Έφτασε η ημέρα της κάλπης στη Γαλλία – Νίκη ακροδεξιάς δείχνουν οι δημοσκοπήσεις

Ιστορικές είναι οι εκλογές που διεξάγονται σήμερα στη Γαλλία, καθώς είναι πολύ πιθανόν σε μία εβδομάδα η ακροδεξιά να βρεθεί στην εξουσία.

Οι ψηφοφόροι προσέρχονται στις κάλπες για τον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία που εγείρουν μεγάλη αβεβαιότητα.

Οι Γάλλοι θα αρχίσουν να προσέρχονται στα εκλογικά τμήματα από τις 08:00 (τοπική ώρα· 09:00 ώρα Ελλάδας) και η ψηφοφορία θα ολοκληρωθεί στις 18:00 και στις μεγάλες πόλεις στις 20:00 (19:00 και 20:00 αντίστοιχα), ενώ σχεδόν ταυτόχρονα αναμένεται να ανακοινωθούν τα πρώτα αποτελέσματα της διαδικασίας που δεν αποκλείεται να ανατρέψει το γαλλικό πολιτικό τοπίο.

Με τον 28χρονο πρόεδρό του Ζορντάν Μπαρντελά στην πρώτη γραμμή, το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός (RN) πιστώνεται, κατά τις δημοσκοπήσεις, από το 34% ως το 37% των προθέσεων ψήφων και δεν αποκλείεται να συμβεί κάτι άνευ προηγουμένου στη χώρα: να εξασφαλίσει σχετική ή ακόμη και απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στη γαλλική Εθνοσυνέλευση την 7η Ιουλίου, τη βραδιά του δεύτερου γύρου.

Κατά δημοσκοπήσεις, που αντιμετωπίζονται μάλλον με επιφύλαξη, καθώς η αβεβαιότητα θεωρείται μεγάλη, το RN βρίσκεται μπροστά από τη συμμαχία της γαλλικής αριστεράς, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), που φέρεται να προσελκύει από το 27,5 ως το 29% των προθέσεων ψήφου, και το προεδρικό κεντροδεξιό στρατόπεδο, που ακολουθεί με το 20 ως 21%.

Αν ο Ζορντάν Μπαρντελά γινόταν πρωθυπουργός, θα ήταν η πρώτη φορά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο που θα αναλάμβανε την εξουσία στη Γαλλία κυβέρνηση της άκρας δεξιάς.

Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προκάλεσε πολιτικό σεισμό την 9η Ιουνίου. Μετά την ήττα της παράταξής του στις ευρωεκλογές, προκάλεσε κατάπληξη ανακοινώνοντας τη διάλυση της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, βάζοντας στοίχημα υψηλού κινδύνου.

Παρά τις μεγάλες διαφορές τους, παρατάξεις της γαλλικής αριστεράς μπόρεσαν να σχηματίσουν συμμαχία τις ημέρες που ακολούθησαν.

Ωστόσο οι αποκλίσεις ανάμεσα στην Ανυπότακτη Γαλλία (LFI) και τους εταίρους της (σοσιαλιστές, οικολόγους, κομμουνιστές), ειδικά για την αμφιλεγόμενη μορφή του πρώην υποψηφίου για την προεδρία Ζαν-Λικ Μελανσόν, ήρθαν πολύ γρήγορα ξανά στον αφρό, μετατράπηκαν σε παράσιτο της εκστρατείας της συμμαχίας.

Στο μεταξύ, τίποτα δεν μοιάζει ικανό να φρενάρει την προέλαση του RN, που βασίζει την δική του εκστρατεία στην πτώση της αγοραστικής δύναμης και στη ρητορική εναντίον της μετανάστευσης. Ούτε η αοριστία σχετικά με την κατάργηση της μεταρρύθμισης των συντάξεων του κ. Μακρόν, ούτε οι πολεμικές για όσους έχουν διπλή υπηκοότητα, ούτε οι τοξικές δηλώσεις υποψηφίων της άκρας δεξιάς.

Θα επιβεβαιωθούν ή θα διαψευστούν τα προγνωστικά των εταιρειών δημοσκοπήσεων έπειτα από την προεκλογική εκστρατεία-αστραπή τριών εβδομάδων;

Η χώρα βρίσκεται σε πυρετώδη κατάσταση κι αναμένεται υψηλή συμμετοχή. Εκτιμάται πως θα ανέλθει περί το 67% των κάπου 49 εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το 47,5% των βουλευτικών εκλογών του 2022.

Από χθες, οι Γάλλοι στις εξωχώριες περιοχές ή στην αμερικανική ήπειρο άρχισαν να προσέρχονται στις κάλπες, με τη συμμετοχή πολύ αυξημένη και, συχνά, αίσθημα μεγάλης βαρύτητας.

«Το διακύβευμα» είναι «θεμελιώδες» σε αυτές τις εκλογές που «μπορεί να ανατραπούν όλα», είπε χαρακτηριστικά η Μαλικά Μπ., 21 ετών, που μίλησε στο Γαλλικό Πρακτορείο στη Γουαδελούπη, στις Αντίλες.

«Οι επιλογές κάθε χώρες επηρεάζουν και τις άλλες, ακόμη περισσότερο σε αυτές τις εκλογές. Πιστεύω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να ψηφίσουμε και να είμαστε ενεργοί πολίτες», σχολίασε ο Αντουάν Ρικά, 34 ετών, που συμμετείχε στις εκλογές στο Μόντρεαλ του Καναδά.

Η ανάγνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου ενδέχεται ωστόσο να αποδειχθεί δύσκολη υπόθεση, καθώς οι άγνωστες μεταβλητές της εξίσωσης είναι πολλές.

Ξεκινώντας από τα τρίγωνα που θα προκύψουν το βράδυ (δηλαδή την πρόκριση τριών υποψηφίων ενόψει δεύτερου γύρου), που αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά.

Και πάνω απ’ όλα τον αριθμό των αποχωρήσεων μεταξύ των δυο γύρων, καθώς η πρακτική του «δημοκρατικού μετώπου» για να φραχτεί ο δρόμος της άκρας δεξιάς ατόνησε στην πορεία των ετών.

Τη μεγαλύτερη πίεση αντιμετωπίζουν οι μακρονιστές, καθώς ο Εμανουέλ Μακρόν εξελέγη πρόεδρος και τις δυο φορές (2017, 2022) προβάλλοντας το επιχείρημα του φράγματος στην άκρα δεξιά.

Την Πέμπτη υποσχέθηκε τη «μέγιστη διαύγεια» ως προς την αντιμετώπιση του αποτελέσματος, ωστόσο φάνηκε να κλίνει περισσότερο προς τη στάση «ούτε RN, ούτε LFI», δεχόμενος σφοδρές επικρίσεις από τη γαλλική αριστερά και κριτικές ακόμη και από τη δική του παράταξη.

Αύριο Δευτέρα το μεσημέρι, θα συναντηθεί με τον απερχόμενο πρωθυπουργό Γκαμπριέλ Ατάλ και τα μέλη της κυβέρνησής του στο Ελιζέ, το προεδρικό παλάτι· στο μενού, οι πιθανές παραιτήσεις και η στρατηγική έναντι του RN.

Οι βουλευτικές εκλογές αυτές διεξάγονται έπειτα από δυο χρόνια κυβέρνησης με μόνο σχετική πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση και τους μακρονιστές υποχρεωμένους να αναζητούν περιστασιακές συμμαχίες, νομοσχέδιο προς νομοσχέδιο, όταν δεν καταφεύγουν σε άρθρο του Συντάγματος που τους επέτρεψε να περάσουν χωρίς ψηφοφορίες στην γαλλική εθνική αντιπροσωπεία προϋπολογισμούς και την μεταρρύθμιση στις συντάξεις, που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων.

Η σαρωτική επικράτηση του RN στις ευρωεκλογές –έλαβε 31,4% των ψήφων, έναντι 14,6% των μακρονιστών– επέσπευσε τις εξελίξεις και τις επιλογές του αρχηγού του κράτους, εκθέτοντάς τον στο ενδεχόμενο «συγκατοίκησης» με τον κ. Μπαρντελά.

Η Γαλλία έχει γνωρίσει στην πρόσφατη ιστορία της τρεις περιόδους της λεγόμενης συγκατοίκησης προέδρου και κυβέρνησης που ανήκουν σε διαφορετικά πολιτικά στρατόπεδα, επί των προεδριών του Φρανσουά Μιτεράν (1986-1988 και 1993-1995), κατόπιν του Ζακ Σιράκ (1997-2002).

Το ακροδεξιό Rassemblement National (RN, ID) της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία προσπαθεί να σιγουρέψει ότι τίποτα δεν θα αλλάξει στις γαλλογερμανικές σχέσεις εάν αναλάβει το κόμμα την πρωθυπουργία στη Γαλλία, σε μια προσπάθεια να αμβλύνει τους φόβους ότι το ευρωπαϊκό κέντρο θα χάσει τις ισορροπίες του.

Με το RN να βρίσκεται πολύ μπροστά στις δημοσκοπήσεις για τις επικείμενες πρόωρες βουλευτικές εκλογές της Κυριακής (30 Ιουνίου), ο πρόεδρος Μακρόν αναμένεται ευρέως ότι θα αναγκαστεί να διορίσει πρωθυπουργό από την ακροδεξιά για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία της Γαλλίας.

Οι αξιωματούχοι φοβούνται ότι κάτι τέτοιο θα επηρεάσει επίσης τη γαλλογερμανική συνεργασία, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη λήψη αποφάσεων στην ΕΕ.

«Ανησυχώ για τις εκλογές στη Γαλλία, (…) και ελπίζω ότι τα κόμματα που δεν είναι η Λεπέν θα επιτύχουν στις εκλογές», δήλωσε την Κυριακή ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, όταν ρωτήθηκε σχετικά.

Η Σαντάλ Κοπφ, επικεφαλής βουλευτής για ευρωπαϊκές υποθέσεις των Πρασίνων, του μικρότερου κυβερνητικού εταίρου του Σολτς, δήλωσε στο Euractiv ότι υπάρχουν «ανησυχίες ότι θα μπορούσαμε να χάσουμε προσωρινά έναν αξιόπιστο εταίρο».

Παρά τα πρόσφατα εμπόδια στις διμερείς σχέσεις, ο συντονισμός μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ απαιτείται συχνά για την επίτευξη της ευρύτερης συναίνεσης σε επίπεδο ΕΕ, όπως συνέβη πρόσφατα με τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ.

Ο συντονισμός αυτός βασίζεται στον συντονισμό μεταξύ προέδρου και καγκελαρίου και σε ένα πλέγμα λεπτοδουλεμένων, τελετουργικών δεσμών.

Πιο συγκεκριμένα, τα δύο υπουργικά σχήματα συζητούν ετησίως στα λεγόμενα Υπουργικά Συμβούλια που προγραμματίζονται από τα υπουργεία Εξωτερικών των δύο χωρών. Σύμφωνα με τους παρευρισκόμενους, μια συμφωνία στη συνάντηση του περασμένου Οκτωβρίου έθεσε τις βάσεις για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ενέργειας της ΕΕ.

Ο εντατικός συντονισμός σε κίνδυνο

Εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε στο Euractiv ότι οι ομάδες των υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας και της Γερμανίας περιλαμβάνουν παραδοσιακά έναν αξιωματούχο από την άλλη χώρα σε μια προνομιακή ρύθμιση. Η καγκελαρία απασχολεί επίσης έναν Γάλλο αξιωματούχο στο ευρωπαϊκό τμήμα της, τον μοναδικό ξένο αξιωματούχο εκεί.

«Εάν ο εντατικός συντονισμός μεταξύ των μεγαλύτερων κρατών μελών της ΕΕ αμβλυνθεί, αυτό θα βλάψει επίσης την ενότητα της ΕΕ και την ικανότητά της να ενεργεί», υπέθεσε ο Γιαν Βέρνερ, ειδικός σε γαλλογερμανικές υποθέσεις στο Κέντρο Ζακ Ντελόρ.

Εάν ένας πρωθυπουργός από το RN -πιθανώς ο Ζορντάν Μπαρντελά- έρθει στην εξουσία, ένα σημαντικό μέρος αυτού του γαλλογερμανικού συντονισμού θα μπορούσε να περάσει στην ακροδεξιά, καθώς θα διόριζε τουλάχιστον νέους υπουργούς, ενδεχομένως ακόμη και τον υπουργό Εξωτερικών.

Φαινομενικά ωστόσο, το RN έχει ορκιστεί να διατηρήσει στενούς δεσμούς με τη Γερμανία: «Εννοείται ότι θα διατηρήσουμε τα [Υπουργικά Συμβούλια] και φυσικά θα συνεχίσουμε τις ανταλλαγές μας με τη Γερμανία», δήλωσε στο Euractiv ο Αλεξάντρ Λουμπέ, ένας από τους βουλευτές της Λεπέν στο γαλλικό κοινοβούλιο και διευθυντής της εκστρατείας του RN για την ΕΕ, αποκαλώντας τη Γερμανία «σημαντικό εμπορικό εταίρο».

Ωστόσο, υπάρχουν λόγοι για αμφιβολίες, καθώς το RN είναι ιστορικά επιφυλακτικό για τη σχέση αυτή. Όταν η τότε καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Μακρόν υπέγραψαν το 2019 τη Συνθήκη του Άαχεν, μια συνολική συμφωνία συνεργασίας, η Λεπέν μίλησε για «προδοσία της Γαλλίας», η οποία «αφήνει την κυριαρχία μας να καταρρεύσει».

Μια νέα Ουγγαρία;

Όπου η RN είναι επικεφαλής, θα προκαλούσε ερωτήματα αν οι χώρες θα μπορούσαν να βρουν ένα κοινό «όραμα για την Ευρώπη», δήλωσε η Κλερ Ντέμεσμεϊ, γαλλογερμανίδα ερευνητής στο Κέντρο Marc Bloch. Αυτό σε μια εποχή που η Ένωση χρειάζεται μια κοινή γραμμή για την άμυνα, την ανταγωνιστικότητα και τη διεύρυνση.

Η Σαντάλ Κοπφ περιέγραψε αξιοσημείωτες πολιτικές διαιρέσεις, λέγοντας ότι ανησυχεί ιδιαίτερα για τις «πιθανές επιπτώσεις στον γαλλικό προϋπολογισμό, για παράδειγμα, σχετικά με τη στήριξη της Ουκρανίας και τη γενική αποδυνάμωση της ευρωπαϊκής πολιτικής της Γαλλίας».

Το RN είναι επίσης επικριτικό απέναντι στη διεύρυνση και έχει ορκιστεί να μειώσει τις συνεισφορές της Γαλλίας στην ΕΕ.

Ο καθημερινός συντονισμός, «ο οποίος θεωρείται δεδομένος, θα τεθεί επίσης ξαφνικά υπό αμφισβήτηση», δήλωσε ο Βέρνερ.

Σημείωσε ότι το RN θα επιθυμούσε να διατηρήσει την εμφάνιση της τάξης για να μην τρομάξει τους ψηφοφόρους ενόψει των γαλλικών προεδρικών εκλογών του 2027.

«Υπάρχουν ευρωπαϊκά παραδείγματα για αυτό, όπως το PiS στην Πολωνία και ο Βίκτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία, όπου κυβερνήσεις με ανελεύθερες φιλοδοξίες προσαρμόστηκαν αρχικά σε κάποιο βαθμό στις νόρμες», είπε. Στη συνέχεια τα σύνορα μετατοπίστηκαν σταδιακά.

Υπό το σκληροδεξιό PiS, οι περιοδικές γερμανο-πολωνικές συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου είχαν αρχικά συνεχιστεί, αλλά έκτοτε δεν έχουν συγκληθεί εδώ και έξι χρόνια, ενώ ο τριμερής συντονισμός του τριγώνου της Βαϊμάρης με τη Γαλλία επίσης αδρανοποιήθηκε.

Ο Βέρνερ επεσήμανε τα πρώτα σημάδια: Το RN υποσχέθηκε να περιορίσει τη ζώνη Σένγκεν στους υπηκόους της ΕΕ, κάτι που όμως θα απαιτούσε στην πράξη συνοριακούς ελέγχους για όλους. Αυτό θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη γαλλογερμανική διασυνοριακή συνεργασία, είπε.

Η Ντέμεσμεϊ είδε ερωτηματικά σχετικά με τις ανταλλαγές διπλωματών, σε περίπτωση που το RN αποκτήσει τον έλεγχό τους: «Θα εξακολουθήσουν να επιτρέπεται σε Γερμανούς αξιωματούχους να παρευρίσκονται σε γαλλικές υπουργικές συναντήσεις, όπου η εμπιστοσύνη είναι πολύ μεγάλη; Θα εξακολουθούν να είναι ευπρόσδεκτοι;».

«Ένα γαλλικό υπουργικό συμβούλιο υπό την ηγεσία του RN θα αποτελούσε μια άνευ προηγουμένου πρόκληση για τις γαλλογερμανικές σχέσεις», κατέληξε ο Βέρνερ.

Πηγές: newsit.gr, euractiv.gr