Αυξάνεται η ανησυχία για ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή – Αναφορές για επίθεση του Ιράν τη Δευτέρα

Τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή παρακολουθεί με αγωνία όλη η διεθνής κοινότητα, καθώς ο κίνδυνος για μια γενικευμένη σύρραξη στην περιοχή γίνεται ολοένα και πιο ορατός, με το Ιράν να απειλεί να “απαντήσει” στη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Ήδη το Ισραήλ έχει προειδοποιήσει τους κατοίκους του να βρίσκονται κοντά σε δημόσια καταφύγια ενώ ευρωπαϊκές χώρες καλούν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν άμεσα τα λιβανέζικα εδάφη, με τις πτήσεις από και προς τις εν λόγω χώρες (Ιράν-Λίβανος-Ισραήλ) να ματαιώνονται ή να τροποποιούνται και ο εναέριος χώρος της Μέσης Ανατολής να “αδειάζει”.

Τελευταία εξέδωσε ανακοίνωση η Γαλλία, η οποία κάλεσε τους πολίτες της να εγκαταλείψουν όσο πιο άμεσα μπορούν τον Λίβανο ενώ οι ΗΠΑ με μήνυμά τους προειδοποίησαν τους πολίτες τους να φύγουν με “οποιοδήποτε διαθέσιμο εισιτήριο”.

British nationals in Lebanon should leave now.

📲 Tell your family and friends in Lebanon to register for the latest information.

Click the link to send a WhatsApp: https://t.co/eHj1cvSBXs

— Foreign, Commonwealth & Development Office (@FCDOGovUK) August 4, 2024

Ποιες χώρες κάλεσαν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν τον Λίβανο:

1. Γαλλία
2. Ηνωμένες Πολιτείες
3. Ηνωμένο Βασίλειο
4. Ολλανδία
5. Καναδάς
6. Ινδία
7. Ιορδανία
8. Σαουδική Αραβία
9. Γερμανία
10. Ιρλανδία
11. Νορβηγία
12. Σουηδία
13. Βέλγιο
14. Δανία
15. Αυστραλία
16. Ρωσία
17. Ισπανία

Παράλληλα, σημειώνεται πως σήμερα, Κυριακή (4/8) το ελληνικό ΥΠΕΞ ενεργοποίησε τηλεφωνική γραμμή εκτάκτου ανάγκης για την παροχή προξενικής αρωγής σε Έλληνες πολίτες της Μέσης Ανατολής.

Το Ιράν υπόσχεται να δώσει ένα “ιστορικό μάθημα” σε Ισραήλ και ΗΠΑ

Ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου, Mohammad Bagher Ghalibaf, ζήτησε “μια αποτρεπτική απάντηση και εκδίκηση για το αίμα του πολιτικού αρχηγού της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια”, νωρίτερα, σήμερα, Κυριακή (4/8) σύμφωνα το Al Jazeera.

“Η Τεχεράνη δεν έχει αφήσει καμία επίθεση στο έδαφός της αναπάντητη και δεν θα το κάνει στο μέλλον”, ανέφερε και πρόσθεσε πως, “οι ένοπλες δυνάμεις μας θα δώσουν ένα ιστορικό μάθημα στο σιωνιστικό κράτος και στον κύριο υποστηρικτή του, τις Ηνωμένες Πολιτείες”.

Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA του Ιράν μετέδωσε επίσης ότι ο Ghalibaf, μιλώντας κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του κοινοβουλίου, είπε: “Δεν αμφιβάλλουμε ότι ο λαός και οι δυνάμεις αντίστασης και οι υπερασπιστές της ελευθερίας ανά τον κόσμο θα χαρούν με την έξυπνη και συντριπτική απάντηση του Ιράν και το σιωνιστικό καθεστώς, ιδιαίτερα ο υποστηρικτής του, οι Ηνωμένες Πολιτείες, θα αναγκαστούν να το μετανιώσουν”.

Αναφορές για επίθεση του Ιράν τη Δευτέρα

Παράλληλα, αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον και την Ιερουσαλήμ δήλωσαν ότι το Ιράν και οι σύμμαχοί ενδέχεται να εξαπολύσουν επίθεση στο Ισραήλ ήδη από αύριο, Δευτέρα (5/8), σε απάντηση της δολοφονίας του ηγέτη της Χαμάς στην Τεχεράνη νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με τον αμερικανικό ειδησεογραφικό ιστότοπο Axios.

Όπως είπαν, δεν είναι ακόμα γνωστό αν Ιράν και Χεζμπολάχ θα πραγματοποιήσουν συντονισμένη επίθεση ή θα δράσουν χωριστά. Εκτιμούν ότι και οι δύο εχθροί του Ισραήλ εργάζονται ακόμη για την οριστικοποίηση των στρατιωτικών τους σχεδίων και την έγκρισή τους σε πολιτικό επίπεδο.

Για τον λόγο αυτό οι ΗΠΑ εργάζονται πυρετωδώς για να “θωρακίσουν” το Ισραήλ στέλντοντας επιπλέον πολεμικά πλοία και αεροσκάφη στην περιοχή ενώ ο Αμερικανός στρατηγός, επικεφαλής των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, Μάικλ Κουρίλα, βρίσκεται στην περιοχή, προκειμένου να εκτελέσει μία ζωτικής σημασίας αποστολή.

Να κινητοποιήσει τους διεθνείς και περιφερειακούς συμμάχους του Ισραήλ, που είχαν υπερασπιστεί τη χώρα στην προηγούμενη επίθεση που εξαπέλυσε το Ιράν την 13η Απριλίου.

Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, ο Κουρίλα αναμένεται να επισκεφτεί αρκετές χώρες του Κόλπου, μεταξύ άλλων, και την Ιορδανία.

Η Ιορδανία θα αποτελέσει μάλιστα βασικό σταθμό στο ταξίδι του, καθώς κατά τη διάρκεια της ιρανικής επίθεσης της 13ης Απριλίου, οι Ιορδανοί έπαιξαν σημαντικό ρόλο, αναχαιτίζοντας ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, που εισήλθαν στο έδαφός τους με προορισμό το Ισραήλ και επιτρέποντας σε αμερικανικά και ισραηλινά αεροσκάφη να χρησιμοποιούν τον εναέριο χώρο τους για αναχαιτίσεις εχθρικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Οι ΗΠΑ ελπίζουν ότι το ίδιο θα συμβεί και τώρα, χωρίς, όμως, να είναι τίποτα σίγουρο.

Μέση Ανατολή: Ποιον συμφέρει ένας διευρυμένος περιφερειακός πόλεμος

Σε μια παρατεταμένη πολεμική σύρραξη, οι δολοφονίες αντιπάλων έχουν εξ ορισμού τακτικό χαρακτήρα με πολύ λίγα παραδείγματα στην ιστορία που έχουν στρατηγικές συνέπειες, όπως η δολοφονία του αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου της Αυστρίας το 1914 που πυροδότησε τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Υπό αυτό το πρίσμα, οι πρόσφατες δολοφονίες του ανώτερου αξιωματούχου της Χεζμπολάχ, Φουάντ Σουκρ στη Βηρυτό πριν λίγες ημέρες και του στρατιωτικού διοικητή της Χαμάς, Μοχάμεντ Ντέιφ, τον περασμένο μήνα, από την πλευρά του Τελ Αβίβ ήταν δικαιολογημένες εξαιτίας του ρόλου αυτών των στρατιωτικών στα χτυπήματα κατά του Ισραήλ.

Όμως η δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη μετά την ορκωμοσία του νέου Ιρανού προέδρου, που αποδίδεται ευρέως στο Ισραήλ, είναι μια εντελώς διαφορετική υπόθεση, υπογραμμίζει η Haaretz, που ασκεί έντονη κριτική στην κυβέρνηση Νετανιάχου για το πώς έχει δρομολογήσει τον πόλεμο στη Γάζα. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι δεν πρόκειται για δικαιοσύνη, ανταπόδοση ή ξεκαθάρισμα λογαριασμών, ακόμη και κάτω από το ισραηλινό πρίσμα, αλλά για πρόκληση σε κλιμάκωση των συγκρούσεων.

Ενδεχομένως να υπάρχουν περισσότερες από μία εξηγήσεις: μπορεί το Ισραήλ να μην έκανε μια σοβαρή αξιολόγηση του κινδύνου και αντ’ αυτού είχε σαν κίνητρο την άμεση ικανοποίηση, αδιαφορώντας για τις συνέπειες, ή ακόμη χειρότερα, το Ισραήλ να προκαλεί σκόπιμα κλιμάκωση με την ελπίδα ότι η επιδείνωση της κατάστασης θα παρασύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες στη σύγκρουση.

Αυτές οι δολοφονίες των υψηλόβαθμων αξιωματούχων της Χαμάς και της Χεζμπολάχ εγείρουν τρία σημαντικά ερωτήματα για τη Haaretz:

Πρώτον, γιατί το Ισραήλ δεν χρησιμοποίησε αυτό το επιχειρησιακό μοντέλο πριν από μήνες, αντί να εξαπολύσει μια πλήρους κλίμακας εισβολή στη Γάζα. Αν το Ισραήλ μπορεί να εκτελέσει με ακρίβεια μια άψογη επιχείρηση από απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων, γιατί να βομβαρδίζει τη Γάζα για 10 ολόκληρους μήνες;

Δεύτερον, τι πέτυχε όσον αφορά στην αλλαγή των ισορροπιών και της δυναμικής της σύγκρουσης, δεδομένου ότι το Ισραήλ δεν έχει κάποιο σχέδιο ή πολιτικό πλαίσιο για το μέλλον της Γάζας;

Τρίτον, η κλιμάκωση θεωρείται από την κυβέρνηση Νετανιάχου αναπόφευκτη και είναι το Ισραήλ προετοιμασμένο για ένα τέτοιο ενδεχόμενο;

Το Ισραήλ θα μπορούσε να εξοντώσει τον Χανίγια οπουδήποτε στη Μέση Ανατολή, ωστόσο σκόπιμα επέλεξε να το κάνει στο Ιράν και μάλιστα λίγο μετά την ορκωμοσία του νέου προέδρου της χώρας. Αυτό ξεπερνά τα όρια του τολμηρού εγχειρήματος και αποτελεί τον ορισμό της προκλητικής ενέργειας.

«Αυτή η επίθεση ήταν ένα τεράστιο χαστούκι για το Ιράν», δήλωσε στους Νιου Γιορκ Τάιμς ο Αλί Ακμπάρ Μπεχμανές, εξέχων πολιτικό στέλεχος του κόμματος του νέου προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν , συμπληρώνοντας ότι «ταπείνωσε τη χώρα μας και υπονόμευσε ολόκληρο τον μηχανισμό ασφαλείας μας».

Με την ενέργεια αυτή, το Ισραήλ δεν άφησε άλλη επιλογή στο Ιράν από το να αντιδράσει. Το μεγάλο ερωτηματικό είναι το εύρος αυτής της αντίδρασης. Για την Τεχεράνη, το Ισραήλ βρίσκεται σε θέση στρατηγικής κατωτερότητας, περικυκλωμένο από φιλοϊρανικές οργανώσεις, έχοντας συγκεντρώσει τις καταδίκες όλου του κόσμου για τη δολοφονία Χανίγια και χωρίς γεωπολιτικό σχέδιο. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ιράν θα κληθεί να αποδείξει αν μπορεί να ελέγξει την αναπόφευκτη κλιμάκωση της σύγκρουσης μετά από αντίποινα.

Το χειρότερο σενάριο για το Ιράν θα ήταν μια κλιμάκωση που κατά κάποιο τρόπο θα εμπλέκει τον αμερικανικό παράγοντα. Όμως ποιος θα ενδιαφερόταν για μια τέτοια κλιμάκωση, αναρωτιέται η ισραηλινή εφημερίδα, εκτός από τον Νετανιάχου για την πολιτική του επιβίωση;

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν φαίνεται να υποστηρίζουν ένθερμα αυτό σενάριο και βρίσκονται σε στάδιο επανεξέτασης της στάσης τους, δεδομένων και των επικείμενων προεδρικών εκλογών τον Νοέμβριο, ενώ το Ιράν, όπως δείχνει η συμπεριφορά του τους τελευταίους μήνες σαφώς προτιμά μια πολιτική φθοράς και χαμηλών εντάσεων.