Παρίσι 2024: Πώς το αφήγημα περί Μυστικού Δείπνου έγινε ακροδεξιά προπαγάνδα

Μέχρι το κατώφλι της Καθολικής Εκκλησίας έφτασαν οι αντιδράσεις για την «αναπαράσταση» τάχα του Μυστικού Δείπνου από drag queens και από έναν «γυμνό μπλε άνθρωπο» -τη γαλλική εκδοχή για τον αρχαίο θεό Διόνυσο- να συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη πολεμική, κατά τη διάρκεια της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού.

Όπως είδαν εκατομμύρια τηλεθεατές σε όλο τον κόσμο, στην τελετή έναρξης συμμετείχαν μοντέλα, χορευτές, είδωλα της μόδας και drag queens, καθώς συγκεντρώνονταν σε μια γέφυρα πάνω από τον Σηκουάνα γύρω από ένα τραπέζι, το οποίο χρησίμευε και ως πασαρέλα. Στο κέντρο βρισκόταν μια γυναίκα που φορούσε χρυσό στέμμα, περιτριγυρισμένη από πολλές drag queens και δεκάδες χορευτές και καλλιτέχνες.

Μια επίδειξη μόδας που παρουσίαζε ρούχα από μερικούς από τους πιο υποσχόμενους νέους σχεδιαστές της Γαλλίας βρέθηκε στο επίκεντρο της σκηνής, καθώς οι καθήμενοι εκατέρωθεν εκτελούσαν τη χορογραφία τους. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν και το είδωλο του Drag Race, η Nicky Doll, η οποία έχει εμφανιστεί στο γαλλικό franchise, RuPaul’s Drag Race UK vs The World και τώρα φιλοξενεί τη δική της εκδοχή στη Γαλλία.

Ήταν, όμως, όλο αυτό, μία «woke» παρωδία του εμβληματικού πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι, «Μυστικός Δείπνος»;

Η απάντηση δόθηκε από τον ίδιο τον δημιουργό και είναι αρνητική.

Η πραγματική έμπνευση πίσω απ’ όλο αυτό το σόου ουδόλως είχε να κάνει με τον χριστιανισμό και το δείπνο του Ιησού με τους μαθητές του, αλλά με τον πίνακα του Ολλανδού καλλιτέχνη Jan Harmensz van Biljert (1598-1671), ο οποίος αναπαριστά τον γάμο του Πηλέα και της Θέτιδος. Ονομάζεται «Συμπόσιο των Θεών», ζωγραφίστηκε το 1635 και βρίσκεται στο μουσείο Μανίν στη Ντιζόν.

Στο έργο αυτό βλέπουμε τους Ολύμπιους θεούς να γιορτάζουν για τον γάμο. Στο κέντρο του τραπεζιού βρίσκεται ο Απόλλωνας (και όχι ο Χριστός), ενώ ο Διόνυσος κάνει αυτό που ξέρει καλά: πίνει, τρώει, γλεντάει, έστω κι αν δεν είναι… μπλε, όπως αυτός της τελετής έναρξης στο Παρίσι. Και αν η τεχνοτροπία του Biljert θυμίζει κάτι από… Ντα Βίντσι, «μπερδεύοντας» ίσως τους πολλούς, η εξήγηση είναι μάλλον απλή: ο Ολλανδός ζωγράφος πέρασε ένα μέρος της ζωής του στη Ρώμη και, όπως πολλοί ακόμα συνάδελφοί του, επηρεάστηκε από την τεχνη του Καραβάτζιο (1571-1610).

Οι επιρροές αυτές, λοιπόν, είναι εμφανείς, σύμφωνα με ειδικούς της τέχνης, και στον πίνακά του, «Συμπόσιο των Θεών», που φαίνεται ότι υπήρξε η πραγματική πηγή έμπνευσης για τον σκηνοθέτη της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, Τομά Ζολί.

The interpretation of the Greek God Dionysus makes us aware of the absurdity of violence between human beings. #Paris2024 #OpeningCeremony pic.twitter.com/FBlQNNUmvV

— The Olympic Games (@Olympics) July 26, 2024

Aντιδράσεις, ακροδεξιές φωνές και θεωρίες συνομωσίας

Η γαλλική Καθολική Εκκλησία με ανακοίνωσή της εξέφρασε τη βαθιά λύπη της για τον «χλευασμό της Χριστιανοσύνης», όπως τόνισε χαρακτηριστικά. «Σκεφτόμαστε όλους τους Χριστιανούς σε όλες τις ηπείρους που έχουν πληγωθεί από αυτές τις σκηνές» σημείωνε η ίδια ανακοίνωση, κάνοντας λόγο για «ιδεολογικές προκαταλήψεις λίγων καλλιτεχνών».

Η σχετική ανακοίνωση αναφέρει:

«Ενόψει των αγώνων του Παρισιού το έργο «Ιερά Παιχνίδια» έχει κινητοποιήσει για σχεδόν τρία χρόνια πολλούς Καθολικούς που συγκεντρώθηκαν για να μοιραστούν τον αθλητικό ενθουσιασμό γύρω από τους αγώνες του Παρισιού, ένα υπέροχο γεγονός που διοργανώνει η χώρα μας.

Την περασμένη εβδομάδα, με χαρά διοργανώσαμε και την εναρκτήρια λειτουργία της Ολυμπιακής εκεχειρίας παρουσία πολλών θρησκευτικών, πολιτικών και αθλητικών προσωπικοτήτων.

Πιστεύουμε ότι οι αξίες και οι αρχές που εκφράζονται και διαδίδονται από τον αθλητισμό και τους Ολυμπιακούς Αγώνες συμβάλλουν σε αυτή την ανάγκη για ενότητα και αδελφότητα που τόσο πολύ χρειάζεται ο κόσμος μας, με σεβασμό στις πεποιθήσεις όλων, γύρω από τον αθλητισμό που μας ενώνει και παράγει την ειρήνη στα έθνη και τις καρδιές τους.

Η τελετή έναρξης χθες, προσέφερε σε όλον τον κόσμο υπέροχες στιγμές ομορφιάς, χαράς, πλούσιες σε συναισθήματα παγκοσμίως.

Όμως, δυστυχώς, η ίδια τελετή περιλάμβανε και σκηνές χλευασμού του Χριστιανισμού για τις οποίες λυπούμαστε βαθιά.

Ευχαριστούμε τα μέλη άλλων θρησκειών που εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους. Σήμερα, σκεφτόμαστε όλους τους χριστιανούς σε όλες τις ηπείρους του κόσμου που πληγώθηκαν από αυτές τις σκηνές. Πρέπει να καταλάβουν ότι η ολυμπιακή γιορτή εκτείνεται πέρα από τις ιδεολογικές προκαταλήψεις λίγων καλλιτεχνών.

Ο αθλητισμός είναι μια υπέροχη ανθρώπινη δραστηριότητα που ευφραίνει βαθιά τις καρδιές των αθλητών και των θεατών. Ο Ολυμπισμός είναι ένα κίνημα που υπηρετεί την πραγματικότητα της ενότητας και της αδελφότητας. Θέση στον αγωνιστικό χώρο ας φέρει η αλήθεια, η παρηγοριά και η χαρά σε όλους.

Πάντως, το σκεπτικό των διοργανωτών ήταν να αναδείξουν την νυχτερινή ζωή του Παρισιού και ταυτόχρονα να αποδείξουν ότι η γαλλική πρωτεύουσα είναι ένας τόπος, ανεκτικότητας, ευχαρίστησης και ανατροπής. Από την άλλη, κάποιοι σημειώνουν ότι δεν πρόκειται για αναπαράσταση κάποιου ιερού βιβλίου ή εικόνας αλλά ενός καλλιτέχνη που φαντάστηκε πώς θα ήταν ο μυστικός δείπνος».

Παρακολουθώντας την Έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων 2024, η ευρωβουλευτής Μαριόν Μαρεσάλ Λεπέν, ανιψιά της Μαρίν Λεπέν, εξέφρασε την οργή της για την παρουσίαση.

«Παρακολουθώ την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων με τα παιδιά μου. Είναι δύσκολο να εκτιμήσω τις λίγες επιτυχημένες σκηνές, ανάμεσα στην αποκεφαλισμένη Μαρία-Αντουανέτα, το ζευγάρι που φιλιέται, τις drag queens, τον εξευτελισμό της Δημοκρατικής Φρουράς που αναγκάζεται να χορέψει με την Aya Nakamura και τη γενική ασχήμια των κοστουμιών και της χορογραφίας.

Πρόκειται για μια απελπισμένη προσπάθεια να εξυμνήσει κανείς τις αξίες του αθλητισμού και την ομορφιά της Γαλλίας εν μέσω μιας τόσο χοντροκομμένης προπαγάνδας της Woke κουλτούρας», έγραψε.

Je regarde la #cérémoniedouverture des JO avec mes enfants.

Difficile d’apprécier les rares tableaux réussis entre les Marie-Antoinette décapitées, le trouple qui s’embrasse, des drag queens, l’humiliation de la Garde républicaine obligée de danser sur du Aya Nakamura, la…

— Marion Maréchal (@MarionMarechal) July 26, 2024

Στο ίδιο μήκος κύματος και η Marjorie Taylor Greene, Ρεπουμπλικάνα γερουσιαστής και από τις θερμότερες υποστηρίκτριες του Τραμπ, που έσυρε το «χορό» στα social media κάνοντας λόγο για «σατανική και τρανς τελετή έναρξης».

The French Olympic Committee has been hard at work taking down videos of their satanic, trans, and occult opening ceremonies claiming copyright laws.

It’s our first amendment right to share these videos and our outright outrage over the anti-Christian Olympic opening ceremonies.

— Rep. Marjorie Taylor Greene🇺🇸 (@RepMTG) July 27, 2024

Ο Ιταλός πολιτικός, Ματέο Σαλβίνι, πρόσθεσε: «Η έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων με την προσβολή δισεκατομμυρίων χριστιανών στον κόσμο ήταν πραγματικά μια πολύ κακή αρχή, αγαπητοί Γάλλοι. Απαίσιο».

Ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ, ο οποίος υποστηρίζει για τον Λευκό Οίκο τον Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ότι η παρωδία του Μυστικού Δείπνου ήταν «εξαιρετικά ασεβής προς τους χριστιανούς» και σε νέα του ανάρτηση σημείωσε: «Αν δεν υπάρξει περισσότερη γενναιότητα για να υπερασπιστούμε το δίκαιο και το σωστό, ο χριστιανισμός θα χαθεί»

Ο επίσκοπος Ρόμπερτ Μπάρον της Μινεσότα των ΗΠΑ κάλεσε τους καθολικούς να «κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί» ως απάντηση σε αυτό που αποκάλεσε «χυδαία παρωδία του Μυστικού Δείπνου».

«Βαθιά πληγωμένος από τον Μυστικό Δείπνο» δήλωσε στη Le Figaro o μονσινιόρ Εμανουέλ Γκομπιγιάρ, εκπρόσωπος του επισκόπου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Προσκεκλημένος του προγράμματος της Figaro «Welcome to the Games», εξέφρασε την άποψή του για την εικόνα που ανασυνθέτει τον Μυστικό Δείπνο. Ο μονσινιόρ Εμανουέλ Γκομπιγιάρ, Επίσκοπος του Digne και εκπρόσωπος της Καθολικής Εκκλησίας στη Γαλλία για τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες, είπε:

«Ένιωσα βαθιά πληγωμένος όταν είδα τον Μυστικό Δείπνο και πληγώνομαι από την πληγή όλων των Χριστιανών, συμπεριλαμβανομένων των αθλητών, που ένιωσαν απόρριψη», είπε. Εάν αναγνωρίζει κανείς το «δικαίωμα στη βλασφημία» , ο Εμανουέλ Γκομπιγιάρ πιστεύει ότι κάτι τέτοιο θα πρέπει να προορίζεται για «θέατρο ή ένα συνηθισμένο θέαμα» και όχι για μια εκδήλωση όπως αυτή η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων, «καθώς ο Ολυμπιακός χάρτης απαιτεί ρητά ότι δεν εκφράζεται καμία πολιτική, ιδεολογική ή θρησκευτική άποψη».

Ο αρχιεπίσκοπος Σαρλ Σικλουνά, ο υψηλότερα ιστάμενος Καθολικός αξιωματούχος στην Μάλτα και ένας αξιωματούχος του πανίσχυρου Τμήματος Δόγματος της Πίστεως του Βατικανού, δήλωσαν ότι επικοινώνησαν με τον πρέσβη της Γαλλίας στη Μάλτα για να διαμαρτυρηθούν για την «άσκοπη προσβολή»

Σε μήνυμά του προς τον πρέσβη που ανέβασε στο Χ έγραψε: «Θα ήθελα να εκφράσω θλίψη και μεγάλη απογοήτευση απέναντι στην προσβολή προς εμάς τους χριστιανούς στη διάρκεια της τελετής έναρξης…με μια ομάδα από καλλιτέχνες ντραγκ σόου να μιμούνται τον Μυστικό Δείπνο».

Αποσύρθηκε μεγάλος χορηγός από τους Ολυμπιακούς Αγώνες μετά την Τελετή Έναρξης: «Σοκαριστήκαμε από την παρωδία του Μυστικού Δείπνου»

Η εταιρεία τηλεπικοινωνιών και τεχνολογίας C Spire, με έδρα το Μισισιπή, εξέδωσε ανακοίνωση στο Χ, με την οποία επιβεβαιώνει ότι απέσυρε τις διαφημίσεις της για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

«Σοκαριστήκαμε από την παρωδία του Μυστικού Δείπνου κατά τη διάρκεια της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού. Η C Spire θα αποσύρει τη διαφήμισή μας από τους Ολυμπιακούς Αγώνες», υποστήριξε η εταιρεία.

We were shocked by the mockery of the Last Supper during the opening ceremonies of the Paris Olympics. C Spire will be pulling our advertising from the Olympics.

— C Spire (@CSpire) July 27, 2024

Η στάση των διοργανωτών

Τα μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν ότι οι διοργανωτές ζήτησαν συγγνώμη από Καθολικούς και άλλους Χριστιανούς που τυχόν προσβλήθηκαν από την παρωδία του διάσημου έργου του Λεονάρντο ντα Βίντσι “Μυστικός Δείπνος” κατά την τελετή έναρξης την Παρασκευή, ωστόσο η ακριβής δήλωση που έγινε είναι τελείως διαφορετική από το πώς παρουσιάστηκε στους τίτλους.

«Σαφώς δεν υπήρξε καμία πρόθεση να δείξουμε ασέβεια απέναντι σε οποιαδήποτε θρησκευτική ομάδα. Η τελετή έναρξης επιχείρησε να γιορτάσει την ανοχή εντός της κοινότητας. Πιστεύουμε ότι επιτεύχθηκε αυτή η φιλοδοξία. Λυπούμαστε πολύ αν τυχόν ο κόσμος προσβλήθηκε», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου η εκπρόσωπος της διοργάνωσης Παρίσι 2024 Αν Ντεσάμπ.

Γιατί καταρρέει το αφήγημα

Συγκεντρώσαμε παρακάτω κάποιες αναρτήσεις που με επιχειρήματα καταρρίπτουν το αφήγημα περί παρωδίας του Μυστικού Δείπνου στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού.

Η Έλενα Μηλιώτη σχολιάζει σχετικά:

«Το ότι η εγγονή Λεπέν, μαζί με την MTG (Marjorie Taylor Greene, για όποιον δεν την γνωρίζει, είναι μια ακροδεξιά ρεπουμπλικανα γερουσιαστής, από τις θερμότερες υποστηρίκτριες Τραμπ, η οποία έχει τα πρωτεία στην δημιουργία και διασπορά θεωριών συνωμοσίας, σε τόσο ακραίο βαθμό που το κογκρέσο προσπάθησε να την αποβάλει επειδή ρίχνει το επίπεδο πάρα πολύ χαμηλά και διασπείρει πολλά ψέματα, αλλά αυτό είναι πολύ δύσκολο), έσυραν το χορό στο Χ και δημιούργησαν τη θεωρία περί Μυστικού Δείπνου απομονώνοντας μια εικόνα από το δρώμενο, χωρίς τον Διόνυσο, καλώντας το πλήθος των ακολούθων τους, καθώς και τους Χριστιανούς σε όλο τον κόσμο, να ξεσηκωθούν για τη «βεβήλωση του μυστικού δείπνου» και ακολούθησαν μέσα σε μερικά λεπτά ο εκπρόσωπος τύπου του Εθνικού Μετώπου της Γαλλίας Ζουλιέν Οντουλ, ο πρέσβης της Ουγγαρίας στο Βατικανό και ο Ματέο Σαλβινι, δηλαδή η σάρα η μάρα και το κακό συναπάντημα της άκρας δεξιάς, είναι όλα όσα χρειάζεται ξέρεις για τον σάλο που ξεσηκώθηκε τις τελευταίες δυο ημέρες, μετά την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι».

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος , δικηγόρος και μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, σημειώνει:

«Όχι, δεν ζήτησαν συγγνώμη οι Γάλλοι για τον «μυστικό δείπνο» όπως ανακριβώς μεταδίδουν ορισμένα ΜΜΕ που γράφουν ό,τι θέλουν.

Η ακριβής δήλωση είναι: «Σαφώς δεν υπήρξε καμία πρόθεση να δείξουμε ασέβεια απέναντι σε οποιαδήποτε θρησκευτική ομάδα. Η τελετή έναρξης επιχείρησε να γιορτάσει την ανοχή εντός της κοινότητας. Πιστεύουμε ότι επιτεύχθηκε αυτή η φιλοδοξία. Λυπούμαστε πολύ αν τυχόν ο κόσμος προσβλήθηκε»

Που σημαίνει: λυπούμαστε που είστε τόσο άσχετοι ώστε να θεωρείτε ότι ο Διόνυσος μετείχε στον Μυστικό Δείπνο κι όχι στη «Γιορτή των θεών του Ολύμπου».

Σειρά αναρτήσεων για το ντόρο που προκλήθηκε, έκανε και ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας:

«Για να ησυχάσουν κ οι χριστιανοί με την εικόνα βεβήλωσης του μυστικού δείπνου που μπορεί κ να ήταν κ γλέντι αρχαίων θεών (οπότε δεν υπάρχει βεβήλωση!!) δείτε την original βέβηλη κα ρεαλιστική παρουσίαση του μυστικού δείπνου που έδειξε η γαλλική τηλεόραση (πάρτε κανένα ηρεμιστικό πριν πατήσετε στο λινκ)

«Αυτό δεν ήταν καθόλου ο Μυστικός Δείπνος, αλλά το Συμπόσιο των Θεών του Γιαν Χάρμενς βαν Μπίλγερτ, ζωγραφισμένο γύρω στο 1635 και φυλαγμένο στο Μουσείο Μανιέν στο Ντιζόν. Στο κέντρο του τραπεζιού, δεν είναι ο Χριστός, αλλά ο Απόλλωνας στεφανωμένος. Ο Βάκχος-Διόνυσος είναι ξαπλωμένος στο προσκήνιο. Τώρα είναι πιο ξεκάθαρο;»

«Salle de garde: είναι το εστιατόρια των γιατρών μέσα στο νοσοκομείο που διευθύνονται από τους ειδικευόμενους (internes δηλαδή εσωτερικοί).

Η παράδοση, που ξεκίνησε από την ναπολεόντεια περίοδο και διατηρείται και σήμερα, μεταξύ άλλων τελετουργικών επιβάλει την διακόσμηση των τοίχων με graffiti που απεικονίζουν όργια όπου συμμετέχουν πρόσωπα των γιατρών του νοσοκομείου (όλων των βαθμίδων της ιεραρχίας – επιστημονικής και διοικητικής) με πούτσους, μουνιά, βυζιά και όλων των ειδών τα πηδήματα να έρχονται από παντού.

Οπως βλέπετε στην πρώτη εικόνα, ο Μυστικός Δείπνος (όχι ως διονυσιακή αλληγορία αλλά ακολουθώντας πιστά την δομή του πίνακα La Cène του Léonard de Vinci*) κοσμεί την Salle de Garde de l’Hôpital Beaujon. Στην τοιχογραφία βλέπουμε τις φάτσες καθηγητών, διευθυντών κλπ στην θέση του Χριστού και των μαθητών τους και από πάνω αγγελάκια με κώλους και βυζιά ως ερωτίδες.

Στην δεύτερη εικόνα, από την Salle de Garde του πανεπιστημιακού νοσοκομείου της Rouen απεικονίζεται ατελείωτο όργιο με γνωστά πρόσωπα σε μεσαιωνικό φόντο

Κάθε 6 μήνες (Νοέμβρης και Μαής) όταν αλλάζουν οι ειδικευόμενοι γίνονται πάρτυ στις Sales de Garde που εξελίσσονται σε κανονικά διονυσιακά όργια (από πάντα και για πάντα)

Αυτά, που σημειώνω αφορούν σ’ένα κατ’εξοχιν συντηρητικό σώμα όπως τους γιατρούς, όχι μόνο δεν είναι σοκαριστικά όχι μόνο είναι παράδοση αλλά οι τοιχογραφίες κατατάσσονται στην κατηγορία της Τέχνης (αρέσει ή όχι αδιάφορο) για την Γαλλία.

Γνωρίζοντας αυτό, που είναι μέρος της καθημερινής ζωής σε χόρο πόνου και αλληλεγγύης, έντασης και συγκρούσεων θα καταλάβετε αυτά που είδατε χθες.

Ξεκαβλώστε λοιπόν όσοι σοκαριστήκατε με την αναπαράσταση του διονυσιακού Μυστικού Δείπνου.

Η παραδεχθείτε οτι αυτό που σας ενόχλησε δεν είναι η διονυσιακή παρωδία αυτού που πιστεύετε για ΜΔ αλλα ότι ο σκηνοθέτης έβαλε μπροστά τους LGBTQI+ Στην περίπτωση αυτή αρχίστε να το σκέφτεστε, σιγά σιγά μοιάζετε, χωρίς να το καταλαβαίνετε ίσως, με κάτι τύπους στην Γερμανία του 1933 που κατήγγειλαν την μιαρή τέχνη, έκλειναν καμπαρέ με ομοφιλόφιλους, κυνηγούσαν τρανς και έκλεινα το Institut für Sexualwissenschaft στο Βερολίνο (του οποίου οι επιστήμονες βρήκαν καταφύγιο στις ΗΠΑ και στην ΕΣΣΔ που διατηρούσε ακόμη στοιχεία της επαναστατικής ορμής της)

*παρεμπιπτόντως, το έργο La Cène του Léonard de Vinci δεν είναι καθαγιασμένη αγιογραφία – εικόνα. Είναι έργο τέχνης που το ζωγράφησε σε ένα μοναστήρι. Αρα είναι ένα βέβηλο καλιτεχνικό έργο φανταστικής αναπαράστασης – ποιος σας είπε οτι ο μυστικός δείπνος ήταν έτσι όπως το ζωγράφησε ο de Vinci και οχι όπως τον δείχνουν οι ταινίες του Hollywood?»

Στάμος Αρχοντής – Editor-in-Chief στην εταιρεία FactReview

Δεν το πιστεύω ότι αυτό είναι θέμα προς συζήτηση αλλά απ’ ότι φαίνεται είναι οπότε να πω και γω τα δικά μου. Ορδές οργισμένων ενάρετων χριστιανών έσπευσαν να λιποθυμήσουν από αποτροπιασμό για την προσβολή που δέχτηκε ο…πίνακας του Λεονάρντο Ντα Βίντσι “Μυστικό Δείπνο” από ομάδα ανίερων drag queens στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων προχθές.

Θα πέσει φωτιά να μας κάψει, που πάμε ως είδος, και όλα τα συναφή…

Το πρόβλημα είναι ότι η σκηνή δεν σατίριζε το Μυστικό Δείπνο. Αυτό μπορούμε να το δούμε από το πρώτο tweet που έκανε η Ολυμπιακή Επιτροπή στις 26 Ιουνίου για το θέμα με screenshot απ’ το σκηνικό με συνοδευόμενο κείμενο:

“The interpretation of the Greek God Dionysus makes us aware of the absurdity of violence between human beings.”

Αυτό πριν γίνει νέα σταυροφορία. Και φυσικά μετά από τον τζερτζελέ ο καλλιτεχνικός διευθυντής είπε τα ίδια πρακτικά στην LeFigaro: ——————————————- Was it the Last Supper? It was “not my inspiration ,” Thomas Jolly replied. “I think it was pretty clear, there is Dionysus who arrives on this table. He is there, why because he is the god of the party (…), of wine, and father of Sequana, goddess linked to the river . ” “The idea was rather to make a big pagan party linked to the gods of Olympus… Olympus… Olympism ,” he continued. ——————————————- Ναι αλλά τότε γιατί ζήτησαν συγνώμη από την επιτροπή που σατίρισαν το Μυστικό Δείπνο; Δεν ζήτησαν ποτέ συγνώμη γι’ αυτό. Από μια απλή ανάγνωση της δήλωσης είναι πολύ σαφές τι έγινε: ——————————————- “Clearly there was never an intention to show disrespect to any religious group. On the contrary, I think that (artistic director) Thomas Jolly really tried to celebrate community tolerance. We believe that this ambition was achieved. If people have taken any offense, we are really sorry.” ——————————————- Με απλά λόγια ήταν μια τυπική απάντηση για να κατευνάσουν τα πνεύματα. Αλλά από το tweet και την δήλωση του Jolly είναι σαφές ότι δεν πίστεψαν πως τόσος κόσμος δεν θα είχε δει ποτέ το “Feast of the Gods” (ο πίνακας που εικάζεται ότι ήταν η πραγματική έμπνευση για το σκηνικό – τον βλέπετε στην εικόνα του post) ή αντίστοιχες αναπαραστάσεις με τα Βακχανάλια (ρωμαϊκή γιορτή παρόμοια με τα Διονύσια).

Επίσης, πέρα από συγκρίσεις μεταξύ έργων τέχνης, σε τέτοιες περιπτώσεις βάλτε το μυαλό σας να δουλέψει. ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΘΑ ΕΙΧΕ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΔΕΙΠΝΟ ΣΕ ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ;! Μιλάμε για γιορτή που ξεκίνησε στην αρχαία Ελλάδα και η σκέψη σας ήταν ο Μυστικός Δείπνος όχι τα Διονύσια;! Δεν νομίζετε ότι αυτό δείχνει κάτι για το επίπεδο ευθιξίας σας παρά για το επίπεδο της διοργάνωσης;

Ή ίσως ήταν άλλος ο λόγος της μαζικής κατακραυγής από θρησκευτικές οργανώσεις; Αναρωτιέμαι αν θα είχαμε το ίδιο κράξιμο αν στην σκηνή δεν ήταν drag queens αλλά μια ομάδα καλλιτεχνών με απλές στολές. Μπα…μάλλον δεν έχει σχέση…

Σε τελική ανάλυση, πρόκειται για καλλιτεχνικό αποτέλεσμα και είναι δικαίωμα του καθενός να το κρίνει με τα δικά του στάνταρ. Δεν είναι όλα για όλους και δέχομαι ότι η αισθητική μπορεί να μην ταίριαζε σε πολλούς. Αλλά μπορούμε απλά να μείνουμε εκεί. Το να κάνουμε το άλμα σε μαραθώνιο ευθιξίας και ακροβατικά λογικής για να ταιριάξουν με το αφήγημα μας περί στοχευμένης επίθεσης σε κάποια θρησκευτική ομάδα δείχνει περισσότερο προκατάληψη παρά λογική.

Η ανάρτηση του Ανδρόνικου Κουτρουμπέλη για την αμφιλεγόμενη σκηνή:

Αφού έφτασε μέχρι και να ασχοληθεί η Καθολική Εκκλησία… ας δούμε πια λίγο προσεκτικά τι γίνεται στην τόσο αμφιλεγόμενη σκηνή από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων.

Έχουμε μια πασαρέλα με χονδρικά 3 φάσεις. Πρώτη: εμφανίσεις που θυμίζουν παρουσιάσεις ρούχων. Δεύτερη: ποικίλα χορευτικά. Τρίτη: το επίμαχο σκηνικό.

Πρόκειται για ανάλογο της διάσημης σκηνής του Μυστικού Δείπνου του Λεοράντο ντα Βίνσι; Σίγουρα οι δυο πρώτες φάσεις δεν έχουν καμιά σχέση. Η τρίτη;

Σε πολλά ποστ που έγιναν viral, παρουσιάζεται μόνο μια περικομμένη εικόνα που εμφανίζει λίγους συμμετέχοντες. Όμως στα κανονικά πλάνα φαίνεται ότι συμμετέχει πολύς κόσμος, που δεν έχει συντονισμένο στήσιμο, ούτε ανάλογη παρουσία με αυτή του Δείπνου.

Το μόνο που θα μπορούσε να θυμίζει κάπως απτά τον Δείπνο, είναι η κοπέλα στη μέση που φοράει ένα χαρακτηριστικό στέμμα. Ενώ όμως ο Ιησούς εμφανίζεται με στέμματα ηλίου σε διάφορες απεικονίσεις, δεν το κάνει στον επίμαχο του ντα Βίνσι.

Ποιο είναι όμως το ακόμη χαρακτηριστικότερο μέρος του σκηνικού; Φυσικά ο μπλε χαρακτήρας μέσα στα φρούτα. Βλέποντάς τα όλα μαζί, το σκηνικό ταιριάζει πολύ καλύτερα με έναν διαφορετικό αναγεννησιακό πίνακα, του Ολλανδού ζωγράφου Jan van Bijlert.

Ο πίνακας αυτός ονομάζεται «Το Γεύμα των Θεών» και απεικονίζει τους Ολύμπιους Θεούς. Βλέπουμε ότι περιλαμβάνει το πιο χαρακτηριστικό χαρακτήρα με το φρούτα, που στην πραγματικότητα είναι ο Θεός Διόνυσος (ή στην αντίστοιχη ρωμαϊκή εκδοχή του, Βάκχος).

Βλέποντας τον πίνακα σε υψηλή ευκρίνεια, διαπιστώνουμε ότι ο μεσαίος χαρακτήρας εμφανίζει επίσης ένα «φωτοστέφανο ήλιου», με χαρακτηριστικές άκρες. Πρόκειται για τον Απόλλωνα, όπως καταλαβαίνουμε από την λύρα που κρατάει.

Το στέμμα ήλιου αφορά τη σύνδεση του Απόλλωνα με το φως και τον ήλιο, και το βλέπουμε και σε άλλες αρχαίες απεικονίσεις του.

Να πούμε ευρύτερα ότι ο πίνακας αυτός δεν πρόκειται για μεμονωμένο παράδειγμα, η κατηγορία πινάκων «γεύμα των θεών» γνώρισε αναβίωση ειδικά κατά την Αναγέννηση.

Και πλέον, έχουμε και τη δήλωση του Thomas Jolly, καλλιτεχνικού διευθυντή των Ολυμπιακών Αγώνων που ήταν υπεύθυνος και για το συγκεκριμένο στιγμιότυπο:

«Ο Μυστικός Δείπνος δεν ήταν η έμπνευσή μου. Νομίζω ήταν σαφές, έχουμε το Διόνυσο που φτάνει στο τραπέζι. Γιατί είναι εκεί, μα επειδή είναι ο θεός των πάρτι, του κρασιού, ο πατέρας της Σηκουάνα, θεάς που συνδέεται με το ποτάμι. Η ιδέα ήταν ένα μεγάλο παγανιστικό πάρτι που συνδέεται με τους θεούς του Ολύμπου, δηλαδή τον Ολυμπισμό.» Νομίζω μετά απ’ όλα αυτά το θέμα είναι λήξαν για το αν υπήρξε προσβολή στα χριστιανικά ήθη. Από κει και πέρα, τα ζητήματα αισθητικής ή κιτς που μπορεί να επικαλεστεί κάποιος, είναι χωριστά.

Παραπομπές στα σχόλια.

Η χιτλερική προπαγάνδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936

Εάν θέλουμε να μιλήσουμε για παραδείγματα προπαγάνδας στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αυτομάτως μεταφερόμαστε στη διοργάνωση του Βερολίνου το 1936.

Κάτι που ίσως να μην γνώριζες ήταν ότι ο Χίτλερ ήταν αρχικά αντίθετος στο να φιλοξενήσει η Γερμανία τους αγώνες καθώς τους θεωρούσε «μια εφεύρεση των Εβραίων και τον Ελευθερομασόνων» και ουκ ολίγες φορές σκέφτηκε να ακυρώσει τη φιλοξενία τους στο Βερολίνο, εξαιτίας κιόλας του διεθνούς σκεπτικισμού που υπήρχε με την επιλογή να αναλάβει τη διεξαγωγή των αγώνων το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα.

Ο Γκαίμπελς ήταν εκείνος που έπεισε τον Χίτλερ ότι οι Ναζί θα μπορούσαν μέσω του αθλητισμού να κάνουν επίδειξη δύναμης σε όλο τον πλανήτη.

«Τα γερμανικά αθλήματα έχουν μόνο μιαν αποστολή: να σφυρηλατήσουν το χαρακτήρα των Γερμανών, εμφυσώντας τους με το μαχητικό πνεύμα και την αναγκαία σταθερή συντροφικότητα στον αγώνα για επιβίωση» είχε πει ο Γκαίμπελς με τον Χίλτερ να δίνει τελικά το πράσινο φως.

Το 1936 μάλιστα ήταν η πρώτη φορά που καθιερώθηκε η τελετή Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας στην Αρχαία Ολυμπία και η Λαμπαδηδρομία.

Η ιδέα ήταν του Καρλ Ντιμ, γενικού γραμματέα της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών του Βερολίνου και επικεφαλής της αθλητικής διεύθυνσης του Βερολίνου, ο οποίος εμπνεύστηκε τη Λαμπαδηδρομία από τη θέση της φλόγας στο στάδιο του Άμστερνταμ, η οποία έμοιαζε με δάδα.

Αυτό ενθουσίασε τους Χίτλερ και Γκαίμπελς διότι ταίριαζε γάντι στις αξίες και πεποιθήσεις που ήθελαν να προπαγανδίσουν μέσω των αγώνων, αν και το κίνητρο του Ντιμ δεν είναι σαφές αν ήταν αυτό, καθώς ο ίδιος ήταν παντρεμένος με Εβραία, ενώ δήλωνε ανοιχτά υπέρ της συμμετοχής Εβραίων στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Όλα πήγαν με βάση το ναζιστικό σχέδιο. Η βιομηχανία Krupp κατασκεύασε τους δαυλούς και η ολυμπιακή φλόγα άναψε υπό τους ήχους του ναζιστικού εθνικού ύμνου Die Fahne Hoch.

Η φλόγα ταξίδεψε από την Ολυμπία έως το Βερολίνο, με Γιουγκοσλάβους και Τσεχοσλοβάκους να συγκεντρώνονται κατά το πέρασμα της λαμπαδιοδρομίας από τις χώρες τους και να διαμαρτύρονται απέναντι στο ναζιστικό καθεστώς.

Το ναζιστικό καθεστώς εκμεταλλεύτηκε τους Αγώνες για να θαμπώσει τους ξένους φιλάθλους και δημοσιογράφους προβάλλοντας την εικόνα μιας ειρηνικής και ανεκτικής Γερμανίας.

Για πρώτη φορά στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, άνθρωποι στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν έκκληση για μποϊκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων λόγω της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τη χώρα υποδοχής.

Αποκλεισμός από τα γερμανικά αθλήματα

Στην εγκυκλοπαίδεια Ολοκαυτώματος, διαβάζουμε:

Τον Απρίλιο του 1933, θεσπίστηκε η πολιτική συμμετοχής «μόνο για Άριους» σε όλες τις γερμανικές αθλητικές διοργανώσεις. Οι «Μη Άριοι» -Εβραίοι ή άτομα με εβραϊκή καταγωγή και Ρομά (Τσιγγάνοι)- αποκλείονταν συστηματικά από τις γερμανικές αθλητικές εγκαταστάσεις και ομοσπονδίες. Τον Απρίλιο του 1933, η γερμανική ομοσπονδία πυγμαχίας απέβαλε τον ερασιτέχνη πρωταθλητή Erich Seelig επειδή ήταν Εβραίος. (Ο Seelig αργότερα συνέχισε την καριέρα του στην πυγμαχία στις Ηνωμένες Πολιτείες.) Ένας ακόμη Εβραίος αθλητής, ο Daniel Prenn –ο κορυφαίος τενίστας της Γερμανίας- απομακρύνθηκε από τη γερμανική ομάδα για το Κύπελλο Ντέιβις. Η Gretel Bergmann, αθλήτρια παγκοσμίου κλάσης στο άλμα εις ύψος, αποβλήθηκε από τον γερμανικό σύλλογο στον οποίο ανήκε το 1933 και από τη γερμανική ολυμπιακή ομάδα το 1936.

Οι Εβραίοι αθλητές που αποκλείστηκαν από τους γερμανικούς αθλητικούς συλλόγους, κατέφυγαν σε ξεχωριστές αθλητικές ομοσπονδίες, μεταξύ των οποίων οι ομάδες Maccabee και Shield, και σε αυτοσχέδιες χωριστές εγκαταστάσεις. Αλλά αυτές οι εβραϊκές αθλητικές εγκαταστάσεις δεν μπορούσαν να συγκριθούν με εκείνες που φιλοξενούσαν τις καλά χρηματοδοτούμενες γερμανικές ομάδες. Και οι Ρομά (Τσιγγάνοι), συμπεριλαμβανομένου του Σίντι πυγμάχου Johann Rukelie Trollmann, αποκλείστηκαν από τον γερμανικό αθλητισμό.

Ως συμβολική χειρονομία για να καθησυχάσουν τη διεθνή κοινότητα, οι γερμανικές αρχές επέτρεψαν στην εβραϊκής καταγωγής αθλήτρια της ξιφασκίας Helene Mayer να εκπροσωπήσει τη Γερμανία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Κέρδισε το ασημένιο μετάλλιο στην ατομική ξιφασκία γυναικών και, όπως όλοι όσοι κέρδισαν μετάλλιο για τη Γερμανία, χαιρέτησε ναζιστικά στο βάθρο. Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η Mayer επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κανένας άλλος Εβραίος αθλητής δεν αγωνίστηκε για τη Γερμανία.

Εννέα Εβραίοι αθλητές, ωστόσο, κέρδισαν μετάλλια στους ναζιστικούς Ολυμπιακούς Αγώνες, μεταξύ των οποίων η Mayer και πέντε Ούγγροι. Επτά Εβραίοι άντρες αθλητές από τις Ηνωμένες Πολιτείες πήγαν στο Βερολίνο. Όπως και ορισμένοι Ευρωπαίοι Εβραίοι αθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων, πολλοί από αυτούς τους νέους άντρες δέχθηκαν πιέσεις από εβραϊκές οργανώσεις να μποϊκοτάρουν τους Αγώνες. Δεδομένου ότι πολλοί τότε δεν αντιλαμβάνονταν πλήρως την έκταση και τον λόγο των ναζιστικών διώξεων σε Εβραίους και άλλες ομάδες, οι αθλητές αυτοί επέλεξαν να αγωνιστούν.

Τον Αύγουστο του 1936, το ναζιστικό καθεστώς προσπάθησε να συγκαλύψει τις βίαιες ρατσιστικές πολιτικές του για το διάστημα που φιλοξενούσε τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι περισσότερες αντιεβραϊκές πινακίδες αφαιρέθηκαν προσωρινά και οι εφημερίδες έριξαν τους τόνους της σκληρής ρητορικής τους.

Οι περισσότεροι τουρίστες δεν γνώριζαν ότι το ναζιστικό καθεστώς είχε αφαιρέσει προσωρινά τις αντιεβραϊκές πινακίδες, ούτε θα ήξεραν για την επιχείρηση-σκούπα εναντίον των Τσιγγάνων στο Βερολίνο, που είχε διαταχθεί από το γερμανικό Υπουργείο Εσωτερικών. Στις 16 Ιουλίου 1936, περίπου 800 Ρομά που κατοικούσαν στο Βερολίνο και τα περίχωρα της πόλης συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν υπό αστυνομική φρούρηση σε ένα ειδικό στρατόπεδο στο προάστιο Μάρτσαν του Βερολίνου.

Επιπλέον, σύμφωνα με τις διαταγές των αξιωματούχων των Ναζί, οι ποινικές διατάξεις των γερμανικών νόμων κατά της ομοφυλοφιλίας δεν θα ίσχυαν για τους ξένους επισκέπτες.

Η Γερμανία έντεχνα προώθησε τους Ολυμπιακούς με χρωματιστές αφίσες και δημοσιεύματα σε περιοδικά. Στις αθλητικές εικόνες γινόταν παραλληλισμός της ναζιστικής Γερμανίας με την αρχαία Ελλάδα. Αυτές οι απεικονίσεις αντιπροσώπευαν το ναζιστικό φυλετικό μύθο ότι ο ανώτερος γερμανικός πολιτισμός αποτελούσε νόμιμο κληρονόμο της «άριας» κουλτούρας της κλασικής αρχαιότητας. Αυτή η θεώρηση της κλασικής αρχαιότητας έδινε έμφαση στους ιδανικούς «άριους» φυλετικούς τύπους: ηρωικοί, ξανθοί με γαλανά μάτια και λεπτά χαρακτηριστικά.

Οι συντονισμένες προπαγανδιστικές προσπάθειες συνεχίστηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τους Ολυμπιακούς με το διεθνούς κυκλοφορίας αμφιλεγόμενο ντοκιμαντέρ «Olympia», που είχε σκηνοθετήσει, η φιλικά προσκείμενη στους Ναζί, Λένι Ρίφενσταλ. Το ναζιστικό καθεστώς είχε προσλάβει την Ρίφενσταλ για να γυρίσει αυτήν την ταινία σχετικά με τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936.