Ανακαλύψτε τα κτίρια της πόλης: Μέγαρο Χαίμ Κοέν/Χάνι Ισμαήλ Πασά – Βαλαωρίτου, Συγγρού και Πάικου
Αναμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε αυτό το πανέμορφο κτήριο λειτουργικό και ζωντανό και πάλι.
Πνιγμένα από το καυσαέριο και τις μοντέρνες πολυκατοικίες. Στέκουν δίπλα μας ενάντια στο χρόνο και την φθορά. Τα προσπερνάμε, δεν τα παρατηρούμε, σε κάποια από αυτά ζούμε και εργαζόμαστε, κάνουμε τα ψώνια μας η πίνουμε έναν καφέ. Άλλα μαραζώνουν από την αδιαφορία μας. Ζωντανά και περήφανα σύμβολα της ιστορίας της πόλης, κρύβουν σημαντικά γεγονότα, σκοτεινά μυστικά, οικογενειακές ιστορίες, τραγωδίες και χαρές. Νεοκλασικά, διατηρητέα, του ευρωπαϊκού εκλεκτισμού, του κλασικισμού, μπαρόκ, σύγχρονα αυτά είναι τα κτήρια σύμβολα της πόλης.
Στο ισόγειο του κτιρίου μεταξύ των οδών Βαλαωρίτου, Συγγρού και Πάικου γνωστό ως Μέγαρο Κοέν λειτούργησε για κάποια χρόνια καφέ μπαρ.
Ωστόσο πολλά σημεία του είχαν έντονα τα σημάδια της φθοράς του χρόνου και έτσι για μήνες σκεπασμένο με σκαλωσιές και αφού αποκαταστάθηκε λάμπει ξανά μαγνητίζοντας τα βλέμματα των περαστικών.
Η χρονολογία κατασκευής του είναι άγνωστη, γνωρίζουμε ωστόσο το έτος ανακατασκευής από τον αρχιτέκτονα L. Gennari, που είναι το 1926. Στην είσοδο επί της οδού Πάικου διατηρείται η αρχική είσοδος που χρονολογείται στα 1905 και μας πληροφορεί ότι το κτήριο πριν την ανακατασκευή σε οικία ήταν το χάνι Ισμαήλ πασά. Η πινακίδα γράφει Ismail Pasha Khani 1323.
Είναι γραμμένη στην τουρκική γλώσσα, στο οθωμανικό αλφάβητο το οποίο ήταν μια παραλλαγή του αραβικού και χρησιμοποιούνταν για τη γραφή της τουρκικής γλώσσας μέχρι το 1929,οπότε και αντικαταστάθηκε από το λατινικό. Tο έτος 1323 είναι στο ισλαμικό ημερολόγιο το λεγόμενο χίτζρι. Αν το μετατρέψουμε στο σημερινό δικό μας, το γρηγοριανό ,προκύπτει το 1905.
Τα χάνια ήταν κτίρια που φιλοξενούσαν ταξιδιώτες και είχαν την δυνατότητα να στεγάσουν και τα ζώα τους. Στο ισόγειο συνήθως υπήρχαν οι χώροι στέγασης των ζώων και οι αποθηκευτικοί χώροι και στον όροφο τα δωμάτια.
Τις περισσότερες φορές υπήρχε εσωτερική αυλή και περιμετρικός εξώστης που κοιτούσε σε αυτήν. Το τελευταίο που διασώζεται με την μορφή των χαμηλών κτηρίων με εσωτερική αυλή ήταν το Χάνι Κοριτσά στην Βαρδάρη του οποίο ο επάνω όροφος κατέρρευσε από το μεγάλο σεισμό, δεν κατάφερε να διασωθεί ως διατηρητέο κτήριο, σήμερα φιλοξενεί κάποια καταστήματα και κρατά κάποια στοιχεία της παλιάς του μορφής.
Το Μέγαρο Κοέν είναι διώροφο και ανήκει στην κατηγορία των κτηρίων του Ευρωπαϊκού εκλεκτισμού. Τα ανοίγματα του ορόφου παρουσιάζουν απόλυτη συμμετρία, οι όψεις είναι διακοσμημένες με φυτικά στοιχεία και η είσοδος εμφανίζει νεοκλασικό αέτωμα.
Πάνω από την σφυρίλατη πόρτα της εισόδου υπάρχει επιμήκης, ορθογώνιος φεγγίτης και ακόμα πιο πάνω κυκλικός φεγγίτης. Η οικοδομική άδεια εκδόθηκε στις 17.2.1926 και αφορούσε την επισκευή, επέκταση και μεταρρύθμιση ενός ισόγειου μάλλον κτιρίου το οποίο διασώθηκε μερικώς από την πυρκαγιά και στο οποίο μελετήθηκε η προσθήκη δύο ορόφων καθ’ ύψος. Η προσθήκη της κάτοψης έγινε προς τα ανατολικά του κτιρίου για να φτάσει στο κοινό όριο των οικοπέδων “1” και “2” του οικοδομικού τετραγώνου 143.
Στο ισόγειο διαμορφώθηκαν εννέα καταστήματα με αξονικό εσωτερικό διάδρομο παράλληλο στη Βαλαωρίτου και την Πάικου, η είσοδος του οποίου διαμορφώνεται στην οδό Συγγρού. Στην οδό Πάικου τοποθετήθηκε η μνημειακή είσοδος με τμήμα αετώματος προς το κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον επάνω όροφο, όπου οργανώνονται δώδεκα γραφεία γύρω από κεντρικό αίθριο που φωτίζεται από κεντρικό φωταγωγό διαστάσεων 10Χ5μ. Η επικοινωνία των γραφείων γίνεται μέσω διαδρόμου που περιβάλλει το φωταγωγό.
Η πρόσοψη επί της οδού Συγγρού χωρίζεται σε πέντε κάθετα τμήματα. Το ισόγειο χαρακτηρίζεται από τα μεγάλα ενιαία ανοίγματα των καταστημάτων που στέφονται από μπαρόκ θωράκια στα υπέρθυρα. Η ίδια μπαρόκ διάθεση διακρίνεται και στους δύο ορόφους των γραφείων, από τους οποίους υλοποιήθηκε μόνο ένας.
Αναμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε αυτό το πανέμορφο κτήριο λειτουργικό και ζωντανό και πάλι.
Με στοιχεία από
