Θεσσαλονίκη: Ένα δρομολόγιο λεωφορείου προσφέρει θέατρο στους επιβάτες

Πώς θα σας φαινόταν να είστε μέσα σε ένα λεωφορείο που κινείται στο κέντρο της πόλης και βλέπετε μία θεατρική παράσταση που διαδραματίζεται δίπλα σας;

Ένα διαφορετικό λεωφορείο μπαίνει σε κυκλοφορία στους δρόμους της Θεσσαλονίκης από τις 24 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 25 Οκτωβρίου, κάθε Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα και Τρίτη, στις 20.00, με αφετηρία το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.

Οι επιβάτες του θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη νεότερη ιστορία της πόλης, αυτήν του 20ου αιώνα, με έναν σχεδόν βιωματικό τρόπο, που διηγείται η «Λούνα».

Το λεωφορείο, διατρέχοντας την πόλη από τα ανατολικά προς τα δυτικά, τερματίζει στην πλατεία Μαβίλη. Εκεί, στο μικρότερο καφέ της πόλης, το Café Chantant, θα παρουσιαστεί η τελευταία σκηνή του έργου. Η αυλαία κλείνει με κρασί, ζωντανή μουσική και διάλογο γιατί η πόλη είναι η άλλη μεγάλη πρωταγωνίστρια, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στην Parallaxi ο σκηνοθέτης της «Λούνας», ο Δαμιανός Κωνσταντινίδης όταν μιλάει για το θέμα αυτού του ιδιαίτερου «δρομολογίου»

«Πέρα από την Λούνα, η άλλη πρωταγωνίστρια του έργου είναι η Θεσσαλονίκη. Οι αλλαγές που υφίσταται αυτή η πόλη, εξαιτίας της κατοχής αρχικά και στη συνέχεια με όλες τις αλλαγές που γίνονται με τις αντιπαροχές, το πρόσωπο της πόλης αλλάζει θεαματικά μέσα σε λίγα χρόνια. Και συνεχίζει να αλλάζει βέβαια μέχρι και σήμερα. Παρακολουθούμε λοιπόν, τις πολλές μετακινήσεις της Λούνας και στον χρόνο. Άλλωστε η ζωή της καλύπτει σχεδόν όλο τον 20ο αιώνα της Θεσσαλονίκης.»

Ποια είναι όμως η Λούνα; Ο σκηνοθέτης της παράστασης εξηγεί:

«Το θέμα της παράστασης είναι η ιστορία μιας φτωχής, αγράμματης εβραίας που ήταν ανάμεσα στους 50.000 εβραίους της Θεσσαλονίκης που μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στο Άουσβιτς και επέστρεψε, σε μία αλλαγμένη Θεσσαλονίκη μετά τον πόλεμο. Βλέπουμε λοιπόν την προσπάθεια επιβίωσης της σε μία καινούρια συνθήκη, σε πολύ δύσκολα χρόνια μάλιστα. Συνήθως, μιλάμε περισσότερο για όσα γίνανε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και μένει από έξω αυτό το κομμάτι της επιστροφής – όσων κατάφεραν να επιστρέψουν – και της επανόδου τους στην πατρίδα τους. Αυτοί οι ελάχιστοι άνθρωποι, όταν γύρισαν, πρώτα απ’ όλα αντιμετωπίστηκαν με καχυποψία, όσοι είχαν περιουσίες είτε δεν τις βρήκαν, είτε τις βρήκαν κατειλημμένες και λεηλατημένες. Η Λούνα δεν έχει να διεκδικήσει κάτι κι αυτό κάνει την κατάσταση της, ίσως, ακόμα πιο δύσκολη. Για πολλά χρόνια εξαρτάται από τη βοήθεια που της δίνει η Ισραηλιτική κοινότητα. Για παράδειγμα μένει σε ένα υπνωτήριο, το υπνωτήριο Αλλατίνη (το κτίριο υπάρχει ακόμα, αλλά σε κακή κατάσταση, δίπλα στο Ράδιο Σίτυ), σε ένα δωμάτιο με συγκάτοικο μία άλλη κυρία. Είναι μία πραγματική ιστορία, αλλά η συγγραφέας του η Ρίκα Μπενβενίστε το χαρακτηρίζει ως δοκίμιο ιστορικής βιογραφίας, ενώ η ίδια είχε προσωπική σχέση με την ηρωίδα.»

Μιλώντας με την Στέλλα Τενεκετζή, όπου έχει τη διεύθυνση παραγωγής για την παράσταση, μιλάμε για την ιδέα και την απόφαση μίας τέτοιας παράστασης, «Το ενδιαφέρον όλο επικεντρώνεται στη δημόσια σφαίρα, δηλαδή υπάρχει ένα ζητούμενο εδώ και χρόνια, που με το συλλογικό βίωμα της καραντίνας ήρθε λίγο και έγινε πιο επιτακτικό, το πώς θα μπορούμε να συνδεθούμε στον δημόσιο χώρο. Στον δρόμο, στην πόλη μέσα, δεδομένου ότι η πόλη είναι ένας ζωντανός οργανισμός και έχει αυξηθεί η ταχύτητα των εισερχόμενων πληροφοριών που λαμβάνουμε όλοι ψηφιακά, καθώς και ότι η σύνδεση είναι κάτι που απαιτεί χρόνο και συναίσθημα, οπότε κάπως έτσι, το γεγονός του να μην περιμένουμε τον κόσμο να έρθει στο θέατρο, αλλά να πάμε εμείς στον κόσμο είναι κάτι που με ενδιαφέρει διαχρονικά. Η ιδιαιτερότητα αυτής της παράστασης σε επίπεδο σχεδιασμού παραγωγής είναι ότι εξελίσσεται σε διαφορετικά σημεία. Δηλαδή ξεκινάει από το Βαφοπούλειο, συνεχίζει μέσα στον κορμό της πόλης και καταλήγει στην πλατεία Μαβίλη. Το τελευταίο κομμάτι της παράστασης, τα τελευταία περίπου 40 λεπτά, ολοκληρώνεται εκεί. Εκεί επίσης υπάρχει ζωντανή μουσική και κέρασμα για τον κόσμο, οπότε υπάρχει ένας τρόπος για να μιλήσουμε, υπάρχει ένα περιβάλλον, ένα πλαίσιο διαλόγου. Δική μου διάθεση είναι ο διάλογος και αυτός είναι ο λόγος που κάνω αυτή τη δουλειά.» αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Τενεκετζή, λέγοντας πως «Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε σε επίπεδο σχεδιασμού και παραγωγής, το στήριξαν πολλοί, όπως το Υπουργείο Πολιτισμού με μία αρκετά υψηλή επιχορήγηση, όπως ο Δήμος Θεσσαλονίκης, το Βαφοπούλειο, τα Δημήτρια, τα ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης, οπότε έγινε μια αλυσίδα για να μπορέσει τελικά να γίνει όλο αυτό. Επίσης, σημαντικό είναι να πούμε ότι και μέσα στη παράσταση υπάρχει διάλογος. Υπάρχει η Ελένη Μακίσογλου που κουβαλάει όλη την ιστορία του θεάτρου της Θεσσαλονίκης και έχει μία κλασσική υποκριτική γλώσσα και στον αντίποδα είναι τρεις νεότεροι ηθοποιοί (Αλέξης Κότσυφας, Αντιγόνη Μπάρμπα, Σωτήρης Ρουμελιώτης) με σύγχρονη υποκριτική γλώσσα και εκεί βλέπεις έναν διάλογο. Επειδή λοιπόν σκοπός μας δεν ήταν να γίνει μία φορά και να τελειώσει, αν θέλετε η δυσκολία της παραγωγής κι αυτό που την κάνει σύνθετη είναι η επαναληψιμότητα της. Συνήθως οι δράσεις στον δημόσιο χώρο γίνονται για μία φορά εκτός αν είναι στο πλαίσιο μίας περιοδείας που έτσι κι αλλιώς είναι μία άλλη συνθήκη. Στην Ευρώπη είναι πολύ διαδεδομένο το art in the open air από εικαστικούς, performers, από ολόκληρα φεστιβάλ που χτίζονται έξω, εν κινήσει. Εδώ, με τον δημόσιο χώρο δεν τα πάμε πολύ καλά. Δηλαδή, εδώ ντρεπόμαστε να καθίσουμε στη πλατεία.»

Τέλος, ο Δαμιανός Κωνσταντινίδης, εξηγεί τους λόγους που επέλεξε να κάνει μία παράσταση μέσα σε ένα λεωφορείο και όχι σε ένα θέατρο, λέγοντας πως «Όταν σκέφτηκα την «Λούνα» και αποφάσισα ότι θέλω να το ανεβάσω σε παράσταση, ήμασταν μέσα στην πανδημία όπου τα θέατρα ήταν κλειστά αλλά κατά κάποιο τρόπο, τα λεωφορεία ήταν «ανοιχτά». Άρα, σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να κάνω την παράσταση μέσα σε ένα λεωφορείο. Αλλά αν δε μου το επέτρεπε και το κείμενο αυτό που είχα επιλέξει να ανεβάσω, δεν θα το έκανα ασφαλώς…»

*Η «Λούνα» από τις 24 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 25 Οκτωβρίου, κάθε Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα και Τρίτη, στις 20.00 μας περιμένει στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο όπου το λεωφορείο θα ξεκινάει στην ώρα του. Τραγούδι: Ελιόνα – Ελένη Σινιάρη / Κατερίνα Επαμεινώνδα, Μουσικοί: Λυδία Ανεστοπούλου, Γιώργος Χρυσικός, Σκηνικά – Κοστούμια: Απόστολος Αποστολίδης, Μουσική: Γιώργος Χρυσικός, Κίνηση: Ιωάννα Μήτσικα, Βοηθός σκηνοθέτη: Σωτήρης Ρουμελιώτης, Φωτισμοί: Buba Soso Gabedava, Stage manager: Αντωνία Γεωργιάδου