10+2 κινηματογραφικοί χειμώνες

Χειμώνας: Ίσως το πιο γοητευτικό σκηνικό για να διηγηθείς μια ιστορία. Και επειδή κάθε πράγμα στον καιρό του, η εποχή δεν σηκώνει Baywatch και Κορίτσια στον ήλιο. Θέλουμε χιόνι, πάγο, δράμα, θρίλερ και χειμωνιάτικη ατμόσφαιρα. Δύσκολη επιλογή και πολλές οι εξαιρετικές ταινίες του είδους, πολλές αγαπημένες άφησα εκτός, με βαριά καρδιά. Δείτε τα όλα.

1. Χρυσοθήρας (1925)

Για μένα η καλύτερη ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν. Την βλέπω και την ξαναβλέπω κατά διαστήματα και προσκυνώ στην ιδιοφυία του ρακένδυτου ανθρωπάκου με την μεγάλη καρδιά. Κορυφαία σκηνή: Ο Σαρλό απολαμβάνει ένα φρεσκομαγειρεμένο παπούτσι ενώ η φύση εκδικείται με σφοδρές χιονοθύελλες.

2. Dersu Uzala του Ακίρα Κουροσάβα (1975)
   Η πιο άγνωστη ίσως ταινία του Κουροσάβα αλλά διόλου υποδεέστερη των υπολοίπων. Γυρισμένη στα χιόνια της Σιβηρίας διηγείται την ιστορία της φιλίας μεταξύ ενός ανιχνευτή του ρωσικού στρατού και ενός νομάδα κυνηγού. Χρηματοδοτούμενη από το σοβιετικό καθεστώς χάρισε στη Ρωσία (!) το όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας.

3. Η Λάμψη του Στάνλεϊ Κιούμπρικ (1980)

Τι να πεις για τη μοναδική ταινία τρόμου που σκηνοθέτησε ο  τεράστιος Στάνλεϊ Κιούμπρικ βασισμένος στο σενάριο του απόλυτου συγγραφέα τρόμου, Στίβεν Κινγκ και στοίχειωσε για πάντα τα χειμωνιάτικα τοπία των ονείρων μας; Απλά την βλέπεις και την ξαναβλέπεις. Τζακ Νίκολσον σε έναν από τους καλύτερους (τον καλύτερο;) ρόλους της καριέρας του.

4. H Απειλή του Τζον Κάρπεντερ (1982)

Χειμώνας σημαίνει κρύο. Στο κρύο πάει ο θάνατος. Remake (ή μάλλον καλύτερα σίκουελ) της ασπρόμαυρης ταινίας του 1951 με τον ίδιο τίτλο της οποίας footage βλέπουμε εντός της ταινίας του Κάρπεντερ. Λατρεύουμε Κέρτ Ράσελ και τις καλτιές του Κάρπεντερ. Δείτε και το εξαιρετικό «Τhe Thing»  του Χάουαρντ Χοκς  αλλά όχι το remake του 2011 που πολύ μας χάλασε.

5. Tales of four seasons – Α winter Tale του Ερίκ Ρομέρ (1992)

Δεν είναι πολλοί οι σκηνοθέτες που κατατάσσονται στη λίστα των auteurs. O  διανοούμενος γάλλος σκηνοθέτης, όμως, και ένας από τους πρωτεργάτες της νουβέλ βαγκ, τον έχει κερδίσει χάρις στο μοναδικό του στυλ και την διεισδυτικότητά του στα συναισθήματα των ηρώων. Ως βαθύς γνώστης της ανθρώπινης ψυχής στηρίζεται κατά πολύ στο λόγο για να διηγηθεί τις ιστορίες του. Στα 1990 ξεκινά την τετραλογία του για τις τέσσερις εποχές που ολοκληρώνει το 1998. Οι ήρωες του ερωτεύονται τον έρωτα και χάνονται σε ένα λαβύρινθο παρεξηγήσεων στην προσπάθειά τους να ανακαλύψουν εκείνον αλλά και το αντικείμενό του.

6. Φάργκο των Ίθαν και Τζόελ Κοέν (1996)

Μια από τις καλύτερες μαύρες κωμωδίες όλων των εποχών που έφερε το όνομα των αδελφών Κοέν στο στόμα όλων. Από τότε δεν χάσαμε ταινία τους και δεν μας απογοήτευσαν ποτέ.  Η ταινία που έδωσε άλλη διάσταση στην βόρεια αμερικανική ενδοχώρα (η Μινεσότα είναι η πατρίδα των Κοέν) και στο κόνσεπτ αίμα στο χιόνι.

7. The Ice Storm / Παγοθύελλα (1997)

Μια από τις κορυφαίες ταινίες του Ταϊβανέζου Aνγκ Λι, η δεύτερη στην αμερικανική του καριέρα αποδομεί το Αμερικάνικο όνειρο μπήγοντας το μαχαίρι βαθιά στο κόκκαλο της μεσοαστικής αμερικανικής οικογένειας. Αν δεν μας έλεγαν τα credits ποιος είναι ο σκηνοθέτης δεν θα το μαντεύαμε ποτέ, λόγω του διαβατηρίου του δημιουργού. Μεγάλος μάστορας που το απέδειξε συνεχίζοντας την καριέρα του σε δυο ηπείρους ελισσόμενος αριστοτεχνικά ανάμεσα σε δυο κουλτούρες.

8. Touching the void του Κέβιν ΜακΝτόναλντ (2003)

Ίσως το αριστοτεχνικότερο δείγμα μείξης ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας. Η περιπέτεια των Βρετανών ορειβατών Σίμσον και Γέιτς που δοκίμασαν να κατακτήσουν την επικίνδυνη κρυφή Σιούλα Γκράντε στις περουβιανές Άνδεις, το 1985. Όταν όμως ο Σίμπσον τραυματίστηκε, ο Γέιτς έκοψε το σκοινί που τους ένωνε, για να μπορέσει να γλιτώσει τουλάχιστον εκείνος. Ο Σίμπσον κατάφερε να επιβιώσει και να γράψει το βιβλίο στο οποίο βασίστηκε η ταινία. Απλά αριστούργημα.

9. Kraftidioten / In Order of Disappearance του Hans Petter Moland (2014)

https://www.youtube.com/watch?v=G0tMPcv3a3I

Το νοβηγικό crime film ήταν απλά η πιο απολαυστική ταινία του 2014, άψογη από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό, βγάζοντας ασπροπρόσωπη και πάλι την Σκανδιναβία στο είδος της μαύρης κωμωδίας που τόσο καλά ξέρει να διαχειρίζεται. Μεταπηδώντας με τεράστια ευκολία από το δράμα στην κωμωδία, καταφέρνει να διαχειριστεί με χιούμορ και σβελτάδα θέματα όπως η εκδίκηση, η σχέση πατέρα-γιου, οι μετανάστες, η μαφία και φυσικά η ζωή και η ψυχολογία των κατοίκων μιας απομακρυσμένης και μονίμως χιονισμένης επαρχίας της Νορβηγίας. Εύγε!

10. Xειμερία Νάρκη του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν (2014)

Γυρισμένη στην Καππαδοκία σε θεατρική δομή η ταινία του μεγαλύτερου Τούρκου δημιουργού είναι μια παραβολή για την κατάσταση της Τουρκίας σήμερα και τα αδιέξοδα της τουρκικής διανόησης. Ο Κεϊλάν χρησιμοποιεί με μαστορία ακαδημαϊκά κλισέ στους διαλόγους, ακριβώς για να καυτηριάσει τη στάση των προοδευτικών τούρκων διανοούμενων που παραμένουν αποκλεισμένοι (απ΄τις καιρικές συνθήκες συμβολικά στην ιστορία) και σε κατάσταση χειμερίας νάρκης. Δίκαιος Χρυσός φοίνικας στο Φεστιβάλ των Καννών.

Και δυο ταινίες που σίγουρα θα αξίζουν μια θέση σ΄αυτή τη λίστα, προσεχώς στις αίθουσες:

11. The Hateful Eight του Κουέντιν Ταραντίνο  (2015)

Στο μετεμφυλιακό Γουαϊόμινγκ, οκτώ διαφορετικοί -και άγνωστοι μεταξύ τους- χαρακτήρες, ανάμεσά τους κατά κύριο λόγο κυνηγοί κεφαλών, προσπαθούν να βρουν καταφύγιο για να γλιτώσουν από μια απίστευτη χιονοθύελλα, που τους ακολουθεί. Γυρισμένο ψηφιακά και προορισμένο να προβληθεί σε 70mm φορμάτ, το «The Hateful Eight» είναι το τρίτο κατά σειρά γουέστερν του Ταραντίνο μέσα σε μια δεκαετία, μετά το «Inglorious Basterds» (ο χαρακτηρισμός της συγκεκριμένης ως γουέστερν προέρχεται από τον ίδιο τον Ταραντίνο) και το «Django Unchained». Κι όπως λέει και ο ίδιος «χρειάζεσαι τρεις ταινίες γουέστερν για να χαρακτηρισθείς σκηνοθέτης γουέστερν ταινιών, οπότε στη λίστα μου έλειπε μία».

12. The Revenant του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου (2016)

Η ταινία γυρίστηκε στο Καλγκάρι, στον παγωμένο Καναδά και αφηγείται την πραγματική ιστορία του Χιου Γκλας, ενός Αμερικανού τυχοδιώκτη που εγκαταστάθηκε στην Αμερική στις αρχές του 1800 κι έγινε κυνηγός για το εμπόριο γούνας. Οταν μια αρκούδα επιτέθηκε στον Γκλας, αφήνοντας τον μισοπεθαμένο κι οι σύντροφοί του τον εγκατέλειψαν, θεωρώντας τον νεκρό, ο Γκλας περιπλανήθηκε για πάνω από 300 χιλιόμετρα σε ένα φοβερά εχθρικό περιβάλλον, βαριά τραυματισμένος, μέσα στον αδυσώπητο χειμώνα και περιτριγυρισμένος από εχθρικές φυλές, σε μια αδιάκοπη περιπέτεια αναζήτησης και επιβίωσης. Στόχος του, η εκδίκηση εναντίον του προδότη συντρόφου του. Το σενάριο θυμίζει την ταινία “Man in the Wilderness” του 1971, με τον εξαιρετικό Ρίτσαρντ Χάρις στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

*Δείτε ακόμη: The Sweet Hereafter του Ατομ Εγκογιάν, Winter light του Ίγκμαρ Μπέργκμαν, Let the right one in του Τόμας Άλφρεντσον, το animation Ice Age, Beyond the Hills του Ρουμάνου Κριστιάν Μουνγκίου, On dangerous ground του Νίκολας Ρέι, Marketa Lazarová του Τσέχου Φράντισεκ Βλάτσιλ, My Winnipeg του Γκάι Μάντιν, Μια Υπέροχη ζωή του Φρανκ Κάπρα, The Nightmare Before Christmas του Χένρι Σέλικ, Δόκτορ Ζιβάγκο του Ντέιβιντ Λιν, Misery του Ρομπ Ράινερ, Ο Νανούκ του Βορρά του Ρόμπερτ Φλέχερτι, Atanarjuat: The Fast Runner του Ζακαρίας Κουνούκ, Runaway train του Αντρέι Κοντσαλόφσκι, Ravenous της Αντόνια Μπέρντ, Alive του Φρανκ Μάρσαλ, March of the Penguins του Λικ Ζακέ…