Όσα πρέπει να ξέρεις για τον Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ πριν τη μεγάλη του συναυλία στη Θεσσαλονίκη

Ο Omar Faruk Tekbilek, είναι ένας από τους σημαντικότερους και πιο καταξιωμένους μουσικούς της Μέσης Ανατολής και της Μεσογείου αλλά και από τους πιο αγαπητούς μουσικούς στην Ελλάδα, ένας χαρισματικός οργανοπαίκτης που παίζει κυρίως νέι (όπου θεωρείται από τους καλύτερους στον κόσμο), μπαγλαμά, ούτι και κρουστά και έρχεται στη Θεσσαλονίκη για μία μοναδική μουσική βραδιά στη Μονή Λαζαριστών την Πέμπτη 10 Ιουλίου με τη συμμετοχή της αγαπημένης ερμηνεύτριας Ρίτας Αντωνοπούλου και της λυρικής τραγουδίστριας Mezzo Soprano Σταματίας Μολλούδη.

Σε ένα κοινό μάλιστα που είναι γνωστό πόσο τον αγαπά και τον ακολουθεί στα υπέροχα μουσικά ταξίδια του.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Omar Faruk Tekbilek γεννήθηκε στα Άδανα της Τουρκίας, μέσα σε μια οικογένεια με έντονη μουσική παράδοση, καθώς οι περισσότεροι συγγενείς του ήταν δεξιοτέχνες οργανοπαίκτες. Από πολύ μικρή ηλικία ήρθε σε επαφή με τη μουσική, ξεκινώντας την καριέρα του μόλις στα οκτώ του χρόνια, όταν απέκτησε πτυχίο στο kaval, ένα μικρό διατονικό φλάουτο.

Στα εφηβικά του χρόνια φοίτησε σε θρησκευτικό σχολείο, με την προοπτική να ακολουθήσει τον δρόμο του Ιμάμη. Ωστόσο, το πάθος του για τη μουσική υπερίσχυσε. Μέχρι τα δώδεκα του χρόνια είχε ήδη μάθει να παίζει φλάουτο, μπαγλαμά, νέι, ζουρνά, ούτι και διάφορα κρουστά, και σε ηλικία μόλις 13 ετών θεωρούνταν ήδη επαγγελματίας μουσικός.

Το 1967 μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη, έχοντας εγκαταλείψει το σχολείο έναν χρόνο νωρίτερα. Εκεί, ήρθε σε επαφή με το παλαιό Σουφιστικό Τάγμα των Δερβίσηδων Mevlevi. Αν και δεν εντάχθηκε ποτέ επίσημα στο Τάγμα, καθοριστική υπήρξε η γνωριμία του με τον Gunduz Kutbay, έναν σπουδαίο δεξιοτέχνη του ney, που έγινε δάσκαλος και πηγή έμπνευσης για τον νεαρό μουσικό.

Οι ΗΠΑ και ένα… ποπ συγκρότημα

Η μετανάστευση του Omar Faruk Tekbilek στις Ηνωμένες Πολιτείες σήμανε την αρχή μιας νέας δημιουργικής πορείας, αλλά και ενός πολιτισμικού πειραματισμού. Ως Τούρκος μουσικός με ελάχιστες επιλογές στη νέα του πατρίδα, αποφάσισε να ιδρύσει το συγκρότημα “The Sultans”, μια πολυπολιτισμική μπάντα με μέλη από όλη την Ανατολική Μεσόγειο: έναν Αιγύπτιο στα πλήκτρα, έναν Έλληνα στο μπουζούκι και τον γαμπρό του στα κρουστά.

Το σχήμα ξεκίνησε με ποπ κατεύθυνση, ωστόσο γρήγορα ο ήχος του μετατοπίστηκε προς τις ανατολικές-μεσογειακές φόρμες. Οι “Sultans” άρχισαν να ενσωματώνουν στοιχεία από την παράδοση της Εγγύς Ανατολής, γεγονός που προσέλκυσε ένα πιστό κοινό στη Δύση, ειδικά ανάμεσα στους φίλους της μουσικής της Μέσης Ανατολής.

Παρά την καλλιτεχνική τους επιτυχία και την κυκλοφορία πέντε άλμπουμ, ο Omar Faruk παρέμενε σχετικά άγνωστος έξω από τη μικρή μουσική του κοινότητα. Όλα όμως άλλαξαν το 1988, όταν γνώρισε τον παραγωγό και συνθέτη Brian Keane. Μαζί, έκαναν έξι ηχογραφήσεις που απογείωσαν την καριέρα του. Από εκεί και πέρα, ο Omar Faruk έγινε ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους εκπροσώπους της world music διεθνώς, χτίζοντας γέφυρες ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, μέσα από έναν ήχο γεμάτο ρίζες αλλά και πειραματισμό.

Το πρώτο ελληνικό τραγούδι και ο Μίκης

Ο πολυταξιδεμένος μουσικός Omar Faruk Tekbilek θυμάται με νοσταλγία την πρώτη του επαφή με την ελληνική μουσική, μια στιγμή που, όπως λέει, έμελλε να σημαδέψει τη σχέση του με την κουλτούρα της χώρας. Η αφορμή ήταν μια επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο συναυλίας του, όπου προσκλήθηκε σε ραδιοφωνική εκπομπή. Εκεί του έβαλαν να ακούσει τρεις διαφορετικές εκδοχές ενός τραγουδιού με κοινή μελωδία αλλά διαφορετικά λόγια και γλώσσες – από την Ελλάδα, την Αρμενία και την Τουρκία. Η ελληνική εκδοχή, το γνωστό «Σήκω χόρεψε κουκλί μου», ήταν και το πρώτο τραγούδι από την Ελλάδα που άκουσε ποτέ.

Η ερώτηση που του τέθηκε –σε ποια χώρα ανήκει τελικά αυτό το τραγούδι– τον έκανε να σκεφτεί βαθύτερα. Για εκείνον, η μουσική δεν γνωρίζει σύνορα. Προέρχεται από κοινές ρίζες και ταξιδεύει μέσα από τις εμπειρίες των ανθρώπων της περιοχής, μιλώντας σε όλους ανεξάρτητα από τη γλώσσα ή την εθνικότητα. Η μελωδία, σημειώνει, είναι η γέφυρα που τους ενώνει.

Αυτή η θεώρηση διατρέχει ολόκληρη τη σχέση του με την Ελλάδα. Άλλωστε, δεν ήταν τυχαίο που η πρώτη του διεθνής εμφάνιση μετά την εγκατάστασή του στις ΗΠΑ έγινε στη χώρα μας, το 1995. Χρόνια αργότερα, σε μια ακόμα επίσκεψή του στην Αθήνα για πολιτιστικές εκδηλώσεις, ο Faruk είχε την ευκαιρία να συναντήσει και τον ίδιο τον Μίκη Θεοδωράκη. Ήδη στο πρόγραμμά του περιλάμβανε διασκευές έργων του μεγάλου Έλληνα συνθέτη, τον οποίο εκτιμούσε απεριόριστα.

Η επίσκεψη στο σπίτι του Θεοδωράκη ήταν για εκείνον μια ξεχωριστή εμπειρία. Παρά την περιπέτεια υγείας που περνούσε εκείνη την περίοδο, ο Θεοδωράκης τον υποδέχθηκε εγκάρδια. Οι δυο τους αντάλλαξαν ιστορίες, γέλια και φυσικά μουσική. Ο Faruk τού έπαιξε τις διασκευές του και θυμάται πόσο πολύ του άρεσαν. Η συνάντηση αυτή έμεινε βαθιά χαραγμένη στη μνήμη του. Μιλώντας για τον Θεοδωράκη, η φωνή του βαραίνει από συγκίνηση – έναν καλλιτέχνη που θαύμαζε βαθιά και νιώθει ευγνωμοσύνη που τον γνώρισε από κοντά.

Οι σπουδαίες συνεργασίες του

O Omar Faruk Tekbilek έχει συνεργαστεί με πλήθος μουσικών διεθνούς φήμης, όπως τον τρομπετίστα Don Cherry, τον rock drummer Ginger Baker, τον θρυλικό κιθαρίστα Brian Keane, την Ofra Haza, την Yasmin Levy, τον Bill Laswell, τον Peter Erskine, τον Trilok Gurtu, τον Jai Uttal και πολλούς άλλους.

Έχει πει χαρακτηριστικά, «Η μουσική είναι η παγκόσμια γλώσσα, ο συνδετικός κρίκος των λαών. Δεν εκπροσωπώ καμία εθνικότητα όταν παίζω. Θεωρώ ότι η δύναμη της μουσικής ενώνει τους ανθρώπους. Όταν επικοινωνούμε σ’ αυτό το επίπεδο, είναι εύκολο να δημιουργηθεί αρμονία και ειρήνη».

Τα βραβεία 

Στην πορεία του, ο Omar Faruk Tekbilek έχει αποσπάσει σημαντικές διακρίσεις για το έργο και τη συμβολή του στη μουσική. Το 2003 τιμήθηκε με το βραβείο «Best Artist of the Turkish Music Award», ενώ την ίδια χρονιά ήταν υποψήφιος για το διεθνούς κύρους «BBC World Music Award» στην κατηγορία Middle East. Είχε προηγηθεί διπλή του βράβευση στις Ηνωμένες Πολιτείες με το «US Golden Belly Musician of the Year Award» για τα έτη 1998 και 1999. Παράλληλα, έχει αναγνωριστεί για τη φιλειρηνική του δράση και την προσφορά του στον ανθρωπιστικό τομέα, λαμβάνοντας τιμητικές διακρίσεις που ξεπερνούν τα όρια της μουσικής σκηνής.

O Omar Faruk Tekbilek and his Ensemble στο Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών 2025

Την Πέμπτη 10 Ιουλίου, ο Omar Faruk Tekbilek & His Ensemble έρχεται στη Θεσσαλονίκη για μια μοναδική συναυλία στη Μονή Λαζαριστών. Από τις παρυφές της Ανατολής μέχρι τις μουσικές σκηνές του κόσμου, έχει καταφέρει αυτό που λίγοι μουσικοί μπορούν: να κάνει τη μουσική του παγκόσμια χωρίς να προδώσει τις ρίζες του και γι’ αυτό ένα μεγάλο κοινό περιμένει να τον απολαύσει και στη Θεσσαλονίκη σε μία συναυλία που θα έχει όλα όσα έχει κάνει. Με την ευκαιρία μάλιστα του εορτασμού των 100 χρόνων από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη, ένα μέρος της συναυλίας θα είναι αφιερωμένο στο έργο και την κληρονομιά του μεγάλου Έλληνα συνθέτη. Μαζί του επί σκηνής θα βρίσκεται μια από της σημαντικότερες φωνές που έχουν ερμηνεύσει τα τραγούδια του, η μοναδική Ρίτα Αντωνοπούλου.

Με έναν ήχο που συνδυάζει τις πλούσιες παραδόσεις του σουφισμού, της ανατολίτικης λαϊκής μουσικής και της σύγχρονης world και jazz μουσικής, ο Omar Faruk Tekbilek μεταφέρει ένα μήνυμα ενότητας, συνδέοντας το κοινό του με κάτι βαθιά πνευματικό και διαχρονικό. Τον περιμένουμε!

*Πληροφορίες: Πέμπτη 10 Ιουλίου 2025 | Μονή Λαζαριστών (Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη, Θεσσαλονίκη) | Τηλ: 2310 589.200 / 589.237/ Εισιτήρια – Τιμές εισιτηρίων: 20€ – 43€ / Προπώληση: more.com και Σε όλα τα φυσικά σημεία της more (Public, Nova, My Market)