Σέρο Αμπραχαμιάν: Ο Θεσσαλονικιός διεθνής πρωτοπόρος της ελληνικής μόδας

Παρά την σύντομη ζωή του, ο Σέρο Αμπραχαμιάν κατάφερε να καθιερωθεί στο διεθνές στερέωμα της μόδας και να αφήσει εποχή στην Θεσσαλονίκη των 80s. Με αφορμή τα 35 χρόνια από το θάνατο του, το ΜΙΕΤ ετοίμασε μια έκθεση για την ζωή και την πορεία του.

Το 1966, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, στο πλαίσιο του εορτασμού των 125 χρόνων από την ίδρυσή της, αποφάσισε να δημιουργήσει ένα μορφωτικό-πολιτιστικό ίδρυμα με σκοπό να συμβάλει στην ανάπτυξη των γραμμάτων, των επιστημών και των καλών τεχνών. Η παρουσία του ΜΙΕΤ στα γράμματα και τις τέχνες σημειώνει μέχρι και σήμερα μια μεγάλη και ένδοξη πορεία.

Στην Θεσσαλονίκη, το Πολιτιστικό Κέντρο του ΜΙΕΤ άρχισε να λειτουργεί τον Ιανουάριο 1989, σε ένα μοναδικής αξίας κτίριο των αρχών του 20ού αιώνα, τη Βίλα Καπαντζή, στην οποία φιλοξενήθηκαν εκθέσεις τέχνης και εκδηλώσεις. Στην Τσιμισκή 11, λειτουργεί το βιβλιοπωλείο του ιδρύματος όπου διατίθενται όχι μόνον οι εκδόσεις του ΜΙΕΤ, αλλά και οι εκδόσεις όλων των αξιόλογων μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων, οργανισμών και πανεπιστημίων της χώρας, πολλές από τις οποίες είναι δυσεύρετες στα βιβλιοπωλεία. Στον επάνω όροφο του βιβλιοπωλείου φιλοξενούνται εκθέσεις σε έναν πολύ όμορφο, αν και όχι τόσο γνωστό, χώρο. Εκεί, μέχρι και τις 30 Δεκεμβρίου 2018, ξεδιπλώνεται η ιστορία ενός από τους πιο ταλαντούχους Θεσσαλονικείς, του Σέρο Αμπραχαμιάν.

Σε μια εποχή όπου κυριαρχεί η επιστροφή στον συντηρητισμό και την καταπίεση, σε μια εποχή που ο θάνατος του Ζακ, το Pride της Θεσσαλονίκης και οτιδήποτε πρεσβεύει το διαφορετικό βανδαλίζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε μια χώρα που μετά το χαστούκι της οικονομικής κρίσης ψάχνει εξιλαστήρια θύματα και τρόπους εκτόνωσης χωρίς να μπορεί να κοιτάξει στον καθρέφτη και να στρέψει το δάχτυλο προς τα μέσα παρά μόνο δαιμονοποιεί το διαφορετικό, η έκθεση με αφορμή τα 35 χρόνια από τον πρόωρο θάνατο του Σέρο Αμπραχαμιάν, που στέρησε από την πόλη έναν πραγματικά σπουδαίο διεθνή καλλιτέχνη, έρχεται να πιστοποιήσει πως κάποτε η Θεσσαλονίκη ήταν πραγματικά μια πόλη πρωτοποριακή, μια πόλη όπου μπορούσε να ανθίσει η τέχνη και ο πολιτισμός, γιατί ήταν ανοιχτή προς την ελεύθερη έκφραση, τις νέες ιδέες και την πρωτοπορία. Καθόλου τυχαίο πως από το Βορρά ξεπήδησε το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, το Φεστιβάλ Τραγουδιού, η σύγχρονη μουσική και οι εκπρόσωποι της, καθώς και ποιητές, σκηνοθέτες, συγγραφείς, ζωγράφοι, μαγαζιά όπως το Μπανάλ, το Μπερλίν και ο Μύλος. Μένει να στοχαστούμε τι μας οδήγησε στην συντηρητική εσωστρέφεια και χάσαμε τον βηματισμό της πρωτοπορίας.

Η έκθεση για την ζωή και το έργο του Σέρο Αμπραχαμιάν παρουσιάζει φωτογραφίες του ιδίου από τις στιγμές-σταθμούς της ζωής του, πρωτότυπα σχέδια για ρούχα, αλλά και περιοδικά της εποχής, στα οποία φιλοξενούνταν συνεντεύξεις του και editorial μόδας. Εκτίθεται επίσης μια αυθεντική δημιουργία του, με την οποία σε ηλικία 21 ετών κέρδισε το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό του περιοδικού “Γυναίκα” το 1970.

Οι φωτογραφίες της έκθεσης είναι πραγματικά εντυπωσιακές και δείχνουν τον Σέρο με γούνες, κοσμήματα, μπέρτες και κολάν, καθώς και με εκκεντρικά πουκάμισα, σε διάφορες κοσμικές εμφανίσεις, δίπλα στον Μανώλη Ανδρόνικό, την Μελίνα Μερκούρη, τον Γιάννη Τσαρούχη, τον Αέξανδρο Ιόλα.

Ο Σέρο Αμπραχαμιάν αγαπούσε το εκκεντρικό και παρουσίαζε μια queer περσόνα ανάμεσα στο αρσενικό και το θηλυκό. Προφανώς θα ήταν σοκαριστική αυτή η εμφάνιση για την εποχή, όμως η προσωπικότητα και η καθολική αποδοχή του από ανθρώπους της πολιτικής της τέχνης και των γραμμάτων δεν άφηναν περιθώρια για πολλούς σχολιασμούς. Υπήρξαν αρκετοί μιμητές του και όσοι έζησαν στα 80s αναφέρονται σε διάφορες ιστορίες της μυθολογίας της πόλης στις οποίες πρωταγωνιστεί ο Σέρο.

Ο (πολιτικός – ακτιβιστικός) τρόπος ζωής κάποιων Θεσσαλονικέων έφερε μεγάλες αλλαγές στην πόλη, που επηρέασαν και ολόκληρη τη χώρα. Καλλιτέχνες, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, σημάδεψαν μια ολόκληρη εποχή με τις τολμηρές επιλογές τους, που έρχονται σε αντίθεση με τον συντηρητισμό που επιστρέφει, παρά την εξέλιξη και το πέρασμα τον χρόνων, όχι μόνο από τους συντηρητικούς κύκλους, αλλά ακόμα και από ομάδες όπως την lgbtqi κοινότητα, που αγωνιά να γίνει αποδεκτή, μπαίνοντας σε καθωσπρέπει καλούπια και αναθεματίζοντας και η ίδια κάθε τι διαφορετικό που υπάρχει εντός της, αφήνοντάς το στο περιθώριο, έτσι που να χάνει εντελώς την φωνή του.

Ο Σέρο γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1949. Εκπροσώπησε την Ελλάδα σε διαγωνισμούς και φεστιβάλ μόδας με πολύ μεγάλη επιτυχία. Στο Παρίσι, και ενώ ακόμα ήταν σπουδαστής, βραβεύτηκε ως ο 3ος καλύτερος στυλίστας στο διαγωνισμό της Ένωσης Γαλλικών μπουτίκ. Ο Σέρο περνούσε το χρόνο του ανάμεσα στο Παρίσι, την Αμερική και την Ελλάδα, όπου η πορεία του ήταν ολοένα και πιο ανοδική. Το 1978, επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα, αλλάζοντας την εικόνα της ελληνικής μόδας, αλλά και τις ημέρες και τις νύχτες των Θεσσαλονικέων, με τις εκκεντρικές του εμφανίσεις και τις νυχτερινές εξόδους στα θρυλικά μαγαζιά της εποχής.

Οι Γάλλοι τον αποκάλεσαν «ο διεθνής της ελληνικής μόδας». Στη δεκαετία του 1970, πέρα από τον Γιάννη Τσεκλένη, υπήρξε ο μόνος Έλληνας που κατόρθωσε να ανοιχτεί στη διεθνή αγορά. Είναι χαρακτηριστική η άποψή του για το αμφιλεγόμενο ζήτημα της ελληνικότητας, που ταλάνιζε όχι μόνο τον χώρο της μόδας, αλλά και ολόκληρης της πνευματικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Ελλάδα:

“…δεν με βρίσκει σύμφωνο μια αντίληψη που τείνει να γίνει καθεστώς: αυτή που αναφέρεται στην περίφημη «ελληνική μόδα». Φοβάμαι ότι η έως τώρα χρήση της «ελληνικότητας» ως ιδιόμορφου χαρακτηρισμού υποβιβάζει την οποιαδήποτε δημιουργία σε φολκλόρ. Ο μόνος τρόπος για να αποφύγουμε την παγίδα του φολκλόρ είναι να αξιοποιήσουμε δημιουργικά την έμπνευσή μας, σε βαθμό που να κάνουμε πράγματα ελληνικά, έτσι όπως είναι γαλλικό ό,τι κάνουν οι Γάλλοι σχεδιαστές, αμερικάνικα όσα κάνουν οι Αμερικάνοι συνάδελφοί τους κ.ο.κ. Με άλλα λόγια, πράγματα που –χωρίς να παραγνωρίζουν την αξιοποίηση του ιδιαίτερου “χρώματος”– να μένουν στο τέλος διεθνή, άρα προορισμένα για παντού…”

Σε μια εποχή που την Ελλάδα κατέτρυχε ακόμη το αρχαιολατρικό κιτς της επταετίας και η Ευρώπη κινούνταν στον απόηχο των χίπις, ο Αμπραχαμιάν είχε την έμπνευση και την ευφυΐα να γελοιοποιήσει το πρώτο, φτάνοντας στα άκρα τον προσωπικό του ενδυματολογικό κώδικα, και να εξευγενίσει το δεύτερο, προσδίδοντάς του μια κλασική ευγένεια και φινέτσα. Ο πρώιμος θάνατός του στέρησε στην ελληνική μόδα έναν εμπνευσμένο δημιουργό που, πέρα από το να τη συνταράξει, υποσχόταν, ήδη από τότε, να τη διεθνοποιήσει. Δυστυχώς, λείπουν οι διαφορετικές φωνές, λείπουν Σέρο από την πόλη.

Info

ΜΙΕΤ Τσιμισκή 11, Θεσσαλονίκη Διάρκεια έως και 30 Δεκεμβρίου 2018 Ωράριο λειτουργίας Δευτέρα, Τετάρτη 09:00-15:30 Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 09:00-20:00 Σάββατο 09:30-16:00 Η είσοδος είναι ελεύθερη στο κοινό Περισσότερα: www.miet.gr