Dalida: Η μεγάλη Ντίβα έρχεται στη Θεσσαλονίκη

Η Dalida υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα παγκόσμια  είδωλα, ένας θρύλος της μουσικής. Γεννήθηκε το 1933 στην Αίγυπτο όπου και έζησε μέχρι και το 1955 όταν και εγκαταστάθηκε στην Γαλλία ξεκινώντας την καλλιτεχνική της καριέρα. 

Πούλησε περισσότερα από 85 εκατομμύρια αντίτυπα σ’ όλο τον κόσμο, ενώ πρωταγωνίστησε συνολικά σε 11 ταινίες και σε 2 αυτοβιογραφικά ντοκιμαντέρ. Έχει ηχογραφήσει  εκατοντάδες τραγούδια σε περισσότερες από 10 γλώσσες, ενώ ήταν η πρώτη τραγουδίστρια που έλαβε διαμαντένια απονομή δίσκου στην ιστορία της μουσικής. Είχε καταφέρει να κάνει 55 χρυσούς δίσκους μόνο στη Γαλλία.

Ενώ έφτασε στο απόγειο της καριέρας της το 1987 έδωσε η ίδια τέλος στη ζωή της σε ηλικία μόλις 54 ετών. Θεωρείται η σπουδαιότερη τραγουδίστρια στην Αίγυπτο και μία από τις πιο σημαντικές τραγουδίστριες παγκοσμίως.

Μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει πολλές ταινίες και ντοκιμαντέρ σχετικά με τη ζωή της και το θρύλο της. Από τις 1 μέχρι τις 5 Μαρτίου στο Θέατρο Αυλαία η Εύα Κοτανίδη θα παρουσιάσει την μουσικοθεατρική παράσταση «Dalida.Τραγουδώντας μέχρι το τέλος» “Dalida. En chantant jusqu’ au bout”  σε σκηνοθεσία της Νεκταρίας Γιαννουδάκη παρουσιάζοντας μας την ζωή, την προσωπικότητα και τα τραγούδια της μεγάλης Ντίβας.

Λίγο πριν ανέβει στην σκηνή είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε για την Dalida, τη μουσική, το θέατρο και τις εξελίξεις στο καλλιτεχνικό κίνημα που διαμορφώθηκε και διεκδικεί αλλαγές στην Ελλάδα . 

Εύα ποια ήταν η σχέση σου με την Dalida και πως αποφάσισες να ασχοληθείς με την ζωή και τα τραγούδια της;

Είμαι μισή Γαλλίδα στην καταγωγή οπότε έχω σχέση με την Γαλλική μουσική σκηνή από πολύ μικρή. Τα καλοκαίρια μου τα περνούσα στην Γαλλία και άκουγα τη Dalida στο ραδιόφωνο, γνώριζα τα τραγούδια της. Αργότερα μεγαλώνοντας ανακάλυψα περισσότερα πράγματα  για την ζωή και το έργο της, και την 30χρονη καριέρα της κατά τη διάρκεια της οποίας είπε πάρα πολλά και σημαντικά τραγούδια. Όταν ξεκίνησα να τραγουδάω επαγγελματικά επέλεγα κάποια από τα τραγούδια της στα προγράμματα μου. Αυτό που με ενδιέφερε όμως δραματουργικά για να ανεβάσω μια παράσταση αφιερωμένη σε κείνη ήταν, πέρα από τη σπουδαία καριέρα και τα τραγούδια της, η τραγικότητα που υπήρχε στη ζωή της. Το 1922 συμπληρώθηκαν 35 χρόνια από το θάνατό της και παρ’ όλο που ήταν και είναι πολύ αγαπητή και στην Ελλάδα δεν είχε γίνει κάποιο αφιέρωμα γύρω από τη ζωή αυτής της σπουδαίας γυναίκας. Έφυγε από το Κάϊρο με τον τίτλο της Μις Αίγυπτος για το Παρίσι με όνειρο να ξεκινήσει μια καριέρα ηθοποιού και τελικά κατέκτησε όχι μόνο τη Γαλλία αλλά και όλον τον κόσμο, σαν τραγουδίστρια. Έγινε pop είδωλο, έκανε μια τεράστια καριέρα και κατέληξε σε ένα άδοξο φινάλε που αποφάσισε η ίδια. Με ενδιέφερε να διερευνήσω όλη αυτή την αντίφαση, την πάλη που βίωσαν και βιώνουν μέσα τους κάποιοι καλλιτέχνες ή πολύ πετυχημένοι άνθρωποι. Μπορεί να βρίσκονται στο απόλυτο απόγειο της καριέρας  τους και να ζουν παράλληλα μια δυστυχισμένη προσωπική ζωή. Είναι πολλές οι περιπτώσεις των καλλιτεχνών και ειδικά των γυναικών που δυσκολεύονται πολύ να βρουν την ισορροπία της προσωπικής ζωής, του προσωπικού κόσμου και της καριέρας.

Γιατί πιστεύεις ότι  συμβαίνει αυτό;

Είναι πολλοί οι λόγοι. Οι άνθρωποι που αφιερώνονται στην καριέρα τους φαντάζομαι ότι δεν έχουν πολύ χρόνο να ασχοληθούν με τον εαυτό τους και να βρουν τι θα τους έκανε ευτυχισμένους στην προσωπική τους ζωή. Είναι μονόδρομος η επιτυχία μερικές φορές, είναι εγκλωβιστική και απαιτητική. Δουλεύεις πολύ, το κοινό περιμένει την επόμενη επιτυχία, έχει προτεραιότητα η δημόσια εικόνα, υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα γύρω από σένα, άνθρωποι που δουλεύουν για σένα και ζουν από σένα που σε επηρεάζουν και σε πιέζουν και όλο δεν σε αφήνει να ησυχάσεις και να βρεις τον εαυτό σου…

Φοβήθηκες την κριτική στον τρόπο που θα αποδόσεις επί σκηνής την Dalida δεδομένου πως υπήρξε ένα μεγάλο είδωλο που λατρεύτηκε και λατρεύεται μέχρι τις ημέρες μας;

Στο θέατρο καταπιανόμαστε με ήρωες. Ήθελα λοιπόν να είμαι πιστή σε σχέση με την ψυχολογία του ήρωα που ενσαρκώνω τον οποίο και προσεγγίζω θεατρικά όχι ρεαλιστικά. Δεν θα γίνω ποτέ αυτός ο άνθρωπος. Μπορώ μόνο να αγγίξω τις πτυχές της οντότητας αυτής για να μπορέσω να της δώσω και πάλι ζωή επάνω στην σκηνή. Η ανησυχία μου ήταν σχετικά με το πως θα καταφέρω να πω σωστά την ιστορία της Dalida, από πού ξεκίνησε, ποια ήταν η πορεία της, ποιες οι χαρές της, οι έρωτες της, τι ήταν αυτό που την τραυμάτισε, τι την ταλαιπώρησε, να δει ο κόσμος τι υπήρξε πίσω από την εικόνα της μεγάλης ντίβας. Με ενδιέφερε να μιλήσω για μια άλλη πλευρά της ζωής της και αυτό ήταν που με άγχωνε πιο πολύ, το να διατυπώσω θεατρικά το δίπολο που ζούσε, το φως και το σκοτάδι.

Τι σε γοήτευσε στην Dalida, βρήκες κοινά στοιχεία με τα δικά της στον χαρακτήρα σου;

Με γοήτευσε η αφοσίωση της στην τέχνη. Δούλεψε πολύ σκληρά για να καταφέρει να γίνει αυτό που έγινε, με πάρα πολύ μεγάλη αυτοθυσία που της κόστισε. Θαυμάζω την πειθαρχία της και το πόσο τολμηρή και πρωτοπόρα υπήρξε σαν καλλιτέχνης για την εποχή της. Ήταν μοναδικός ο τρόπος που ερμήνευε τα τραγούδια – μέσα από το πρίσμα της ηθοποιού, μάλιστα χαρακτήρισε τον εαυτό της «μια ηθοποιό του τραγουδιού»  – κι αυτό είναι κάτι στο οποίο ταυτίζομαι μαζί της μιας και είμαι κι εγώ ηθοποιός που τραγουδάει. Η Dalida βρήκε έναν διαφορετικό τρόπο να ερμηνεύει, ήταν αυτό που λέμε σήμερα performer και έδωσε μεγάλη σημασία στο στίχο των τραγουδιών της. Βρήκα κοινά στοιχεία και στα φωτεινά κομμάτια της ζωής της αλλά και στα σκοτεινά. Όλοι οι καλλιτέχνες έχουμε –πιστεύω- και δραματικά στοιχεία στην ζωή μας…

Αυτή η αντίθεση της λάμψης και της δραματικότητας, όλο αυτό που εξέπεμπε αποτέλεσε και αποτελεί μέχρι και σήμερα την πρώτη ύλη για τους Drag Performer όλου του κόσμου μιας και αποτελεί το απόλυτο gay icon μέχρι και σήμερα. 

Ήταν η πρώτη που υποστήριξε ανοιχτά τους ομοφυλόφιλους και την ελευθερία στην ερωτική έκφραση. Τραγούδησε γι’ αυτήν την ελευθερία γι’ αυτό ήταν και τόσο αγαπητή γιατί σε μια δύσκολη εποχή υποστήριξε το ΛΟΑΤΚΙ κίνημα πολύ ανοιχτά. Μην ξεχνάμε επίσης ότι η Dalida ήταν ο ορισμός της femme fatale. Σχεδόν όλοι της οι άντρες αυτοκτόνησαν, είχαν άσχημο τέλος. Σίγουρα λοιπόν είναι και η τραγικότητα της ζωής της, η θεατρικότητα, η εκφραστικότητα της αλλά και τα τραγούδια που δίνουν έμπνευση τους performer ώστε να της δώσουν ζωή μέσα από τα show τους. 

Τι έχουν να μας πουν τα τραγούδια και η ιστορία της σήμερα;

Τα τραγούδια είναι διαχρονικά… τα περισσότερα τουλάχιστον. Είναι τέτοιος ο στίχος τους, η μελωδία τους, η ερμηνεία της… Αυτό που σήμερα μπορεί να μας πει η ιστορία της Dalida είναι πως η επιτυχία δεν είναι απαραίτητα συνυφασμένη με την ευτυχία. Ότι αυτό που γυαλίζει και είναι λαμπερό δεν σημαίνει ότι δεν περιλαμβάνει και πολύ σκοτάδι μέσα του. Στόχος είναι  να βρούμε την εσωτερική  γαλήνη, την ισορροπία ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι για να προσεγγίσουμε την ευτυχία και την πληρότητα, όπως την εννοεί ο καθένας από μας.

Βλέπουμε πολλές βιογραφίες να παρουσιάζονται ως θεατρικές παραστάσεις. Ιστορίες που σημειώνουν τα τελευταία χρόνια μεγάλη επιτυχία.. 

Γι’ αυτό κάνουμε θέατρο, για να λέμε ιστορίες. Είτε αυτές είναι υπαρκτών προσώπων, είτε ηρώων φανταστικών… Σαν δημιουργοί όμως πιστεύω ότι χρωστάμε να πούμε τις ιστορίες των ανθρώπων που μας έχουν δώσει – και μας δίνουν – τόση έμπνευση. Πως  να μη μιλήσουμε γι’ αυτούς που έχουν αφήσει τόσο σπουδαίο στίγμα πίσω τους; Ο πατέρας μου, που είναι το πιο οικείο μου παράδειγμα, καταπιάστηκε θεατρικά με την ιστορία του σπουδαίου φυσικού Richard Feynman π.χ. ή με το Νίκο Ζαχαριάδη που ήταν μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της νεοελληνικής πολιτικής σκηνής. Μας ενδιαφέρουν αυτές οι  προσωπικότητες που έλαμψαν, που έφυγαν άδοξα, που προσέφεραν -με τον τρόπο τους- στην ανθρωπότητα ή που ήταν παρεξηγημένες για κάποιο λόγο κι έχει μεγάλο ενδιαφέρον και για εμάς να τις υποστηρίζουμε επί σκηνής αλλά και για το κοινό να τις παρακολουθεί και να μαθαίνει για αυτές. Είμαστε ευτυχείς που υπάρχει αυτή η ανταπόκριση! 

Δεύτερη φορά που έρχεται η παράσταση στην Θεσσαλονίκη. Είναι  παρήγορο που  στις ημέρες μας εκτός από τις παραστάσεις του ΚΘΒΕ οι Θεσσαλονικείς έχουν την ευκαιρία να δουν μια πληθώρα θεατρικών έργων που έρχονται από την Αθήνα και μάλιστα βλέπουμε και τις πρώτες παραγωγές που ξεκινούν από την Θεσσαλονίκη για να κατέβουν στην συνέχεια στην  Αθήνα όπως συνέβη φέτος με το θέατρο Αυλαία και το θέατρο Αμαλία.  

Το θεατρικό κοινό είναι ένα, δε χωρίζεται σε βόρειο, νότιο, ανατολικό ή δυτικό κι είναι πολύ σημαντικό να έχει πρόσβαση σε όσο το δυνατόν περισσότερες θεατρικές δουλειές γίνεται. Είναι λοιπόν σπουδαίο που υπάρχουν πλέον οι παραγωγοί και τα θέατρα που δίνουν το βήμα ώστε να έρθουν όλες αυτές οι παραστάσεις από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη! Είναι μεγάλη η χαρά μας που μπορούμε να έρθουμε να μας γνωρίσει και να γνωρίσουμε το κοινό της πόλης.

Φαίνεται πως οι αλλαγές που ξεκίνησαν από τον χώρο των καλλιτεχνών και ειδικά από το θέατρο είναι πολλές και μεγάλες.  Το me too, οι καταλήψεις των θεατρικών σχολών λόγο του προεδρικού διατάγματος, οι συναυλίες παρουσία χιλιάδων ανθρώπων και ειδικά νέων, οι παραιτήσεις των καθηγητών των δραματικών σχολών. Φέρνει το θέατρο αλλαγές που θα επηρεάσουν την κοινωνία ευρύτερα;

Μπορούμε να είμαστε  περήφανοι που έχουμε ένα σωματείο δυνατό, με «ισχυρή» φωνή που μας εκφράζει. Τη Δευτέρα 13/2 παρευρεθήκαμε σε μια ιστορική συνέλευση σε ένα ασφυκτικά γεμάτο θέατρο Βεάκη  για να δώσουμε το παρόν και  να ψηφίσουμε. Ήμασταν πάρα πολλοί… δε χωρούσαμε! Δεν έχει ξανασυμβεί στον κλάδο μας τόσο μαζική κινητοποίηση και μακάρι να ανοίξουμε το δρόμο και για άλλους κλάδους, για διεκδικήσεις και για θετικές αλλαγές… Είμαι περήφανη για όλη την κινητοποίηση, τις συναυλίες, τις καταλήψεις, τις παραιτήσεις καθηγητών, τις πορείες, τις δράσεις. Το προεδρικό διάταγμα ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι γιατί χρόνια τώρα συζητάμε αναποτελεσματικά γύρω από τα προβλήματα του χώρου μας, γύρω από τα αιτήματα μας και ζητάμε να γίνουν πράξη κάποιες από τις διεκδικήσεις μας. Πρέπει πια να δοθούν λύσεις!

Ήταν και οι μαθητές που έκαναν τη διαφορά. Η κάθε νέα γενιά είναι πιο προηγμένο μοντέλο από την προηγούμενη και έχει ακόμα πιο έντονη και δημιουργική αγωνιστική διάθεση. Επιπρόσθετα, είναι συγκινητικός ο τρόπος που μας στηρίζει και ο κόσμος. Στηρίζει και τον αγώνα μας αλλά και τις παραστάσεις. Είναι τα περισσότερα θέατρα γεμάτα και πολλές παραστάσεις είναι sold out. Βέβαια έχουν ανέβει πολύ καλές δουλειές γιατί κι εμείς λαχταρήσαμε να βρεθούμε και πάλι στη σκηνή μετά από μετά από δυο χρόνια απραγίας και αναγκαστικής αποχής από την δημιουργικότητα, που είναι ζωτικής σημαίας για μας, αλλά και ο κόσμος ανυπομονούσε να επιστρέψει στο θέατρο και μας το αποδεικνύει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο!

«Τραγουδώντας μέχρι το τέλος» 

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Νεκταρία Γιαννουδάκη

Βοηθός Σκηνοθέτης: Χριστιάννα Μαριόλη

Βοηθός σκηνοθέτη: Πάνος Κούλης

Κείμενα: Εύα Κοτανίδη με τη συμβολή της Ευσταθίας

Οργάνωση Παραγωγής: Αναστασία Παπαγεωργίου | Τέχνης Πολιτεία

Στο πιάνο ο Παντελής Μπενετάτος

Ενδυματολόγος – Σκηνογράφος: Βασιλική Σύρμα

Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα

Χορογράφος: Άννα Αθανασιάδη

Video παράστασης: Κλεοπάτρα Κοραή

Μουσική επιμέλεια: Νίκος Ασημάκης Music Art Lab

Παραγωγή: Σαλτιμπάγκοι