ΔΩΡΕΑΝ: Η νύχτα των ιδεών στη Θεσσαλονίκη

Έρχεται ”η Νύχτα Ιδεών 2020”, από τη Μπραζαβίλ ως το Τόκιο, και θα ασχοληθεί με το θέμα «ζήω-ζῶ». Στο επίκεντρο των συζητήσεων τοποθετείται το ζήτημα των οικολογικών ισορροπιών και της σχέσης του ανθρώπου με τον κόσμο καθώς και με άλλα είδη, τα ζώα, τα φυτά, σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο κατάρρευσης της βιοποικιλότητας. Η διοργάνωση μας προσκαλεί επίσης να εξερευνήσουμε ζητήματα ηθικής, τόσο αρχαία όσο και διαχρονικά, για την ύπαρξη των ιδεών αυτών καθαυτών και της εκτίμησης της ανθρώπινης ζωής.    

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης συμμετέχει στην 7η χρονιά της «Νύχτας Ιδεών» με μία διαφορετική προσέγγιση της θεματικής «Ζήω Ζω»  με τη μορφή ζωντανής ραδιοφωνικής εκπομπής με ομιλίες, συναντήσεις καλλιτεχνών, προβολές και περφόρμανς.

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η εκδήλωση συντονίζεται με τα υπόλοιπα Γαλλικά Ινστιτούτα και τους συνεργάτες τους σε όλο τον κόσμο την ίδια ημέρα, στις 30 Ιανουαρίου, και επεκτείνεται σε τρεις άλλες πόλεις: Αθήνα, Ηράκλειο και Μυτιλήνη. 

Το πρόγραμμα: 

ΖΗΩ-ΖΩ: το ανώμαλο και το μη κανονικό

Επιμέλεια: Μαρία Κακογιάννη

Ο όρος «ανώμαλο» παραπέμπει στο ανομοιόμορφο, το τραχύ, το μη λείο, όπως όταν μιλάμε για ένα έδαφος. Το ζην είναι φτιαγμένο από ανωμαλίες, ασυμμετρίες, ακανόνιστες παραλλαγές. Όμως πολύ συχνά υπάρχει μια σημασιολογική συμπαιγνία, μια «ανωμαλία» παραπέμπει σε αυτό που θεωρείται «μη κανονικό» και πρέπει να αποκλειστεί, να διαγραφεί, να εξαλειφθεί. Ένα είδος «εσωτερικού εχθρού» που πρέπει να λειάνουμε βίαια για να αναδείξουμε την ωραία μορφή. Το ζην δεν σταματάει να στήνει και να ξεστήνει κανονικότητες και κόσμους, μέσα στις – και μέσα από τις – «ανωμαλίες» του.

H Νύχτα των Ιδεών «ΖΗΩ-ΖΩ» στη Θεσσαλονίκη θα λάβει τη μορφή μίας ζωντανής ραδιοφωνικής εκπομπής, ανοικτής στο κοινό. 

Ένα Ραδιοφωνικό πλατό στη μεγάλη αίθουσα του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης. Στην ίδια αίθουσα, οι επισκέπτες θα μπορούν να δουν την έκθεση του Βασίλη Αλεξάνδρου «Βραχεία μνήμη». Ανάμεσα στις τρεις προγραμματισμένες συζητήσεις θα υπάρχουν αναγνώσεις ελληνικών και γαλλικών κειμένων και ηχητικές δημιουργίες.

Ραδιοφωνική ομάδα: Laurie Bellanca, Benjamin Chaval, Αγγελική Τόμπρου, Μαρία Κακογιάννη

Συντονισμός: Μαριάνθη Πάσχου

19:00 – 19.45 : Αναμετάδοση από Μυτιλήνη, Νύχτα των Ιδεών

Εναρκτήρια διάλεξη του Patrick Bouchain

19.45 : Σύνδεση με τη Θεσσαλονίκη 

Εισαγωγή

20.00 : Πρώτη συζήτηση 

Πολιτικές του αισθητού 

• Ομιλήτριες: Marie Cuillerai, Μαρία Κακογιάννη
• Συνομιλήτριες: Laurie Bellanca, Αγγελική Τόμπρου 

Το ζωντανό ως αίσθηση και ευαισθησία, η αλληλεπίδρασή του με ένα «περιβάλλον» που επηρεάζει και από το οποίο επηρεάζεται. Πώς η συστηματική οικολογική καταστροφή, η οικονομική βία και οι κοινωνικές ανισότητες τραυματίζουν το αισθητό; Πως μπορούμε να σκεφτούμε τις συλλογικές πρακτικές σαν οικοσυστήματα που χρειάζονται μεριμνα και καλιέργια όπως ένας μπαξές; Ποια θέση για το συναίσθημα και την συμβολική βία στους πολιτικούς αγώνες;

21.00 : Δεύτερη συζήτηση

Η πόλη-πρόσωπο

• Ομιλητές :  Θωμάς Κοροβίνης, Θωμάς Τσαλαπάτης
• Συνομιλήτριες: Αγγελική Τόμπρου, Μαρία Κακογιάννη

Ζωγράφοι, φωτογράφοι, εικαστικοί συχνά εξερεύνησαν τα «σώμα-τοπίο» σε ένα πηγαινέλα ανάμεσα στο στενά προσωπικό και το συλλογικό, το μικροσκοπικό και το μακροσκοπικό. Για τη συζήτηση αυτή θα υποδεχτούμε δύο συγγραφείς που θα μιλήσουν με θέμα την «πόλη-πρόσωπο». Πώς στο έργο του Θωμά Κοροβίνη η πόλη της Θεσσαλονίκης πρωταγωνιστεί και δεν είναι απλά μία σκηνή όπου εκτυλίσσεται η δράση των ηρώων; Το φλογερό πάθος ανάμεσα σε δυο εραστές εγγράφεται ταυτόχρονα με την μεγάλη πυρκαγια της Θεσσαλονίκης (1917), το έξω σκιαγραφεί το μέσα και αντιστρόφως. Πώς η γραφή του Θωμά Τσαλαπάτη δημιουργεί το πορτρέτο της Άλμπα, πόλη, γυναίκα, ούτε το ένα ούτε το άλλο ή και τα δυο μαζί; Η λογοτεχνική γραφή μοιάζει να περιπλανάται στους δρόμους της πόλης, στις λαϊκές και αντι-λαϊκές συνοικίες, εξερευνώντας τις ίδιες της τις δυνατότητες και αδυναμίες. Προσπαθεί να περπατήσει τη γλώσσα στο ανώμαλο έδαφος μιας εμπειρίας τόσο οικεία όσο και άγνωστη.

22.00 : Τρίτη συζήτηση

Συμβάν, έκρηξη και ζωντανή μνήμη 

• Ομιλητές:Βασίλης Αλεξάνδρου, Richard Lusakumunu
• Συνομιλήτριες: Laurie Bellanca, Μαρία Κακογιάννη

Ένα συμβάν – προσωπικό ή συλλογικό, ερωτικό, πολιτικό ή καλλιτεχνικό – είναι κάτι που μας εκπλήσσει και μας προκαλεί σύγχυση. Επιφέρει έτσι μια έκρηξη του αισθητού, μια αναταραχή του θυμικού και της αντίληψης για ό,τι πριν ήταν απίθανο αλλά τελικά συνέβη. Τι μπορεί να είναι η ζωντανή μνήμη τέτοιων γεγονότων που εμπεριέχουν ένα βίαιο ή τραυματικό στοιχείο; Και η λήθη; Είναι κάποιες φορές αναγκαίο να ξεχνάμε για να αποκατασταστήσουμε κάτι κοινό και να επανεφεύρουμε τους τρόπους να «ζούμε μαζί »;   

23.00 : Συμπεράσματα και προοπτικές

23.20 Συναυλία λήξης

Perle musique

Ομιλητές

• Βασίλης Αλεξάνδρου, εικαστικός
• Laurie Bellanca, μοντάζ κειμένων, ραδιοφωνική δημιουργία
• Marie Cuillerai, καθηγήτρια φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο Paris Diderot 
• Θωμάς Κοροβίνης, συγγραφέας 
• Richard Lusakumunu, μουσικός, ζωγράφος, μέλος του συγκροτήματος Perle musique (μουσικοί από την Ελλάδα και το Κονγκό) 
• Θωμάς Τσαλαπάτης, συγγραφέας 
• Αγγελική Τόμπρου, ηθοποιός και δασκάλα θεατρικής αγωγής για παιδιά και εφηβους 

Ηχητική επιμέλεια : Benjamin Chaval

Η είσοδος είναι ελεύθερη Διαδοχική συνοπτική μετάφραση στα ελληνικά από την Δρ Αντωνία Σαχπάζη