«Διψάει» η Σικελία από τη λειψυδρία: Με δελτίο, λίστες αναμονής και ιδιωτικές δεξαμενές το νερό

Οι λίμνες έχουν στεγνώσει και τα χωράφια έχουν καεί από τη ζέστη στη Σικελία, αλλά το νερό εξακολουθεί να ρέει άφθονο για τους τουρίστες.

Μετά από μια χρονιά χωρίς σχεδόν καθόλου βροχές στην Σικελία τα σιντριβάνια μέσα στο διάσημο αρχαιολογικό πάρκο του Αγκριτζέντο εξακολουθούν να ρέουν και οι πισίνες στις σειρές των ξενοδοχείων είναι γεμάτες.

Όπως γράφει το Associated Press, όπως και σε πολλά νησιά της Μεσογείου, οι άνθρωποι στη Σικελία έχουν συνηθίσει σε μεγάλα διαστήματα χωρίς βροχή, αλλά η κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο έχει κάνει τον καιρό πιο ασταθή και οι ξηρασίες μπορεί να είναι μεγαλύτερες και πιο συχνές. Οι κάτοικοι των νησιών επιβιώνουν όπως επιβιώνουν εδώ και δεκαετίες – αποθηκεύουν όσο περισσότερο μπορούν σε δεξαμενές και χρησιμοποιούν βυτιοφόρα για την παροχή νερού – και το κάνουν τόσο καλά που οι επισκέπτες δεν αισθάνονται τη διαφορά. Αλλά φέτος, η ξηρασία έχει γίνει τόσο άσχημη που θέτει τους κατοίκους σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο, ακόμη και αν το νερό εξακολουθεί να ρέει στα ξενοδοχεία και τους τουριστικούς χώρους.

Η ξηρασία είναι τιμωρητική. Η τοπική αρχή έχει περιορίσει αυστηρά το νερό για σχεδόν ένα εκατομμύριο κατοίκους – τους επιτρέπεται να έχουν νερό μόνο δύο έως τέσσερις ώρες την εβδομάδα – για να περάσουν το καλοκαίρι. Λειτουργούν με κάτι σαν δελτίο νερού, σύμφωνα με τα διεθνή ρεπορτάζ. Και την Παρασκευή έφτασε το πρώτο δεξαμενόπλοιο του ιταλικού ναυτικού για να προμηθεύσει 12 εκατομμύρια λίτρα (3,2 εκατομμύρια γαλόνια) νερού στους κατοίκους που έχουν πληγεί περισσότερο.

Όμως οι κάτοικοι του Αγκριτζέντο αντιμετωπίζουν την ξηρασία και εξακολουθούν να λειτουργούν τις επιχειρήσεις, τα ξενοδοχεία, τα bed-and-breakfast και τα νοικοκυριά τους χωρίς να χάνουν ένα ντους, να παραμελούν τον κήπο τους ή να αδειάζουν τις πισίνες.

«Κανείς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την έλλειψη νερού καλύτερα από τους κατοίκους της νότιας Σικελίας», δήλωσε ο Salvatore Cocina, επικεφαλής της τοπικής πολιτικής προστασίας, ο οποίος έχει το δύσκολο έργο του συντονισμού του ελάχιστου νερού που έχει απομείνει στο νησί.

Η λειψυδρία δεν είναι κάτι καινούργιο, καθώς το έδαφος της νότιας Σικελίας δεν συγκρατεί πολύ νερό και τα υδραγωγεία έχουν διαρροές. Η περιοχή είναι επίσης επιρρεπής σε περίοδο ξηρασίας, ιδίως το καλοκαίρι.

Οι περισσότεροι κάτοικοι διαθέτουν μια ιδιωτική δεξαμενή που μπορεί να χωρέσει τουλάχιστον χίλια λίτρα (264 γαλόνια) νερού. Στις στέγες της πόλης υπάρχουν μεγάλες πλαστικές δεξαμενές, και εξίσου πολλές βρίσκονται υπόγεια και σε κήπους.

Παρά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το νερό, οι τουρίστες συνεχίζουν να συρρέουν στις όμορφες παραλίες της νότιας Σικελίας και να σχηματίζουν ουρές για να θαυμάσουν τα απομεινάρια των αρχαίων ελληνικών αποικιών.

«Δεν είχα κανένα πρόβλημα με το νερό», δήλωσε ο Νεοζηλανδός τουρίστας Iain Topp, καθώς ίδρωνε κάτω από τον καυτό ήλιο κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στον ηλικίας 2.500 ετών ναό του Concord. Πρόσθεσε όμως ότι «του είπαν να κάνει οικονομία στο νερό γιατί μπορεί να υπάρξει έλλειψη».

Ο Τζιανλούκα, ένας Ιταλός τουρίστας από το Λόντι που δεν έδωσε το επώνυμό του, είπε ότι «δεν υπάρχουν προβλήματα ξηρασίας» κατά την εμπειρία του και «στο ξενοδοχείο μου, μου είπαν ότι έχουν τα δικά τους αποθέματα, τις δεξαμενές τους».

Ο αρχαιολογικός χώρος της Κοιλάδας των Ναών, ο οποίος, σύμφωνα με τον διευθυντή του, συγκέντρωσε πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες πέρυσι, έχει επίσης προτεραιότητα, οπότε δεν υποφέρει από έλλειψη νερού.

«Έχουμε νερό 24 ώρες το 24ωρο», εξήγησε ο διευθυντής Roberto Sciarratta.

Το 2024 ήταν η χειρότερη χρονιά βροχοπτώσεων των τελευταίων 20 και πλέον ετών, σύμφωνα με την περιφερειακή υπηρεσία πολιτικής προστασίας. Η λίμνη Fanaco, η οποία τροφοδοτεί με νερό την επαρχία του Αγριτζέντο, συνήθιζε να συγκεντρώνει έως και 18 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου βροχών, η οποία συνήθως διαρκεί από τον Σεπτέμβριο έως τον Απρίλιο. Αλλά από τον Απρίλιο το νερό της λίμνης ήταν ήδη κάτω από 2 εκατομμύρια κυβικά μέτρα και τώρα έχει σχεδόν στερέψει εντελώς.

Τον Μάιο, η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας και διέθεσε 20 εκατομμύρια ευρώ (21,7 εκατομμύρια δολάρια) για την αγορά βυτιοφόρων και την εκσκαφή νέων πηγαδιών.

Και οι θερμοκρασίες στη νότια Σικελία είναι σήμερα 2 βαθμούς Κελσίου (3,6 Φαρενάιτ) θερμότερες από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, σύμφωνα με τον Δείκτη Κλιματικής Μετατόπισης, πράγμα που σημαίνει ότι το νερό εξατμίζεται γρήγορα.

«Αν δεν βρέξει τον Σεπτέμβριο, θα πρέπει να αρχίσουμε να αξιοποιούμε κρίσιμα αποθέματα, και τα πηγάδια θα πέσουν επίσης κάτω από τα κρίσιμα επίπεδα, όχι μόνο οι λίμνες μας», δήλωσε ο Cocina.

Λύσεις που έχουν εξαντληθεί

Το τηλέφωνο του Salvatore Di Maria σπάνια σταματά να χτυπάει. Είναι οδηγός και ιδιοκτήτης ενός από τους κύριους στόλους βυτιοφόρων νερού στην περιοχή.

Μια πρόσφατη ζεστή μέρα, ο Di Maria σήκωσε το τηλέφωνό του καθώς γέμιζε το μπλε βυτιοφόρο του σε ένα δημόσιο σταθμό νερού για έναν ακόμη πελάτη.

«Χρειάζομαι 12.000 λίτρα (3.170 γαλόνια) νερό», είπε η φωνή στην άλλη άκρη, που καλούσε από ένα τουριστικό θέρετρο.

«Υπάρχει λίστα αναμονής 10 έως 15 ημερών», απάντησε ο Di Maria.

Όλοι του ζητούν νερό. Όλοι θέλουν να βεβαιωθούν ότι δεν θα ξεμείνουν από νερό. Όλοι θέλουν να έχουν γεμάτες δεξαμενές. Και τα βυτιοφόρα είναι ο καλύτερος τρόπος για να παραδώσουν το πολύτιμο νερό απευθείας στους κατοίκους χωρίς διαρροές.

Δεκάδες οδηγοί βυτιοφόρων τρέχουν στους δρόμους και παραδίδουν νερό σε περιοχές προτεραιότητας, όπως αυτές έχουν καθοριστεί από την τοπική εταιρεία ύδρευσης, την AICA. Οι ομάδες υψηλότερης προτεραιότητας είναι οι άρρωστοι ή οι ηλικιωμένοι, τα νοσοκομεία και αρκετές βασικές επιχειρήσεις, όπως τα ξενοδοχεία.

«Δεν είναι μόνο το κλίμα»

«Η έκτακτη ανάγκη ξηρασίας ήταν ένα κάλεσμα αφύπνισης», εξήγησε ο Settimio Cantone, πρόεδρος της AICA. «Το υδραγωγείο μας έχει διαρροή 50 έως 60% του νερού του».

«Τώρα σκάβουμε νέα πηγάδια, διορθώνουμε ολόκληρο το δίκτυο ύδρευσης και επαναλειτουργούμε μια μονάδα αφαλάτωσης με τα έκτακτα κονδύλια. Αυτό θα κάνει την επαρχία μας πιο ανεξάρτητη», δήλωσε.

«Η Σικελία είναι τόσο ευάλωτη λόγω των σωλήνων που έχουν διαρροές και των απαρχαιωμένων και υποδιαστασιολογημένων υποδομών. Δεν είναι μόνο το κλίμα», δήλωσε ο Giulio Boccaletti, επιστημονικός διευθυντής του ευρωμεσογειακού κέντρου για την κλιματική αλλαγή.

Μεταξύ των επισκέψεων των βυτιοφόρων, αρκετοί κάτοικοι του Αγκριτζέντο κάνουν συχνές βόλτες στη μοναδική δημόσια βρύση που έχει μείνει ανοιχτή στην πόλη για να γεμίσουν τα δοχεία τους στο δρόμο για το σπίτι.

Ο Nuccio Navarra είναι ένας από αυτούς τους κατοίκους, που γεμίζει δύο ή τρεις φορές την ημέρα τα δοχεία από τη βρύση Bonamorone. «Στο σπίτι μου λαμβάνουμε νερό κάθε 15 ημέρες και η πίεση είναι πολύ χαμηλή και όσοι μένουν στους επάνω ορόφους δεν μπορούν να γεμίσουν τις στέρνες», είπε.

Ο κλιματολόγος Boccaletti φοβάται για το μέλλον, αν και σημείωσε ότι η επιδιόρθωση των υποδομών ύδρευσης και οι επενδύσεις για την προσαρμογή της γεωργίας και της μηχανικής, όπως ελπίζει να κάνει η AICA, θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν κάποιες ανησυχίες.

Η λεκάνη της Μεσογείου «θα αντιμετωπίσει υψηλότερες θερμοκρασίες, λιγότερες βροχοπτώσεις και συνεχή άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά τις επόμενες δεκαετίες», σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή των Ηνωμένων Εθνών. Η ομάδα ονόμασε την περιοχή «hotspot της κλιματικής αλλαγής» λόγω της ευπάθειας της ανθρώπινης κοινωνίας και των οικοσυστημάτων.

«Αυτό που κάποτε ήταν εξαιρετικό είναι το νέο φυσιολογικό», δήλωσε ο Boccaletti.

Πηγή: ieidiseis.gr