20 Οργανώσεις και νομικοί ζητούν να καταψηφιστούν διατάξεις του νομοσχεδίου για το άσυλο

Είκοσι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και νομικοί τονίζουν, σε συνέχεια κοινού υπομνήματος που έστειλαν στον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου και στη Βουλή στις 5 Μαΐου, ότι διατάξεις του νέου νομοσχεδίου για το άσυλο θέτουν σε περαιτέρω κίνδυνο τα δικαιώματα των αιτούντων διεθνή προστασία και τις εγγυήσεις της διαδικασίας ασύλου. 

Σημειώνουν ότι οι συνεχείς αλλαγές στους νόμους μέσα σε σύντομα χρονικά διαστήματα – και μάλιστα χωρίς να έχουν ληφθεί υπόψιν τα πολλαπλά ζητήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας στον τομέα του ασύλου- δημιουργούν περαιτέρω καθυστερήσεις, ενώ υπάρχουν διατάξεις που δε λαμβάνουν υπόψιν την πραγματικότητα στο πεδίο, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε παραβιάσεις του εθνικού και ενωσιακού δικαίου. 

Μεταξύ άλλων, τα νέα μέτρα:

• διατηρούν την εξέταση των αιτήσεων ασύλου των ασυνόδευτων παιδιών με ταχύρρυθμες διαδικασίες (νόμος 4636/2019), οι οποίες δε συνάδουν με το βέλτιστο συμφέρον τους, πρόβλεψη που πρέπει να τροποποιηθεί, 
• καταργούν την προτεραιοποίηση εξέτασης των αιτημάτων ασύλου των ευάλωτων αιτούντων άσυλο (ασυνόδευτα παιδιά, θύματα βασανιστηρίων, βίας κ.λπ), με διακύβευμα τον αποκλεισμό τους από την ευνοϊκότερη μεταχείριση που το ενωσιακό δίκαιο προβλέπει για την προστασία τους,
• συρρικνώνουν περαιτέρω τις προθεσμίες, ιδίως της προσφυγής,
• καταργούν τη δυνατότητα των Ανεξάρτητων Επιτροπών Προσφυγών να παραπέμπουν στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου για την έκδοση άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, θέτοντας σε κίνδυνο αποκλεισμού από θεμελιώδη δικαιώματά τους ανθρώπους που, αν και μη δικαιούχοι διεθνούς προστασίας, έχουν το δικαίωμα παραμονής στην ελληνική επικράτεια, όπως ενδεικτικά οι ασυνόδευτοι ανήλικοι και οι πάσχοντες από σοβαρά προβλήματα υγείας,
• γενικεύουν περαιτέρω την επιβολή της διοικητικής κράτησης, καθιστώντας το εν λόγω μέτρο τον κανόνα, έναντι της εξαίρεσης που προβλέπει το ενωσιακό δίκαιο.

Βήματα όπως η σύσταση της νέας Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Παιδιών μπορεί να λειτουργήσουν θετικά, εφόσον παράλληλα δρομολογηθεί ο θεσμός της επιτροπείας και γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για τον τερματισμό της κράτησης/«προστατευτικής φύλαξης» των ασυνόδευτων παιδιών. Θα πρέπει ωστόσο να διασφαλιστεί η έγκαιρη στελέχωση της νέας Γραμματείας με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό και ο συντονισμός με τις υπόλοιπες αρμόδιες αρχές, όπως ιδίως το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης. 

Πολλές από τις διατάξεις του νομοσχεδίου θα έχουν σοβαρές συνέπειες στις ζωές χιλιάδων ανθρώπων, στερώντας τους την πρόσβαση σε θεμελιώδη δικαιώματα, θίγοντας εκ νέου το ευρωπαϊκό κεκτημένο στον τομέα του ασύλου, ενώ στην πραγματικότητα δε διασφαλίζουν ούτε τη βελτίωση, αλλά ούτε καν την επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου. 

Για τους λόγους αυτούς οι οργανώσεις καλούν τους Βουλευτές να μην προχωρήσουν στην ψήφιση των επίμαχων διατάξεων του σχεδίου νόμου.

Συνυπογράφουν: ActionAid Hellas, ΑΙΤΗΜΑ, ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων, ASB, Γιατροί του Κόσμου, Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Δανικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (DRC Greece), Defence for Children International Greece (DCI Greece), ΔΙΟΤΙΜΑ, Equal Rights Beyond Borders, International Rescue Committee (IRC), Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ),  Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων, HIAS Ελλάδας, Human Rights 360, Legal Center Lesvos, Μητρώο Δικηγόρων Νομικής Συνδρομής Υπηρεσίας Ασύλου,  Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), Solidarity Now, Terre des Hommes Hellas, The HΟΜΕ Project.