Την Κυριακή πάμε να γευτούμε κάστανα δωρεάν σε μια μεγάλη γιορτή

Μια μοναδική γιορτή στήνεται σε απόσταση αναπνοής από την πόλη, καθώς ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Λειβαδιωτων σας προσκαλεί στην Γιορτή Κάστανου στις 22 Οκτωβρίου 2017 και ώρα 12:00 στο Λειβάδι.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, η γιορτή θα μας περιμένει να γευτούμε ΔΩΡΕΑΝ κάστανα -κρασί – παραδοσιακά εδέσματα αλλα και να διασκεδάσετε με τα χορευτικά τμήματα των Συλλόγων που έχουν προσκληθεί.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΚΑΣΤΑΝΟΥ ΣΤΟ ΛΕΙΒΑΔΙ Κυριακή, 22 Οκτωβρίου 2017 Κεντρική πλατεία Λειβαδίου

09:00-12:00. Ορεινή πεζοπορία στο «Καλογερικό» (Αηλιάς, 987μ. ύψος). Διαδρομή: Λειβάδι – Περιαστικό δάσος – «Ράχη» – «Αγκορτσούδες» «Καλογερικό». Επιστροφή: «Κερασώνας» – «Μονοπάτι Αγάπης» – «Ράχη» – Περιαστικό δάσος – Λειβάδι. Οδηγός: Κλεάνθης Μπουλιώνης 10:30-11:30. Συντονισμός ορχήστρας και χορευτικών τμημάτων 11:30. Προσέλευση και υποδοχή επισήμων. 11:50. Είσοδος χορευτικών τμημάτων 12:00- 12:30. Χαιρετισμός του προέδρου του Συλλόγου, Δημητρίου Γουδήρα Χαιρετισμοί εκπροσώπων των δημόσιων Αρχών και των κοινωνικών φορέων. 12:30 – 12:50. Χορωδία του Πολιτιστικού Συλλόγου Ν. Μαρμαρά Χαλκιδικής «Ο Παρθενών 12:50 -16:00: Παραδοσιακοί χοροί και τραγούδια – Λαϊκή ορχήστρα Βασιλείου Τζιαρού. 12:50-13:50. Προγράμματα Χορευτικών τμημάτων: 1.Πολιτιστικός Σύλλογος Συκιάς Χαλκιδικής «Τα Συκιωτάκια» 2. Πολιτιστικός Σύλλογος Ν. Μαρμαρά Χαλκιδικής «Ο Παρθενών» 3. Σύλλογος Μικρασιατών Ελευθερίου Κορδελιού «Αγία Φωτεινή». 4. Πολιτιστικός Σύλλογος Σταυρούπολης «Διόνυσος». 5. Χορευτικό τμήμα Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Κορδελιού. 13:30-16:00. Παραδοσιακοί λαϊκοί χοροί και τραγούδια για το κοινό. 16:00. Τέλος της εορτής.

Οδοιπορία στο «Καλογερικό»

Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016. Έναρξη 09:00. Πέρας 12:00 Οδηγός: Κλεάνθης Μπουλιώνης, ορειβάτης

Ι. Σύντομη περιγραφή της διαδρομής

Στο πλαίσιο της εορταστικής διοργάνωσης του Κάστανου θα πραγματοποιηθεί οδοιπορία στην κορυφή του «Καλογερικού» (ύψος 987 μ.) την Κυριακή 22-10-2017 στις ώρες 09:00- 12:00.

Οι εθελοντές οδοιπόροι θα συγκεντρωθούν, στις 09:00, στην κεντρική πλατεία του Λειβαδίου.

Η έναρξη της διαδρομής θα γίνει την ιστορική πηγή “Τηγανάκι”. Εκεί θα δοθούν οδηγίες για την πορεία και την ασφάλεια των συμμετεχόντων. Από εκεί οι οδοιπόροι ακολουθώντας πορεία προς Νότο μέσα από τα «Τσαϊρια» θα βαδίσουν μέχρι τα «Πεύκα» στη θέση θέας προς τον Θερμαϊκό και τα Πιέρια όρη. Στη συνέχεια ακολουθώντας ανατολική πορεία μέσα από το δάσος των πεύκων θα έρθουν στο σημείο όπου η επαρχιακή οδός Λειβαδίου – Πετροκεράσων συναντά τον χωματόδρομο προς το μοναστήρι της Αγίας Αναστασίας. Σε αυτό το σημείο τερματίζει η πορεία στο “περιαστικό δάσος”. Εκεί οι πεζοπόροι θα αξιολογήσουν τις δυνατότητές τους. Όσοι δεν θα συνεχίσουν την πεζοπορία, θα επιστρέψουν στο Λειβάδι από την ίδια διαδρομή. Όσοι κρίνουν πως διαθέτουν τις σωματικές δυνάμεις θα συνεχίσουν την πεζοπορία με ατομικής τους ευθύνη ακολουθώντας ανοδική πορεία προς την κορυφή του «Καλογερικού» μέσα από το παλαιό μονοπάτι στη δυτική πλευρά του βουνού, Το τέρμα της διαδρομής είναι στον «Σταυρό», στον καλογερικό Αηλιά. Εκεί θα γίνει η αναμνηστική φωτογράφηση και οι πεζοπόροι θα απολαύσουν τη πανοραμική θέα του Θερμαϊκού, του Ολύμπου, της Όσσας, της χερσονήσου της Χαλκιδικής κ.ά.. Η επιστροφή στο Λειβάδι από τον «Κερασώνα» και το παλαιό μονοπάτι της «Αγάπης» στην ανατολική πλευρά του «Καλογερικού». Άφιξη στο Λειβάδι στις 11:30 για τη συμμετοχή στις εορταστικές εκδηλώσεις.

Αναγκαίος εξοπλισμός: Κατάλληλα υποδήματα πεζοπορίας (κατά προτίμηση αδιάβροχα) – αδιάβροχο, επίσης, επανωφόρι (μπουφάν), πετσέτες, εφεδρικές φανέλες, σκούφος και γάντια, ένα λίτρο νερό και ελαφρύ πρόγευμα (σάντουιτς – σοκολάτα – καραμέλα ).

Επισημάνσεις:

1. Η συμμετοχή είναι δωρεάν. Η συμπεριφορά των συμμετασχόντων θα είναι απόλυτα “ομαδική”. 2. Οι πεζοπόροι είναι προσωπικά υπεύθυνοι για την συμμετοχή τους και την πορεία που θα επιλέξουν, αξιολογώντας την φυσική τους κατάσταση. Μπορούν να συμμετάσχουν και παιδιά από 8 χρονών συνοδευόμενα από τους γονείς τους. 3. Στο μέσο της διαδρομής θα υπάρχει «Σταθμός Πρώτων Βοηθειών» με εθελοντή γιατρό της Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Θέρμης. 4. Το μονοπάτι έχει καλή σήμανση με ειδικές πινακίδες, ενώ οι οδοιπόροι θα συνοδεύονται από κλιμάκιο της Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Θέρμης, τον έμπειρο ορειβάτη-οδηγό Κλεάνθη Μπουλιώνη και εθελοντές συνοδούς μέλη του Συλλόγου που θα φέρουν ειδική διακριτική ενδυμασία. 5. Ο ορειβάτης Κλεάνθης Μπουλιώνης, μέλος της Ορειβατικής Αναρριχητικής Λέσχης Θεσσαλονίκης και γνώστης των μονοπατιών της περιοχής, θα υποστηρίζει εθελοντικά την πεζοπορική ομάδα στη διάρκεια της πορείας. 6. Όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στην πεζοπορία και έχουν ανάγκη ιατρικής εξέτασης, μπορούν να προσέλθουν για εξέταση από κλιμάκιο εξειδικευμένων ιατρών, οι οποίοι συνεργάζονται με την Πολιτική Προστασία του Δήμου Θέρμης και θα βρίσκονται στο Αγροτικό Ιατρείο του Λειβαδίου την Κυριακή, 15 Οκτωβρίου 2017, τις ώρες 10:00-12:00. 7. Συγκοινωνία: Περιαστική γραμμή 87 Ζ του ΟΑΣΘ. Δρομολόγια από τον σταθμό Ι.Κ.Ε.Α. 08:00. Από Λειβάδι 16:00 και 21:00. Απόσταση από το κέντρο της Θεσσαλονίκης: 40 χιλιομ.

Δηλώσεις συμμετοχής στην οδοιπορία: Μέχρι την 20 Οκτωβρίου 2017, στις διευθύνσεις: Θανάσης Ράπτης: [email protected] και Ηρακλής Ταυλίκος: κιν. τηλ. 6980787832 / [email protected] / Facebook: Hoodilak saltampidas.

ΙΙ. Αναλυτική περιγραφή της διαδρομής

Διαδρομή: «Λιβάδι (731μ. ύψος) – Καλογερικό (987μ. ύψος)» Χιλιομετρική απόσταση: 7.300μ. Υψομετρική ανάβαση: 324μ. Υψομετρική κατάβαση: 383μ. Συνολικός χρόνος διαδρομής: 2,5 ώρες (βάδισμα πεζοπορίας) Νερό: ΝΑΙ Βαθμός δυσκολίας: Χαμηλός Σήμανση: Επαρκής – Υπάρχουν έγχρωμα σημάδια και πινακίδες. Αρχή της διαδρομής 1. Αναχώρηση: Ιστορική πηγή «Τηγανάκι» 2. Ξενώνες 3. Στροφή προς Τσαΐρια 4. Τέλος ασφάλτου 5. Άγιος Ραφαήλ – «Πεύκα». Θέση θέας προς Θερμαϊκό κόλπο, Όλυμπο, Κίσσαβο και Χαλκιδική. 6. Έξοδος από το περιαστικό δάσος των πεύκων, πορεία ανατολική. Μετά από πορεία 300 μέτρων διασταύρωση με τον χωματόδρομο δεξιά προς Αγία Αναστασία. (1800μ. απόσταση έως εδώ). 7. Μετά από πορεία 200 μέτρων προς Αγία Αναστασία, στροφή αριστερά με κατεύθυνση ΝΑ παράλληλα με την περίφραξη του αγροκτήματος με τις φυτείες. Αρχή του μονοπατιού. 8. «Πέτ Πηγάδια». Είσοδος στο μονοπάτι. 9. Τέρμα της περίφραξης του αγροκτήματος. Νότια πορεία. Σημάδι σε δένδρο. Προσοχή στο σημάδι σε οξιά. Ακολουθούμε το ρέμα για 300 περίπου μέτρα, χωρίς σημάδια. Πορεία ανηφορική. Δεξιά υπάρχει μεγάλη καστανιά (Καστανιές Μπασιούρη). Συνεχίζουμε την ανάβαση με πορεία δυτική ακολουθώντας το ευδιάκριτο μονοπάτι. 10. Συνέχεια της πορείας στο μονοπάτι για 800 μέτρα στη δυτική πλαγιά μέσα σε δάσος δρυός. 11. Υπέρβαση βράχων. Ακολουθούμε πορεία ανηφορική προς ΝΑ μέχρι να συναντήσουμε μικρή θαμνώδη βλάστηση. (θέση «Αγκορτσούδες»). 12. Διανύουμε τη μικρή έκταση με θαμνώδη βλάστηση (χωράφι Μαυραντζά) με κατεύθυνση ανατολική. Από το κέντρο του χωραφιού ακολουθούμε πορεία ανατολική προς την 1η κορυφή με 1η στάση για ανάπαυλα και φωτογράφιση. Συναντούμε μια γκορτσιά δεξιά και έναν βράχο αριστερά. 13. Κορυφή Αηλιά – «Καλογερικό». Σταυρός (ερείπια του εξωκκλησιού). Εξαιρετική πανοραμική θέα προς Θερμαϊκό κόλπο, Πάϊκο, Πιέρεια Όρη, Όλυμπο. Κίσσαβο, χερσόνησο Χαλκιδικής (Κασσάνδρα, Σιθωνία, Χολωμόντα), Παγγαίο όρος και λίμνες Κορώνεια και Βόλβη. (με ηλιοφάνεια διακρίνεται και το όρος Άθως). 14. Επιστροφή. Πορεία ανατολική προς «Κερασώνα». Ευδιάκριτο έγχρωμο σημάδι σε βράχο, στην αριστερή πλευρά της κατάβασης, οδηγεί στο δασωμένο μονοπάτι «Αγάπης» με βόρεια κατεύθυνση. (απόσταση 60μ. από το βράχο μέχρι το μονοπάτι «Αγάπης») – (προσοχή σε συγκεκριμένα σημάδια πάνω σε δέντρα). 15. Δάσος δρυός. Αρχή του μονοπατιού της «Αγάπης». Λέγεται και «Αντάρτικο». Πορεία προς βόρεια κατεύθυνση μέχρι τις «Πόρτες» (παλαιά είσοδο του μονοπατιού). 16. Φυσικό σύνορο διαχωρισμού δάσους δρυός και δάσους οξιάς. Παραμένουμε στο μονοπάτι της αγάπης ακολουθώντας βόρεια κατεύθυνση. (μικρές στροφές 10-15μ.). 17. Διασταύρωση διαδρομής με θέση Μπασιούρη Καστανιές. 18. Ακολουθούμε τον δρόμο της επιστροφής μέχρι τη διασταύρωση της Αγίας Αναστασίας. Από εκεί ανηφορίζουμε δεξιά στη θέση θέας «Ράχη» (χωράφι Μπουλιώνη). 19. Διασχίζοντας το κτήμα Μπουλιώνη μπαίνουμε στο «Κουρί» (αιωνόβιο δάσος δρυός). 20. Στην είσοδο του δάσους ακολουθούμε τον δασικό δρόμο που οδηγεί στη θέση «Τσαΐρια». Συνεχίζουμε στον δρόμο αυτόν μέχρι τη θέση «Τηγανάκι» (Λειβάδι). Τέλος της διαδρομής

Πληροφορίες: Κλεάνθης Μπουλιώνης: τηλ..6934341256 / [email protected] Δημήτρης Γουδήρας, τηλ. 6977824393/ [email protected] Ηρακλής Ταυλίκος: τηλ. 6980787832/ [email protected]

ΟΙ ΚΑΣΤΑΝΙΕΣ ΤΟΥ ΛΕΙΒΑΔΙΟΥ

Η καστανιά (Castanea) είναι αιωνόβιο δέντρο γνωστό στην Ελλάδα από τους προϊστορικούς χρόνους. Ανήκει στην οικογένεια των φηγοειδών (Fagaceae). Ευδοκιμεί σε εύκρατο κλίμα σε υψόμετρο πάνω από 250 μέτρα και σε εύφορα εδάφη που δεν περιέχουν ασβεστώδη πετρώματα. Το ύψος της καστανιάς μπορεί νε φθάσει μέχρι και τα 35 μέτρα. Απαντάται ως αυτοφυές δένδρο, αλλά και σε καλλιέργειες. Τα κάστανα βρίσκονται μέσα σε μια κάψα, τον αχινό, ο οποίος εξωτερικά φέρει πολλά και πυκνά αγκάθια. Μέσα σε αυτόν υπάρχουν δυο έως τρία κάστανα, τα οποία πέφτουν στο έδαφος, όταν ο αχινός ωριμάζει και ανοίγει. Τα κάστανα είναι τροφή πλούσια σε υδατάνθρακες και φυτικά έλαια. Το ξύλο της καστανιάς είναι πολύ σκληρό και ανθεκτικό στην υγρασία, για αυτό χρησιμοποιείται στις οικοδομές, στη ναυπηγεία και στην επιπλοποιία. Την εποχή του Μεσαίωνα τα κάστανα ήταν οι τροφή των φτωχών. Σήμερα, η καλλιέργεια της καστανιάς είναι αποδοτική και συμφέρουσα. Αποβλέπει στην εκμετάλλευση των καστάνων και της ξυλείας.

Οι καστανιές του Λειβαδίου ευδοκιμούν στη ΒΑ και τη ΒΔ περιοχή της γεωργικής και δασικής έκτασης της Κοινότητας. Άλλες είναι αυτοφυείς και καλύπτουν μεγάλες δασώδεις εκτάσεις και άλλες είναι ιδιόκτητες. Οι ποικιλίες που διασώθηκαν δίνουν γλυκά και νόστιμα κάστανα. Στο παρελθόν οι καστανιές φυλάγονταν τον Οκτώβριο μήνα από τα αιγοπρόβατα και τα άλλα ζώα. Όταν ωρίμαζαν τα κάστανα σε κάποια τοποθεσία, ο κλητήρας της Κοινότητας ανέβαινε το απόγευμα της Κυριακής στο μικρό μπαλκόνι του κοινοτικού καφενείου και φώναζε με όλη τη δύναμη της φωνής του – μικρόφωνα δεν χρησιμοποιούσαν τότε: «Ακούτε η Χώρα. Αύριο θα απολύκουμε τα κάστανα …..π.χ. στη Φτέρη». Με το πρώτο φως της άλλης ημέρας οι κάτοικοι πήγαιναν κατά οικογένειες ή παρέες για να μαζέψουν κάστανα μόνο στη συγκεκριμένη τοποθεσία και σε καμιά άλλη. Στις άλλες περιοχές απαγορευόταν αυστηρά η συλλογή των καστάνων. Όσοι είχαν ιδιόκτητες καστανιές στην τοποθεσία αυτή μάζευαν τα δικά τους κάστανα. Όσοι δεν είχαν εκεί ιδιοκτησίες, μάζευαν τα κάστανα των αυτοφυών καστανιών. Η τοποθεσία εκείνη τη Δευτέρα και τις άλλες ημέρες της εβδομάδας αποκτούσε ιδιαίτερη κίνηση, έσφυζε από ζωή. Όλη την ημέρα αντηχούσαν ο φωνές και τα τραγούδια των κατοίκων του χωριού που μάζευαν τα κάστανα. Το απόγευμα οι κάτοικοι ανηφόριζαν προς το χωριό κατά οικογένειες ή παρέες φορτωμένοι με τα κάστανα και αποκαμωμένοι. Όταν οι παρέες συναντιόνταν στα σταυροδρόμια και στις γειτονιές του χωριού «παραβγάζονταν» μεταξύ τους για τις ποσότητες που μάζεψαν στη διάρκεια της ημέρας συγκρίνοντας το ύψος των τσουβαλιών. Στο σπίτι «διάλεγαν» τα κάστανα ανάλογα με το μέγεθος και τα αποθήκευαν στο ύπαιθρο, όπου τα σκέπαζαν με φτέρες για να διατηρούνται νωπά.

Τα κάστανα αποτελούσαν σημαντικό έσοδο για τις οικογένειες του χωριού. Συνήθως τα αντάλλασαν με άλλα προϊόντα που έφερναν οι μικροπωλητές στο χωριό. Στο μεταπρατικό αυτό εμπόριο πρωτοστατούσαν οι γυναίκες που αντάλλασσαν τα κάστανα με υφάσματα, νήματα και άλλα υλικά που χρειάζονταν για την ετοιμασία της «προίκας» των κοριτσιών. Οι άντρες διέθεταν τα κάστανα στη λαχαναγορά και στις γειτονιές της Θεσσαλονίκης, όπου τα μετέφεραν με τα ζώα, αλλά και στα γειτονικά χωριά του κάμπου, το Ζαγκλιβέρι και τα Βασιλικά. Άλλοι πουλούσαν τα κάστανα στα χωριά του κάμπου της «Καλαμαριάς», από τη Μίκρα μέχρι τα Ν. Μουδανιά, ακόμη και στα χωριά της Κασσάνδρας, όπου τα αντάλλασσαν με ελιές, λάδι και κρασί.

Στην περίοδο της γερμανικής Κατοχής (1941-44), οι καστανιές έσωσαν από την πείνα τους κατοίκους και πολλούς ξένους που φιλοξενούνταν στο χωριό, ενώ στα χρόνια της Αντίστασης (1942-1944) προστάτευσαν τους κατοίκους του χωριού από τις επιδρομές των Γερμανών, των Ιταλών, των Μογγόλων και των Βουλγάρων. Τότε, στις ονομαζόμενες «φευγάλες», οι καστανώνες αποτέλεσαν το κρησφύγετο των κυνηγημένων κατοίκων, οι οποίοι αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν το χωριό και να αφήσουν τα σπίτια τους έρμαια στη λεηλασία και την απληστία των κατακτητών.

Σήμερα, τα δάση των καστανιών του Λειβαδίου είναι παραμελημένα και εγκαταλειμμένα, ενώ χρειάζονται συστηματική επιστημονική φροντίδα, ώστε να υλοτομηθούν τα γερασμένα δέντρα και να δώσουν νέους βλαστούς.

Το Λειβάδι θα μπορούσε να προσελκύσει νέους αγρότες να αναπτύξουν επιχειρήσεις εμπορίας των καστάνων και επεξεργασίας του ξύλου, αφού οι κλιματολογικές και οι εδαφολογικές συνθήκες της περιοχής ευνοούν την ευδοκίμηση και τη συστηματική καλλιέργεια της καστανιάς.

Φορέας της διοργάνωσης: ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΩΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, σε συνεργασία με τον Δήμο Θέρμης, την Τοπική Κοινότητα Λειβαδίου και την Πολιτική Προστασία Θέρμης. Πληροφορίες: Δημήτρης Β. Γουδήρας Δ. Μυσιρλή 18, Τ.Κ. 54648, Χαριλάου Θεσσαλονίκης Τηλ. 6977824393 / 2310-449065 E-mail: [email protected].

*Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017, Λειβάδι Θεσσαλονίκης, Ώρα: 12.00, Είσοδος ελεύθερη