Η “απόλυτη μαγεία” του θεάτρου που φτιάχνει ο Χρήστος Πασσαλής για το ΚΘΒΕ
Αυτή είναι η νέα παραγωγή του Κρατικού, λίγες ώρες πριν την πρεμιέρα της στη Θεσσαλονίκη. Τι είπε ο Χρήστος Πασσαλής
“Οι άνθρωποι αποχαιρετούν τα πράγματα που εξαφανίστηκαν από τη ζωή τους και το θέαμα αυτό, μας προκαλεί να αποχαιρετήσουμε κι εμείς οι θεατές τα πράγματα που έχουν εξαφανιστεί από τη ζωή μας, γιατί ούτως ή άλλως αυτός είναι ο νόμος της ζωής ευτυχώς. Τα πάντα να χάνονται…” αναφέρει ο σκηνοθέτης Χρήστος Πασσαλής περιγράφοντας τη νέα του θεατρική δουλειά για λογαριασμό του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, που κάνει πρεμιέρα την Παρασκευή 12 Μαΐου στο Φουαγιέ του θεάτρου της ΕΜΣ.
Η νέα παραγωγή του ΚΘΒΕ «ΑΠΟΛΥΤΗ ΜΑΓΕΙΑ» σε δραματουργία Αγγελικής Παπούλια και σκηνοθεσία Χρήστου Πασσαλή, είναι μια πρωτότυπη παραγωγή devised theatre, όπου πρωταγωνιστεί το μεταφυσικό στοιχείο, και ταυτόχρονα πρόκειται για μια συγκινητική και αστεία τελετή αποχαιρετισμού, όπως χαρακτηριστικά την περιγράφουν οι δημιουργοί της, εμπνευσμένοι από το μυθιστόρημα της Yoko Ogawa “Η αστυνομία της μνήμης”
Η παράσταση αναζητά τρόπους να εισχωρήσει στις ασυνείδητες περιοχές του ανθρώπινου νου και να ανασύρει τόπους διαφυγής και στιγμές αλληλεπίδρασης με το μυστηριακό σύμπαν που μας περιβάλλει, σε μία εποχή που όλα γίνονται γρήγορα και πιο γρήγορα ξεχνιούνται. Γι’ αυτό και στην παράσταση, θα δούμε ανθρώπους που συγκεντρώνονται σε μία αστεία και συγκινητική δημόσια τελετή για να αποχαιρετήσουν όσα έχουν χαθεί και για να διατυπώσουν τις καινούριες ερωτήσεις, τις ερωτήσεις αυτές που θα θέσουν τις βάσεις για το καινούριο που έρχεται.
Χρήστος Πασσαλής : Η παράσταση παίζει με την πραγματικότητα της στιγμής
Ο γνωστός σκηνοθέτης και ηθοποιός Χρήστος Πασσαλής, μιλάει για τη συνεργασία του με το ΚΘΒΕ με αφορμή την “Απόλυτη Μαγεία” και τονίζει την σημασία αυτής της στροφής του οργανισμού σε μία διαφορετική προσπάθεια αυτή τη σεζόν και ένα αλλιώτικο ‘άνοιγμα”, λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά πως “Τόσα χρόνια, είναι η πρώτη φορά που με καλούν να κάνω ένα έργο στο Κρατικό, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό“.
Το θεατρικό κοινό γνώριζε την παρουσία του στη σκηνή από νωρίς, μέσα από εξαιρετικές και ξεχωριστές δουλειές που δημιουργούσε και έπαιζε. Το κινηματογραφικό κοινό τον έμαθε ως ηθοποιό όταν πρωταγωνίστησε στον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου και αργότερα σκηνοθετικά με το “Η πόλη και η πόλη” που έφτιαξε μαζί με τον Σύλλα Τζουμέρκα και πρόσφατα με το «Ησυχία 6-9», την ταινία που, άλλοτε με γλύκα και άλλοτε με σκληρότητα, θίγει θέματα όπως η απώλεια, ο αποχωρισμός και η εξαφάνιση.
Πώς σας φάνηκε ότι η παράσταση θα γίνει στο Φουαγιέ;
Είναι ένας πολύ ωραίος χώρος αυτός. Μου αρέσουν οι χώροι που έχουν χαρακτήρα και δεν είναι αυτά τα black box που ναι οκ, είναι ευέλικτα και μπορείς να τα διαμορφώσεις, αλλά εδώ αυτός ο χώρος είναι πολύ χαριτωμένος και γοητευτικός. Και βασικά, τον «αγοράζεις» γι’ αυτό που είναι, δεν σηκώνει πολλά. Επιβάλλεται από μόνος του. Αλλά ήταν εν γνώσει μου, γιατί η ιδέα που είχα ταιριάζει πολύ στην αισθητική του χώρου ούτως ή άλλως και δεν ήταν κάτι που με βρήκε προ εκπλήξεως, τον ήξερα τον χώρο από πριν.
Πείτε μου για την επιλογή σας να είναι αυτός ο τίτλος της παράστασης;
Η μαγεία είναι απόλυτη ή δεν είναι. Θέλαμε με την Αγγελική (Παπούλια) έναν τίτλο που να έχει ένα είδος ενθουσιασμού μέσα του κρυμμένο και κάτι ελαφρύ. Το θέλω και γενικά τελευταία αυτό. Οι τίτλοι δεν είναι τόσο ασήμαντοι όσο νομίζουμε, δίνουν έναν τόνο. Είναι μία φόρμουλα που προσπαθείς μετά να αποκωδικοποιήσεις. Κάπως γίνεται σαν οδηγός και γι’ αυτό μου αρέσουν οι τίτλοι πολύ. Κάποια στιγμή, σε πολλές περιπτώσεις, φανερώνονται στον θεατή. Από εκεί και πέρα, είναι μία παράσταση που αφορά σε τελετές, σε πνεύματα, σε μαγικά τρικ που συμβαίνουν επί σκηνής, οπότε έχει και μία κυριολεκτική σχέση με το θέαμα ο τίτλος, όπου το επίθετο «απόλυτη» τονίζει αυτόν τον ενθουσιασμό που έχει το θέαμα.
Τι θα δούμε στην “Απόλυτη Μαγεία”;
Σίγουρα έχουμε να κάνουμε με ένα ιδιαίτερο θέατρο. Ένα ιδιότροπο θέατρο. Παίζει με κώδικες που είναι περισσότερο κινηματογραφικοί παρά θεατρικοί. Παίζει με την πραγματικότητα της στιγμής. Η παράσταση ξεκινάει με έναν διαλογισμό που κρατάει δεκαπέντε λεπτά και είναι πραγματικό αυτό, δεν είναι δηλαδή κενές χειρονομίες. Είναι μία γυναίκα που μας βοηθάει να διαλογιστούμε στην αρχή της παράστασης ή μίας τελετής, όπως μου αρέσει να λέω. Οπότε, σε όλο αυτό και μάλιστα σε αυτόν τον χώρο, ο θεατής γίνεται μέρος όλης αυτής της τελετής. Μου αρέσει αυτό που γίνεται. Ο θεατής γίνεται θεατής μίας τελετής, ο χώρος γίνεται χώρος της τελετής και όχι μίας θεατρικής παράστασης. Μου αρέσει αυτή η μεταμόρφωση. Από την αρχή έχει την αίσθηση ο/η θεατής πως είναι σε μία τελετή όντως. Οι άνθρωποι αποχαιρετούν τα πράγματα που εξαφανίστηκαν από τη ζωή τους και το θέαμα αυτό μας προκαλεί να αποχαιρετήσουμε κι εμείς οι θεατές τα πράγματα που έχουν εξαφανιστεί από τη ζωή μας, γιατί ούτως ή άλλως αυτός είναι ο νόμος της ζωής ευτυχώς. Τα πάντα να χάνονται. Οι άνθρωποι, οι ιδέες, τα όνειρα που είχαμε στα 20 και έχουν ξεχαστεί, οι κασέτες, όλα…
Τίθεται το θέμα της μνήμης, που νομίζω πως έχουμε πρόβλημα και ως λαός
Παγκοσμίως θεωρώ. Είναι τόσος ο καταιγισμός της πληροφορίας, που πραγματικά αν δεν το ψάξουμε συνειδητά έχει ξεχαστεί. Είμαστε γεμάτοι ατελείωτες ιστορίες, από το τάδε έγκλημα κακοποίησης στην τάδε περιοχή, μέχρι ένα οικονομικό σκάνδαλο στην Αυστρία ή στην Ελλάδα, μέχρι το ατύχημα ή το δυστύχημα εδώ ή αλλού. Είναι τέτοιος ο ρυθμός και η διαδοχή που όλες αυτές οι ιστορίες περνάνε χωρίς ποτέ να μάθουμε το τέλος τους. Είναι τρομακτικό. Αυτοί οι άνθρωποι στην παράσταση, προσπαθούν να διατηρήσουν έστω αυτή την μνήμη των πραγμάτων. Έστω και μάταια. Δεν έχει πολλή σημασία ίσως. Ο όγκος της πληροφορίας που μπορεί να έχει κάποιος σήμερα πίνοντας το πρωί τον καφέ του και διαβάζοντας μία εφημερίδα, ίσως είναι ίσος με τον όγκο της πληροφορίας που μπορεί να είχε κάποιος σε όλη του τη ζωή πριν από 150 χρόνια. Το μυαλό μας νομίζω πως δεν είναι σχεδιασμένο για τέτοιους ρυθμούς, είναι πολύ όλο αυτό.
Είναι ένα βαρύ θέατρο αυτό που θα δούμε;
Έχει πολλά αστεία σημεία η παράσταση. Γιατί μαζί με τα τριαντάφυλλα της παράστασης εξαφανίζονται και οι τάπες που βάζουμε στις μπανιέρες ή οι κασέτες. Πράγματα ασήμαντα εξαφανίζονται μαζί με τα σημαντικά. Επίσης, δεν πιστεύω στο βαρύ, πιστεύω στο βαθύ. Το βαρύ ανήκει σε ένα παλιό θέατρο που ήθελε να μας διδάσκει και σε μία εποχή που οι άνθρωποι περιμένανε από κάποια ιερά τέρατα να πουν κάποιες τρομερές αλήθειες. Αυτό προφανώς είναι αστείο πλέον. Πιστεύω λοιπόν στην ελαφρότητα και στη βαθύτητα, πράγματα καθόλου αντιφατικά αλλά που πολύ συχνά πάνε χέρι χέρι. Ένα θέαμα πρέπει να είναι ελαφρύ και βαθύ κατά τη γνώμη μου. Η “Απόλυτη Μαγεία”, είναι μία αστεία παράσταση σε σημεία, είναι συγκινητική σε άλλα και οφείλω να πω ότι είμαι αρκετά χαρούμενος με αυτή την παράσταση. Κάτι που δεν το λέω εύκολα.
Είναι η παράσταση αυτό που είχατε φανταστεί να είναι;
Μείναμε αρκετά πιστοί στο κείμενο που σημαίνει ότι κάτι ενστικτωδώς είχαμε στο μυαλό μας, αλλά σίγουρα οι άνθρωποι διαμορφώνουν το project πάντα. Απλά άλλοι το παραδέχονται και άλλοι όχι. Αν είχα οκτώ άλλους ηθοποιούς, θα ήταν άλλο το θέαμα και είμαι σίγουρος για αυτό που λέω. Προσωποποιώ τη δουλειά, δεν είναι ότι έχω μία ιδέα η οποία καλύπτει τις προσωπικότητες. Το αντίθετο, οι προσωπικότητες παίρνουν την ευθύνη της παράστασης και πηγαίνουν εκεί που τους είναι φυσικό. Ξέρεις, εκπαιδεύτηκα ως ηθοποιός. Έχω παίξει πολλές ώρες στη ζωή μου, οπότε ξέρω τι νιώθει ο ηθοποιός και τι θα τον βοηθήσει. Καταλαβαίνω πώς περνάει και πώς θα περάσει καλύτερα. Το κέφι είναι κάτι που το ξεχνάμε συχνά στο θέατρο δυστυχώς.
Ποια η γνώμη σας για τους ηθοποιούς σας;
Είναι διαφορετικοί μεταξύ τους πολύ. Δουλέψαμε από την πρώτη μέρα με στόχο να φτιάξουμε μία ομάδα γιατί συχνά βλέπω στους κρατικούς οργανισμούς της Ελλάδας αλλά και άλλων χωρών, να υπάρχει μία τάση που ο καθένας παίζει μόνος του ώστε να διαφυλάξει τα της καριέρας του και ξεχνάει ότι είναι μέρος μίας ομάδας. Κατά τη γνώμη μου, χωρίς ομάδα δεν νοείται θεατρική παράσταση. Επέλεξα επίτηδες ανθρώπους που είναι αρκετά νεαρής ηλικίας, είναι δοτικοί και χαίρομαι που δούλεψα μαζί τους.
*”Απόλυτη Μαγεία” | Φουαγιέ ΕΜΣ (Εθνικής Αμύνης 2) | Πρεμιέρα: Παρασκευή 12 Μαΐου, στις 21.00 | Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά (η παράσταση δεν έχει διάλειμμα) | Ωρες παραστάσεων: Τετάρτη- Πέμπτη-Παρασκευή-Kυριακή: 21.00 – Σάββατο: 19.00 & 21.00
Συντελεστές: Δραματουργία- Κείμενο: Αγγελική Παπούλια | Σκηνοθεσία- Κείμενο: Χρήστος Πασσαλής | Σκηνικά: Θάλεια Μέλισσα | Κοστούμια: Βασιλεία Ροζάνα | Μουσική: Δημοσθένης Γρίβας | Κίνηση- Βοηθός σκηνοθέτη: Σοφία Παπανικάνδρου | Φωτισμοί: Ελίζα Αλεξανδροπούλου | Οργάνωση παραγωγής: Ειρήνη Χατζηκυριακίδου | Θεατρικό μακιγιάζ: Μαντώ Καμάρα | Φωτογραφίες: Mike Rafail (That Long Black Cloud)
Διανομή: Λουκία Βασιλείου, Γιάννης Γκρέζιος, Νατάσσα Δαλιάκα, Άννα Ευθυμίου, Άννα Κόπακα, Χριστίνα Μπακαστάθη, Ορέστης Παλιαδέλης, Γιώργος Παπαδάκος