«Τα άλογα δεν επιλέγουν τη συμμετοχή τους» – Φωνές για απόσυρση της ιππασίας από τους Ολυμπιακούς Αγώνες
Η πρόσφατη αποκάλυψη περί κακοποίησης αλόγου εκτιμάται ότι δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό
Σάλος προκλήθηκε, το τελευταίο διάστημα, από την αποβολή της επί τρεις φορές χρυσής Ολυμπιονίκη, Ιππικής Δεξιοτεχνίας, Charlotte Dujardin, από τους φετινούς Αγώνες του Παρισιού, όταν δημοσιεύτηκε ένα βίντεο, στο οποίο φαίνεται να κακοποιεί το άλογο με το οποίο προπονείται.
Το εν λόγω βίντεο ξεκινά με μια προειδοποίηση : «Μερικοί θεατές μπορεί να θεωρήσουν τα παρακάτω βίντεο αποτροπιαστικό» και συνεχίζει με την αθλήτρια να χτυπά το άλογο με ένα καμτσίκι, τουλάχιστον 20 φορές, σε λιγότερο από ένα λεπτό. Παρ΄ όλο που το βίντεο γυρίστηκε κάποια χρόνια νωρίτερα, σε ιδιωτικό στάβλο, κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πρόσφατα , επιφέροντας κυρώσεις στην αθλήτρια. Οι εποχές που θεωρούνταν το “χρυσό κορίτσι” της Ιππικής Δεξιοτεχνίας ( Dressage), έχουν περάσει ανεπιστρεπτί και πλέον διενεργούνται έρευνες με αφορμή το συμβάν, από τη Διεθνή Ομοσπονδία Ιππικού Αθλητισμού.
Οι δηλώσεις της Charlotte Dujardin
Πρόσφατα η αθλήτρια δήλωσε “βαθιά ντροπιασμένη” και “ειλικρινώς λυπημένη”: “Αυτό που συνέβη ήταν εντελώς εκτός του χαρακτήρα μου και ουδεμία σχέση έχει με τον τρόπο που εκπαιδεύω τους μαθητές μου και προπονώ τα άλογά μου”. Οι συνάδελφοι Ολυμπιακοί αναβάτες καταδίκασαν τις μεθόδους της, ενώ ο Tom McEwen της ομάδας GB ανέφερε στα Μέσα: “Εδώ βρισκόμαστε 110% πίσω από την ευμάρεια των αλόγων”.
(στιγμιότυπο από το viral video)
Κι άλλα περιστατικά κακοποίησης
Το σκάνδαλο της Ολυμπιονίκη πυροδότησε, ωστόσο, συζητήσεις περί ηθικής, όσον αφορά στην συμμετοχή αλόγων, σε αγωνίσματα, ενώ παράλληλα “άνοιξε τον ασκό του Αιόλου”, φέρνοντας στην επιφάνεια περιπτώσεις κακομεταχείρισης ιπποειδών από αθλητές.
Λίγες ημέρες μετά την παγκόσμια κατακραυγή προς το πρόσωπο της Charlotte Dujardin, ο Αυστριακός αναβάτης Max Kühner , τρίτος στο παγκόσμιο βάθρο, κατηγορήθηκε για κακοποίηση ιπποειδών, όταν φάνηκε να χτυπά τα πόδια ενός αλόγου με μια ράβδο, τον Μάιο του 2023. Ο αθλητής χαρακτήρισε τις φήμες “ανυπόστατες”, ενώ πλέον εκκρεμεί έρευνα.
Ο Βραζιλιάνος αναβάτης Carlos Paro, έλαβε επίσημη προειδοποίηση για πρόκληση “περιττής δυσφορίας” στο άλογό του, όταν η Διεθνής Ομοσπονδία Ιππικού Αθλητισμού έλαβε φωτογραφίες, στις οποίες ο αθλητής υπερκάμπτει το λαιμό του αλόγου, προκαλώντας του δυσκολία στην αναπνοή, μια απαγορευμένη εκπαιδευτική κίνηση που ονομάζεται “rollkur’.
Στους φετινούς Αγώνες, μερικοί αναβάτες έχουν ήδη αποκλειστεί, για λόγους ευημερίας των αλόγων. Την Τρίτη, το Ολυμπιακό ντεμπούτο του Μάρκους Όρλομπ, διακόπηκε στη μέση, όταν εντοπίστηκε αίμα στο πόδι του αλόγου, το οποίο ο ίδιος απέδωσε σε “τυχαίο τραυματισμό”.
Νωρίτερα, ο Ιταλός Emiliano Portale, αποκλείστηκε επίσης όταν το άλογό του βρέθηκε να αιμορραγεί από το στόμα, μετά το τέλος του αγώνα.
Η Διεθνής Ομοσπονδία Ιππικού Αθλητισμού, σχολιάζοντας τον Ιταλό αναβάτη, διευκρίνισε ότι οι αποκλεισμοί ” δεν υποδηλώνουν καμία πρόθεση με σκοπό να βλάψουν”. Η Peta, παγκόσμια οργάνωση για τα δικαιώματα των ζώων, η οποία βοήθησε στις καταγγελίες του Kühner και Paro, πλέον ζητά τον καθολικό αποκλεισμό των ιππικών αθλημάτων από τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
“Δεν μιλάμε για μεμονωμένα γεγονότα. Υπάρχει ένα μοτίβο κακοποίησης“, ανέφερε η ανώτερη διευθύντρια επικοινωνίας της Peta, στο Ηνωμένο Βασίλειο. “Κάθε φορά που τα ζώα γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης για ανθρώπινο όφελος, τα δικαιώματά τους “εξαφανίζονται από το παράθυρο“.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκυο 2021, ένα ελβετικό άλογο έπρεπε να υποβληθεί σε ευθανασία, έπειτα από ρήξη συνδέσμου, σε πορεία ανώμαλου δρόμου. Στο αγώνισμα του άλματος επίδειξης, ένα gelding (ράτσα αλόγου), φάνηκε να παθαίνει έντονη ρινορραγία, πιθανή ένδειξη αδικαιολόγητης εξάσκησης.
Το αντίκτυπο στη φιλοσοφία του αθλητισμού
Για την Peta , η οποία υποστηρίζει πως ” τα ζώα δεν μας ανήκουν’, οποιαδήποτε ταλαιπωρία ή εκμετάλλευση, κρίνεται αδικαιολόγητη. Οποιοδήποτε τέτοιο σκάνδαλο, ιδιαίτερα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες, θεωρείται αποτρόπαιο, όταν ο συγκεκριμένος θεσμός αποτελεί εορτασμό της ανθρώπινης αθλητικής αριστείας. “Στο τέλος της ημέρας, αυτά τα άλογα δεν ενδιαφέρονται για τα χρυσά μετάλλια, δεν επιλέγουν τη συμμετοχή τους”.
Η διοργάνωση έχει θεωρήσει βάσιμη την απόφαση για αποκλεισμό αγωνισμάτων αλόγων από το μοντέρνο πένταθλο, έπειτα από το τραγικό περιστατικό στους Αγώνες του Τόκυο, όταν ένας Γερμανός προπονητής γρονθοκόπησε ένα άλογο. Το γεγονός ότι το διοικητικό όργανο του αθλήματος αποφάσισε την αντικατάσταση της ιππασίας με την ποδηλασία, μετά από 109 χρόνια, είναι “ένδειξη δυνατής αλλαγής”, αναφέρει μέλος της Peta.
Καταδικάζοντας τη συμπεριφορά της Charlotte Dujardin, οι αναβάτες και οι εκπρόσωποι των Ολυμπιακών Αγώνων απέρριψαν τους ισχυρισμούς πως οποιαδήποτε προβληματική τακτική-συμπεριφορά, είναι τυπική. “Το ζώο είναι συναθλητής σου στο συγκεκριμένο άθλημα και αυτό που είδαμε είναι απαράδεκτο”, δήλωσε ο Αμερικάνος Ολυμπιονίκης Μπόιντ Μάρτιν.
Ο David O’ Connor, “χρυσός” στους Αγώνες του Τόκυο και νυν επικεφαλής της επιτροπής εκδηλώσεων της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ιππικών Αθλημάτων, αρνήθηκε πως η κακοποίηση είναι ενδημική. ” Προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να μάθουμε για ανήθικες συμπεριφορές και να “πατάμε πόδι”, όπου την εντοπίζουμε.
Η αναστάτωση στον ιππικό κόσμο
Η Esther Fox, ερασιτέχνης αναβάτης και κτηνίατρος ιπποειδών ανέφερε :” Το όλο ζήτημα, πραγματικά, μου προκαλεί τεράστια αναστάτωση”. Η ίδια δεν πιστεύει πως τα ιππικά αθλήματα είναι εγγενώς σκληρά και τονίζει πως έχει συνεργαστεί με πολλά άτομα και ιδρύματα που εκπαιδεύουν τα άλογά τους με “ευαίσθητο” και “λαμπρό” τρόπο.
Επισημαίνει, ωστόσο, πως οι μέθοδοι της Dujardin, δεν αποτελούν μεμονωμένο περιστατικό. Σύμφωνα με τα λεγόμενά της, ” οι συνθήκες διαβίωσης των αλόγων είναι πολύ κακές”, ιδιαίτερα στα υψηλότερα επίπεδα της αθλητικής ιππασίας. “Μερικά άλογα είναι κλεισμένα σε στάβλους όλη την ημέρα, ενώ φέρουν σημάδια μαστίγιου και σπιρουνιών”, κατήγγειλε.
Η ανησυχία της για την παραμελημένη κατάσταση της ψυχικής και συναισθηματικής υγείας των αλόγων, αποτέλεσε εν μέρη τον λόγω που η ίδια αποφάσισε να αφήσει το άθλημα και να επανεκπαιδευτεί ως φυσιοθεραπεύτρια.
Η April (ψευδώνυμο), καταγγέλλει πως έχει γίνει μάρτυρας σκληρής μεταχείρισης αλόγων, την περίοδο που ασχολούνταν με το άθλημα, προ δεκαετιών. “Υπήρχε μια κοινή πρακτική, κατά την οποία αν αισθανόσουν την οποιαδήποτε αντίσταση από ζώο, χωρίς να είναι σωματική, αλλά ψυχική, συνέχιζες”, ανέφερε.
Στο ανώτερο επίπεδο προπονήσεων, υπάρχουν ενδείξεις διαρθρωτικού προβλήματος. Μόλις την περασμένη Τετάρτη, μια δανική έρευνα, δημοσίευσε φωτογραφίες αλόγων με εμφανή τραύματα και σε αβάσταχτο πόνο, σε αγώνες ιππασίας υψηλού επιπέδου. Αν και η Ομοσπονδία Ιππασίας της Δανίας δεν έκρινε “επαρκή τα στοιχεία”, τρεις από τους εμπλεκόμενους αναβάτες ( Nanna Skodborg Merrald, Nadja Aabo Sloth και Cathrine Laudrup-Dufour), εκπροσωπούν τη χώρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι. Μάλιστα ένας κορυφαίος Δανός αναβάτης αποκλείστηκε από την Ολυμπιακή Ομάδα, όταν έπειτα από τηλεοπτική αποκάλυψη, βρέθηκε να εξασκεί rollkur και άλλες επώδυνες και ριψοκίνδυνες τεχνικές.
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει πως η μεταφορά μεγαλόσωμων αναβατών ,μπορεί να βλάψει τα άλογα προκαλώντας προσωρινή χωλότητα ή εμφανή πόνο. Αυτός μπορεί να μετριαστεί, μόνο με μια καλή συνεργασία αλόγου-αναβάτη, μια σωστά τοποθετημένη σέλα και ορθή τεχνική ιππασίας. Μiα έρευνα, επίσης, έδειξε πως τα άλογα ξεκίνησαν να εμφανίζουν σημάδια στρες, μόνο όταν “η αναλογία σωματικού βάρους- αναβάτη, ξεπερνούσε το 20-25%“. Ο Wagner, αναβάτης, δήλωσε πως ορισμένα κιτ που χρησιμοποιούνται, μπορεί να προκαλέσουν “βαρύ τίμημα” : Διπλά χαλινάρια, κομμάτια κράσπεδου, πλευρικά ηνία και ζώνες μύτης, είναι μερικά από αυτά που χρησιμοποιούνται, με σκοπό να ασκηθεί μεγαλύτερος έλεγχος, ακόμη και στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Ερμηνείες ειδικών
H Kay Willoughby, εγγεγραμμένη σύμβουλος συμπεριφοράς ιπποειδών, λέει ότι η βέλτιστη πρακτική επικεντρώνεται στη σχέση αναβάτη-αλόγου : “Ένα άλογο έχει το δικό του μυαλό”, ανέφερε. Η ίδια, αγωνιζόταν σε ιππικά αθλήματα για δύο δεκαετίες και πλέον εκπαιδεύει ιδιωτικά, άλογα τα οποία έχουν προβλήματα συμπεριφοράς, ενώ χρησιμοποιεί το ίδιο ακριβώς μαστίγιο ” lunge”, με αυτό της Dujardin στο βίντεο, μόνο μου το δικό της δεν έρχεται σε επαφή με το ζώο και απλώς το κατευθύνει.
“Δεν είναι κάθε άλογο γεννημένο αθλητής ή κατάλληλο για ανταγωνισμό, όπως και οι πλειοψηφία των αθλητών, που ποτέ δεν θα φτάσουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες“, σχολίασε.
Η ίδια, στους Ολυμπιακούς του Τόκυο, παρατήρησε κάποια άλογα τα οποία ήταν “εμφανώς ταλαιπωρημένα και καλύτερα να μην είχαν αγωνιστεί”, μιας και έτσι επιβαρύνεται όχι μόνο η σωματική, αλλά και η ψυχική κατάσταση του αλόγου. Αν και υπάρχουν κανόνες και δικλίδες ασφαλείας στους Ολυμπιακούς για την ευημερία των αλόγων ,αυτό δε σημαίνει πως είναι ασφαλές το περιβάλλον ή αυτοί εφαρμόζονται πλήρως.
Οι Αγώνες του Παρισιού είναι οι πρώτοι που έχουν έναν συντονιστή ευημερίας στο χώρο για τα ιπποειδή, γεγονός που προδίδει την παραμέλησή τους από τους αναβάτες.
Ο Paul McGreevy, καθηγητής στη Σχολή Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου του Σίδνεϋ και ειδικός στη συμπεριφορά και την καλή διαβίωση των αλόγων, αναφέρει πως υπάρχει η τεχνολογία για ακριβή μέτρηση της στεγανότητας των ζωνών μύτης, βλάβη ιστών από μαστίγια, σπιρούνια και δαγκώματα. Η τεχνολογία αυτή όμως δεν χρησιμοποιείται στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
” Αν η τεχνολογία είναι επαρκώς αποτελεσματική για να διατηρήσει την υπακοή στους κανονισμούς και διαφάνεια στο επαγγελματικό κρίκετ και ποδόσφαιρο, τότε είναι αρκετά καλή, για να εξασφαλίσει την ευημερία των αλόγων και να εξαλείψει την υποκειμενικότητα στην κρίση των ιππικών αθλημάτων”, σημείωσε.
Η Willoughby, υποστηρίζει μεγαλύτερες ποινές , για να αποθαρρύνει τους “κακούς ηθοποιούς” και τους “μη έχοντες τη στόφα αναβάτη” ανθρώπους, από το να κακομεταχειρίζονται τα άλογα. Ωστόσο, η ίδια, δεν αναγνωρίζει την πρόταση για αποβολή των ιππικών αθλημάτων από τους Ολυμπιακούς. “Αυτό που κρίνεται απαραίτητο είναι η ριζική αλλαγή κουλτούρας, με την επόμενη γενιά αθλητών. Αποκαλύψεις στοιχείων, όπως το βίντεο της Dujardin, μπορεί να βοηθήσουν στην αποκάλυψη κακών πρακτικών. Εγώ θα ήμουν τουλάχιστον χαρούμενη, να έχω κάμερες γύρω από την αυλή μου 24 ώρες τη μέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα”, δήλωσε.
Μέχρι να διασφαλιστεί η ευημερία των αλόγων, για μερικούς η υπόσχεση της ολυμπιακής δόξας, δεν αξίζει το κόστος εισόδου. Ο Wagner, του “Equine Advocates”, επισημαίνει ότι οι πρόσφατοι ισχυρισμοί κακοποίησης, δεν αποτελούν τίποτα το πρωτοφανές και συχνά “συμβαίνουν τέτοια άσχημα περιστατικά, μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου“.
Κεντρική εικόνα: Pexels