Μπήκαμε στις πρόβες του «Μαρίκα με είπανε – Μαρίκα με βγάλανε» των Ιωάννου και Ανδρέου

Με μια μουσική παράσταση που μας επιστρέφει σε παλιότερες δεκαετίες, μέσα από τις ζωές δύο σπουδαίων λαϊκών ερμηνευτριών του λαικού μας τραγουδιού, το ΚΘΒΕ παρουσιάζει τη νέα του παραγωγή στην κεντρική σκηνή της Μονής Λαζαριστών, δια χειρός Οδυσσέα Ιωάννου, Γιώργου Ανδρέου και Αστέρη Πελτέκη, με την Ελένη Τσαλιγοπούλου και την Κορίνα Λεγάκη στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Βρεθήκαμε σε μία από τις τελευταίες πρόβες, ακούγοντας μουσικές, νιώθοντας ιστορίες και αναμοχλεύοντας αναμνήσεις άλλων εποχών για ένα είδος τραγουδιού που μέχρι και σήμερα βασίζεται τα αχ της καρδιάς, μέσα από φωνές που το υπηρέτησαν πιστά.

Η Ελένη Τσαλιγοπούλου σε ένα ρόλο που της πάει πολύ, σαν να ετοιμαζόταν χρόνια για αυτόν τον ρόλο της Μαρίκας Παπαγκίκα, ενώ από την άλλη η νεότερη Κορίνα Λεγάκη, εξαιρετικά πιστή κι αυτή σε αυτό που καλείται να κάνει, δημιουργούν μια σπουδαία ιστορία που ανυπομονούμε να δούμε επίσημα στις παραστάσεις που έρχονται.

Οι γυναίκες του Τραγουδιού μας, ηρωίδες της σκηνής και της ζωής, με την τέχνη τους και την πίστη τους στο θαύμα, υψώθηκαν σε θαυμαστά πρόσωπα του Ελληνικού Πολιτισμού. Οι φωνές τους έχουν συντροφέψει και σημαδέψει την ιστορική διαδρομή του Ελληνισμού. Τα τραγούδια που ερμήνευσαν αλλά και οι ζωές που έζησαν, αποτελούν πολύτιμη μαρτυρία και πνευματική παρακαταθήκη.

Το έργο του Γιώργου Ανδρέου και του Οδυσσέα Ιωάννου αναφέρεται στην χρονική περίοδο ανάμεσα στο 1920 και το 1960. Σαράντα χρόνια που διαμόρφωσαν το Ελληνικό Λαϊκό Τραγούδι σε όλες του τις εκδοχές – Σμυρνέϊκο, Ρεμπέτικο, Λαϊκό.

---

Φωτογραφίες για την Parallaxi: Ευθύμης Βλάχος

---

Σαράντα χρόνια αριστουργημάτων δίπλα σε θριάμβους και καταστροφές του Ελληνισμού.

Σαράντα χρόνια συναρπαστικά, συνταρακτικά, αλησμόνητα. Και χάρη στην εφεύρεση της ηχογράφησης, οι μαγικές φωνές είναι πάντα κοντά μας, ηχούν και συγκλονίζουν, γεννώντας την βιωματική διδαχή που μόνο η Παράδοση μπορεί να προσφέρει, από στόμα σε στόμα, από γενιά σε γενιά.

Με αφορμή, βιογραφικά και πραγματικά γεγονότα το έργο αφηγείται την Ιστορία όχι όπως έγινε “στ’ αλήθεια”, αλλά “πειράζοντας” κάποιες παραμέτρους της αναρωτιέται πώς θα ήταν αν είχαν γίνει τα πράγματα αλλιώς.

Κεντρικά πρόσωπα του έργου είναι δύο ερμηνεύτριες του Τραγουδιού και μία ηθοποιός:

– Την “παλιά” ερμηνεύει η Ελένη Τσαλιγοπούλου, τραγουδίστρια από τις σημαντικότερες του σύγχρονου Ελληνικού Τραγουδιού.

– Την “νεότερη” ερμηνεύει η Κορίνα Λεγάκη, μια από τις πιο ταλαντούχες τραγουδίστριες της νεότερης γενιάς του Τραγουδιού μας.

– Την κόρη- αφηγήτρια υποδύεται η Παναγιώτα Βιτετζάκη.

Μιλώντας με τους συντελεστές, προσπαθήσαμε να δούμε μέσα από τα μάτια τους, όλα όσα ετοιμάστηκαν για τις «Μαρίκες» του Κρατικού

Αστέρης Πελτέκης: Φτιάξαμε μια ιστορία μόνο για γυναίκες που λέγεται από γυναίκες

Έχω μια αγάπη και στους καλλιτέχνες και στις τέχνες. Στην ιστορία τους και στην ανάπλαση τους. Είναι σαν τη μνήμη. Φτιάχνουμε δηλαδή πολλές φορές τις αναμνήσεις μας, όχι απαραίτητα όπως είναι στην πραγματικότητα η ιστορία αλλά όπως την καταλαβαίνουμε ο καθένας από εμάς. Εδώ εγώ έχω τον ρόλο που λάμποντα δια της απουσίας άντρα. Έχουμε μαζευτεί κάποιοι άντρες δημιουργοί και φτιάξαμε μια ιστορία μόνο για γυναίκες που λέγεται από γυναίκες.

Γιώργος Ανδρέου: Όλες αυτές οι μεγάλες τραγουδίστριες, ακόμα και η σχετικά ποιος σύγχρονες του ‘60 και του ’65 είναι «Μαρίκες»

Ξεκινώντας από την ιστορία της επιθεώρησης στο «Bίρα της άγκυρες», κάνοντας μετά ένα ακόμα πιο πίσω βήμα με την παράσταση των «Κωμικών» το ΚΘΒΕ φέρνει τώρα εμάς να πιάσουμε ένα ακόμα αντίστοιχο θέμα από την ίδια περίοδο, που συνδέεται με την έναρξη της ηχογράφησης, γύρω στο 1915 που ξεκινάει από την Αμερική, την Κωνσταντινούπολη αλλά φτάνει και στην Αθήνα, στον Πειραιά. Μία περίοδος που θα μπορούσαμε να πούμε ότι μιλάει από το 1920 μέχρι το 1960 χονδρικά. Τα πιο κρίσιμα και πιο καθοριστικά χρόνια για τη διαμόρφωση αυτού που ονομάζουμε ελληνικό λαϊκό πολιτισμό του τραγουδιού. Το οποίο ξεκινάει από την Σμυρνεικη παράδοση, μετεξελίσσεται με μία του εκδοχή στο ελληνικό έδαφος και με μία άλλη στο αμερικάνικο έδαφος και αυτό αν είναι παράξενο. Σκεφτείτε ότι η Παπαγκίκα από το 1922 δεν ξαναήρθε στην Ελλάδα ποτέ. Έκανε εκεί ένα μαγαζί το οποίο πήγε καλά μέχρι το 1929 και μετά από το μεγάλο κραχ καταστρέφεται. Πέφτει σε μία παρακμή και άδοξα σε ένα νοσοκομείο πεθαίνει στα 50 της χρόνια. Το φοβερό είναι ακριβώς επειδή Παπαγκικα δεν ήρθε ξανά στην Ελλάδα δεν είναι ερμηνευτικά γνωστή. Φυσικά τη γνωρίζουν όλοι οι άνθρωποι της μουσικής αλλά δεν είναι αναγνωρίσιμη φωνή. Ξέρετε μεγάλοι μουσικολογοι του κόσμου την έχουν αναγνωρίσει και τη θεωρούν μία από τις σπουδαιότερες τραγουδίστριες του πρώτου μισού του 20ου αιώνα αποδεδειγμένα πια.

Η Παπαγκίκα ήχος ηχογράφησε γύρω στα 300 τραγούδια που ξεκινούν από παραδοσιακές μουσικές και φτάνουν μέχρι Σούμπερτ! Μέχρι και τον χειμωνιάτικο ήλιο, του Μίλερ τα ποιήματα έχει ηχογραφήσει και μάλιστα έχει κάνει ηχογραφήσεις σε πολλές γλώσσες. Επίσης εντυπωσιακό είναι ότι από το 1928 και μετά δεν έχουμε καμία φωτογραφία της. Αυτό είναι σοκαριστικό. Από την άλλη μεριά η Μαρίκα Νίνου , αρμενισσα αλλά γεννιέται στο καράβι που πηγαίνει η οικογένεια της από την από την Σμύρνη στον Πειραιά, την βαφτίζουν Ευαγγελία γιατί το καράβι το λένε Ευαγγελίστρια και πήγε να πεθάνει και την αεροβάφτισε ο καπετάνιος. Μεγαλώνοντας και αφού κάνει έναν δεύτερο γάμο με τον Νίνο γίνεται ξαφνικά από Ευαγγελία Μαρίκα και γίνεται σχοινοβάτης. Σκεφτείτε ότι σε όλη τη διάρκεια της κατοχής είναι ακροβάτης. Πατάει πάνω σε σχοινιά. Μετά το τέλος του πολέμου ανακαλύπτεται το μεγάλο της φωνητικό ταλέντο από τον Παπαϊωάννου, από τον Χιώτη, τον Μητσάκη, τον Τσιτσάνη και κάνει αυτή τη φοβερή καριέρα που κρατάει μόλις 10 χρόνια. Βέβαια στο έργο αυτές οι δύο γυναίκες είναι ο καμβάς μας. Ο Οδυσσέας δεν κάνει βιογραφία. Κάνει μυθοπλασία. Θα δείτε και πράγματα που αφορούν κι άλλες τραγουδίστριες. Το νόημα είναι ότι όλες αυτές οι μεγάλες τραγουδίστριες, ακόμα και η σχετικά ποιος σύγχρονες του ‘60 και του ’65 είναι «Μαρίκες». Δηλαδή όλες έχουν μία δραματική ιδιωτική ζωή, μια πολύ μεγάλη καριέρα στο τραγούδι και ταυτόχρονα μέσα από τις δυσκολίες τους διαμορφώνουν το κοινωνικό πρότυπο της γυναίκας καλλιτέχνιδας και της γυναίκας στον ελληνικό πολιτισμό. Είναι ο καιρός που αναγκάζονται να τραγουδούν τραγούδια με λόγια ανδρικά ή ακόμα να αντιμετωπίσουν κοινωνικές προκαταλήψεις. Το ότι η Νίνου ήταν η πρώτη που σηκώθηκε από την καρέκλα, προκάλεσε τότε πολλές αντιδράσεις και μία από τις επιπτώσεις ήταν ότι πολλά από τα τραγούδια που τραγουδούσε τότε δεν της τα δώσανε να τα ηχογραφήσει ποτέ. Οι συνθέτες για το στούντιο επέλεγαν άλλες ποιος συντηρητικές τραγουδίστριες.

Στην παράσταση θα ακούσετε 11 καινούργια τραγούδια που προχωρούν τη δράση και τουλάχιστον άλλα 15 τραγούδια που προέρχονται από την Σμύρνη και την λαϊκή παράδοση, αριστουργήματα όλα σημαντικών συνθετών.

Σε αυτό το έργο υπάρχει ο συμβολισμός 2 κρατικών θεάτρων, του ΚΘΒΕ και του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών σε μία συνεργασία που γίνεται για πρώτη φορά. Ένα σχήμα που βοηθάει γενικά και θα συνεχιστεί με καλοκαιρινή περιοδεία σε επιλεγμένα καλοκαιρινά θέατρα που θα οδηγήσει σε ένα πολύ μεγάλο θέατρο της Ελλάδας!

Και οι εφτά γυναίκες που συμμετέχουν σε αυτή την παράσταση είναι πολύ σημαντικές . Οι δύο δεν θα μπορούσαν παρα να είναι τραγουδίστριες. Δεν γινόταν αλλιώς. Δεν μπορείς να σηκώσεις το βάρος αυτού του έργου αν δεν μπορείς να τραγουδήσεις. Και πρέπει να τραγουδήσεις ως τραγουδίστρια. Τραγουδίστρια που να ξέρει τι σημαίνει πίστα και πάλκο. Όμως και οι άλλες 4 γυναίκες που συμμετέχουν, έχουν όλες τους αυτό που χρειάζεται το τραγούδι. Την σωματικότητα, το να μπορείς να τραγουδάς και ταυτόχρονα να δείχνει κάθε μία με έναν συμβολισμό ποιο κομμάτι του τραγουδιού υπάρχει εκεί. Τέλος να πούμε ότι υπάρχει και μία έκπληξη που θα τη δουν όσοι έρθουν…

Ελένη Τσαλιγοπούλου: Μοιάζει να προετοιμάζουν για χρόνια για να κάνω αυτό το ρόλο

Εγώ αισθάνομαι περήφανη δύο φορές για αυτή την παράσταση. Γιατί μιλάμε για δύο σπουδαίες Ελληνίδες τραγουδίστριες, γιατί έχουμε καινούρια υπέροχα τραγούδια που έγραψε ο Γιώργος Ανδρέου . Ξέρετε δε γράφονται συχνά νέα έργα που να αφορούν την Ελληνίδα λαϊκή τραγουδίστρια, που κρατάει το πιο σημαντικό κομμάτι του ελληνισμού μας και της μνήμης μας.

Θα ακούσετε σε αυτή την παράσταση πολλά αληθινά ψέματα. Είναι υπέροχο ότι ο Οδυσσέας Ιωάννου βάζει αυτές τις γυναίκες να ξαναζήσουν με αυτόν τον τρόπο.

Αυτό το θέατρο μου ταιριάζει γιατί είναι τέτοιο το θέμα του. Τα πιο πολλά τραγούδια που θα ακούσετε εδώ, τα παλιά, είναι ρεπερτόριο μου. Μοιάζει να προετοιμάζουν για χρόνια για να κάνω αυτό το ρόλο. Αισθάνομαι λοιπόν πολύ καλά μέσα σε αυτόν τον ρόλο.

Κορίνα Λεγάκη: Είμαστε πολύ κοντά στην Ελλάδα, στην προσφυγιά, στη γυναίκα, στην Ελλάδα

Η αφορμή για την παράσταση είναι οι γυναίκες τραγουδίστριες και ξεκινάμε από την Μαρίκα Παπαγκίκα και την Μαρίνα Νίνου. Δύο γυναικείες παρουσίες πάνω στο πάλκο όπου η κάθε μία έγραψε τη δική της ιστορία, δυστυχώς δεν συναντήθηκαν ποτέ, καθώς είναι άλλης γενιάς τραγουδίστριες και σε άλλους τόπους. Εμείς όμως αυτό στην παράσταση θα το αλλάξουμε. Ίσως να συναντηθούν… θα σας πούμε αληθινά ψέματα. Ή ψέματα αληθινά. Ουσιαστικά θα σας πούμε ένα παραμύθι με στοιχεία και αληθινά. Δεν είναι βέβαια ένα έργο βιογραφικό, ο Οδυσσέας Ιωάννου και ο Γιώργος Ανδρέου εμπνεύστηκαν από τις δύο αυτές ερμηνεύτριες και ξεκινάνε ένα ταξίδι με ιστορίες γυναικών του λαϊκού τραγουδιού. Κάποιος που μπορεί να γνωρίζει στοιχεία από τη ζωές της Παπαγκικα ή της Νίνου θα καταλάβει τι είναι αλήθεια και τι ψέμα. Οι δύο δημιουργεί έφτιαξαν μία ιστορία με τις δύο ηρωίδες να τις ενσαρκώνουμε εγώ και η Ελένη Τσαλιγοπούλου, μαζί μας στην παρέα έχουμε την «κόρη» μου ή μάς ή όλων ή αλλιώς την αφηγήτρια Παναγιώτα Βογιατζάκη. Μαζί μας είναι και άλλα τέσσερα κορίτσια. Παίζουμε πολύ με το κουβάρι της μοίρας και το πεπρωμένο. Πολλές φορές γεννιέσαι για κάτι χωρίς να μπορείς να ξεφύγεις από τη μοίρα σου.

Για μένα αυτό ήταν ένα τεράστιο στοίχημα. Καταρχάς τραγουδάμε τραγούδια που έχουν πρωτοτραγουδήσει αυτές οι δύο γυναίκες, αλλά κυρίως βασιζόμαστε στα καινούργια δημιουργήματα του Γιώργου και του Οδυσσέα, τα οποία δεν είναι τραγούδια με την κλασική έννοια της δισκογραφίας, είναι τραγούδια που υπηρετούν την πλοκή του κειμένου. Πρόκειται για μία μουσικοθεατρική παράσταση, πολύ κοντά στον ελληνικό λόγο και στην ελληνικότητα. Δεν είναι ένα μιούζικαλ αμερικανικό ή αγγλικό. Είμαστε πολύ κοντά στην Ελλάδα, στην προσφυγιά, στη γυναίκα, στην Ελλάδα και μην ξεχνάμε ότι η Μαρίκα Νίνου ήταν η πρώτη γυναίκα που τραγούδησε όρθια  στο πάλκο. Οπότε μοιραζόμαστε και ακουμπάμε σε πολλά θέματα και διαφορετικότητας και τέχνης και μοίρας και προσφυγιάς.

Η παράδοση του τραγουδιού είναι και αυτή η σκυταλοδρομία που γίνεται από τραγουδιστές στις επόμενες γενιές. Ο ρόλος μου σαν τραγουδίστρια είναι και αυτός το ένα μου κομμάτι να είναι στην παράδοση που θα την δώσουμε σε γενιές που έρχονται αργότερα, αλλά και ένα τραγουδάω τη γενιά μου με καινούριο ρεπερτόριο.

Παναγιώτα Βιτετζάκη: Όταν μιλάς για κάτι διαχρονικό αφορά πάντα το κοινό

Όταν μιλάς για κάτι διαχρονικό αφορά πάντα το κοινό. Για κάτι που σε βάθος χρόνου αντέχει. Είναι κάτι που αφορά και εμάς και θα αφορά και τα παιδιά μας. Γιατί παίρνουμε ως αφορμή τις γυναίκες του λαϊκού τραγουδιού, αλλά νομίζω ότι ο Ιωάννου επί της ουσίας εντρυφει στον ψυχισμό του ανθρώπου. Παίρνει ως βάση της γυναίκες, γιατί υπήρχε μία άνιση μάχη με αποτέλεσμα να είναι πιο ευάλωτες, τότε και μέχρι και σήμερα. Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Μιλάμε όμως για ένα πιο πανανθρώπινο κείμενο. Στην παράσταση είμαι η αφηγήτρια, η κόρη και επί της ουσίας η συνέχεια, η επόμενη Μαρίκα. Κι αυτό από μόνο του είναι κάτι που μας αφορά. Δε ξέρω αν την χαρακτηρίζω ως μουσική παράσταση. Ίσως θα έλεγα πως δεν είναι. Είναι ένα καλλιτεχνικό υβρίδιο. Πρόκειται για ένα έργο με έντονο το στοιχείο του τραγουδιού, αλλά είναι μοιρασμένο εξαιρετικά.

ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ: ΚΘΒΕ – ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. ΣΕΡΡΩΝ

Μουσική Σύνθεση- Ενορχήστρωση : Γιώργος Ανδρέου Θεατρικό κείμενο: Οδυσσέας Ιωάννου Σκηνοθεσία: Αστέριος Πελτέκης

Ερμηνεύουν: Ελένη Τσαλιγοπούλου, Κορίνα Λεγάκη Αφηγήτρια: Παναγιώτα Βιτετζάκη

ΜΟΝΗ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ (ΣΚΗΝΗ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΣ) Πρεμιέρα: Πέμπτη 28|03|2024

«Μαρίκα με είπανε – Μαρίκα με βγάλανε», μια μεγάλη μουσικοθεατρική παράσταση, που αποτελεί συμπαραγωγή του ΚΘΒΕ με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών, έρχεται το Μάρτιο στη Μονή Λαζαριστών (Σκηνή Σωκράτης Καραντινός). Ο Γιώργος Ανδρέου και ο Οδυσσέας Ιωάννου δημιουργούν ένα μουσικό όσο και θεατρικό έργο αφιερωμένο στις γυναίκες του Λαϊκού Τραγουδιού, το οποίο θα παρουσιαστεί σε πανελλήνια πρώτη.

Μαρίκα είναι η Παπαγκίκα, Μαρίκα είναι η Νίνου, για το έργο όμως Μαρίκα είναι κάθε λαϊκή τραγουδίστρια του πρώτου μισού του εικοστού αιώνα.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Σκηνοθεσία: Αστέριος Πελτέκης, Σκηνικά: Δανάη Πανά, Κοστούμια: Νίκος Χαρλαύτης, Μουσική Σύνθεση- Ενορχήστρωση: Γιώργος Ανδρέου, Χορογραφίες: Στέλλα Εμίνογλου, Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, Video & graphics: Mike Rafail, Βοηθοί σκηνοθέτη: Λίλη Αδρασκέλα, Εύη Σαρμή, Οργάνωση παραγωγής: Χριστόφορος Μαριάδης (έως 28/2/2024), Φιλοθέη Ελευθεριάδου (από 29/2/2024)

*Βοηθός φωτιστή, στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης Τουλίν Οσμάν

Τραγουδίστριες- Ερμηνεύτριες: Ελένη Τσαλιγοπούλου, Κορίνα Λεγάκη

Διανομή: Λίλη Αδρασκέλα (Κλωθώ), Παναγιώτα Βιτετζάκη (Κόρη), Ηρώ Δημητριάδου (Άτροπος), Εύη Σαρμή (Χαρτορίχτρα), Χρύσα Τουμανίδου (Λάχεσις) Έκτακτη αντικατάσταση: Ελένη Γιαννούση, Χαρά Γιώτα, Εύη Κουταλιανού

Μουσικοί επί σκηνής: Τραϊανός Αλμπανούδης (κοντραμπάσο), Γιώργος Ανδρέου/ Σάκης Κοντονικόλας (πιάνο), Μαριάνθη Θεμελή (τρομπέτα), Βαγγέλης Καλαμάρας (τύμπανα), Χρήστος Μακρής (φλάουτο), Παύλος Παφρανίδης (μπουζούκι), Ζωγράφος Σταυρίδης (ακορντεόν), Σπύρος Χατζηκωνσταντίνου (κιθάρα), Κωνσταντίνος Σακαρέλης/ Γιώργος Πουλιανίτης (όμποε)

Ώρες παραστάσεων: Τετάρτη: 19:00 Πέμπτη- Παρασκευή: 21:00 Σάββατο: 18:00- 21:00 Κυριακή: 19:00