AI: Πώς η ΕΕ δοκίμασε να σαρώσει τα ιδιωτικά μηνύματα εκατομμυρίων χρηστών

Να θυμίσουμε ότι ο Ντουρόφ είναι Ρώσος επιχειρηματίας στον τομέα της τεχνολογίας, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Telegram, ενός από τα πιο δημοφιλή κοινωνικά δίκτυα παγκοσμίως, με πάνω από 1 δισεκατομμύριο ενεργούς.

Συχνά τον αποκαλούν «Μάρκ Ζάκερμπεργκ της Ρωσίας». Είναι υπέρμαχος της ελευθερίας του διαδικτύου και της ιδιωτικότητας. Σύμφωνα με το Forbes η περιουσία του ανέρχεται στα 17,1 δισεκατομμύρια δολάρια, κάνοντάς τον 118ο πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο.

Όπως αναφέρει ο Ντουρόφ στην ανάρτησή του στο Χ «η Γαλλία ηγήθηκε της προσπάθειας για αυτόν τον αυταρχικό νόμο. Τόσο ο πρώην όσο και ο νυν Υπουργός Εσωτερικών, Μπρουνό Ρεταϊό και Λοράν Νουνιέζ, τον υποστήριξαν. Τον περασμένο Μάρτιο, δήλωσαν ότι η αστυνομία πρέπει να έχει πρόσβαση στα ιδιωτικά μηνύματα των Γάλλων πολιτών».

Σύμφωνα με τον Ντουρόφ «τέτοια μέτρα υποτίθεται ότι «καταπολεμούν το έγκλημα», αλλά ο πραγματικός στόχος είναι οι απλοί χρήστες του Διαδικτύου». Επίσης επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τη νομοθεσία που προτείνει η ΕΕ τα ιδιωτικά μηνύματα των πολιτικών και των αστυνομικών αρχών εξαιρούνται από τον έλεγχο.

«Σήμερα, υπερασπιστήκαμε την ιδιωτικότητα: Η ξαφνική στάση της Γερμανίας έσωσε τα δικαιώματά μας. Όμως, οι ελευθερίες εξακολουθούν να απειλούνται. Ενώ οι Γάλλοι ηγέτες πιέζουν για πλήρη πρόσβαση στα ιδιωτικά μηνύματα, το δικαίωμα των Ευρωπαίων στην ιδιωτικότητα παραμένει σε κίνδυνο».

Η νέα νομοθεσία

Η νομοθεσία την οποία πολλοί αποκαλούν «Chat Control» (ή «Έλεγχος Συνομιλιών») αναφέρεται στην πρόταση κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Κανονισμός για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Σεξουαλικής Κακοποίησης Ανηλίκων» (Regulation to Prevent and Combat Child Sexual Abuse, ή CSAR).

Πρόκειται για μια αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία που προτάθηκε τον Μάιο του 2022 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την καταπολέμηση του υλικού σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων (CSAM) μέσω αυτόματης σάρωσης ιδιωτικών μηνυμάτων σε εφαρμογές όπως WhatsApp, Signal, Telegram, iMessage κλπ.

Οι επικριτές την χαρακτηρίζουν ως «Chat Control 2.0», καθώς επεκτείνει προηγούμενες εθελοντικές πρακτικές (Chat Control 1.0) σε υποχρεωτική μαζική επιτήρηση, που απειλεί την κρυπτογράφηση end-to-end και το βασικό δικαίωμα της ιδιωτικότητας.

Υπέρ και κατά του νέου νομοθετικού πλαισίου

Η ΕΕ υποστηρίζει ότι θα κλείσει «κενά» στις πλατφόρμες, βελτιώνοντας την ασφάλεια των παιδιών. Οι παροχείς υπηρεσιών (π.χ. Meta, Apple) θα πρέπει να εφαρμόζουν client-side scanning (σάρωση στη συσκευή του χρήστη πριν την κρυπτογράφηση) με AI εργαλεία. Αυτό περιλαμβάνει:

– Αυτόματη ανάλυση όλων των ιδιωτικών μηνυμάτων για ύποπτο περιεχόμενο.

– Αναφορές σε αρχές σε περίπτωση ανίχνευσης ύποπτου περιεχομένου.

– Δημιουργία ενός “Κέντρου Συνεργασίας ΕΕ” για ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ εταιρειών και κρατών.

– Τα μηνύματα πολιτικών αξιωματούχων και αστυνομικών θα εξαιρούνται, κάτι που εντείνει τις κατηγορίες για «δύο μέτρα και δύο σταθμά».

Οι υπέρμαχοι της νομοθεσίας λένε ότι είναι απαραίτητη για την προστασία παιδιών, καθώς παράνομο υλικό διακινείται ανενόχλητα σε κρυπτογραφημένα κανάλια. Χώρες όπως η Γαλλία τονίζουν ότι «η αστυνομία πρέπει να βλέπει τα ιδιωτικά μηνύματα» με σκοπό την καταπολέμηση του εγκλήματος.

Οσοι είναι κατά τονίζουν ότι η νομοθεσία παραβιάζει τα Άρθρα 7 και 8 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (ιδιωτικότητα και προστασία δεδομένων), ενώ υιοθετεί τη μαζική επιτήρηση εκατομμυρίων ιδιωτικών μηνυμάτων.

Αν υιοθετηθεί, θα ισχύσει για όλες τις πλατφόρμες στην ΕΕ, πιθανώς από το 2026, με πρόστιμα έως 6% του τζίρου τους σε περίπτωση μη συμμόρφωσης. Ήδη, εταιρείες όπως η Signal εξετάζουν την αποχώρησή τους από την ΕΕ.

Η καθυστέρηση του Οκτωβρίου 2025 θεωρείται νίκη για τα δικαιώματα των πολιτών, αλλά η Δανική Προεδρία ετοιμάζει αναθεωρημένη έκδοση που θα μπει σε ψηφοφορία τον Δεκέμβριο.