Δημήτρης Αντωνίου: Τι κάνεις όταν η ζωή σου αλλάζει στα καλά του… καθισμένου;
«Όποιος χαμογελάει στα εύκολα είναι χαρούμενος. Όποιος χαμογελάει στα δύσκολα είναι δάσκαλος». Δύο λόγια για μία παράσταση βαθιά αληθινή
«Με τα τροχαία δεν γίνεται τίποτα! Άσ’ τα τα τροχαία, μην προσπαθείς καν»…
Βγαίνοντας από το θέατρο, αυτή η ατάκα είχε καρφωθεί στο κεφάλι μου. Είχα μόλις δει την παράσταση «Στα Καλά του Καθισμένου 2,5».
Αυτή η ατάκα συνέχισε να με ακολουθεί και εδώ στα γραφεία της parallaxi. Ψάχνω στο διαχειριστικό της ιστοσελίδας μας, με το keyword «τροχαίο». Πάνω από 1.000 καταχωρήσεις εμφανίζονται μπροστά μου. Καθόλου παράξενο. Δεν περνάει μέρα που να μην εντάξουμε στη ροή ειδήσεων κάποιο σχετικό συμβάν.
Γράφει η περιγραφή της παράστασης: «Ένα έργο που “παντρεύει”’ το χιούμορ με την αναπηρία, καθώς αποδεικνύει με το πιο διασκεδαστικό τρόπο ότι αυτά τα δύο μπορούνε να πάνε μαζί και μάλιστα μπορούνε να μας οδηγήσουν σε κοινωνίες με λιγότερη ανισότητα και λιγότερα ταμπού». Αυτές οι τρεις γραμμές θα μπορούσαν να συνοψίσουν την κοσμοθεωρία του Δημήτρη Αντωνίου, του ανθρώπου που έγραψε και σκηνοθέτησε την παράσταση, πρωταγωνιστώντας κιόλας με το Μιχάλη Σαρόπουλο, stand up comedian και αθλητικογράφο.
Ήταν 14 Οκτωβρίου του 2006 όταν ο Δημήτρης έζησε πολύ καλά μία «είδηση» σαν αυτές που αναπαράγουμε καθημερινα στα δημοσιογραφικά newsrooms. Μαθητής λυκείου στο 7ο Καλαμαριάς τότε, είχε μόλις σχολάσει και στεκόταν μπροστά στο σχολείο με συμμαθητές του, όταν ένας γκαζωμένος οδηγός επί της Αδριανουπόλεως έχασε τον έλεγχο του αμαξιού, ανέβηκε στο πεζοδρόμιο και έπεσε πάνω τους. Ο Δημήτρης έχασε το δεξί του χέρι και έμεινε παράλυτος σε αμαξίδιο λόγω άσχημου χτυπήματος στο κεφάλι. Η ζωή του άλλαξε σε λίγα δευτερόλεπτα, περίπου όσο χρειάζεται πλέον για να διαβάσει κανείς μια τέτοια είδηση και να πάει στην επόμενη.
Μέσα από τέσσερα σκετσάκια που συνδέονται χαλαρά μεταξύ τους, η παράσταση αποτυπώνει την απόλυτη έλλειψη ορατότητας που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία, ακόμα και όταν αποφασίζουν να βγουν στον παντελώς αφιλόξενο δημόσιο χώρο. Μέσα από στιχομυθίες σπαρταριστές αλλά εντέλει σπαραχτικές για την αλήθεια τους, ο Μιχάλης «ενδύεται» διάφορους ρόλους, από ταβερνιάρης μέχρι δημοτικός αστυνόμος και από γιατρός νοσοκομείου μέχρι life coach, πάντα αναδεικνύοντας με τα λόγια και τη στάση του την υποτίμηση και την αδιαφορία για τις ανάγκες των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα.
Ο δε Δημήτρης με τη… «γουρούνα» του (όπως περιπαιχτικά κατονομάζεται το αμαξίδιο στο έργο) κινείται πάνω-κάτω στη σκηνή και προσπαθεί να βρει το δίκαιό του. Θέλει να τρώει μέσα στο μαγαζί και όχι στο πεζοδρόμιο επειδή το μαγαζί δεν προνόησε να βάλει ράμπα (κι ας είναι υποχρεωτικό). Θέλει να εξεταστεί από έναν γιατρό σε δημόσιο νοσοκομείο χωρίς να ανεβοκατεβαίνει σε όλους τους ορόφους λόγω γραφειοκρατίας. Θέλει οι αντικανονικές συμπεριφορές να τιμωρούνται χωρίς να τον λένε ρουφιάνο και περίεργο. Κυρίως, όμως, θέλει να απαλλαγεί από το ρίσκο του να βγαίνει κάθε μέρα με το αμαξίδιο στους δρόμους, επειδή τα πεζοδρόμια είναι ακατάλληλα ή και ανύπαρκτα. Και από το μετατραυματικό στρες που του προκαλεί το ότι ζει το ατύχημά του ξανά και ξανά μέσα από ειδήσεις σαν αυτές που προανέφερα.
Κρατιέμαι πολύ για να αποφύγω το spoiler, αλλά η τελευταία πράξη του έργου πυροδοτείται από ένα ακόμα τροχαίο. Σε αυτήν κρύβεται όλη η ουσία του έργου, ο λόγος για τον οποίο ο Δημήτρης συνεχίζει τον ακτιβισμό και στην πραγματική ζωή, μέσα από βιβλία, θεατρικά, δράσεις και επισκέψεις σε σχολεία, μέσα από posts και επώνυμες καταγγελίες.
«Και εμείς δεν ήμασταν άγιοι. Στην πορεία μάθαμε τα σωστά» θα μας πει ο Δημήτρης στο τέλος της παράστασης, με το Μιχάλη να δηλώνει πιο απαισιόδοξος για το πόσο εύκολα μπορούν να αλλάξουν τα μυαλά μας, χωρίς όμως να εγκαταλείπει την προσπάθεια. «Από τα παιδιά θα ξεκινήσουν όλα», λέει. «Εμείς ό,τι ήταν να κάνουμε το κάναμε».
Ίσως τελικά κάτι να γίνει και με τα τροχαία… Αν το θελήσουμε περισσότεροι.
Η παράσταση θα ανέβει για μία επιπλέον φορά την ερχόμενη Τρίτη 26 Νοεμβρίου, στο Θέατρο Σοφούλη. Όπως αναφέρει ο Δημήτρης, η παράσταση έχει πολλά εκπαιδευτικά μηνύματα και μπορεί να παιχτεί και πρωινές ώρες για Λύκεια και Γυμνάσια. Όσοι εκπαιδευτικοί ή σύλλογοι γονέων ενδιαφέρονται, μπορούν να στείλουν μήνυμα ώστε να προγραμματιστεί από Ιανουάριο και μετά.
