Όσα παρακολουθήσαμε την 3η και 4η ημέρα του 62ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Η 3η ημέρα του 62ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ήταν γεμάτη με προβολές εξαιρετικών ταινιών καθώς και τα εγκαίνια για την κεντρική έκθεση του Φεστιβάλ, «Ο κανόνας του παιχνιδιού». Οι σινεφίλ για ακόμη μία ημέρα, μαζί με τις μάσκες τους και τα αντισηπτικά τους απόλαυσαν στις αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας, στις αίθουσες του Λιμανιού τις δράσεις του 62ου ΦΚΘ. Παρακάτω όλα όσα είδαμε το τελευταίο 24ωρο:

Carte Blanche στον Ρόλαντ Βάις: προβολή Solaris του Αντρέι Ταρκόφσκι

Οι θεατές του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν το αριστούργημα Solaris (1972) του Αντρέι Ταρκόφσκι στη μεγάλη οθόνη, σε προβολή που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 6 Νοεμβρίου, στην αίθουσα Παύλος Ζάννας. Στο πλαίσιο του μεγάλου αφιερώματος του Φεστιβάλ στο μοντάζ, με τίτλο «Κόψε κάτι: Το μοντάζ και τα μυστικά του», εννέα κορυφαίοι μοντέρ από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο έλαβαν carte blanche για να επιλέξουν μία ταινία που θεωρούν εμβληματική για την τέχνη του μοντάζ ή για την εξέλιξη της δικής τους καριέρας. Ο σερβοαμερικανός μοντέρ Ρόλαντ Βάις, που έχει συνεργαστεί με σκηνοθέτες όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Ανγκ Λι και ο Μάικλ Μουρ, επέλεξε να παρουσιάσει στο κοινό το αξέχαστο διαστημικό έπος του Αντρέι Ταρκόφσκι.

Ακριβώς πριν την έναρξη της προβολής, ο Ρόλαντ Βάις ευχαρίστησε το Φεστιβάλ για τη φιλοξενία, ενώ στη συνέχεια μίλησε για τον Αντρέι Ταρκόφσκι, χαρακτηρίζοντάς τον ως έναν από τους πιο σημαντικούς και πρωτοπόρους σκηνοθέτες στην ιστορία του κινηματογράφου. «Ο Ταρκόφσκι άσκησε μεγάλη επιρροή στο έργο μου, αλλά και σε ολόκληρες γενιές από κινηματογραφιστές. Πολλά στοιχεία στις ταινίες του Ταρκόφσκι πηγάζουν από την πολιτιστική του ταυτότητα. Και πολύ συχνά, νιώθω πως συνδέομαι διαισθητικά με τη ματιά του», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ακολούθως, ο Ρόλαντ Βάις επεσήμανε πως η δουλειά του Ταρκόφσκι περιέχει μια ιδιαίτερη δύναμη, με πολύ συγκεκριμένη και βαθιά αισθητική, καθιστώντας ιδιαίτερα δύσκολο για οποιονδήποτε να τον ακολουθήσει και να τον μιμηθεί. «Αυτό ακριβώς το στοιχείο, η συνεπής αισθητική, είναι που με ελκύει στο έργο του. Κι εγώ ο ίδιος προσπαθώ να προσδώσω στοιχεία ασύμμετρα και αποδιοργανωμένα, παλεύοντας να μιμηθώ την ποιητικότητα του Ταρκόφσκι», ανέφερε σχετικά.

Ολοκληρώνοντας, ο Ρόλαντ Βάις υπογράμμισε ότι δεν έχει δει ποτέ την ταινία σε μεγάλη οθόνη, αν και κοντεύει τα πενήντα του χρόνια, με μόνη εξαίρεση μια ιδιωτική προβολή 16mm, σε μια δημοτική βιβλιοθήκη στη Νέα Υόρκη. Ο Βάις έκλεισε την τοποθέτησή του, σχολιάζοντας πως ένας σκηνοθέτης σαν τον Ταρκόφσκι χρειάζεται χρόνο για να συνδεθείς μαζί του. «Εκεί ακριβώς έγκειται και η γοητεία του όμως: στην περιπλοκότητά του», κατέληξε σχετικά.

Λίγα λόγια για την ταινία:

Η διαστημική αποστολή «Solaris» έχει εγκαθιδρύσει βάση σε έναν πλανήτη ο οποίος φαίνεται πως διαθέτει μυστηριωδώς κάποιο είδος νοημοσύνης. Μετά τον ξαφνικό χαμό ενός απ’ τους τρεις επιστήμονες της βάσης, ο ψυχολόγος Κρις Κέλβιν καταφτάνει ως αντικαταστάτης. Φτάνοντας, βρίσκει τον σταθμό ερειπωμένο, ενώ οι δύο εναπομείναντες επιστήμονες είναι αρκετά μυστικοπαθείς. Σύντομα, ο πλανήτης θα αρχίσει να παίζει παιχνίδια με το μυαλό του, φέρνοντας μπροστά στα μάτια του, με σάρκα και οστά, τη γυναίκα του, που έχει πεθάνει εδώ και δέκα χρόνια. Η ορθολογική επιστημονική έρευνα είναι υποχρεωμένη να παραδεχτεί ότι ο πλανήτης έχει τη δύναμη να υλοποιεί τις αναμνήσεις των ανθρώπων.

Εγκαίνια για την κεντρική έκθεση του Φεστιβάλ, «Ο κανόνας του παιχνιδιού»

Σε θερμή ατμόσφαιρα και εύθυμο κλίμα πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο 6 Νοεμβρίου τα εγκαίνια της κεντρικής, πρωτότυπης έκθεσης του Φεστιβάλ, η οποία είναι εμπνευσμένη από το αριστούργημα του Ζαν Ρενουάρ, Ο κανόνας του παιχνιδιού, με πλήθος κόσμου να δίνει το «παρών» στον πρώην Βρεφονηπιακό Σταθμό (Προβλήτα Α, Λιμάνι Θεσσαλονίκης).

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, ο οποίος ανέλαβε την επιμέλεια της έκθεσης, απήθυνε σύντομο χαιρετισμό στους παρευρισκόμενους στα εγκαίνια, ευχαριστώντας τους καλλιτέχνες: «Δεν θα σας κουράσω με κάποιον μακροσκελή λόγο, θέλω απλώς να ευχαριστήσω και να πω τα ονόματα των συντελεστών της έκθεσης, που είδαν το αριστούργημα του Ζαν Ρενουάρ και έχουν καταθέσει καταπληκτικές προτάσεις και αναλύσεις πάνω σε αυτή την ταινία και τη σχέση της με τη σημερινή εποχή. Είναι η Μαρίνα Βελησιώτη, ο Νικόλας Βεντουράκης, η Ξένια Βήτου, η Κυριακή Γονή, ο Στάθης-Αλέξανδρος Ζούλιας, ο Αλέξανδρος Μαγκανιώτης, η Σοφία Στέβη, ο Διαμαντής Σωτηρόπουλος, ο Δημήτρης Τάταρης και η Ντορέιντα Τζόγκου. Τους ευχαριστώ ξανά και είμαι σίγουρος ότι και εσείς θα απολαύσετε τα έργα τους», τόνισε ο κ. Ανδρεαδάκης.

«Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω το MΟΜus, που μας υποστηρίζει σε αυτή την έκθεση που κάνουμε εδώ και τέσσερα χρόνια, το Πλαίσιο, το οποίο μας παραχώρησε τις οθόνες που βρίσκονται δίπλα σε κάθε έργο με ένα μικρό απόσπασμα από την ταινία, την γκαλερί The Project Gallery, η οποία βρίσκεται στην Αθήνα, στο Μοναστηράκι, και θα φιλοξενήσει την έκθεση αμέσως μετά την ολοκλήρωσή της στη Θεσσαλονίκη, στα μέσα Δεκεμβρίου. Τέλος, θα ήθελα να χειροκροτήσετε όλοι τον Θάνο Σταυρόπουλο, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με την παραγωγή της έκθεσης και εκτέλεσε αυτό το δύσκολο έργο. Σας ευχαριστώ πολύ, απολαύστε τα έργα και ελάτε να μας πείτε τη γνώμη σας», δήλωσε ο Ορέστης Ανδρεδάκης, ολοκληρώνοντας το καλωσόρισμά του.

Διάρκεια έκθεσης στη Θεσσαλονίκη: 6/11/2021-6/12/2021. Ωράριο λειτουργίας 6/11/2021-14/11/2021: 10πμ-10μμ. Ωράριο λειτουργίας 15/11/2021-6/12/2021:10πμ-6μμ (εκτός Δευτέρας). Διάρκεια έκθεσης στην Αθήνα: 16/12/2021-16/1/2022.

Λίγα λόγια για το διαχρονικό αριστούργημα Ο κανόνας του Παιχνιδιού (1939) του Ζαν Ρενουάρ

Αδιαπραγμάτευτα διαχρονικό, ιδίως στη μεταιχμιακή εποχή του σήμερα, όπου ετοιμαζόμαστε να υποδεχτούμε έναν μετα-κόσμο που βρίσκεται στα σπάργανα, το διαμάντι του Ζαν Ρενουάρ μάς προετοιμάζει για την αναγκαία και αναπόφευκτη μετάβαση σε μία νέα εποχή. Μια ταινία που μάς υπενθυμίζει πόσο γρήγορα μπορούν να αλλάξουν από στιγμή σε στιγμή οι κανόνες του παιχνιδιού.

Ο κανόνας του παιχνιδιού, μια ταινία-ορόσημο για το παγκόσμιο σινεμά, που έχει προβληθεί λιγότερες φορές σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ταινίες που άλλαξαν τον ρου της κινηματογραφικής ιστορίας, βγαίνει στις αίθουσες ακριβώς πριν το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και προκαλεί σάλο, καθώς μοιάζει να προφητεύει τον όλεθρο που ετοιμάζεται να πλήξει την Ευρώπη και ολόκληρο τον πλανήτη. Ο Ρενουάρ, ο οποίος βρισκόταν στο απόγειο της καριέρας του εκείνη την περίοδο, δεν διστάζει να απεικονίσει με τον πλέον γλαφυρό τρόπο τον ξεπεσμό και την ηθική χρεοκοπία όλων των κοινωνικών τάξεων, προαναγγέλλοντας την επώδυνη ανατολή μιας νέας εποχής.

Καθολικά προσβάσιμη προβολή της ταινίας Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση; του Ντίνου Κατσουρίδη

Το Σάββατο 5 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η προβολή της ταινίας Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση; του Ντίνου Κατσουρίδη, ολοκληρώνοντας τις δύο προβολές καθολικής προσβασιμότητας που πραγματοποιεί το 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Alpha Bank, χορηγό προσβασιμότητας του Φεστιβάλ. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, στόχος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι να μοιράζεται τη δύναμη του σινεμά με όλους τους θεατές ανεξαιρέτως. Για αυτό τον λόγο, προβάλλει ταινίες με ακουστική περιγραφή [AD: Audio Description] για τυφλούς και άτομα με προβλήματα όρασης και με υπότιτλους για Κ/κωφούς και βαρήκοους [SDH: Subtitles for the Deaf or hard of Hearing], τόσο στις αίθουσες όσο και στις online προβολές.

Την ταινία προλόγισε ο κριτικός του περιοδικού Αθηνόραμα, Χρήστος Μήτσης, ευχαριστώντας το κοινό για την παρουσία του και δίνοντας παράλληλα συγχαρητήρια στο Φεστιβάλ τόσο για τη δράση των καθολικά προσβάσιμων προβολών όσο και για την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης εκδήλωσης με αφορμή την επέτειο των δέκα χρόνων από τον θάνατο του Ντίνου Κατσουρίδη.

«Η ταινία που θα δούμε είναι γυρισμένη το 1971 και είχε γράψει μια από τις πιο διάσημες σελίδες στην ιστορία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όταν ο Θανάσης Βέγγος ανέβηκε στη σκηνή για να παραλάβει το βραβείο Α΄ Ανδρικού Ρόλου, στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών όπου διεξαγόταν τότε το Φεστιβάλ, και εισέπραξε ένα από τα πιο θερμά χειροκροτήματα στην ιστορία του θεσμού. Εγώ, όμως, θέλω να πιάσω το νήμα από το 1966, μια άλλη ιστορική χρονιά για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με τον Ντίνο Κατσουρίδη και πάλι παρόντα στη Θεσσαλονίκη, με τη ταινία Σύντομο διάλειμμα. Το 1966 θεωρείται σημαδιακή χρονιά για το ελληνικό σινεμά, διότι κυκλοφόρησαν 6-7 ταινίες που συγκαταλέγονται μέχρι και σήμερα στις καλύτερες στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου (Μέχρι το πλοίο του Αλέξη Δαμιανού, Η Εκδρομή του Τάκη Κανελλόπουλου, Πρόσωπο με Πρόσωπο του Ροβήρου Μανθούλη, Με τη λάμψη στα μάτια του Πάνου Γλυκοφρύδη, Ο Θάνατος του Αλέξανδρου του Δημήτρη Κολλάτου). Η κριτική επιτροπή εκείνη τη χρονιά είχε ως μέλη τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Τσαρούχη, τον Μπακογιαννόπουλο, τον σκηνοθέτη Γρηγόρη Γρηγορίου την Έλλη Λαμπέτη, τον θεσσαλονικιό ποιητή Γιώργο Βαφόπουλο, οι οποίοι έδωσαν τελικά το βραβείο στην ταινία Ξεχασμένοι ήρωες του Νίκου Γαρδέλη, παραγωγής Τζειμς Πάρις, μια εθνικοπατριωτική-ηρωική ταινία από εκείνες που γυρίζονταν μαζικά εκείνη την εποχή. Βλέποντας μια τόσο δυνατή φουρνιά από καλλιτεχνικές ταινίες που προβλήθηκαν στη Θεσσαλονίκη, θα περίμενε κανείς ένα διαφορετικό μέλλον για τον ελληνικό κινηματογράφο, όπου το εμπορικό και το καλλιτεχνικό σινεμά θα διασταυρώνονταν, κάτι που δυστυχώς δεν είδαμε ποτέ. Δυστυχώς, την επόμενη χρονιά, με την Χούντα των Συνταγματαρχών, διακόπηκε κάθε προσπάθεια για κάτι βαθύτερο καλλιτεχνικά. Λίγο αργότερα, γεννήθηκε ο Νέος Ελληνικός Κινηματογράφος και οι ταινίες που προανέφερα –ή έστω κάποιες από αυτές– θεωρήθηκαν προάγγελοι αυτού που έμελλε να έρθει», ανέφερε στην αρχική του τοποθέτηση ο κ. Μήτσης

Μετά τη σύντομη κινηματογραφική ιστορική αναδρομή, ο κ. Μήτσης στάθηκε στην ανεκτίμητη προσφορά του Ντίνου Κατσουρίδη στον ελληνικό κινηματογράφο. «Αν υπάρχει, λοιπόν, ένας άνθρωπος, ο όποιος μας δείχνει τι θα μπορούσε να συμβεί αν τα δύο αυτά ρεύματα διασταυρώνονταν είναι ο Ντίνος Κατσουρίδης. Πολλές από τις ταινίες, που δεν είδαμε ποτέ, θα μπορούσαν να συνδυάζουν τα καλλιτεχνικά θέλγητρα και την επικοινωνία με το κοινό, ταινίες σαν το Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;. Ο Κατσουρίδης, λοιπόν, είναι μια εμβληματική μορφή για το ελληνικό σινεμά γιατί είναι ο άνθρωπος που ερχόταν από το παλιό και έμενε έκθαμβος απέναντι στο καινούριο. Ο Κατσουρίδης, όπως έχει γράψει πολύ εύστοχα ο Τάσος Γράφος, ένας από τους κορυφαίους σκηνογράφους, “δεν ήταν απλώς ένας σπουδαίος κινηματογραφιστής, ήταν κινηματογράφος από το Α ως το Ω”. Ήταν σπουδαίος φωτογράφος, ήταν μοντέρ, τσακώθηκε μέχρι και με τον Φίνο για τον τρόπο που φωτογράφιζαν οι παλιοί γιατί κατάλαβε ποιος ήταν ο νέος τρόπος έκφρασης. Είναι ο άνθρωπος που έχει σκηνοθετήσει τις τρεις πιο ξεκαρδιστικά μελαγχολικές κωμωδίες του ελληνικού κινηματόγραφου, τις ταινίες Της Κακομοίρας (τον γνωστό μας «Μπακαλόγατο»), Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση; και Θανάση πάρε τ’ όπλο σου. Ταινίες αστείες και ταυτόχρονα τόσο βαθιά μελαγχολικές, σε έναν πραγματικά δυσεύρετο συνδυασμό», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Κλείνοντας, ο κ. Μήτσης έκανε ειδική μνεία στο γεγονός ότι ο Ντίνος Κατσουρίδης, ακόμη και σε μεγάλη ηλικία, βοηθούσε όλους τους νέους σκηνοθέτες, δίνοντας τα μηχανήματά του, κάνοντας παραγωγή σε μικρού μήκους ταινίες, δουλεύοντας ακόμα και δωρεάν ως διευθυντής φωτογραφίας. Σε έναν κόσμο που έχει τους εμπόρους από τη μία και τους δημιουργούς από την άλλη, στη μέση στέκεται ο Κατσουρίδης, που γνώριζε και τους δύο κόσμους στην εντέλεια. Του οφείλουμε παρά πολλά», κατέληξε ο κ. Μήτσης, προσκαλώντας το κοινό στην προβολή του ντοκιμαντέρ Μια ζωή σαν σινεμά – Ντίνος Κατσουρίδης της Ισαβέλλας Μαυράκη, συντρόφου του ακούραστου εργάτη του ελληνικού σινεμά, που προβάλλεται επίσης στη φετινή διοργάνωση του Φεστιβάλ. Η ταινία Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση; και το ντοκιμαντέρ της Ισαβέλλας Μαυράκη συγκροτούν ένα μίνι αφιέρωμα που πραγματοποιεί το 62ο Φεστιβάλ Κινηματόγραφου Θεσσαλονίκης στον Ντίνο Κατσουρίδη, με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα ετών από τον θάνατό του.

Λίγα λόγια για τη ταινία Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση; (1971)

Χρησιμοποιώντας τον πάντοτε ανατρεπτικό λόγο της κωμωδίας, με τον Θανάση Βέγγο να ενσαρκώνει τη θυμοσοφία, την υποταγή αλλά και την αντίσταση, ο Ντίνος Κατσουρίδης επικεντρώνει το βλέμμα του στον καθημερινό άνθρωπο της Κατοχής. Σε εκείνον που, όσο κι αν το επιθυμεί, δεν μπορεί να παραμείνει αμέτοχος, αλλά παρασύρεται στη δίνη της συλλογικής δράσης. Εδώ, ένας απλός εργάτης, πεινασμένος, φυλακίζεται, βασανίζεται και βρίσκεται να κάνει ακούσια αντίσταση. Η ταινία λειτούργησε και ως μια υπόγεια παραβολή για το καθεστώς της Χούντας και αποτέλεσε μια από τις τελευταίες μεγάλες εισπρακτικές επιτυχίες του ελληνικού σινεμά της εποχής.

Καθολικά προσβάσιμες προβολές

Με χορηγό προσβασιμότητας την Alpha Bank, το Φεστιβάλ θα πραγματοποιήσει δύο καθολικά προσβάσιμες προβολές, όπου το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει το αριστούργημα Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση; του Ντίνου Κατσουρίδη, που άλλαξε τον ρου της καριέρας του Θανάση Βέγγου, καθώς και το αξέχαστο Δοξόμπους του Φώτου Λαμπρινού, που μας μεταφέρει στην καρδιά της βυζαντινής κοινωνίας του 14ου αιώνα. Οι συγκεκριμένες ταινίες θα είναι προσβάσιμες τόσο στις αίθουσες του Φεστιβάλ όσο και στις διαδικτυακές προβολές τους.

Βιβλιοπαρουσίαση της έκδοσης «Χώρα, σε Βλέπω» από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου

Η βιβλιοπαρουσίαση της έκδοσης «Χώρα, σε Βλέπω» της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, στις 12 το πρωί στην Αποθήκη Γ’. Το βιβλίο, που θα κυκλοφορήσει σύντομα στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Νεφέλη, παρουσιάστηκε από τον Δημήτρη Παπανικολάου, αναπληρωτή καθηγητή Νομικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, την Αφροδίτη Νικολαΐδου, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Γκέλυ Μαδεμλή, συντονίστρια των εκδόσεων του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, ενώ τον συντονισμό της συζήτησης ανέλαβε η Φαίδρα Βόκαλη, γενική διευθύντρια της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

«Η δράση μας προσπαθεί να φέρει όλο αυτό τον δημιουργικό θόρυβο για το ελληνικό σινεμά στον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το «Χώρα, σε Βλέπω» μια δράση που ξεκίνησε η Ακαδημία Κινηματογράφου, η οποία μεταξύ άλλων έχει παρουσιάσει σειρές ταινιών σε διάφορα Φεστιβάλ, ενώ και μια μικρή επιλογή θα παρουσιαστεί στο φετινό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Μια άλλη επιλογή ταινιών είχε παρουσιαστεί στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα νωρίτερα, ενώ θα ταξιδέψει σε άλλες χώρες της Ελλάδας και διεθνώς», εξήγησε ο Δημήτρης Παπανικολάου, ανοίγοντας τον κύκλο της βιβλιοπαρουσίασης.

«Ένα άλλο σκέλος αυτής της δράσης αφορά τη δημιουργία υλικού που θα ταξιδέψει σε πανεπιστήμια του εξωτερικού και της Ελλάδας και μια έκδοση δίγλωσση, στα ελληνικά και τα αγγλικά, ενός βιβλίου το οποίο επιστρέφει στον 20ό αιώνα του ελληνικού κινηματογράφου με έναν τρόπο διαφορετικό. Το «Χώρα, Σε Βλέπω» ήταν μια προσπάθεια του Σύλλα Τζουμέρκα, της Ελίνας Ψύκου, δικιά μας και πολλών άλλων ανθρώπων, όπου προσπαθήσαμε να συζητήσουμε τι αλλάζει στον ελληνικό κινηματογράφο, όχι μόνο στο σήμερα, αλλά το πώς ξανασκεφτόμαστε το παρελθόν του κινηματογράφου. Η προσωπική μου αίσθηση είναι ότι βλέπουμε μια καινούργια δυναμική ειδικά στον ελληνικό κινηματογράφο και την οποία ζούμε και εδώ, στην Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου (ΕΑΚ), με το Φεστιβάλ, με έναν ανοικτό βηματισμό και από τους υπόλοιπους φορείς του ελληνικού κινηματογράφου. Αυτή η καινούργια δυναμική μάς έχει κάνει να δούμε καλύτερα τι συμβαίνει στη σχέση μας με το αρχείο του ελληνικού κινηματογράφου. Πάντα γυρίζαμε πίσω, κάθε Φεστιβάλ έκανε αφιερώματα σε παλιές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, όμως υπάρχει τα τελευταία χρόνια μια διαφορά στη θέαση, μια διαφορά στον τρόπο που οι θεατές γυρίζουμε πίσω σε αυτό το υλικό πιο δημιουργικά.

Προσωπικά, επειδή ασχολήθηκα με το Weird Wave, άρχισα να ξαναγυρίζω, να ξαναβλέπω παλιές ταινίες, να ξανασκέφτομαι γενεαλογίες, να ξανασκέφτομαι τρόπους με τους οποίους οι ταινίες συνδέονται, να ξαναπηγαίνω να βλέπω παλιότερες ταινίες στον κινηματογράφο, να βλέπω πώς τις συζητάει το κοινό, αλλά και πώς οι σκηνοθέτες βλέπουν το έργο τους, πώς ο Αλέξανδρος Βούλγαρης συνομιλεί με το παρελθόν, πώς η Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη ξαναγυρίζει σε μια ολόκληρη γενεαλογία avant garde ελληνικού κινηματογράφου. Πάρα πολλοί άνθρωποι που βρισκόμαστε εδώ έχουμε συμμετάσχει σε δουλειές που διαπνέονται από το ίδιο πνεύμα, όπως για παράδειγμα τη «Χαμένη Λεωφόρο», μια ομάδα σκηνοθετών, κριτικών και άλλων ανθρώπων του κινηματογράφου που θεώρησαν ότι όχι μόνο θα μπορούσαν να βάλουν ταινίες μαζί για να τις ξαναδούμε, αλλά να ξαναδούμε και τη δικιά τους δημιουργική επιστροφή σε αυτές τις ταινίες. Ακόμη και ο τρόπος που αυτά τα παιδιά ξαναέψαξαν τις αφίσες, ο τρόπος που το εικαστικό υλικό γινόταν μέρος αυτής του δημιουργικού διαλόγου με το παρελθόν, μας ενέπνευσε για την παρούσα δράση. Αν ήταν να μιλήσουμε για μια καινούργια περίοδο στην οποία ο θεατής θα ήταν πολύ πιο δημιουργικός, στην οποία θα μιλάμε για ένα διαρκές και ενεργητικό αρχείο του ελληνικού κινηματογράφου, στην οποία μια προβολή παλιάς ταινίας θα είναι η ίδια ένα γεγονός, στην οποία η διάσωση μιας κόπιας θα είναι μια πράξη την οποία θα συζητάμε, αν είναι όλο αυτό ένας καινούργιος τρόπος που θα δούμε την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, μια αναταραχή του κινηματογραφικού αρχείου, τότε πρέπει να αποφασίσουμε ότι αυτό δεν είναι ποτέ μονοσήμαντο και ποτέ τελειωτικό», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Αμέσως μετά, πήρε τον λόγο η Αφροδίτη Νικολαΐδου, τονίζοντας άλλες πτυχές του εγχειρήματος. «Αυτή η δράση περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση/διάδοση ταινιών, τη δημιουργία μιας εκπαιδευτικής συνθήκης όπου ταινίες μπορούν να δίνονται σε ένα νέο κοινό, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργηθεί ένα κοινό νέων αναγνωστών ιστοριών του ελληνικού κινηματογράφου, έτσι ήδη δημιουργείται ένα φεστιβάλ εν κινήσει, ένα κινούμενο φεστιβάλ ή πολλά φεστιβάλ εν κινήσει τα οποία διαμορφώνονται κάθε φορά από τους εκάστοτε φορείς και τη δεξαμενή αυτών των ταινιών. Κάθε φορά που δημιουργούνται, λοιπόν, τέτοια φεστιβάλ, κάθε φορά μας θυμίζουν ότι έχουμε περάσει από τον προγραμματισμό στο curating των ταινιών και αυτή είναι μια διαδικασία μοντάζ, δηλαδή σκεφτείτε τη διαδικασία κινηματογραφικής επιμέλειας ως μοντάζ, το οποίο κάθε φορά δημιουργεί καινούργιες σχέσεις, καινούργιες εγγύτητες, καινούργια νοήματα τα οποία οι θεατές αποκωδικοποιούν», τόνισε σχετικά.

«Επίσης, η φθορά των υλικών, της κόπιας είναι κομμάτι της ιστορίας του ελληνικού κινηματογράφου. Όλα αυτά μας οδήγησαν να σκεφτούμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε ένα βιβλίο που θα έχει ενιαία αφήγηση. Δεν μπορούμε να κάνουμε ένα βιβλίο που θα παίρνει μια ταινία και θα την αντιστοιχεί με ένα κείμενο, ούτε θα μπορούσαμε να πούμε στους συγγραφείς να έχουν μια ενιαία οπτική. Έτσι φτιάξαμε μια ιδιότυπη σειρά ημερομηνιών που δεν είναι η προφανής. Κάθε ημερομηνία ήταν μια αφορμή για να ξεκινήσει ένα κριτικό storytelling», εξήγησε ως προς την δομή του νέου βιβλίου.

Μάλιστα, ως προς τον πολύ ιδιαίτερο τρόπο που δόθηκαν οι ημερομηνίες στο νέο βιβλίο σε συνδυασμό με δοκίμια που εμβάθυναν στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου ο κ. Παπανικολάου ξαναπήρε το λόγο για να εξηγήσει με παραδείγματα την πολύ ενδιαφέρουσα ροή του βιβλίου. «Ζητήσαμε σε ανθρώπους να μας πουν ιστορίες, ένα κριτικό storytelling για τον ελληνικό κινηματογράφο και έτσι φτάσαμε σε μια σειρά ημερομηνιών που συνδέονται με ένα δοκίμιο που εξηγεί τι κρύβεται από πίσω. Για παράδειγμα, επιλέξαμε τη σκηνή που ο Παύλος Ζάννας αποφασίζει στη φυλακή να μεταφράζει Προυστ. Έτσι ανοίγουμε από κάτω έναν κύκλο δοκιμίου που αφορά στη στιγμή, στο 1968, όπου στις φυλακές της Αίγινας ο Παύλος Ζάννας αποφασίζει να μεταφράζει το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο. Με αφορμή αυτή τη στιγμή συζητάμε όλο τον κινηματογράφο στην περίοδο της δικτατορίας, τι συμβαίνει με τον Παύλο Ζάννα, τι συμβαίνει μετά τη δικτατορία στη Μεταπολίτευση, πώς αλλάζει εκείνη τη στιγμή κομβικά ο ελληνικός κινηματογράφος, αλλά και πως αλλάζουν οι απόψεις του Παύλου Ζάννα για το Φεστιβάλ, για παράδειγμα».

Τέλος, τον λόγο πήρε η Γκέλυ Μαδεμλή, η οποία συμμετέχει στο βιβλίο. «Σκέφτηκα ενστικτωδώς τους άξονες στους οποίους ήθελα και δεν ήθελα να κινηθώ για αυτά που ήθελα να πω για το ελληνικό σινεμά. Δεν ήθελα να μιλήσω για ζητήματα αναπαράστασης, γιατί το λεγόμενο representation έχει ένα κομμάτι κρίσης μέσα, ένα κομμάτι αυτόνομης εκπροσώπησης κάποιων κοινοτήτων, κάποιων κανόνων τους οποίους ίσως θα έπρεπε να σκεφτούμε διαφορετικά. Φυσικά, το κομμάτι της αναπαράστασης το κομμάτι που βλέπουμε τελικά στην οθόνη, είναι παράλληλα ένα παράγωγο μια αλυσίδας αλληλεπιδράσεων, που στο πλαίσιο αυτής της δράσης είμαστε εδώ για να αποκαλύψουμε», σημείωσε η κ. Μαδεμλή.

«Επίσης κοιτάμε την επίδραση ανάμεσα σε έναν φορέα ο οποίος μπορεί να μιλάει, να ορίζει το κείμενο, να χαράζει πολιτική ή και να σχεδιάζει δράση σχετική με αυτό και στον κοινωνό της πολιτιστικής κληρονομιάς, έναν χειραφετημένο θεατή, μια χειραφετημένη επισκέπτρια μια έκθεσης. Σε όλο αυτό το πλαίσιο, σκέφτηκα ότι θα είχε νόημα να περιγράψω μια επίσκεψη μου στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ένα μουσείο που βρίσκεται σε ένα κτίριο που διαστρωματώνει ως αρχιτεκτόνημα την ιστορία της πόλης. Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν το πως κάθε φορά που πήγαινα να επισκεφτώ το μουσείο, υπήρχαν παιδάκια που έπαιζαν με την μεγάλη μηχανή κινηματογραφική προβολής που υπάρχει στην είσοδο του μουσείο και παίζουν μαζί της ως… πολεμική μηχανή. Αυτό που συζητάω στο κείμενο μου είναι πόσο διαφορετική είναι η αντιμετώπιση αυτής της τεχνολογίας που είναι ανώνυμη, κάπως σα μνημείο, με αυτό που λανσαρίστηκε ως η πρώτη αποκλειστική ελληνική μηχανή «Αθηνά», τη μηχανή που εισάγει τον επισκέπτη στο διάδρομο ενός φιλμ, που τον βάζει στο ελληνικό σινεμά. Είναι σημαντικό, ειδικά σε μια συνθήκη που συνήθως σκεφτόμαστε το παλιό και το νέο, το αναλογικό και το ψηφιακό ως ομογενοποιημένες ενότητες, να θυμόμαστε ότι υπάρχουν τόσες πολλές παραλλαγές και αποχρώσεις και τόσα διαφορετικά οικοσυστήματα τα οποία ξεκινούν από τεχνολογίες. Αυτό λοιπόν το άνοιγμα ειδικά σε ότι αφορά πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται από φορείς που συζητούν τι είναι κανόνας και τι δεν είναι και πως ξεφεύγουμε από αυτούς, είναι εξαιρετική πρωτοβουλία και χαίρομαι που συμμετέχω σε αυτή», ολοκλήρωσε σχετικά.

Αμέσως μετά, ακολούθησε συζήτηση για την αναγκαιότητα στην Ελλάδα μιας νέας πλατφόρμας προώθησης αποσπασμάτων και ταινιών για εκπαιδευτικούς λόγους, με μια παράλληλη κινητοποίηση όλων των ενδιαφερόμενων φορέων, καθώς και ερωτήσεις από το κοινό προς τους ομιλητές.

Λίγα λόγια για το «Χώρα, Σε Βλέπω»

H πρωτοβουλία «Χώρα, σε βλέπω: ο 20ός αιώνας του ελληνικού σινεμά» είναι μια δράση που διοργανώνει η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου, υπό την αιγίδα της επιτροπής «Ελλάδα 2021». Κύριος χορηγός της δράσης είναι το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας – ΕΚΟΜΕ, ενώ χορηγοί δράσης είναι το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με την υποστήριξη της Ταινιοθήκης της Ελλάδος και της Finos Film. Οι οκτώ ταινίες που θα προβληθούν με ελεύθερη είσοδο στο 62ο ΦΚΘ έρχονται να συμπληρώσουν τις προβολές που σηματοδότησαν την επανεκκίνηση του Ολύμπιον, στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου. Πιο συγκεκριμένα από τις 30 Σεπτεμβρίου έως τις 6 Οκτωβρίου, το Ολύμπιον φιλοξένησε επτά ταινίες της δράσης «Χώρα, σε βλέπω», δίνοντας μια πρώτη ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία και να απολαύσει αριστουργήματα του ελληνικού σινεμά.

Το «Χώρα σε βλέπω: Ο 20ός αιώνας του ελληνικού σινεμά» είναι ένα πρόγραμμα διάσωσης, ψηφιοποίησης, προβολής και μελέτης ταινιών από την πλούσια κληρονομιά του ελληνικού κινηματογράφου του 20ού αιώνα, στο πλαίσιο της επετείου των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση. Οι ταινίες του αφιερώματος μάς προσκαλούν σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στον χωροχρόνο, όχι απλώς μιας εθνικής κινηματογραφίας, αλλά μιας ολόκληρης χώρας. Ένας (και πολλοί) αλλιώτικοι τρόποι να απαντήσει κανείς στο ερώτημα «τι είναι η πατρίδα μας;» – καθρεφτίζοντάς την στα έργα των ελλήνων δημιουργών.

ΧΩΡΑ, ΣΕ ΒΛΕΠΩ – Ο ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΙΝΕΜΑ / επιμέλεια δράσης (ΕΑΚ): Σύλλας Τζουμέρκας, Ελίνα Ψύκου / συνεπιμέλεια προγράμματος, επιμέλεια έκδοσης και εκπαιδευτικού υλικού: Αφροδίτη Νικολαΐδου, Δημήτρης Παπανικολάου / γενικός συντονισμός δράσης (ΕΑΚ): Φαίδρα Βόκαλη / επιμέλεια ψηφιοποίησης και αποκατάστασης: Γιάννης Βεσλεμές / εργαστήρια εικόνας: ANMAR FILM LAB, STEFILM, AUTHORWAVE/ εργαστήριο ήχου: KVARYBOSOUND MFC/ συντονισμός παραγωγής: Ιωάννα Ραμπαούνη / βοηθός συντονισμού: Βάιος Γαλάνης / νομική σύμβουλος: Μαρίνα Μαρκέλλου / γραφιστικά: Νίκος Πάστρας, TALC/ υπεύθυνη επικοινωνίας: Νατάσσα Πανδή / social media manager: Δημήτρης Τσακαλέας / κείμενα ωρολογίου: Θοδωρής Δημητρόπουλος / συντονισμός φεστιβάλ: Σταύρος Μαρκουλάκης / συντονισμός έκδοσης: Ασπασία – Μαρία Αλεξίου / μεταφράσεις έκδοσης: Δέσποινα Παυλάκη, Κώστας Σκορδύλης/ υποτιτλισμός & μεταφράσεις ταινιών: AUTHORWAVE/ έξτρα μεταφράσεις ταινιών: ΝΕΑΝΙΚΟΠΛΑΝΟ, STORYTELLER

Agora Talks – Film Office Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας: «Γυρίστηκαν στην Κεντρική Μακεδονία – Γνωρίστε τις παραγωγές»

To Σάββατο 6 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του Film Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην Αποθήκη Γ΄, στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης, που εντάσσεται στο πλαίσιο των Αgora Talks του 62ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Την εκδήλωση προλόγισε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, ο οποίος καλωσόρισε θερμά το κοινό και στάθηκε αρχικά στη δύσκολη περίοδο που προηγήθηκε. «Ήταν ένα δύσκολο διάστημα. Αλλά είμαστε εδώ ξανά. Είμαστε μαζί ξανά. Είμαστε στην Κεντρική Μακεδονία για να μάθουμε πώς να γυρίζουμε ταινίες στην Κεντρική Μακεδονία. Το καλύτερο μέρος για να γυρίσεις μια ταινία».

Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, ο οποίος ξεκίνησε την ομιλία του ευχαριστώντας όλους όσοι έπαιξαν κομβικό ρόλο στην εδραίωση της Ελλάδος ως ιδανικού προορισμού για κινηματογραφικές παραγωγές. Ειδικότερα, ευχαρίστησε αρχικά τον Τομεάρχη Τουρισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας κ. Αλέξανδρο Θάνο, ο οποίος έχει παράσχει τεράστια βοήθεια όλα αυτά τα χρόνια. Στη συνέχεια, ευχαρίστησε τον κ. Πάνο Κουάνη, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ) ο οποίος δημιούργησε το υπόβαθρο και τους νέους νόμους που βοήθησαν την Ελλάδα να μπει στην καρδιά της παραγωγής ταινιών. Ευχαρίστησε, επίσης, τη γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ, κ. Ελίζ Ζαλαντό, αλλά και τον παραγωγό και υπεύθυνο παραγωγής της Millennium Media, Rob van Norden.

Στη συνέχεια, ο κ. Τζιτζικώστας, έκανε μια περιεκτική παρουσίαση για την ίδρυση και τη λειτουργία του Film Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, το οποίο είναι το πρώτο Film Office που λειτούργησε στην Ελλάδα. «Ήμασταν η πρώτη Περιφέρεια στην Ελλάδα που δημιούργησε Film Office. Έγινε αμέσως μόλις έμαθα ότι ο Πάνος Κουάνης φέρνει νέους νόμους, οι οποίοι θα δώσουν την ευκαιρία στη βιομηχανία κινηματογράφου να έρθει εδώ. Αποφασίσαμε ως διοίκηση να φτιάξουμε ένα Film Office και ήμασταν οι πρώτοι που το πράξαμε. Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να ταξιδέψω στο Χόλιγουντ με τους βοηθούς μου για να παρουσιάσω σε όλες τις μεγάλες εταιρείες του Χόλιγουντ την Κεντρική Μακεδονία».

Ακολούθως, ο κ Τζιτζικώστας απαρίθμησε όλα τα στοιχεία που κάνουν την Κεντρική Μακεδονία έναν τόπο ιδανικό για την παραγωγή ταινιών. Χαρακτηριστικά ανέφερε πως τόσο η γεωμορφολογική ποικιλία του τοπίου, που επιτρέπει την εύκολη εναλλαγή του σκηνικού, όσο και οι καλές καιρικές συνθήκες, που την καθιστούν ιδανική για γυρίσματα καθόλη τη διάρκεια του έτους, αποτελούν βασικά στοιχεία που τη διακρίνουν ως τόπο γυρίσματος ταινιών. Στάθηκε όμως και στο ανθρώπινο κεφάλαιο της περιοχής, το οποίο δρα άκρως υποστηρικτικά ως προς την παραγωγή. «Πρώτα απ’ όλα, είναι μια πολύ μεγάλη Περιφέρεια, με διαφορετικά φυσικά τοπία, από βουνά, μέχρι λίμνες και δάση. Χειμώνα ή καλοκαίρι, και τις τέσσερις εποχές είναι δυνατό να γυρίσεις μια ταινία. Ο καιρός είναι καλός. Έχουμε υπέροχες πόλεις και φυσικά τους ανθρώπους που μπορούν να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν τέτοια εγχειρήματα».

Ο κ. Τζιτζικώστας αναφέρθηκε έπειτα στις ταινίες που έχουν γυριστεί ή αναμένεται να γυριστούν στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας το τρέχον έτος, μεταξύ των οποίων είναι η ταινία The Enforcer, με πρωταγωνιστή τον Αντόνιο Μπαντέρας, η ταινία Οι Αναλώσιμοι (The Expendables) με το εξαιρετικό καστ των ηθοποιών του γνωστού franchise, αλλά και η ταινία Behind the Haystacks, η οποία γυρίστηκε στην περιφερειακή ενότητα Κιλκίς. Δήλωσε, επίσης, ότι έχει εκδηλωθεί μεγάλο ενδιαφέρον για την παραγωγή ταινιών στην Κεντρική Μακεδονία τόσο από ελληνικές εταιρείες όσο και από διεθνείς εταιρείες, μεταξύ των οποίων και ορισμένες του Bollywood. Επίσης, συμπλήρωσε πως το Film Office είναι δραστήριο και έτοιμο να παράσχει όποια βοήθεια χρειαστούν οι παραγωγές και πως η δυναμική της περιφέρειας στην παραγωγή ταινιών αναμένεται να αυξηθεί μετά τη δημιουργία των νέων κινηματογραφικών στούντιο που ανεγείρονται στην περιοχή της Θέρμης.

«Είχα ενδιαφέρουσες συζητήσεις και συναντήσεις με το Bollywood. Το Χόλιγουντ είναι ασφαλώς η νούμερο ένα βιομηχανία στον κόσμο, αλλά υπάρχουν και άλλοι που έχουν αρχίσει να εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τη Θεσσαλονίκη. Είμαστε εδώ για να διευκολύνουμε τους ανθρώπους αυτούς. Από το να κόψουμε κόκκινη ταινία μέχρι το να τους βοηθήσουμε να αποκτήσουν τις άδειες που χρειάζονται. Από το να κλείσουμε τον δρόμο μέχρι το να πάρουμε άδειες για εκρηκτικά. Ένα άλλο θέμα που συζήτησα με τους ανθρώπους της Millennium Productions στο Χόλιγουντ είναι η κατασκευή στούντιο στη Θεσσαλονίκη. Θα βρίσκονται στη Θέρμη, σε μια πολύ ωραία περιοχή. Είμαι σίγουρος ότι θα προσελκύσουν αρκετές παραγωγές στο μέλλον».

Τέλος, επισήμανε πως και το 2022 αναμένεται να είναι συναρπαστική χρονιά για την παραγωγή ταινιών, διαβεβαιώνοντας το κοινό πως η Κεντρική Μακεδονία είναι και θα συνεχίσει να είναι στο επίκεντρο της παραγωγής νέων ταινιών. «Έχουμε αρκετές ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες ταινίες που συζητάμε για το έτος 2022. Αμέσως μετά την περίοδο των Χριστουγέννων θα έχουμε νέα να ανακοινώσουμε για μια νέα μεγάλη ταινία. Η Κεντρική Μακεδονία είναι στο κέντρο της κινηματογραφικής παραγωγής, ακριβώς εκεί που θέλαμε να είναι. Έχουμε πολύ υψηλές προσδοκίες ως διοίκηση και είμαστε αποφασισμένοι να τις υλοποιήσουμε». Παράλληλα, δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για τη συμβολή του στην εδραίωση της Θεσσαλονίκης ως ενός χώρου πολιτισμού και κινηματογραφικής δημιουργίας. «Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου βοήθησε πολύ. Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται στην καρδιά του γυρίσματος ταινιών και όλα ξεκίνησαν χάρη σε σας, μέσα από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, τα οποία εμείς ως Περιφέρεια υποστηρίζουμε. Κάνετε φοβερή δουλειά».

Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης του κ. Τζιτζικώστα, τον λόγο πήρε ο παραγωγός ταινιών και υπεύθυνος παραγωγής της Millennium Media, Rob Van Norden. Ανάμεσα στις παραγωγές του περιλαμβάνονται γνωστοί κινηματογραφικοί τίτλοι όπως Rambo: Last Blood, The Protégé, Jolt, Hitman’s Wife’s Bodyguard κ.ά. Η Millennium Media, με έδρα παραγωγής το Λος Άντζελες, είναι από τις παλαιότερες ανεξάρτητες εταιρείες παραγωγής στον κόσμο. Δραστηριοποιείται στην παραγωγή ταινιών από το 1992, σε όλο το φάσμα της κινηματογραφικής παραγωγής, ενώ συνεργάζεται στενά και με τη Nu Boyana Film Studios, τη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ταινιών στην Ευρώπη με σύγχρονο εξοπλισμό.

Όπως εξήγησε ο κ. Van Norden, οι λόγοι για τους οποίους αποφάσισαν να έρθουν στην Ελλάδα ήταν αρκετοί. Αρχικά, υπήρχαν συγκεκριμένα πρόσωπα – κλειδιά που έστρωσαν τον δρόμο για την παραγωγή ταινιών στην Ελλάδα. «Υπάρχουν δύο άτομα υπεύθυνα για αυτό. Ο Πάνος Κουάνης, πρόεδρος του ΕΚΟΜΕ, μας εξήγησε τους νέους νόμους, τι έκανε η Ελλάδα και ποιες ήταν οι προτεραιότητές της. Ο Πάνος άνοιξε την πόρτα για εμάς. Επίσης, ο Γιάννης Καλαφάτης, συνεργάστηκε με το στούντιό μας για να αρχίσουμε να χτίζουμε στούντιο ηχογράφησης εδώ στη Θεσσαλονίκη και για να κάνουμε το πείραμά μας εδώ μόνιμο. Να μην κάνουμε απλώς μια ταινία, αλλά να χτίσουμε μια βιομηχανία από την αρχή. Είναι μια οργανική διαδικασία. Δουλεύοντας με τον Γιάννη και με την καθοδήγηση του Πάνου, νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε την Ελλάδα ένα αληθινό κέντρο για κινηματογραφικά γυρίσματα στην Ευρώπη.

O Rob Van Norden αναφέρθηκε όμως και στους λόγους που τον οδήγησαν ειδικά στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά, όπως εξήγησε στο κοινό, η γεωγραφική εγγύτητα της Θεσσαλονίκης με τη βάση παραγωγής στη Βουλγαρία, εξυπηρέτησε το σκοπό της γρήγορης μεταφοράς εξειδικευμένου εξοπλισμού για τις ταινίες. Και όπως ο ίδιος τόνισε, το ζητούμενο σε τέτοιου είδους παραγωγές είναι η ταχύτητα. «Είναι πολύ κοντά στο δικό μας κέντρο στη Σόφια. Μπορούσαμε να φέρουμε ειδικό εξοπλισμό, τρέιλερ για τους ηθοποιούς, φώτα. Μέχρι να οργανωθούμε πλήρως εδώ και να τα έχουμε όλα εδώ μόνιμα, χρειαζόμασταν έναν τρόπο να κινούμαστε γρήγορα. Ως μια ανεξάρτητη εταιρεία παραγωγής, δουλεύουμε γρήγορα. Δουλεύουμε με κινηματογραφικούς αστέρες σύμφωνα με τα προγράμματά τους και τα προγράμματά τους είναι φορτωμένα. Πρέπει να είμαστε γρήγοροι».

Όπως επισήμανε, το σημαντικότερο πλεονέκτημα της Θεσσαλονίκης ως περιοχής είναι οι άνθρωποί της, από απλούς πολίτες ως διοικητικούς φορείς και η προθυμία τους να βοηθήσουν τις παραγωγές να ξεπεράσουν κάθε πιθανό εμπόδιο που ανακύπτει. «Έχουμε τη συνεργασία όλων εδώ. Εδώ ο κόσμος επενδύει στην επιτυχία σου. Θα σου δώσουν αυτό που χρειάζεσαι. Από το Film Office, το γραφείο του Περιφερειάρχη, από τον Υφυπουργό κ. Σταύρο Καλαφάτη, τους δήμους, την αστυνομία, όλες αυτές τις διαφορετικές ομάδες. Χρειάζεσαι βοήθεια για να κάνεις τις ταινίες γρήγορα. Δεν υπάρχουν πολλές άλλες πόλεις που θα μπορούσαν να διευκολύνουν τη δημιουργία μιας ταινίας όπως το The Enforcer», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και το Film Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, το οποίο, όπως εξήγησε, στέκεται αρωγός στην παραγωγή των ταινιών από την αρχή ως το τέλος. «Η πρώτη μας στάση είναι το Film Office, εκεί μαθαίνεις πώς λειτουργούν τα πράγματα. Οι άνθρωποι στο γραφείο ήταν απίστευτα βοηθητικοί. Μας βοήθησαν με τη γραφειοκρατία – και υπάρχει πολλή γραφειοκρατία σε αυτή τη χώρα. Μας βοήθησαν να βρούμε τοποθεσίες για γυρίσματα στη Θεσσαλονίκη. Με τη βοήθειά τους κάναμε γυρίσματα στη Μηχανιώνα, την Περαία, το Καλοχώρι».

Η εξαιρετική εμπειρία κατά τη διάρκεια της πρώτης προσπάθειας, με τα γυρίσματα του The Enforcer, τους έκανε, όπως είπε, να θέλουν να επιστρέψουν στην πόλη και να δοκιμάσουν να γυρίσουν μια καθαρόαιμη ταινία δράσης, όπως τους Αναλώσιμους, τα γυρίσματα των οποίων ξεκινούν σύντομα. Όπως είπε, η συνεργασία των αρχών είναι ήδη εμφανής και σημαντική. «Δουλεύουμε μαζί με το Υπουργείο Εξωτερικών. Οι ηθοποιοί μας χρειάζονται βίζα, άδειες παραμονής, έγγραφα για τον Covid. Και το Υπουργείο Άμυνας μας βοήθησε. Κάνουμε γυρίσματα με ελληνικά τανκ και άρματα μάχης. Το να βρεις άτομα με τέτοια προσόντα στη Βόρεια Ελλάδα ήταν μια πρόκληση. Η βιομηχανία εδώ είναι μικρή. Το να δουλέψουμε με τη Σχολή Κινηματογράφου του Πανεπιστημίου, ήταν μεγάλη υπόθεση. Για κάθε τομέα της δημιουργίας ταινιών, βρήκαμε νέους, πεινασμένους και ταλαντούχους ανθρώπους. Θα μάθουν όπως μάθαμε και εμείς, κάνοντας πράγματα».

Τους ισχυρισμούς του κ. Norden ήρθε να επιβεβαιώσει ο unit production manager, Δημήτρης Καμπάς, ο οποίος εξήγησε πως η γραφειοκρατία υπήρξε ζήτημα που ξεπεράστηκε με την αρωγή του Film Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και του ΕΚΟΜΕ. Την ίδια στάση κράτησε και ο επόμενος ομιλητής της βραδιάς, ο παραγωγός της ταινίας Behind the Haystacks, Πάνος Παπαχατζής. Η ταινία ήταν η πρώτη που δημιουργήθηκε με τη βοήθεια του Film Office της Περιφέρειας. Ο δημιουργός ευχαρίστησε το Film Office για τη μεγάλη υποστήριξη που προσέφερε στην παραγωγή. «Θέλουμε να ευχαριστήσουμε το Film Office και τον κ. Τζιτζικώστα. Ξεκινήσαμε νωρίς φέτος, μέσα στην πανδημία, και ένα μέρος των γυρισμάτων ήταν εδώ στην Κεντρική Μακεδονία, στο Κιλκίς». Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση, παρουσιάστηκαν οι επερχόμενες δράσεις του Film Office, που συνίστανται στη δημιουργία ενός εύχρηστου οδηγού για τη βιομηχανία κινηματογράφου, αλλά και στην ανάπτυξη μιας βιβλιοθήκης που θα περιλαμβάνει τις ιδανικές τοποθεσίες για γυρίσματα, στην περιοχή.

«Αναπτύσσουμε έναν οδηγό βιομηχανίας, με εταιρείες και άτομα που άμεσα ή έμμεσα αφορούν την παραγωγή ταινιών. Θέλουμε να τους έχουμε όλους μαζί και να τους συνδέουμε με τους επαγγελματίες που έρχονται εδώ να γυρίσουν ταινίες. Αναπτύσσουμε επίσης μια Βιβλιοθήκη Τοποθεσιών, με φωτογραφικό υλικό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και τοποθεσίες που μπορούν να προσαρμοστούν σε πρότζεκτ όλων των ειδών, ώστε να διαφημίσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη Μακεδονία ως προορισμό για το γύρισμα ταινιών. Και τα δύο αυτά εργαλεία θα είναι έτοιμα στην αρχή του έτους και θα είναι διαθέσιμα εντύπως και online. Καλούμε όσους θέλουν να συμπεριληφθούν ως επαγγελματίες στον οδηγό βιομηχανίας να μας στείλουν ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο filmoffice.pkm.gov.gr».

Στο τέλος της εκδήλωσης, που συντόνισε η Σταυρούλα Γερωνυμάκη του Hellenic Film Commission του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, το κοινό ενημερώθηκε για την ημέρα εκπαίδευσης που διοργανώνει για τα περιφερειακά Film Offices της χώρας, η Hellenic Film Commission του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου σε συνεργασία με το European Film Commissions Network (EUFCN), στο πλαίσιο της Αγοράς του 62ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με την υποστήριξη του Athens Film Office. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 9 Νοεμβρίου, μεταξύ 10:30 και 16:30, στο ξενοδοχείο Mediterranean Palace

Δείτε επίσης:

ΕΙΚΟΝΕΣ: Όλα όσα είδαμε -έως τώρα- στο 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης