1 ευρώ