Metalogues2022: Τέσσερα εντυπωσιακά project για τα… μάτια σας μόνο

Πώς ξεκινάς να γράψεις για ένα θέμα που μόνο αν το βιώσεις μπορείς να το κατανοήσεις;

Αυτή την αίσθηση είχα όταν έφυγα από το official opening του προγράμματος Metalogues2022, εκεί όπου η τέχνη συναντάει την Διευρυμένη Πραγματικότητα (XR) φέρνοντας μπροστά στα μάτια μας εικόνες και ήχους από το παρόν και κυρίως το μέλλον στο stand 22 του περίπτερου 14 της ΔΕΘ που φιλοξενεί την έκθεση νέας τεχνολογίας Beyond από την Πέμπτη 29/9 έως και το Σάββατο 1/10.

Το πρόγραμμα Metalogues2022 εκτυλίσσεται σε 3 μέρη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με στόχο να εξερευνήσει και να ενθαρρύνει νέες συνεργασίες και εφαρμογές Διευρυμένης Πραγματικότητας (XR) στο χώρο των τεχνών και του πολιτισμού.  Το Metalogues είναι μια πρωτοβουλία του Goethe-Institut Thessaloniki που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το δημιουργικό γραφείο Malvi, υποστηρίζεται από την Ακαδημία Διεθνούς Διευρυμένης Πραγματικότητας και τη ΔΕΘ-Helexpo, και χρηματοδοτείται από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας.

Οι επισκέπτες της έκθεσης έχουν μια μοναδική ευκαιρία εμβύθισης στις ιδέες έξι Ελλήνων και Ελληνίδων καλλιτεχνών μέσα από γυαλιά Εικονικής Πραγματικότητας (VR) στο ειδικά διαμορφωμένο περίπτερο του προγράμματος.

Κάθε έργο αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία που εμπνεύστηκαν οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες και υλοποίησαν σε συνεργασία με εταιρείες παραγωγής XR από την Ευρώπη.

Με αφετηρία τη Θεσσαλονίκη, εμπνευστές και δημιουργοί θέλουν να δουν τα έργα τους να «ταξιδεύουν» στην υπόλοιπη χώρα αλλά και στο εξωτερικό, αλλά και εν τέλει να χρησιμοποιηθούν ως χρήσιμα εργαλεία σε διάφορες εκφάνσεις της καθημερινότητάς μας, ακόμα και στον χώρο της υγείας.

Η parallaxi βρέθηκε εκεί για να συνομιλήσει με τους εμπνευστές των project και να μας μεταφέρουν μια πρώτη «γεύση» των όσων θα μπορέσουν να παρακολουθήσουν οι επισκέπτες της έκθεσης τις επόμενες ημέρες.

Θα δώριζες το σώμα σου σε κάποιον που δεν ξέρεις;

Αυτόν τον προβληματισμό θέλει να μας θέσει το project «Is This My Body?» από την καλλιτέχνη Ειρήνη Λαμπίρη, σε συνεργασία με την εταιρεία EL-GABAL από τη Γαλλία.

Η δημιουργός του project εξηγεί στην parallaxi:

«Με ενδιαφέρει να εισάγω αντικείμενα στο εικονικό περιβάλλον, αλλά να υπάρχουν και αλληλεπιδράσεις με κινήσεις που κάνεις με τα χέρια σου, ώστε να είσαι πιο κοντά και στο πραγματικό σου σώμα πέρα από το εικονικό. Όσοι έρθουν στο project αυτό ουσιαστικά θα μπορεί να χρησιμοποιεί τα χέρια του, να εξερευνήσει τον χώρο και εν τέλει να αναρωτηθεί πόσο διατεθειμένος είναι το σώμα που έχει να το δωρίσει σε κάποιον άλλον που δεν ξέρει. Είναι μια εμπειρία – έρευνα. Ερευνά θέματα ιδιοκτησίας του σώματος στην εικονική πραγματικότητα και θέματα ενσάρκωσης.

Είχαμε πολύ λίγο χρόνο μπροστά μας. Ήταν δύο μήνες που δεν ήταν μόνο η παραγωγή, αλλά και ο σχεδιασμός, το testing και άλλα πράγματα. Και όμως είναι δυνατόν μέσα σε αυτόν τον χρόνο να παραχθεί ένα πρώτο αποτέλεσμα, όχι βέβαια τελικό experience. Όσο περισσότερο χρόνο έχεις βέβαια, τόσο περισσότερο τελειοποιείς τα πράγματα. Άλλωστε, όταν έχεις να κάνεις με τεχνολογία, δεν αποκλείεται να συναντήσεις και προβλήματα που δεν τα περιμένεις».

Γκογκέν, από το παρελθόν και το παρόν στο… μέλλον

Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πάμε; 

Ένας από τους διασημότερους πίνακες του Γάλλου ζωγράφου, Πολ Γκογκέν, απλώνεται μπροστά στα μάτια μας όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.

Και αυτό το οφείλουμε στις Mαρία Τερψίδου και Δρ Μαρκέλλα-Ελπίδα Τσίχλα που μαζί με την εταιρεία Cooperative Innovations από το Ηνωμένο Βασίλειο δημιούργησαν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα.

«Ο κόσμος θα δει μια ψηφιακή έκθεση – τέχνη. Πώς πραγματευόμαστε έναν μοντέρνο πίνακα μέσα από τη χρήση νέων μέσων, όπως η VR μάσκα. Πήραμε έναν από τους πιο γνωστούς πίνακες του Γκογκέν. Επιλέξαμε τον συγκεκριμένο γιατί έχει μια ευθύγραμμη οργάνωση, μπορεί κανείς να περιηγηθεί εύκολα, έχει μορφές κατανοητές και κυρίως μετενσαρκώνει αυτό που ήθελε να περάσει ο Γκογκέν μέσα από τα έργα του. Τι είναι πραγματικά η ζωή, πώς την αντιλαμβανόμαστε μέσα από τον πρωτόγονο τρόπο σκέψης και μέσα από τις πρωτόγονες θεότητες και μη.

Η εταιρεία Cooperative Innovations ανέλαβε το κομμάτι της ιδιαίτερης προβολής κάποιων μορφών του πίνακα, ενώ εμείς από την πλευρά μας εντάξαμε το θεωρητικό κομμάτι, μέσα από κείμενα και πώς εξηγούνται μέσα από μεταδομιστικές νέες θεωρίες της τέχνης. Αυτός που θα επισκεφτεί την έκθεση θα πάρει μια συνολική εικόνα του έργου, βλέποντάς το από νέους τρόπους προσέγγισης και προβολής ενός πίνακα σε έναν ψηφιακό χώρο, κάτι που φυσικά δεν είναι σύνηθες, αφού παραδοσιακά επισκεπτόμαστε εκθέσεις έργων τέχνης σε φυσικό περιβάλλον και περιηγούμαστε στα έργα. Εμείς επιλέξαμε στο project ένα έργο, αλλά παράλληλα “πετάγονται” και άλλα έργα που σχετίζονται με το βασικό είτε γιατί δημιουργήθηκαν την ίδια περίοδο, είτε γιατί κάποια μοτίβα επαναλαμβάνονται.

Μας χρειάστηκαν τρεις μήνες για το project αυτό. Θέλαμε να κάνουμε μια έκθεση με περισσότερα έργα, ωστόσο ο χρόνος δεν επαρκούσε, γιατί θέλει πολλή δουλειά» εξηγεί στην parallaxi η Μαρία Τερψίδου.

Ανακαλύπτοντας τα (εικονικά) όρια μας

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το project Hidden των καλλιτεχνών Έφη Παναγούλα και Σοφία Καλαμάκη που έγινε σε συνεργασία με την εταιρεία Malvi.

«Μιλάμε για ένα project όπου η διάδραση του είναι σε virtual χώρο, όπου είναι αναρτημένα κάποια digital acts. Το concept του project έχει εμπνευστεί από το guardian system, ένα εργαλείο του VR προγράμματος. Το εργαλείο αυτό σε κρατάει σε μία ασφαλή θέση όταν προχωράς για να μην ξεφύγεις από εκεί που πρέπει να πας. Εμείς εμπνευστήκαμε από το εργαλείο αυτό και θέλαμε να το παραληρήσουμε με τον δικό μας αυτοπεριορισμό.

Περιγράφουμε μια διαδρομή από τη comfort zone του καθένα μας προς τα όρια μας, εάν μπορούμε να τα ξεπεράσουμε. Υπάρχουν ήχοι δημιουργημένοι για το project, ενώ στο τέλος της εμπειρίας υπάρχει και μια live performance, επομένως έχουμε “δέσει” τη φυσική παρουσία του καλλιτέχνη με το virtual reality.

Όλα τα πράγματα στη ζωή μας πάνε προς την εικονική πραγματικότητα. Είναι καλό να είμαστε ανοιχτοί σε τέτοιες τεχνολογίες. Από εκεί και πέρα είναι ανάλογα το πώς θα το προσαρμόσει ο καθένας είτε στην τέχνη, είτε στον κλάδο που δραστηριοποιείται. Εμάς μας αρέσει ο συνδυασμός γι’ αυτό και βάλαμε το κομμάτι του live performance. Σε μια καλή ισορροπία μπορούν όλα να λειτουργήσουν αρμονικά και να μην υπάρχει ο “φόβος” ότι ήρθε η τεχνολογία και θα αλλάξει τη τέχνη. Αξίζει να το διερευνήσουμε.

Το project που θα δει ο επισκέπτης ξεκίνησε στα μέσα Ιουλίου και ολοκληρώθηκε ο σχεδιασμός από την Malvi στα μέσα Σεπτεμβρίου. Μέχρι και πριν μια εβδομάδα σετάραμε κάποια τελικά πράγματα για ένα αποτέλεσμα 7 έως 10 λεπτών για κάποιον που θα τον παρακολουθήσει» αναφέρει στην parallaxi η Έφη Παναγούλα.

Η μπαγκέτα στα χέρια μας

Εντυπωσιακό είναι και το αποτέλεσμα του project Etude for Virtual Space, του καλλιτέχνη Αλέξανδρου Σπύρου που συνεργάστηκε με την Cooperative Innovations Ltd. 

Τέσσερις μουσικοί ενός κουαρτέτου εγχόρδων τοποθετούνται σε ένα εικονικό περιβάλλον στο οποίο οι χρήστες μπορούν να πλοηγηθούν για να βιώσουν διαδραστικούς ήχους, σχήματα και χρώματα.

Η μουσική βασίζεται σε μια συλλογή ηχητικών φασμάτων που εκτείνονται, συμπιέζονται ή επικαλύπτονται και μεταμορφώνονται σταδιακά το ένα στο άλλο. Μουσικές παράμετροι όπως το ύψος, η διάρκεια, η δυναμική και η χωροταξία χαρτογραφούνται για να παρέχουν οπτικά εφέ πάνω και γύρω από τους μουσικούς.

Στο μήνυμα του, ο κ. Σπύρου σημείωσε το πόσο σημαντικό ήταν στο να “μεγαλώσει” σε πολλούς τομείς η συνεργασία η οποία οδήγησε στο τελικό αυτό αποτέλεσμα.

Πρόσθεσε ότι η XR τεχνολογία είναι ένας νέος κόσμος που ανοίγεται μπροστά μας και δημιουργεί μεγάλες προκλήσεις αλλά και ένα ερώτημα που ζητεί απάντηση.

Πώς μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε όλα αυτά τα διαθέσιμα εργαλεία;

Info

Τόπος επιδείξεων: Stand 11, Περίπτερο 14, Beyond Expo, ΔΕΘ

Ώρες επισκέψεων: Πέμπτη 29.09.2022, 10:00-20:00

Παρασκευή 30.09.2022, 10:00-20:00

Σάββατο 01.10.2022, 10:00-18:00

Τις εμπειρίες των έργων πλαισιώνει ένα πρόγραμμα παράλληλων εκδηλώσεων που διεξάγονται στο stand του προγράμματος Metalogues, καθώς και στην ανοιχτή σκηνή του Περιπτέρου 14.

Παρασκευή 30.09.2022, 17:30-18:00

Στην ομιλία του με θέμα A Billion People in a Box: The Cultural Exchange of the Metaverse, ο Daniel Colaianni, Διευθύνων Σύμβουλος της Ακαδημίας Διεθνούς Διευρυμένης Πραγματικότητας – AIXR, διερευνά τον πολιτιστικό αντίκτυπο του Metaverse – ενός εικονικού κόσμου που περιλαμβάνει όλη την ανθρωπότητα – και εμβαθύνει σε νέες παράγωγες προκλήσεις, όπως η προστασία της ελευθερίας του λόγου σε κλίμακα, η ενσωμάτωση του Metaverse στη λειτουργία οργανισμών, καθώς και οι δεξιότητες αλλά και η υποστήριξη που απαιτούνται για να ανθίσουν πραγματικά οι δημιουργοί.

Σάββατο 01.10.2022, 15:00-18:00

Η καλλιτεχνική ομάδα Die Wolke από τη Θεσσαλονίκη, συμμετέχει στο παράλληλο πρόγραμμα Metalogues2022 με τις ακόλουθες εκδηλώσεις:

• Δtopia: μια υβριδική performance σύγχρονου χορού βασισμένης στην ηλεκτρονική αλληλεπίδραση κίνησης και ήχου.

• Sound and body conversing: Μια σύντομη επισκόπηση των μεθοδολογιών διασύνδεσης κίνησης και ήχου σε δημιουργικά πλαίσια από τον Dani Jos, καλλιτεχνικό διευθυντή Die Wolke

• Stream: city: Ένα διαδραστικό έργο κίνησης-ήχου βασισμένου σε αισθητήρες σώματος. Οι επισκέπτες του έργου φορούν περικάρπια με ασύρματους αισθητήρες και παράγουν ήχο με βάση την κίνηση.

Όλες οι εκδηλώσεις διεξάγονται στην αγγλική γλώσσα.