Η πιο τρομακτική ταινία για φέτος δεν είναι ένα απλό θρίλερ

Η ταινία ”The Humans” δεν έχει να κάνει με φαντάσματα, τέρατα ή άλλα στοιχειά. Η εξέλιξή τής δεν λαμβάνει χώρα εντός ενός στοιχειωμένου σπιτιού, μέσα σε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο ή σε μια περιοχή με σκοτεινά δάση. Κι όμως, μπορεί να είναι η πιο τρομακτική ταινία της χρονιάς.

Βασισμένη στο θεατρικό έργο του Stephen Karam που κατέκτησε το βραβείο TONY, και σε  σκηνοθετική προσαρμογή για την οθόνη του ίδιου του Karam, το The Humans επικεντρώνεται στη συνάντηση, μάζωξη, συγκέντρωση, πείτε όπως θέλετε, της οικογένειας των Blake στο Μανχάταν με αφορμή ένα δείπνο για την Ημέρα των Ευχαριστιών. Η διάθεση είναι τόσο ζεστή όσο ένας χαλασμένος φούρνος. Η Deirdre (Jayne Houdyshell, που πιάνει ξανά έξοχα τον ρόλο της από τη θεατρική παράσταση) και ο Erik (Richard Jenkins) οδήγησαν ώρες για να επισκεφτούν τη μικρότερη κόρη τους, Brigid (Beanie Feldstein), στο νέο της διαμέρισμα, όπου μένει με τον φίλο της, Richard (Steven Yeun) — αλλά το μόνο που έχουν πάρει για το ταξίδι τους είναι λιτές ευχαριστίες και φθηνή σαμπάνια σε πλαστικά ποτήρια. Η Aimee (Amy Schumer), η μεγαλύτερη κόρη τους, εξακολουθεί να ταλαιπωρείται εξαιτίας ενός πρόσφατου χωρισμού και αναποδιές στην καριέρα της, ενώ η Momo (June Squibb), η μητέρα του Erik, πάσχει από άνοια και πρέπει να έχει έναν άνθρωπο να τη φροντίζει ανά πάσα στιγμή.

Το σκηνικό δεν βοηθά: το σπίτι του Μπρίτζιντ και του Ρίτσαρντ είναι ένας χώρος με αδύνατους τοίχους, που προκαλούν κλειστοφοβία και δεν επιτρέπουν σχεδόν καθόλου στο φυσικό φως να τρυπώσει στο σπίτι. Κάθε μέλος της οικογένειας έχει κάτι να ξεριζώσει από μέσα του και είναι λες και ο συλλογικός τους τρόμος έχει ανοίξει την πόρτα, έχει δώσει τη θέση σε ένα κακό προαίσθημα. Ή είναι το αντίστροφο;

Η ανησυχητική ατμόσφαιρα στο σκηνικό παιχνίδι αποτυπώνεται φανταστικά στην οθόνη, μετατρέποντας το πορτρέτο μιας δύσκολης βραδιάς μιας αμερικανικής οικογένειας σε κάτι γκροτέσκο. Οι κοντινές λήψεις εμμένουν στα ερειπωμένα χαρακτηριστικά του διαμερίσματος—υπάρχουν ρωγμές στην οροφή, μούχλα στους τοίχους και φλύκταινες μπογιάς που απειλούν να σκάσουν. Η ηχητική σχεδίαση, ευγενική προσφορά του βραβευμένου με Όσκαρ Skip Lievsay, είναι ένα απροσδόκητο αστέρι του σόου: Το διαμέρισμα φαίνεται παράξενα ζωντανό σε σύγκριση με την παράξενα σιωπηλή πόλη έξω, με τους τρομακτικούς κραδασμούς και τους κρότους που προέρχονται από τη γειτονιά. Πολλές φορές έπιασα τον εαυτό μου να σφίγγω τις γροθιές μου, τρομοκρατημένη. Η ταινία The Humans άρχισε να μεταδίδεται στο Showtime και να παίζει στους κινηματογράφους μια μέρα πριν από την Ημέρα των Ευχαριστιών, αλλά η ταινία δεν είναι φτιαγμένη για μια άνετη οικογενειακή προβολή.

Εξάλλου, αυτή δεν είναι απλώς μια ταινία για μια δυσλειτουργική οικογένεια, αλλά μια επιδέξια ανατομή αυτής της δυσλειτουργίας. Οι Μπλέικς μοιράζονται μια ταλαιπωρία κατά την προετοιμασία τους—για το πού βρίσκονται, με ποιον είναι και τις αποσκευές που πρέπει να ξεπακετάρουν, αλλά δεν μπορούν να αγγίξουν τον εαυτό τους. Όλοι φαίνονται να πνίγονται από τις σκέψεις τους: ο Έρικ έχει έναν επαναλαμβανόμενο εφιάλτη, η Ντιρντρ αισθάνεται υποτιμημένη και η Μπρίτζιντ θέλει να αποδείξει την ανεξαρτησία της στους γονείς της. Όλοι τους γυροφέρνουν ανήσυχα από δωμάτιο σε δωμάτιο, σαν να ψάχνουν μια τοποθεσία για να τακτοποιήσουν τα νεύρα τους.

Αλλά το The Humans αντλεί την πιο ισχυρή του ένταση από τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας από τους Blakes προσπαθεί να καταστείλει τον τρόμο του, αφήνοντάς τον να φουσκώσει και στη συνέχεια να εξωτερικευτεί με έναν τρόπο σκληρό. Όταν ο Έρικ αποκαλύπτει τελικά τις λεπτομέρειες του εφιάλτη του – οι οποίες έχουν τις ρίζες τους στη μνήμη του για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου – χλευάζεται. Ταλαίπωρη, αγανακτισμένη που οι γονείς της δεν θα τη βοηθήσουν να αντεπεξέλθει οικονομικά στη ζωή στην πόλη, επικρίνει το φαγητό της μητέρας της, ένα θέμα που ξέρει ότι θα την πληγώσει. Η Έιμι, προσπαθώντας να ξεφύγει λίγο από τα προσωπικά της προβλήματα, αστειεύεται λέγοντας ότι η οικογένεια έχει «πολλή στωική θλίψη»—μια κοροϊδία που καταλήγει να βυθίζεται στο μυαλό όλων τους.

Οι Μπλέικς νοιάζονται ο ένας για τον άλλον, αλλά φέρονται ο ένας στον άλλον ανυπόφορα, ανταλλάσσοντας μπηχτές που μπορούν να προκύψουν μόνο αν κάποιος γνωρίζεται καλά με τον άλλο. Η πλοκή στο σενάριο του Karam είναι ανάλαφρη, περιορίζεται σε μια βραδιά, αλλά η ζωηρή σκηνοθεσία του -μαζί με το εντυπωσιακό καστ του συνόλου του- βυθίζει την υπόθεση στο σουρεάλ. Η κάμερα παρακολουθεί τους χαρακτήρες καθώς περνούν μέσα από το διαμέρισμα, πλαισιώνοντάς τους στις πόρτες ή πυροβολώντας τους μέσα από βρώμικο γυαλί, παραμορφώνοντας τα χαρακτηριστικά τους. Όταν οι γείτονες περνούν από την εξώπορτα, ρίχνουν σκιές που τους κάνουν να φαίνονται σαν φαντάσματα. Τα φώτα αναβοσβήνουν, η νύχτα φαίνεται να πέφτει πιο γρήγορα μέσα στο διαμέρισμα και η τελική ευθεία της ταινίας παρουσιάζει στιγμές απόλυτου, αποπροσανατολιστικού σκότους. Σε αυτές τις δραματικές ακμές, ο Karam ξεκαθαρίζει ότι οι Blakes είναι στοιχειωμένοι – όχι από το διαμέρισμα, αλλά ο ένας από τον άλλο.

Το απόκοσμο του The Humans φέρει ένα ευρύτερο στοιχείο για την οικειότητα της οικογενειακής ζωής. Η ασταθής δυναμική των Μπλέικς -τα παθητικοεπιθετικά στρατόπεδα και οι ενίοτε χαλαρή αδιαφορία τους- θα μπορούσαν να θεωρηθούν φυσιολογικά, αλλά χρησιμοποιώντας τεχνικές κινηματογραφικής δημιουργίας που συνήθως προορίζονται για ιστορίες φαντασμάτων, ο Karam αμφισβητεί αυτή την κανονικότητα. Το τρομακτικό στην όλη υπόθεση είναι το πόσο έχουν συνηθίσει οι άνθρωποι σε τέτοια τοξικότητα. Η πραγματική απειλή είναι η ικανότητά μας να ανεχόμαστε την κακία από τους ανθρώπους που αγαπάμε περισσότερο. Στην πορεία της ταινίας, η Brigid και ο Richard πηγαίνουν στην ταράτσα για να πάρουν λίγο αέρα. Στέκονται πάνω από το κτίριο και τα κτίρια και μπορούν επιτέλους να ρουφήξουν ξεχωριστό μωβ χρώμα που νομίζεις συναντάς μόνο σε πίνακα και το βαθύ κόκκινο του ηλιοβασιλέματος που το διαμέρισμα τους εμποδίζει να δουν. Ο ουρανός είναι απέραντος και φαίνονται εξαντλημένοι μα συνάμα ανακουφισμένοι, σαν δύο ανθρώπους που το έσκασαν από ένα στοιχειωμένο σπίτι. Μάλλον θα πρέπει να μείνουν εκεί, τουλάχιστον τόσο πολύ ώστε να καθρεπτισθούν ο ένας στον άλλο πραγματικά  – αλλά φυσικά κατευθύνονται λίγο αργότερα κατευθύνονται πάλι πίσω, για την ακρίβεια κατεβαίνουν ξανάστο διαμέρισα. Όταν είσαι τόσο συνηθισμένος στον εφιάλτη σου, δεν συνειδητοποιείς ότι πρέπει να ξυπνήσεις.

Σε ελεύθερη μετάφραση από The Atlantic