Απόφαση-ορόσημο της Ε.Ε. για τον κατώτατο μισθό με δικαστική επικύρωση

Ο χαμηλότερος κατώτατος μισθός στην Ε.Ε. καταγράφεται στη Βουλγαρία με 551 ευρώ μικτά τον μήνα, σύμφωνα με τη Eurostat.

Parallaxi
απόφαση-ορόσημο-της-ε-ε-για-τον-κατώτατ-1259306
Parallaxi

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αποφάνθηκε, όπως έγινε γνωστό την Τρίτη (11/11), ότι η οδηγία για τον κατώτατο μισθό είναι νόμιμη και έγκυρη, απορρίπτοντας την προσφυγή της Δανίας που ζητούσε την ακύρωσή της. Έτσι, διασφαλίζεται επαρκής κατώτατος μισθός και προωθούνται οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, με στόχο την προστασία των εργαζομένων σε όλη την Ε.Ε.

Η προσφυγή της Δανίας στο Δικαστήριο

Επισημαίνεται ότι η Δανία, με τη στήριξη της Σουηδίας, υποστήριξε ότι η Ε.Ε. δεν έχει την αρμοδιότητα να νομοθετεί για τις αποδοχές, καθώς ο κατώτατος μισθός θα πρέπει να καθορίζεται μέσω συλλογικών συμβάσεων και όχι από ευρωπαϊκές οδηγίες.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Euronews, η Κοπεγχάγη ζήτησε την πλήρη ακύρωση της οδηγίας, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζει το δικαίωμα κάθε κράτους να ρυθμίζει το δικό του σύστημα αποδοχών. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι ο κατώτατος μισθός και η οδηγία γι’ αυτόν δεν παραβιάζει τις ευρωπαϊκές συνθήκες και δεν επεμβαίνει άμεσα στο δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι.

Ειδικότερα, στη σχετική δικαστική απόφαση αναφέρεται: «Η οδηγία δεν συνιστά άμεση παρέμβαση του Δικαίου της Ε.Ε. στο δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι». Αντίθετα, το Δικαστήριο ακύρωσε μόνο δύο διατάξεις της οδηγίας που έκρινε ότι υπερέβησαν τις αρμοδιότητες της Ε.Ε. Πιο αναλυτικά,  η πρώτη αφορούσε στα κριτήρια για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού και η δεύτερη προέβλεπε την αποτροπή μείωσης του κατώτατου μισθού σε χώρες όπου αυτός προσαρμόζεται αυτόματα με τον πληθωρισμό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η απόφαση του Δικαστηρίου έρχεται σε αντίθεση με τη γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος είχε προτείνει την ακύρωση της οδηγίας, θεωρώντας ότι παραβιάζει τις νομικές αρμοδιότητες της Ε.Ε.

Θετική η υποδοχή από Σοσιαλιστές και Συνδικάτα

Η Ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαιρέτισε την απόφαση, λέγοντας: «Σε καιρούς κρίσης ακρίβειας και στέγασης, αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Μέχρι στιγμής, μόνο οκτώ κράτη μέλη έχουν εφαρμόσει την οδηγία. Τώρα καλούμε τα κράτη-μέλη και την Επιτροπή να εντείνουν τις προσπάθειες για την ορθή εφαρμογή της. Δεν υπάρχουν πια δικαιολογίες για καθυστερήσεις».

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC) προχώρησε στην εξής δήλωση: «Η οδηγία είναι ισχυρή, αλλά χρειάζεται ισχυρή εφαρμογή. Οι εργαζόμενοι χρειάζονται πραγματικές αυξήσεις και πραγματική διαπραγματευτική δύναμη, όχι νομικά παραθυράκια. Η Ευρώπη πρέπει να διασφαλίσει ότι κάθε εργαζόμενος κερδίζει έναν μισθό που ανταποκρίνεται στα όρια της αξιοπρέπειας και να προωθήσει αποτελεσματικά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και την κάλυψη των συλλογικών συμβάσεων».

Ωστόσο, η ETUC δήλωσε «έντονα ανήσυχη» για την ακύρωση της πρόβλεψης κατά της αυτόματης αναπροσαρμογής, εκφράζοντας φόβους ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα για μειώσεις στον κατώτατο μισθό.

Ο κατώτατος μισθός και η σχετική οδηγία της Ε.Ε.

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τον κατώτατο μισθό έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι ο νόμιμος κατώτατος μισθός είναι επαρκής, μειώνει τη φτώχεια μεταξύ των εργαζομένων, ενισχύσει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και μειώνει το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων.

Ακόμα, σύμφωνα με την οδηγία, κάθε κράτος-μέλος οφείλει να θεσπίσει μηχανισμούς αξιολόγησης και αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, ώστε να εξασφαλίζει ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Η οδηγία εγκρίθηκε με την υποστήριξη όλων των κρατών-μελών, εκτός της Ουγγαρίας, η οποία απείχε.

Ο κατώτατος μισθός στην Ε.Ε. και η Ελλάδα

Η Eurostat, βάσει στοιχείων από τον Ιανουάριο του 2025, ανέφερε ότι ο χαμηλότερος κατώτατος μισθός στην Ε.Ε. καταγράφεται στη Βουλγαρία με 551 ευρώ μικτά τον μήνα. Από την άλλη, ο υψηλότερος κατώτατος μισθός εντοπίζεται στο Λουξεμβούργο με 2.638 ευρώ μικτά τον μήνα.

Πάντως, η επιβεβαίωση της οδηγίας από το Δικαστήριο θέτει πλέον νομική υποχρέωση στα κράτη-μέλη να προχωρήσουν στην εφαρμογή της, χωρίς άλλες καθυστερήσεις. Η πίεση αυξάνεται και για την ελληνική κυβέρνηση, ώστε να εναρμονίσει πλήρως τη νομοθεσία της με τις ευρωπαϊκές προβλέψεις. Ο κατώτατος μισθός δεν είναι πια μόνο εθνικό ζήτημα, αφού γίνεται πυλώνας κοινωνικής πολιτικής της Ε.Ε., με στόχο την καταπολέμηση της φτώχειας και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα