Πώς να κλέψετε μια καρέκλα

Ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ του Κωνσταντίνου Καμπούρογλου αναμένεται αυτόν τον Οκτώβριο στην Θεσσαλονίκη, διεισδύοντας στην προσπάθειά ενός ασυμβίβαστου ευπατρίδη του design να περισώσει το νόημα της ζωής του.

Ο 73χρονος designer, συλλέκτης και δάσκαλος Στέργιος Δελιαλής ζει σαν φάντασμα ανάμεσα στα συντρίμια του ονείρου του: του Μουσείου Design Θεσσαλονίκης, που έκανε διεθνή πάταγο και μετά πέθανε θάνατο αργό τη δεκαετία του ’90. Γύρω του απομεινάρια μιας τεράστιας συλλογής έργων βιομηχανικού σχεδιασμού: η άλλοτε καρδιά του Μουσείου, που τώρα είναι παροπλισμένη και κοστοβόρα. Η ταινία, με τίτλο “Πώς να κλέψετε μια καρέκλα”, παρακολουθεί τη δονκιχωτική σύγκρουση του Στέργιου με την πραγματικότητα, καθώς αρνείται να αποχωριστεί τη συλλογή του ενώ επιχειρεί να στήσει την αναδρομική έκθεση της προσωπικής του δουλειάς στο χώρο που προοριζόταν για μόνιμη στέγη του Μουσείου Design.

Ας πάρουμε όμως την ιστορία από την αρχή.

Ο Στέργιος Δελιαλής είναι designer και συλλέκτης ευρύτερα γνωστός ως ο ιδρυτής του Μουσείου Design Θεσσαλονίκης.

Γεννημένος το 1944 στη Θεσσαλονίκη, ο Δελιαλής επέδειξε πάθος για το σκίτσο σχεδόν από τη στιγμή που έπιασε μολύβι στο χέρι του. Μοναδικές σπουδές του οι μαθητείες του με έναν αρχιτέκτονα, ένα δημιουργό αφισών κινηματογράφου, έναν τυπογράφο και με τον grafiker Γιάννη Σβορώνο.

Καθιερώθηκε ως γραφίστας με τις πρώιμες δουλειές του: έργα με έντονη την επιρροή της ψυχεδέλειας, όπως το εξώφυλλο από το «Περιβόλι του Τρελλού» του Διονύση Σαββόπουλου και το λογότυπο της θρυλικής ντισκοτέκ Help.

Η μετέπειτα πορεία του τον εδραίωσε ως ανατρεπτικό σχεδιαστή εσωτερικών χώρων και το έργο του έγινε αντικείμενο μελέτης σε αρχιτεκτονικές σχολές. Λογότυπα, εταιρικές ταυτότητες και επαγγελματικοί χώροι σχεδιασμένοι από το Δελιαλή, υπάρχουν ακόμα σε πολλά σημεία της Ελλάδας.

Από τα πρώτα επαγγελματικά του βήματα, ο Δελιαλής αγάπησε παράφορα το βιομηχανικό σχεδιασμό και άρχισε να συλλέγει βιβλία, περιοδικά, φωτιστικά, καρέκλες και κάθε λογής χρηστικά αντικείμενα.

Τη δεκαετία του ’90, υπήρχαν ελάχιστα μουσεία στον κόσμο αφιερωμένα αποκλειστικά στο design και ένα από αυτά ήταν το Μουσείο Design Θεσσαλονίκης που λειτουργούσε σε χώρο εμπορικού καταστήματος στην οδό Μητροπόλεως και στέγαζε τη συλλογή Δελιαλή με περισσότερα από 3.000 αντικείμενα βιομηχανικού σχεδιασμού.

Υπό τη διεύθυνση του Δελιαλή, το Μουσείο οργάνωσε δεκάδες προσωπικές εκθέσεις (π.χ. Glaser/Palladino, Mario Botta, Michael Graves, Ron Arad) καθώς και πολλές θεματικές εκθέσεις βασισμένες στη μόνιμη συλλογή.

Παράλληλα, το Μουσείο οργάνωνε σεμινάρια, ομιλίες και προβολές και γρήγορα εξελίχθηκε σε μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΑΠΘ. Η γενιά που απαρτίζει τη σημερινή ακμάζουσα σκηνή του design στη Θεσσαλονίκη, αναγνωρίζει με ευλάβια την κληρονομιά που άφησε πίσω του το Μουσείο Design.

Το 1997, μια συμφωνία με το Υπουργείο Πολιτισμού, που υποσχόταν μόνιμη στέγη και χρηματοδότηση, δεν εφαρμόστηκε με αποτέλεσμα το κλείσιμο του Μουσείου.

Με τη συλλογή σε αποθήκες, ο Δελιαλής πείσμωσε και συνέχισε τις δράσεις του «άστεγου» πια Μουσείου Design. Στο διάστημα 1998-2010, δούλεψε ασταμάτητα για να αναστήσει το Μουσείο και οργάνωσε αμέτρητες εκθέσεις με καλεσμένους όπως ο Alan Fletcher, ο David Tartakover και η Paola Antonelli του MoMa. Σήμερα, στην όγδοη πλέον δεκαετία της ζωής του, ο Δελιαλής ακόμα μιλάει για το design σε όποιον θέλει να τον ακούσει.

Όπως αναφέρει ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Καμπούρογλου: “Από χρόνια ήθελα να κάνω μια ταινία με θέμα το Στέργιο Δελιαλή και το χαμένο του Μουσείο. Δεν ήθελα, όμως, απλά να αφηγηθώ ποιος έκανε τι (και ποιος φταίει). Αυτό που με ενδιέφερε ήταν ο Στέργιος ως στάση ζωής: ένας εμπνευσμένος, συγκεντρωτικός και ανένδοτος απόστολος του design, ο οποίος αδυνατεί να αποκλίνει από τις επιλογές του. Το όραμα μου ήταν να σκιαγραφήσω αυτό το ιδιαίτερο πνεύμα, ώστε να αποτυπώσω τη σημασία του έργου του Δελιαλή.

Η αφορμή να αρχίσουν γυρίσματα δόθηκε το 2015, όταν η οικονομική πραγματικότητα και η συναισθηματική κατάσταση του Στέργιου μπήκαν σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης. Μέσα από το πρίσμα πολύχρονων σχέσεων, η ταινία παρακολουθεί το τελευταίο αυτό κεφάλαιο της ιστορίας, ξετυλίγοντας παράλληλα το ψυχολογικό κουβάρι της γενιάς του ’60.”

Key Crew

Κωνσταντίνος Καμπούρογλου – Σκηνοθεσία/Παραγωγή/Μοντάζ

Ο Κωνσταντίνος Καμπούρογλου μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη και ζει στη Νέα Υόρκη, όπου δημιουργεί ντοκιμαντέρ και ψηφιακό περιεχόμενο μέσω της εταιρίας του Gouse Films. Ξεκίνησε να φτιάχνει ταινίες μικρού μήκους ως φοιτητής φιλοσοφίας στο Grinnell College (ΗΠΑ) και πρωτοασχολήθηκε με το ντοκιμαντέρ σπουδάζοντας δημοσιογραφία στο Columbia University. Έχει συνεργαστεί ως παραγωγός σε διάφορα ντοκιμαντέρ των PBS και HBO και παλιότερα στο Μαύρο Κουτί (Mega), το Συν και Πλην (ΝΕΤ) και τον ΑΘΗΝΑ 2004. Το 2013 σκηνοθέτησε το To Build Strong Children (16’) με θέμα την εμπορία ανθρώπων, που προβλήθηκε τηλεοπτικά (PBS) και σε φεστιβάλ (Sacramento IFF). Το Πώς Να Κλέψετε Μία Καρέκλα είναι η πρώτη μεγάλου μήκους δουλειά του.

Heather Greer – Παραγωγή

Η Heather Greer ζει στη Νέα Υόρκη και ασχολείται με τη δημιουργία ντοκιμαντέρ και ψηφιακών μέσων. Ήταν σκηνοθέτης και παραγωγός του 45-λεπτου ντοκιμαντέρ Voices That Heal, με θέμα τους σαμάνους-θεραπευτές του Αμαζονίου, που βραβεύθηκε σε διεθνή φεστιβάλ και εξασφάλισε διανομή το 2013. Ως διευθύντρια φωτογραφίας, συμμετείχε στο Tribeca Film Festival το 2005 με το The F Word, ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους με θέμα την ελευθερία του λόγου.

Ανδρεάς Σιαδήμας – Διεύθυνση Φωτογραφίας

Ο Ανδρέας Σιαδήμας ζει στη Θεσσαλονίκη όπου δραστηριοποιείται ως σκηνοθέτης και διευθυντής φωτογραφίας. Σπούδασε οικονομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και στο University of Greenwich. Το 2005 ίδρυσε την Dangerous Productions. Έχει σκηνοθετήσει ταινίες μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ, ενώ έχει συνεργαστεί με το τμήμα κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου ως τεχνικός υπεύθυνος και συμβασιούχος καθηγητής. Ως φωτογράφος έχει εκθέσει σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και τη Γερμανία, ενώ οι ταινίες του έχουν προβληθεί και διακριθεί σε διάφορα φεστιβάλ στον κόσμο.

Η πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ θα γίνει την Τρίτη 3 Οκτωβρίου, στις 8 το βράδυ στον κινηματογράφο Ολύμπιον στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο των 52ων Δημητρίων και θα προβληθεί από την Πέμπτη στην αίθουσα Παύλος Ζάνας ενώ πρόκειται να κυκλοφορήσει σε dvd από τη Seven Film Group.  

Σενάριο Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Καμπούρογλου Παραγωγή: Heather Greer & Κωνσταντίνος Καμπούρογλου Διεύθυνση Φωτογραφίας: Ανδρέας Σιαδήμας Μουσική: Σάκης Παπαδημητρίου (Trio JoBaSa) Διάρκεια 87min

Info: @howtostealachair www.howtostealachair.com