Ταξιδεύοντας με την Λούνα

Με αφετηρία το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο ο σκηνοθέτης Δαμιανός Κωνσταντινίδης και η ομάδα του μας μεταφέρουν στις σημαντικότερες στάσεις της ιστορίας των Εβραίων της Θεσσαλονίκης μέσα από την εμβληματική προσωπικότητα της Λούνα την ιστορία της οποίας αποτυπώνει η ιστορικός Ρίκα Μπενβενίστε στο ομώνυμο βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις, και το οποίο διαβάστηκε, αγαπήθηκε από το βιβλιόφιλο κοινό και απέσπασε μεταξύ άλλων το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας και το βραβείο του Νίκου Θέμελη (περ. Αναγνώστης).

Πρόκειται για ένα δοκίμιο ιστορικής βιογραφίας όπως το ονομάζει η ίδια η συγγραφέας στο υπότιτλο του βιβλίου το οποίο έρχεται να αφηγηθεί την ζωή της μακρινής θείας Λούνα που η ίδια θυμάται από επισκέψεις σε γιορτές και επίσημες τελετές. Είναι αυτοί οι συγγενείς μιας άλλης ηλικίας που στην ανεμελιά της νιότης μας δεν κατανοούμε το βάρος της ιστορίας που κουβαλούν παρά μόνο πολύ αργότερα αναρωτιόμαστε γιατί άραγε δεν είχαμε ρωτήσει περισσότερα για την διαδρομή τους που είναι ικανή να προσφέρει μια σύνδεση με το παρόν ώστε να κατανοήσουμε με περισσότερη ακρίβεια το μέλλον.

Την Λούνα Γκατένιο, μια αγράμματη μοδίστρα, μια από τις εκατοντάδες που διασώθηκαν από τα κολαστήρια των στρατοπέδων συγκέντρωσης (θανάτου) έρχεται να βγάλει από την αφάνεια το κείμενο αυτό που με την κατάλληλη θεατρική διασκευή μεταμορφώνεται σε ένα πραγματικό ταξίδι στο χρόνο.

Η Λούνα και οι αφηγητές μας συστήνονται μπροστά από ένα σκηνικό που το σκεπάζουν οι θολές μνήμες που ανασύρει η πρωταγωνίστρια. Η πλοκή δεν ξεδιπλώνεται στο χώρο του θεάτρου αλλά μέσα σε ένα εν κινήσει λεωφορείο, εγχείρημα δύσκολο και παράτολμο συνάμα που φέρουν εις πέρας με τις συντονισμένες κινήσεις, το ηχόχρωμα και την ερμηνεία τους ηθοποιοί και μουσικοί. 

 Αναζητώντας ίχνη επάνω σε κτήρια της πόλης, σπαράγματα μνήμης, συνοδεία αφήγησης και τραγουδιού μεταφερόμαστε στην συνοικία 151, τον εμπρησμό του Κάμπελ, την καταστροφή του Εβραϊκού νεκροταφείου, την συγκέντρωση και τα ταπεινωτικά γυμνάσια στην πλατεία Ελευθερίας, το ταξίδι από τον παλιό σταθμό στο Αουσβίτς και την επιστροφή στην πατρίδα. 

Τι έχει μείνει όμως στην πατρίδα που να μαρτυρά πως κάποτε οι Εβραίοι πέρασαν αφήνοντας ανεξίτηλο το σημάδι τους στην πόλη, μόνιμο όσο και ο αριθμός στο χέρι κατάλοιπο των στρατοπέδων. Με τι έχουν πλέον να πολεμήσουν στο τόπο που κάποτε ονόμασαν νέα Ιερουσαλήμ αν όχι με φαντάσματα και εφιάλτες. Από το Μέγαρο Ψωμά, το κτήριο του παλιού σταθμού, το Ρεζη Βαρδάρ, την συναγωγή Μοναστηριωτών το γηροκομείο Σαούλ Μοδιάνο μέχρι την τελευταία της κατοικία τα Εβραϊκά νεκροταφεία Σταυρούπολης κάθε στάση αποτυπώνει και μια διαφορετική ιστορία συνθέτοντας ένα περίπλοκο μωσαϊκό μνήμης. Σε αυτό το συναρπαστικό ταξίδι η Λούνα απελευθερώνεται κατά την διάρκεια της διαδρομής από το κολαστήριο των στρατοπέδων και έρχεται σε ευθεία αντιπαράθεση με την ιστορία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης που για χρόνια αναζητούν δικαίωση. 

Το εβραϊκό ζήτημα επανέρχεται συνεχώς στην πόλη όλο και πιο επίκαιρο. Βανδαλισμός μνημείων, βανδαλισμός νεκροταφείων, ο ιστορικός χώρος μνήμης της πλατείας ελευθερίας παραμένει πάρκινγκ, αντισημιτικές φωνές και συνθήματα, άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Είναι γνωστό μέσα από τις μαρτυρίες χιλιάδων ανθρώπων και τις ιστορικές καταγραφές πως ο αντισημιτισμός προϋπήρχε, δεν γεννήθηκε κατά την διάρκεια του Β παγκόσμιου πολέμου και ούτε φυσικά τελείωσε με την λήξη του.

Παρότι οι μαρτυρίες της ζωής των Εβραίων στα στρατόπεδα είναι ιστορίες σκληρές, βγαλμένες από τους χειρότερους εφιάλτες ,οι αφηγητές και η πρωταγωνίστρια με μαεστρία επιλέγουν να φωτίσουν τον φόβο με αισιοδοξία, χαμόγελο και χιούμορ. Στο τελευταίο μέρος της παράστασης οδηγούμαστε στην πλατεία Μαβίλη σε ένα χώρο φωτεινό που θυμίζει πάλκο, μια πλατεία που συγκεντρώνονται άνθρωποι της γειτονιάς. Εκεί η Λούνα ξεδιπλώνει το τελευταίο μέρος της ζωής της. Παρ όλα τα βάσανα, τις κακουχίες, την καχυποψία που συνέχισαν να υφίστανται οι Εβραίοι απαντούν στο θάνατο με ζωή. Οι αφηγήσεις γεμίζουν με γιορτές, γάμους, γεννήσεις παιδιών. Μπορείς να συνεχίσεις να ζεις αφού έχεις αντικρίσει την κόλαση; Η απάντηση είναι ναι.

Η παράσταση που στήνει ο Δαμιανός Κωνσταντινίδης και εντάσσεται στο πλαίσιο των Δημητρίων δεν είναι μια απλή θεατρική ιστορική αφήγηση, ούτε ένας ακόμα μονόλογος της Λούνα (έξοχη η Ελένη Μακίσογλου στο ρόλο). Με στοιχεία ιστορικά, λογοτεχνικά διατηρώντας την απλή γλώσσα της προφορικής αφήγησης αυτού που ονομάζουμε μικρό- ιστορία – αναγνωρίζοντας την αξία κάθε προσωπικής μαρτυρίας ως βιωμένης εμπειρίας -ισορροπεί ανάμεσα στο χτες και στο σήμερα για να αναδείξει τον συνεχιζόμενο προβληματισμό γύρω από το παρελθόν το παρόν αλλά και το μέλλον της πόλης.

Ένα δύσκολο εγχείρημα καθώς εμπλέκει αφήγηση, μονόλογο, ξενάγηση, μαρτυρία, η Λούνα καταφέρνει να αναδείξει μια σπουδαία κατάθεση ψυχής γεμάτη από αντιθέσεις, κατακερματισμούς, βιώματα, ιστορική παρατήρηση. Μέσα από το μαγικό ταξίδι του θεάτρου μέσα στο λεωφορείο ο θεατής θα περιπλανηθεί σε δύο ώρες σε έναν αιώνα ιστορίας.

INFO

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ

Αφετηρία:

Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Γ . Βαφόπουλου 3,

Τερματικός σταθμός:

Πλατεία Μαβίλη – το Cafe Chantant

Από 24.9 έως 25.10 2022

Κάθε Σάββατο-Κυριακή-Δευτέρα-Τρίτη

ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ

20.00

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ

15€ γενική είσοδος 12€ μειωμένο

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ TICKET SERVICES

online: www.ticketservices.gr- τηλεφωνικά: 2107234567 και στο ταμείο του Θεάτρου Αυλαία

(Τσιμισκή 136, Θεσσαλονίκη)

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

6975539982 από τις 6.00 μέχρι τις 8.00, μόνο τις ημέρες των παραστάσεων

ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Α. Η τελευταία σκηνή του έργου που παρουσιάζεται στην πλατεία Μαβίλη διαρκεί 40 λεπτά. Επισκέπτες και περαστικοί μπορούν να την παρακολουθήσουν δωρεάν.

Β. Σε περίπτωση κακοκαιρίας το λεωφορείο επιστρέφει στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο. Η τελευταία σκηνή παρουσιάζεται εν κινήσει, εντός του λεωφορείου.

Γ. Το λεωφορείο θα αναχωρεί στην ώρα του.

Δ. Εισιτήρια διατίθενται μόνο μέσω της ticketservices.gr και του Θεάτρου Αυλαία και όχι στο σημείο αναχώρησης του λεωφορείου.

Για ανακοινώσεις παρακολουθήστε και ακολουθήστε τις σελίδες:

https://www.facebook.com/lounaperformance

www.louna.gr (η σελίδα θα ανοίξει με την πρεμιέρα της δράσης)

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Τη διοργάνωση – παραγωγή υπογράφει η Angelus Novus με επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού.

Συνδιοργανωτής είναι ο Δήμος Θεσσαλονίκης: η Αντιδημαρχία Πολιτισμού και το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο. Η Λούνα είναι παράλληλη δράση στο Φεστιβάλ Δημητρίων.

Η δράση πραγματοποιείται με την πολύτιμη στήριξη και χορηγία της ΚΤΕΛ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. που κλείνει φέτος 70 χρόνια λειτουργίας.

Την οργάνωση της παραγωγής έχει αναλάβει η Electra Social Company.

Συγγραφέας: Ρίκα Μπενβενίστε

Σκηνοθεσία – Σύνθεση κειμένου παράστασης: Δαμιανός Κωνσταντινίδης

Σκηνικά – Κοστούμια: Απόστολος Αποστολίδης

Μουσική: Γιώργος Χρυσικός

Κίνηση: Ιωάννα Μήτσικα

Βοηθός σκηνοθέτη: Σωτήρης Ρουμελιώτης

Φωτισμοί: Buba Soso Gabedava

Stage manager: Αντωνία Γεωργιάδου

Σχεδιασμός – Διεύθυνση παραγωγής & επικοινωνίας: Στέλλα Τενεκετζή

Ηθοποιοί

Αλέξης Κότσυφας, Ελένη Μακίσογλου, Αντιγόνη Μπάρμπα, Σωτήρης Ρουμελιώτης

Τραγούδι

Ελιόνα – Ελένη Σινιάρη / Κατερίνα Επαμεινώνδα

Μουσικοί

Λυδία Ανεστοπούλου, Γιώργος Χρυσικός