15+1 υπέροχες ταινίες για τη μητρότητα που αξίζει να δεις

Συχνά μιλάμε λίγο επιπόλαια για τις γυναίκες σταρ του κινηματογράφου που έχουν περάσει μια ορισμένη ηλικία και περνούν σε «ρόλους μαμάς»: Eίναι οι ήπιες υποστηρικτικές φιγούρες που εμφανίζονται απλώς για να γκρινιάζουν ή να θρέψουν όταν απαιτείται. Κι όμως αυτό δεν ισχύει. Υπάρχουν υπέροχες ταινίες για τη μητρότητα που την αντιμετωπίζουν ως κατάσταση ύπαρξης και όχι απλώς ως βάλσαμο για τους άλλους.

Πολλές από τις λεγόμενες «γυναικείες εικόνες» της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ εξαρτώνται από περίπλοκες, αντικρουόμενες απεικονίσεις της μητρότητας. Το “Stella Dallas” (1937) του King Vidor αποτυπώνει το κλάμα μιας μητέρας που τρέχει να τα τελειώσει όλα. Αξιοσημείωτη είναι εδώ η ερμηνεία της Barbara Stanwyck ως γυναίκα της εργατικής τάξης που εγκαταλείπει την κόρη της για να της εξασφαλίσει μια καλύτερη ζωή.

Είκοσι δύο χρόνια αργότερα, αντίστοιχα θέματα αυτοθυσίας και ταξικής ανατροπής συγχωνεύτηκαν με την  αιχμηρή φυλετική πολιτική στο υπέροχο “Imitation of Life” του Douglas Sirk όπου μια λευκή γυναίκα και η μαύρη οικιακή βοηθός της δένονται από τις σκληρές σχέσεις που έχουν με τις κόρες τους.

Το 1946, η Τζόαν Κρόφορντ κέρδισε Όσκαρ για μια από τις πιο διαχρονικές ερμηνείες της ως ανύπαντρη μητέρα στο Χόλιγουντ, το Mildred Pierce (1945). Ο χαρακτήρας που αντεπεξέρχεται στις προκλήσεις της εκκίνησης επιχειρηματικότητας και μιας αχάριστης κόρης, παρουσιάζεται ως ένα ευγενές προπύργιο της γυναικείας ανθεκτικότητας.

Το “Mommie Dearest” (1981) του Frank Perry είναι επίσης μια ταινία που αξίζει να δεις εάν διαβάζεις αυτό το άρθρο.

Ως χήρα μαγαζάτορα που προστατεύει τη μικρή της κόρη από τη βαρβαρότητα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, μια άλλη βραβευμένη με Όσκαρ, η Σοφία Λόρεν, αποτυπώνει τον πόνο της μητέρας στο “Two Women του Vittorio De Sica (1960)“. Μέχρι τη δεκαετία του ’70 οι ιστορίες επιβίωσης μιας μητέρας θα μπορούσαν να πάρουν μια πιο χαλαρή, πιο funky μορφή, όπως στην υπέροχη, υποτιμημένη ταινία “Alice Doesn’t Live Here Anymore” (1975), που φωτίζεται από τη ζεστή και ζωντανή με τη σειρά της Έλεν Μπέρστιν ως χήρα που τριγυρίζει στην Αμερική αναζητώντας μια καλύτερη ζωή για τον γιο της, αλλά και που λαμβάνει υπόψη τις δικές της επιθυμίες και απολαύσεις.

Η πεμπτουσία της μαμάς της δεκαετίας του 1980 φαίνεται στη συναρπαστική οσκαρική ταινία “Terms of Endearment” (1983) του Τζέιμς Λ. Μπρουκς. Εδώ έχουμε μια διττή ερμηνεία που συνδυάζει το vintage,  δράμα μιας μητέρας και κόρης που διαφωνούν με τη χαρούμενη τρελή γιορτή μιας μεσήλικης: Η Shirley MacLaine τα έκανε όλα να δουλέψουν. Στο μεταξύ, το τρομερό “All About My Mother” (1999) του Pedro Almodóvar μας δείχνει τι πρέπει να γίνει με τη μητρική φροντίδα και τα ένστικτα μετά την απώλεια ενός παιδιού.

Ο Almodóvar αφιέρωσε την ταινία του σε «όλες τις γυναίκες που θέλουν να γίνουν μητέρες», συμπεριλαμβανομένης της δικής του. Άλλοι κινηματογραφιστές έχουν τιμήσει τις μαμάδες τους με πιο εξατομικευμένα πορτρέτα. Η Γκρέτα Γκέργουιγκ έβαλε τη δική της εφηβική εμπειρία στο θαυμάσιο “Lady Bird” (2017), για μια ατίθαση έφηβη και την εξουθενωμένη μητέρα της που εργάζονται για να ανακτήσουν τη χαμένη αμοιβαία κατανόηση μεταξύ τους. Το “20th Century Women“ (επίσης του 2017) του Μάικ Μιλς αντανακλά την ανατροφή του από μια ανεξάρτητη μητέρα. Η Chantal Akerman κατέγραψε επίσης άμεσα τη σχέση της με τη μητέρα της μέσω των επιστολών της τελευταίας στο τρυφερό ντοκιμαντέρ “News From Home“ (1977, BFI Player).

Το “Mommy” (2014) του Xavier Dolan διερευνά τον αόρατο διαχωρισμό μεταξύ αγάπης και μίσους στη σχέση της μητέρας με τον αδικοχαμένο γιο της. Το “We Need To Talk about Kevin” της Lynne Ramsay είναι εξίσου ένα παράδειγμα ταινίας που πρέπει να καταγραφεί στο σημείο αυτό. Στο “Talk About Kevin” (2011) παρουσιάζεται ο φόβος κάθε υποψήφιου γονέα ότι μπορεί να μη δεθεί ποτέ με το παιδί του.

Το περίπλοκο “The Lost Daughter” (2011, Netflix) της Maggie Gyllenhaal τολμά να συμπονέσει μια μητέρα που βρίσκει τον εαυτό της μόνο όταν αφήνει τα παιδιά της. Το “Mother” του 2009 του Bong Joon-ho αμφισβητεί τα άκρα της μητρικής πίστης καθώς μια μητέρα καταβάλλει προσπάθειες για να απελευθερώσει το γιο της από μια κατηγορία για φόνο. Και τέλος, το “Life and Nothing More“(2017) του Antonio Méndez Esparza προσφέρει ένα από τα σπουδαία σύγχρονα πορτρέτα του μητρικού καθήκοντος απέναντι στην κοινωνική και οικονομική καταστολή.

Οι «ρόλοι μητέρας» δεν ήταν ποτέ άλλοτε τόσο σημαντικοί.

Πηγή: Guy Lodge/ Guardian