Επιτέλους το Παλατάκι παίρνει “ζωή” με τη νέα παραγωγή του Κρατικού

Με μία αλλιώτικη εκδοχή του Σαίξπηρ στο Παλατάκι, έρχεται η Φρόσω Λύτρα μαζί με την ομάδα Naan σε συμπαραγωγή με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος να δώσουν νέα πνοή στο κλασσικό έργο «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» σε έναν εμβληματικό χώρο για την Θεσσαλονίκη.

Το Παλατάκι (Κυβερνείο) στην Καλαμαριά γίνεται το τέλειο σκηνικό της νέας παράστασης της γνωστής σκηνοθέτιδας, όπου διασκευάζοντας το κείμενο και αφήνοντας τρεις τελείες στο τέλος του τίτλου, δίνει «χώρο» στον θεατή αλλά και στους συντελεστές να φτιάξουν ένα, κάπως, αλλιώτικο σύμπαν από εκείνο το παλιό του Σαίξπηρ…

Το «Όνειρο…» με την Μαρία Σολωμού στον ρόλο της Τιτάνια και ένας πολυμελή θίασο εξαιρετικών ηθοποιών, έρχεται στο Παλατάκι για λίγες παραστάσεις, από την Τετάρτη 12 Ιουλίου μέχρι την Κυριακή 23 Ιουλίου.

«Είναι πολύ ωραία η συνθήκη, από μόνη της. Είναι δηλαδή τόσο ωραίο να βλέπεις το ηλιοβασίλεμα από το Παλατάκι. Είναι από τις εμπειρίες που σου δίνουν την πολυτέλεια να αισθάνεσαι ευγνωμοσύνη κάθε στιγμή για τη δουλειά που κάνεις, για τους ανθρώπους που συναντάς, για το σύμπαν, για όλα. Επειδή κάνω συχνά παραστάσεις σε απρόσμενους χώρους ή φυσικούς βιότοπους, είναι ιδιαίτερη εμπειρία επειδή πηγαίνω και σε μία άλλη πόλη. Δηλαδή είτε στην Τρίπολη που έκανε την πρώτη παράσταση, είτε εδώ στη Θεσσαλονίκη τώρα. Είναι πραγματικά ένα ταξίδι τρομερά απολαυστικό» αναφέρει η Φρόσω Λύτρα στην Parallaxi περιγράφοντας την εμπειρία της από αυτό το διάστημα των προβών αλλά και της γενικότερης δημιουργίας της νέας παράστασης του ΚΘΒΕ.

Το «Όνειρο…», που διαδραματίζεται μέσα σε ένα παλάτι και το παρακείμενο δάσος, βρήκε τον φυσικό του βιότοπο στο Παλατάκι και τον υπέροχο προαύλιο χώρο του.

Το έργο είναι μια  εμπνευσμένη, απολαυστική  κλασική  κωμωδία με διαχρονικά μηνύματα και προβληματισμούς που αντιστοιχούν στο σήμερα και είναι κατασκευασμένη από τον Ουίλλιαμ Σαίξπηρ με  άφθαρτα υλικά: Τον έρωτα, το πάθος, την μαγεία, το παιχνίδι – αλληλοεπίδραση των διαφορετικών κοινωνικών τάξεων και κόσμων, τις πολλαπλές και μοναδικές δυνατότητες του χωροχρόνου που προσφέρονται στον απλό άνθρωπο μέσω των ονείρων και τέλος με το πλέον ακαταμάχητο όπλο που μπορεί να διαθέτει το ανθρώπινο μυαλό και που δεν είναι άλλο από το χιούμορ!

Επιλέγετε συχνά χώρους μη συμβατικούς, όπως τώρα το Παλατάκι,  για να κάνετε τις παραστάσεις σας. 

Η ερώτηση που έκανα στον εαυτό μου το 2002 όταν έγινα σκηνοθέτης, ήτανε τι θα ήθελα εγώ να βιώνω σαν θεατής. Και η απάντηση ήταν ότι θα ήθελα να βιώνω θέατρο όχι μόνο μέσα στο θέατρο. Να είναι θέατρο παντού. Αυτό ξεκίνησε με μία παράσταση της Μαριάννας της Κάλμπαρη που λεγότανε  τα τρένα κοιμούνται τη νύχτα,  όπου πήγαμε στην Τρίπολη στο φεστιβάλ και ζητήσαμε να γίνει παράσταση στον τερματικό σταθμό των τρένων. Στον σταθμό της πόλης. Ήταν μία συγκλονιστική εμπειρία. Μετά ακολούθησε η δημιουργία της ομάδας Naan που πάλι ήταν μέσα στις επιθυμίες μου να είναι το θέατρο τόπος συνάντησης πολλών δημιουργών, εικαστικών καλλιτεχνών, χορευτών, μουσικών, πάντα πρωτότυπη μουσική και τα λοιπά. Όπου πήγαμε σε μία αποθήκη στον ελληνικό κόσμο στην Πειραιώς, 1000 τετραγωνικά και στήσαμε ένα περιπατητικό δρώμενο. Μετά αυτό εξελίχθηκε σε όλες μας τις παραστάσεις, σε μουσεία, στη λίμνη της Βουλιαγμένης όπου παίξαμε μέσα στο νερό, αυλές σπιτιών για να κάνουμε Γιάννη Μαρή στο Γκάζι για να θυμίζει παλιά Αθήνα, όσο προχωρούσα τόσο ο φυσικός βιότοπος με συγκινούσε και η συνύπαρξη των εικαστικών μαζί μας. Δηλαδή σε κάθε παράσταση συμμετείχαν τρεις, πέντε, δέκα, δεκαπέντε εικαστικοί καλλιτέχνες. Νιώθω ότι γίνεται βιωματική εμπειρία το θέατρο με έναν άλλο τρόπο, θέατρο για τον θεατή θέλω να είναι όλα από τη στιγμή που θα έρθει, από αυτό που θα αντικρίσει, από αυτό που θα νοιώσει, από αυτό που θα μυρίσει. Θέλουμε να βρίσκουμε τον φυσικό βιότοπο του έργου. Και τώρα είναι το Παλατάκι.

Πώς επιλέξατε το Παλατάκι για τη νέα σας δουλειά;

Με ταξίδεψε η Ρίτα η Σίσιου και ο Αστέρης ο Πελτέκης σε διάφορα σημεία της πόλης και επέλεξα το Παλατάκι καθώς έχει και ωραίο φυσικό περιβάλλον αλλά και το παλάτι που πρωταγωνιστεί στο έργο του Σαίξπηρ, ήρθε αυτομάτως η έμπνευση ενός στοιχειωμένου παλατιού. Οπότε ήταν το ιδανικό σημείο, δηλαδή ένα παλάτι που το κατάπιε το δάσος. Για μένα το «Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας» σαν κείμενο είναι τόπος ιερός και νιώθω ευλογημένη, δε σας κρύβω, που μου επέτρεψε να περιηγηθώ στα άδυτα του. Όπως νομίζω και κάθε σκηνοθέτης που καταπιάνεται με αυτό το κείμενο. Είναι ένα κορυφαίο έργο.

Πώς αποφασίσατε να κάνετε αυτό το έργο εσείς;

Συνήθως δεν κάνω θεατρικά έργα. Δηλαδή μου αρέσει να μεταφέρω μυθιστορήματα στη σκηνή, όπως ο «Δράκουλας», Αγκάθα Κρίστι, Γιάννη Μαρή. Η «Νεράιδα» ήταν θεατρικό μόνο, που διασκευάστηκε απόλυτα. Ίσως αυτό το έργο, το «Όνειρο», μαζί και οι «Τρωάδες» που είναι ο επόμενος καλλιτεχνικός στόχος μου κάποια στιγμή με αληθινούς πρόσφυγες,  είναι ίσως τα μόνα έργα από το κλασικό ρεπερτόριο που ήθελα οπωσδήποτε να τα κάνω. Το «Όνειρο…» λοιπόν, θεωρώ ότι είναι ένα έργο πραγματικά ιερό κείμενο. Αλχημιστικό κείμενο. Συναντιούνται πολλοί κόσμοι μέσα σε αυτό και πολλά σύμπαντα. Είναι ένα φιλοσοφικό κείμενο που μιλάει και για τον χρόνο, και για την αντίληψη του ανθρώπου σε σχέση με τον χοροχρόνο, και με την αλληλεπίδραση της φύσης και του ανθρώπου, μιλάει και για το μεταφυσικό κομμάτι και για τα ξωτικά που είναι οι καλλιτέχνες ξεκάθαρα για μένα. Μιλάει και για τους «θνητούς» που έλκονται από το θέατρο που είναι ο χώρος μύησης του ανθρώπου στη ζωή κατά τη γνώμη μου, στον πολιτισμό.

Και είναι κι ένα κείμενο με πολλές αναφορές στο σήμερα

Πάρα πολλές. Η κλιματική αλλαγή μέσα από τον μονόλογο της Τιτάνια, η σχέση άντρα και γυναίκα, η σύγκρουση των κοινωνικών τάξεων και να πούμε, πως όλα αυτά πάνω απ’ όλα δοσμένα με χιούμορ. Αυτό είναι το υπέροχο. Ότι όλα αυτά δε συμβαίνουν με σοβαροφάνεια ή με βαρύγδουπο κείμενο. Για μένα είναι πρώτος στόχος μου, ο θεατής να ψυχαγωγείται. Να είναι γι’ αυτόν η παράσταση μία όμορφη εμπειρία. Εδώ στο «Όνειρο», μιλάμε για μία κωμωδία με μαστοριά απαράμιλλη από τον αρχιμάστορα Σαίξπηρ. Εντωμεταξύ, εμείς το έχουμε «πειράξει» επειδή πολλά αστεία δεν είναι επίκαιρα και γι’ αυτό λέγεται «Όνειρο…» κι όχι με ολόκληρο τον τίτλο του γνωστού κειμένου.

Σας δίνει την ελευθερία δημιουργίας που θα θέλατε το θέατρο στην Ελλάδα;

Όχι. Είναι δύσκολο πάντα. Είναι πάντα ένας άθλος για μένα. Δεν υπάρχει πραγματική στήριξη από το κράτος και δεν υπάρχει τέτοια παιδεία ακόμα στο κοινό που να υποστηρίξει τέτοιου είδους θεαματικούς στόχους. Πρέπει ξέρετε, κάθε φορά να αποδεικνύω πως δεν είμαι ελέφαντας. Το παρήγορο είναι ότι πια πάρα πολλές ομάδες δρουν με αυτόν τον δικό μου τρόπο. Αυτό κάνει έστω λίγο, πιο εξοικειωμένους τους ανθρώπους με αυτά τα συμβάντα. Η Πολιτεία δεν είναι ακόμα έτοιμη όμως για κάτι τέτοιο. Ο χώρος του Πολιτισμού δηλαδή δεν είναι ακόμα έτοιμος να στηρίξει τέτοιες προσπάθειες, να ξεχωρίσει τις σημαντικές προσπάθειες και τις σοβαρές προθέσεις.

Είναι το καταφύγιο σας υποθέτω και η ομάδα θεάτρου που έχετε φτιαξει, η Ομάδα Naan;

Ναι και στ΄αλήθεια αυτή η ομάδα υποστηρίζεται πολύ από τους καλλιτεχνικούς συντελεστές της. Δηλαδή, τους μουσικούς της που είναι οι DNA και γράφουν πάντα πρωτότυπη μουσική (Αλέξανδρος Χρηστάρας & Μιχάλης Νιβολιανίτης), ο Μανώλης Παντελιδάκης που είναι ο σκηνογράφος μας, ο γλύπτης μας που είναι ο Στέλιος Γαβαλάς, ο ζωγράφος ο Βασίλης ο Πέρρος, τον Αχιλλέα Χαρίτο που κάνει φωτογραφία και μακιγιάζ, ο χορογράφος που είναι είτε ο Αλέξης ο Φουσέκης, είτε η Αναστασία Κελέση. Είναι δηλαδή μία ομάδα που δεν έχει να κάνει τόσο με το σύνολο των ηθοποιών, όσο με το σύνολο των συντελεστών. Και είναι κι αυτό μέσα στις ιδιαιτερότητες της.

Πείτε μου όμως και για τη νέα «ομάδα» που φτιάξατε εδώ, αυτή με τους ηθοποιούς του «Ονείρου».

Πραγματικά είμαι εντυπωσιασμένη. Νομίζω είναι η ωραιότερη ομάδα που είχα ποτέ. Και σκεφτείτε ότι δεν είχα δουλέψει με κανέναν πριν, εκτός από την Αναστασία Κελέση που ήταν χορεύτρια μου από τα πρώτα της βήματα. Μέσα σε 30 πρόβες όμως, καταφέραμε να γνωριστούμε και να κάνουμε μία παράσταση. Αφού το αστείο είναι ότι δεν κάναμε ποτέ ανάγνωση όπως συνηθίζεται στο θέατρο. Είχαμε λίγο χρόνο μπροστά μας και είναι αλήθεια ότι η ομάδα των ηθοποιών με συγκίνησε βαθύτατα. Είναι υπέροχοι άνθρωποι. Επίσης να πούμε ότι το «Όνειρο» πραγματοποιήθηεκε επεθι΄δη τυχαίνει αυτό το έργο να είναι από τα πολύ αγαπημένα του Αστέρη του Πελτέκη και αφού θέλαμε να κάνουμε κάτι μαζί, ουσιαστικά συναντηθήκαμε στο ίδιο «όνειρο».

Αν γινόταν με κάποιο τρόπο, ποιος θα θέλατε να μπει στο δικό σας όνειρο;

Υπάρχει ένας άνθρωπος στη ζωή μου, που είναι ο Γιάννης ο Κακλέας, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει όλα μου τα όνειρα και πραγματικά ξεκίνησε η σχέση μας μέσα από το δικό του όνειρο 20 χρόνια πριν που ήμουν βοηθός του και μαθήτρια του. Οπότε μπει ήδη ένας μέσα στο όνειρο και στο πλάνο της ζωής μου ο δάσκαλος μου και σύντροφος μου και από εκεί και πέρα, τι να πω, είμαι ανοιχτή σε όλα τα όνειρα της ζωής. Ταξίδια, θέατρο, ό,τι…

 Πώς είναι να δουλεύετε στη Θεσσαλονίκη και να ζείτε αυτό το διάστημα εδώ;

Είναι μια καινούρια εμπειρία. Είναι η πρώτη φορά που δουλεύω στην πόλη. Είναι όμορφα, είναι πιο χαλαρά. Δεν σας κρύβω ότι θα μου άρεσε να ξαναδουλέψω στη Θεσσαλονίκη. Βρίσκω ότι είναι ένας χώρος, ανοιχτός πια σε καινούρια πράγματα, σε καλλιτέχνες, σε ιδέες, υπάρχει διάθεση.