Ο Κωστής Γεωργίου για το νέο του γλυπτό που κοσμεί την πόλη

Μια συνέντευξη εφ' όλης της ύλης με αφορμή τη χωροθέτηση εντός ολίγου του έργου "ΜETEORON".

Στέλλα Παϊσανίδη
ο-κωστής-γεωργίου-για-το-νέο-του-γλυπτό-761013
Στέλλα Παϊσανίδη

«Η Τέχνη είναι μία συνεχής αναζήτηση. Δεν υπάρχει τέλος στην Τέχνη. Αλίμονο σε αυτόν που θα πει έφτασα… Τελείωσε… Στην Τέχνη δεν φτάνεις ποτέ». (Κωστής Γεωργίου) 

Ένα εντελώς καινούριο έργο με τίτλο “METEORON”, κοσμεί στο εξής το κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Μια σύνθεση του σπουδαίου Θεσσαλονικιού Κωστή Γεωργίου, που αποτελείται από 15 μορφές χορευτών, αιωρούμενων και συνδεόμενων μεταξύ τους, τοποθετήθηκε το πρωί της Τρίτης στο χώρο πρασίνου έναντι του Δημαρχιακού Μεγάρου Θεσσαλονίκης, στο πάρκο της Γαλλίας.

Το γλυπτό έχει διαστάσεις 12.00 (ύψος) x1.50×1.50m.

Φωτογραφία: Μάριος Δαδούδης

Την κατασκευή του γλυπτού χρηματοδότησε ο φιλότεχνος οινοποιός Βαγγέλης Γεροβασιλείου, που με κάθε ευκαιρία ενισχύει τη δουλειά καλλιτεχνών.

Με αφορμή το σημαντικότατο γεγονός της χωροθέτησης, ο καταξιωμένος διεθνώς γλύπτης και εικαστικός αποκαλύπτει στην parallaxi λεπτομέρειες για το νέο αυτό έργο, τονίζει τη σημασία ύπαρξης γλυπτών στο δημόσιο χώρο και σχολιάζει τα περιστατικά βανδαλισμών έργων στην Ελλάδα. 

Μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης που αποτυπώνει πρώτα απ’ όλα το πάθος του δημιουργού για «επαγρύπνηση» και έρευνα, αλλά και την ανάγκη του για συνεχή προσφορά στη χώρα του και την ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Θεσσαλονίκη.

Η σύνθεση σας αποτελείται από μορφές. Τι αποτυπώνουν αυτές;

«Είναι 15 μορφές. Είναι μία σύνθεση από μορφές χορευτών, οι οποίοι αιωρούνται, συνδέονται μεταξύ τους και σε αυτήν την σύνθεση δημιουργείται το τελικό αποτέλεσμα, το οποίο είναι ένα εμβληματικό γλυπτό σε κατακόρυφο άξονα». 

Φωτογραφία: Μάριος Δαδούδης

Από αυτά που μου λέτε, είναι εμφανής και η σημασία του τίτλου του έργου, που είναι “ΜETEORON”.

«Ακριβώς. Υπάρχει ένα σύμπλεγμα των μορφών αυτών».

Το τελικό βάρος του γλυπτού ποιο είναι; 

«Κατά προσέγγιση είναι γύρω στα 400 κιλά». 

Ποια είναι τα υλικά που συνθέτουν τις μορφές;

«Οι μορφές καταρχάς ξεκινούν από τον πηλό. Γίνεται το καλούπι και μετά χυτεύονται στο υλικό που επιλέγουμε. Στην προκειμένη περίπτωση το υλικό που επέλεξα για να χυτευτούν οι μορφές είναι το αλουμίνιο. Είναι αλουμίνιο βαμμένο στη συνέχεια».

Με κόκκινο χρώμα. 

«Με κόκκινο χρώμα, ναι».

Στο μεταξύ, και άλλα έργα σας έχετε επιλέξει να τα χρωματίσετε με κόκκινο. Γιατί αυτή η επιλογή;

«Το κόκκινο χρώμα υπάρχει συχνά στη δουλειά μου, το χρησιμοποιώ δηλαδή, αλλά δεν είναι μόνο αυτό, χρησιμοποιώ  και άλλα χρώματα. Πολύ συχνά επιλέγω το χρώμα του μετάλλου, είτε αυτό  είναι σε μπρούτζο, είτε  σε αλουμίνιο. Το αφήνω στη φυσική του μορφή ή σε κάποιες περιπτώσεις το γυαλίζω και γίνεται το polished mirror aluminium ή polished mirror bronze. Υπάρχουν όμως και άλλα χρώματα που χρησιμοποιώ. Είναι το μπλε για παράδειγμα,  που είναι πολύ αγαπημένο μου και αυτό».

Πόσος καιρός χρειάστηκε για την ολοκλήρωση του έργου;

«Τέσσερις μήνες και πλέον». 

Αποτελεί το συγκεκριμένο γλυπτό συνέχεια άλλων έργων σας;

«Αυτό είναι τελείως καινούριο. Είναι εξέλιξη προηγούμενης δουλειάς, έχει νέα χαρακτηριστικά και είναι και πιο δυναμική στη σύνθεσή της». 

Υπάρχει κάποια έμπνευση πίσω από αυτό; 

«Στην πράξη ο δημιουργός έχει έναν κώδικα μέσα στον οποίο κινείται. Αυτός ο κώδικας είναι η ζωή του,  οι εικόνες του,  ο περίγυρός του, είναι αυτό που υπάρχει σε μια αφηρημένη μορφή και αγωνίζεται για να συγκεκριμενοποιηθεί, να γίνει εικόνα. Ένα έργο μπορεί να έγινε σε 4-5 μήνες, αλλά στην ουσία χρειάστηκε 45 χρόνια συν πέντε μήνες για να γίνει. Πίσω από κάθε έργο κρύβεται η γνώση, η εμπειρία, η ευαισθησία, η δημιουργική ανησυχία του καλλιτέχνη. Το συγκεκριμένο έργο εκφράζει εκτός των άλλων  την αλληλεγγύη, την συμπαράσταση, την συνεργασία, τη φιλία, τη συμμετοχή, την κοινωνική συνύπαρξη, την αλληλοϋποστήριξη». 

Πώς επιλέξατε (με το δωρητή σας) το συγκεκριμένο σημείο για χωροθέτηση του γλυπτού;

«Υπήρξαν δυο τρία σημεία, τα οποία μας υπεδείχθησαν από τον Δήμαρχο για να εγκατασταθεί το έργο και με βάση αυτό λειτουργήσαμε. Το έργο αυτό πραγματοποιήθηκε με την εξαιρετικά ευγενική χορηγία του κυρίου Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Πράξη η οποία θα πρέπει να έχει μιμητές, γιατί είναι πολύ σημαντικό να μπουν έργα σε δημόσιους χώρους και από άλλους συναδέλφους γλύπτες».

Μιας και το θέσατε, πόσο σημαντική είναι η τοποθέτηση έργων όπως αυτό σε δημόσιους χώρους;

«Όπως ξέρετε, στο δημόσιο χώρο ένα έργο είναι για πολλούς λόγους σημαντικό. Στέκει εκεί και απευθύνεται στους πάντες και όχι μόνο σε ειδήμονες. Βρίσκεται σε δημόσια θέαση, εκπέμπει τα σήματά του προς τους πάντες. Και σε αυτούς που γνωρίζουν και σε αυτούς που δεν γνωρίζουν. Και σε αυτούς που θα τους αρέσει και σε αυτούς που δεν θα τους αρέσει. Και ακριβώς αυτός είναι ο σκοπός του έργου. Να δημιουργεί τη δράση αλλά και  την αντίδραση, να είναι ο άξονας πάνω στον οποίο θα υπάρξουν  συζητήσεις,  κριτικές, αντιθέσεις… Άρα, λοιπόν, υπάρχει ένα τεράστιο φορτίο γύρω από το έργο τέχνης, το οποίο  εκπέμπει σήματα που ο καθένας θα εισπράξει ανάλογα με τον προσωπικό του κώδικα». 

Tι θα σχολιάζατε για τα διάφορα περιστατικά βανδαλισμών σε έργα στο δημόσιο χώρο ανά την Ελλάδα;

«Τι να πω, υπάρχει μια κατηγορία ανθρώπων, οι οποίοι δεν εννοούν να αποδεχτούν την Τέχνη. Δεν τη θέλουν. Δεν υπάρχει βανδαλισμός μόνο στην Τέχνη, υπάρχει και στην πόλη γενικότερα. Όπως βλέπετε, οι πόλεις μας δέχονται προσβλητικές παρεμβάσεις  στους τοίχους, τις πλατείες, οπουδήποτε φτάνει το ανθρώπινο χέρι».

Αυτό γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει; Είναι τελικά θέμα παιδείας; 

«Παίζει ρόλο και η παιδεία ασφαλώς, διότι όποιος αντιλαμβάνεται τη δυναμική ενός έργου τέχνης δεν αντιδρά κατ’ αυτόν τον τρόπο. Υπάρχει ένας σεβασμός. Ένα έργο μπορεί  είτε να αρέσει είτε όχι, δεν σημαίνει όμως  ότι  αν δεν αρέσει  θα πρέπει να βανδαλιστεί. Το έργο το  βλέπεις, εντάσσεται μέσα στο ευρύτερο κόσμο, τον κόσμο σου και στη συνέχεια το αποδέχεσαι ή δεν το αποδέχεσαι, κριτικάρεις θετικά ή αρνητικά. Άλλωστε  το έργο τέχνης αυτό τον σκοπό έχει: Να φέρνει σε εγρήγορση τους ανθρώπους. Μακάρι να ήταν γεμάτες οι πόλεις από έργα, όπως στο εξωτερικό. Εκεί ο κόσμος ζει με τα γλυπτά. Τα θεωρεί κομμάτι της καθημερινότητάς του». 

Στην Ελλάδα, λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι η παρουσία έργων τέχνης στους δημόσιους χώρους δεν είναι έντονη; 

«Όπως βλέπετε, είναι πολύ λίγα τα έργα. Και πολλές φορές επειδή  δεν υπάρχουν χορηγοί- γι’ αυτό τους δίνουμε και τα εύσημα- οι προϋπολογισμοί είναι χαμηλοί, οπότε τι γίνεται; Γίνονται μικρά έργα, τα οποία τα «καταπίνει» το περιβάλλον»

Σκέπτομαι, πως τα γλυπτά «αφομοιώνονται» ενδεχομένως δυσκολότερα ως έργα τέχνης από το κοινό συγκριτικά με ζωγραφικά π.χ. έργα. 

«Για την Ελλάδα υπάρχει μερικές φορές μια στρεβλή θεώρηση για το τι εστί γλυπτική. Κάποιοι πιστεύουν, πως η γλυπτική έχει να κάνει μόνο με το είδος των έργων  όπως αυτά στην Αρχαία Ελλάδα. Δηλαδή, ό,τι είναι μαρμάρινο, ό, τι έχει μια μορφή με  συγκεκριμένα στοιχεία… Αυτό είναι το λάθος που συμβαίνει στην ελληνική πραγματικότητα. Ασφαλώς τιμούμε πάντα την κλασσική γλυπτική και το παρόν συνδέεται με το παρελθόν, υπάρχει όμως και το σύγχρονο. Μπορούν κάλλιστα να συνυπάρχουν και τα δυο».

Έχω επιλέξει να ζω στην Ελλάδα. Εδώ είναι η βάση μου. Είναι προσωπική επιλογή. «Είχα και έχω ακόμη τη δυνατότητα να έχω τη βάση μου αλλού. Και δεν σας κρύβω ότι αν είχα τη βάση μου στη Νέα Υόρκη ή στο Βέλγιο θα ήταν διαφορετικά και τα πράγματα. Είμαι πραγματικά περήφανος για το ότι είμαι Έλληνας, γι’ αυτό ακριβώς επιλέγω συνειδητότατα να παραμένω  στην Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι το σπίτι μου. Μου δόθηκε η ευκαιρία να μείνω σε διάφορες πρωτεύουσες και ως καθηγητής στο Λονδίνο, στο Royal College…Όμως εδώ  είναι το σπίτι μου, η πατρίδα μου». 

Είναι σπουδαίο αυτό που λέτε, πως πρόκειται για μια καθαρά προσωπική επιλογή, παρότι είχατε εναλλακτικές. 

«Σκοπός είναι να έχεις την επιλογή και αυτό που κάνεις να μην είναι απόρροια μίας αναγκαστικής αντίδρασης». 

Έτσι όπως το λέτε, είναι βέβαιο πως θα συνεχίσετε το έργο σας. 

Λίγα ακόμη λόγια για τον Κωστή Γεωργίου 

Ο Κωστής Γεωργίου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1956. Έργα του βρίσκονται σε μεγάλα μουσεία, ιδρύματα και τράπεζες στην Ελλάδα και το εξωτερικό και άλλα έχουν δημοπρατηθεί στα Bonhams και τα Sotheby’s του Λονδίνου.

Το 1993 βραβεύθηκε στην Τριενάλε της Οσάκα. Με περισσότερες από 90 ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής σε πολύ σημαντικές γκαλερί και μουσεία σε όλο τον κόσμο και με περισσότερες από 300 ομαδικές εκθέσεις παγκοσμίως θεωρείται από τους πιο καταξιωμένους διεθνώς Έλληνες εικαστικούς.

Γλυπτά του έχουν εγκατασταθεί στη Σαγκάη, καθώς και σε δημόσιους χώρους και δημόσια πάρκα και κήπους στην Κίνα, αλλά και στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στο νοσοκομείο Saint Elizabeth Hospital στις Βρυξέλλες.

Ακολουθούν μερικά από τα πιο ξεχωριστά έργα του διακεκριμένου Θεσσαλονικιού καλλιτέχνη:

ENIGMA Από την ατομική έκθεση του καλλιτέχνη στο Τελλόγλειο Ίδρυμα στη Θεσσαλονίκη και στο Σισμανόγλειο Μέγαρο στην Κωνσταντινούπολη.

CHRONICON A – Π. Φάληρο, Πάρκο Αγ. Γεωργίου

ANATASIS – Κεντρική Πλατεία Βούλας

DIVER – Λιμάνι Ίου

ANATASIS D – Αλεξανδρούπολη

Δείτε επίσης…

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα