H Ευρώπη απομονώνει τους ανεμβολίαστους-Σενάρια για πέρασμα του ιού σε ζώα

Δυσοίωνα σενάρια στον πλανήτη για την εξέλιξη της πανδημίας

Parallaxi
h-ευρώπη-απομονώνει-τους-ανεμβολίαστο-843506
Parallaxi

Η εικόνα της πανδημίας σήμερα στον κόσμο

Η εικόνα την ίδια ώρα χθες

ΠΟΥ: Έχουμε τουλάχιστον έναν σκοτεινό χειμώνα μπροστά μας

Η ανθρωπότητα έχει περισσότερο έλεγχο στον κορωνοϊό από όσο νομίζει, λέει ο Μάικ Ράιαν. Ο κορυφαίος διευθυντής κρίσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) εξακολουθεί να βλέπει την Ευρώπη να αντιμετωπίζει έναν σκοτεινό χειμώνα.

Σχεδόν δύο χρόνια – και η πανδημία του απέχει πολύ από το να τελειώσει. Αυτό συμβαίνει επίσης επειδή οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο δεν ενεργούν αρκετά γρήγορα, λέει ο Μάικ Ράιαν, ο επιδημιολόγος ηγείται του προγράμματος για τις κρίσεις υγείας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και συντονίζει τον αγώνα κατά του Sars-CoV-2.

Σε συνέντευξή του στη γερμανική Die Zeit, ο δρ Ράιαν τονίζει οτι τα κρούσματα και τα ποσοστά θανάτων αυξάνονται ξανά λόγω εποχικών παραγόντων αλλά και επειδή, ενώ τα εμβόλια έχουν κυκλοφορήσει σε όλη την Ευρώπη, οι άνθρωποι τα έχουν υιοθετήσει πολύ διαφορετικά.

«Αυτό που με ανησυχεί περισσότερο αυτή τη στιγμή»,λέει στη Die Zeit ο δρ Ράιαν, «είναι ότι πολλοί πιστεύουν πώς τα συστήματα υγείας μπορούν να αντιδράσουν στο ίδιο επίπεδο όπως κατά τα προηγούμενα τρία κύματα. Αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Το προσωπικό στα νοσοκομεία είναι εξαντλημένο και πολλοί έχουν παραιτηθεί. Τα μισά περιστατικά σε μονάδες εντατικής θεραπείας από πέρυσι θα μπορούσαν να προκαλέσουν κατάρρευση των συστημάτων υγείας».

Ο συντονιστής του αγώνα κατά του Sars-CoV-2 στον ΠΟΥ τονίζει οτι «κάθε: χώρα πρέπει πλέον να αναλύει συστηματικά τις αδυναμίες της. Αυτό μπορεί να είναι ένα υποβαθμισμένο σύστημα υγείας, χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού ή έλλειψη αναπνευστικών συσκευών.Είναι σημαντικό να αξιολογηθεί γρήγορα πώς μπορεί να ενισχυθεί το σύστημα υγείας βραχυπρόθεσμα. Στην αρχή της πανδημίας, πίστευα ότι ο αγώνας ενάντια στο νέο παθογόνο ιό θα αποτύγχανε επειδή δεν θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε ένα αποτελεσματικό εμβόλιο ή ότι το νοσηλευτικό προσωπικό και οι γιατροί δεν θα μπορούσαν να ανταπεξέλθουν στα προβλήματα.

Απέτυχε η πολιτική

Αλλά στην πραγματικότητα έχουμε αποτύχει μέχρι στιγμής λόγω απλών πραγμάτων. Τα μεγαλύτερα προβλήματα προέκυψαν στην πολιτική ηγεσία, στην επικοινωνία και στην απόκτηση της εμπιστοσύνης του κόσμου. Η πανδημία έφερε τα συστήματα υγείας υπό τεράστια πίεση σε όλο τον κόσμο, αλλά το σύστημα δεν κατέρρευσε. Κρατούσε. Είναι καταπληκτικό όταν το σκέφτεσαι, απλά καταπληκτικό. Το σύστημα έχει προσαρμοστεί σε αυτή την ακραία κατάσταση. Γιατροί, νοσηλευτές, διοικητικό προσωπικό σε κλινικές, ανειδίκευτοι εργάτες: όλοι δούλευαν μέχρι εξάντλησης. Επομένως, είναι ακόμη πιο απογοητευτικό για μένα το πώς απέτυχε η πολιτική….Υπάρχει συχνά μια στιγμή σοκ που σχετίζεται με μια κρίση όπως αυτή. Όπως σε ένα τροχαίο ατύχημα, δεν ξέρεις τι ακριβώς σου συμβαίνει, μόνο ότι συμβαίνει. Αυτό το σοκ μπορεί να μας παραλύσει. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να εξασκούμαστε για τέτοιες καταστάσεις. Οι στρατιώτες, οι νοσηλευτές και οι πυροσβέστες εκπαιδεύονται για να μην χρειάζεται να σκέφτονται όταν έρχεται αυτή η στιγμή Νομίζω ότι πολλές χώρες δεν ήταν προετοιμασμένες για αυτή τη στιγμή της κρίσης. Στη συνέχεια, αντί να ενεργήσουν, αρνήθηκαν τον κίνδυνο, ή ήλπιζαν ότι δεν θα ήταν τόσο κακός. Και φυσικά υπήρξαν οι λαϊκιστές που εκμεταλλεύτηκαν αυτή την κατάσταση.

«Η πανδημία θα τελειώσει αν το θέλουμε» Ερωτηθείς ο δρ Ράιαν πώς μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας την πανδημία όσο το δυνατόν γρηγορότερα, τονίζει: «Η πανδημία θα τελειώσει αν το θέλουμε. Έχουμε περισσότερο έλεγχο από όσο νομίζουμε. Οι εμβολιασμοί θα είναι βασικό συστατικό. Θα ακολουθήσουν περισσότερες γενιές εμβολίων, συμπεριλαμβανομένων ίσως των ρινικών εμβολίων. Νέες και καλύτερες θεραπείες που μπορούν να χορηγηθούν νωρίς στην πορεία της νόσου θα παίξουν επίσης ρόλο. Δεν θα είναι μόνο ο εμβολιασμός, το τεστ ή το φάρμακο που θα τερματίσει την πανδημία, αλλά ο συνδυασμός όλων των εργαλείων που έχουμε. Έχουμε τουλάχιστον έναν σκοτεινό χειμώνα μπροστά μας, ειδικά στην Ευρώπη. Οι άνθρωποι θα πρέπει να προστατευτούν ξανά τους επόμενους μήνες φορώντας μάσκες, αποφεύγοντας τα πλήθη, αερίζοντας τους εσωτερικούς χώρους και ούτω καθεξής. Αυτά τα μέτρα λειτούργησαν ήδη πέρυσι. Δεν είναι τέλεια, αλλά έχουν σώσει πολλές ζωές. Αλλά σε κάθε περίπτωση, ο ιός δεν θα εξαφανιστεί. Θα πρέπει πάντα να προσέχουμε νέες μεταλλάξεις. Θεωρητικά είναι επίσης πιθανό ο ιός να μολύνει ζώα και από εκεί να εξαπλώνεται ξανά και ξανά στους ανθρώπους».

Η γερμανική εφημερίδα ρωτάει αν είμαστε τουλάχιστον καλύτερα προετοιμασμένοι για την επόμενη πανδημία με τον Covid-19.

Ο δρ Ράιαν προειδοποιεί οτι «μπορεί και να είμαστε χειρότερα προετοιμασμένοι από ό,τι στην αρχή αυτής της πανδημίας – γιατί είμαστε όλοι κουρασμένοι και εξαντλημένοι. Μπορείτε να φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν ένα άλλο παθογόνο εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, για παράδειγμα ένας ιός της γρίπης των πτηνών; Δεν θα είμαστε έτοιμοι. Τα έθνη του κόσμου ξοδεύουν 2.000 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο για την άμυνα και ο πραγματικός εχθρός είναι μικροσκοπικός. Καταστρέφει την οικονομία μας, την κοινωνική μας ζωή, διαλύει το σύστημα υγείας μας και αφαιρεί από κοντά μας τόσα αγαπημένα πρόσωπα. Και όμως μέχρι στιγμής έχουμε δώσει τόσο λίγη προσοχή στην προετοιμασία για την επόμενη πανδημία.Η ανθρώπινη μνήμη δεν είναι καλή. Όλοι θέλουν να ξεχάσουν.Επομένως, φοβάμαι λιγότερο την επόμενη πανδημία ως τέτοια. Φοβάμαι την νωθρότητα μετά το τέλος αυτής της πανδημίας. Αλλά αυτό θέλουμε να το αντιμετωπίσουμε. Θα υπάρξει μια έκτακτη Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας στα τέλη Νοεμβρίου και θα έχει μόνο ένα θέμα στην ημερήσια διάταξη: μια συζήτηση για το πώς μπορούμε ως παγκόσμια κοινότητα να ανταποκριθούμε καλύτερα στις μελλοντικές πανδημίες. Θα αφορά τις αλυσίδες εφοδιασμού, την προστασία των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, τη μεταφορά τεχνολογίας, αλλά και την παραπληροφόρηση. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα δηλητήρια σε αυτή την πανδημία».

Γερμανία: 23.600 κρούσματα και 43 θάνατοι σε 24 ώρες

Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα του SARS-CoV-2 στη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 23.607 τις προηγούμενες 24 ώρες, φθάνοντας τα 5.045.076, δείχνουν οι αριθμοί που δημοσιοποίησε σήμερα Δευτέρα το Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ, ο φορέας επιδημιολογικής επιτήρησης της χώρας. Οι θάνατοι 43 ασθενών με την COVID-19 αύξησαν τον απολογισμό των θυμάτων της πανδημίας του νέου κορονοϊού στη χώρα στους 97.715 νεκρούς μέχρι σήμερα, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Αυστρία: Lockdown για ανεμβολίαστους από σήμερα -Αντίστοιχα μέτρα στη Γερμανία

Ο εμβολιασμός καθίσταται πλέον υποχρεωτικός για τους εργαζόμενους στον υγειονομικό κλάδο, ενώ από σήμερα μπορούν να εμβολιάζονται τα παιδιά ηλικίας από 5 έως 11 ετών.

Lockdown για τους πολίτες που δεν έχουν εμβολιαστεί κατά της Covid-19 τίθεται από σήμερα σε ισχύ στην Αυστρία, ενώ δεν αποκλείονται ακόμη αυστηρότεροι περιορισμοί εάν η κατάσταση εξακολουθήσει να επιδεινώνεται.

Ο εμβολιασμός καθίσταται πλέον υποχρεωτικός για τους εργαζόμενους στον υγειονομικό κλάδο, ενώ από σήμερα μπορούν να εμβολιάζονται τα παιδιά ηλικίας από 5 έως 11 ετών.

Παράλληλα στη Γερμανία, κλιμακώνεται η αντιπαράθεση για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν υπό το βάρος της ανησυχητικής αύξησης των κρουσμάτων.

Μετά την απόφαση που έλαβε χθες η κύρια επιτροπή του Κοινοβουλίου και τη συνεννόηση του καγκελαρίου Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ με τους πρωθυπουργούς των κρατιδίων, από σήμερα και καταρχήν ως την 24η Νοεμβρίου οι μη εμβολιασμένοι θα μπορούν να κυκλοφορούν μόνο προκειμένου να μεταβούν στην εργασία τους, να αγοράσουν είδη πρώτης ανάγκης, να αθληθούν, επειδή χρειάζονται ιατρική βοήθεια ή –φυσικά– για να εμβολιαστούν.

Οι ανεμβολίαστοι αποκλείονται επίσης από τα καταστήματα λιανικού εμπορίου, ενώ ήδη είχαν αποκλειστεί από τις επιχειρήσεις εστίασης, τα γυμναστήρια και τα κομμωτήρια. Οι περιορισμοί ισχύουν για τους πάντες άνω των 12 ετών. Για τους μαθητές ηλικίας 12-15 ετών ωστόσο υπάρχει το λεγόμενο «Πάσο-Νίντζα», πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης και ανάρρωσης. Το Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (APA) υπολογίζει ότι τα μέτρα θα επηρεάσουν την καθημερινότητα περίπου δύο εκατομμυρίων ανθρώπων στη χώρα.

«Ο αριθμός των κρουσμάτων είναι υψηλότερος από ποτέ (…). Έχουμε έναν φαύλο κύκλο της πανδημίας, ο οποίος πρέπει να σπάσει (…). Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να κάνει ένα αποφασιστικό, δύσκολο βήμα. Δεν κάνουμε αυτό το βήμα επιπόλαια, οι αριθμοί όμως μιλούν καθαρά από μόνοι τους», ανέφερε ο κ. Σάλενμπεργκ ανακοινώνοντας τα μέτρα και τόνισε ότι «διαφορετικά, η Αυστρία δεν θα ξέφευγε ποτέ από τον φαύλο κύκλο».

Υπερασπίστηκε την απόφαση να συμπεριληφθούν στο lockdown και οι μαθητές ηλικίας άνω των 15 ετών, επισημαίνοντας ότι οι νέοι μεταδίδουν τον νέο κορονοϊό, παρότι συνήθως δεν παρουσιάζουν σοβαρά συμπτώματα. Τα σχολεία πάντως θα συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά, με την υποχρέωση για διενέργεια τριών διαγνωστικών τεστ εβδομαδιαίως, ένα εκ των οποίων πρέπει να είναι μοριακό – ακόμη και για εμβολιασμένους και νοσήσαντες.

Ο καγκελάριος Σάλενμπεργκ τόνισε ακόμη ότι ιδιαίτερη σημασία έχει και η επιτήρηση της εφαρμογής των μέτρων, διαβεβαιώνοντας ότι «θα γίνει με μεγάλη συνέπεια». Όποιος παραβιάζει τους νέους κανονισμούς, κινδυνεύει με πρόστιμο 500 ευρώ, ενώ για όποιον αρνηθεί τον έλεγχο, το πρόστιμο θα ανέρχεται σε 1.450 ευρώ. Ο ίδιος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο όχι μόνο ανανέωσης της ισχύος του μέτρου μετά την 24η Νοεμβρίου, αλλά και της επιβολής ακόμη αυστηρότερων περιορισμών. Επιπλέον μέτρα θεωρείται πιθανό ότι θα ληφθούν στα κρατίδια της Άνω Αυστρίας και του Σάλτσμπουργκ, όπου η κατάσταση είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη.

Ο υπουργός Υγείας Βόλφγκανγκ Μούκσταϊν έκανε λόγο ακόμη και για πιθανή απαγόρευση κυκλοφορίας, που θα αφορά και τους εμβολιασμένους και τους νοσήσαντες, κατά τις νυχτερινές ώρες, καθώς και για περιορισμούς στις εκδηλώσεις όπου το κοινό δεν έχει προκαθορισμένες θέσεις.

Ο Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ υπογράμμισε κατ’ επανάληψη ότι τα μέτρα εστιάζουν στους ανεμβολίαστους, καθώς «το μοναδικό εισιτήριο εξόδου από τον φαύλο κύκλο της πανδημίας είναι ο εμβολιασμός». Έχει χαρακτηρίσει «ντροπιαστικά χαμηλό» το ποσοστό εμβολιασμού στην Αυστρία (67%).

Ο υπουργός Υγείας πάντως σημείωσε ότι από την ανακοίνωση του μέτρου για πρόσβαση στον χώρο εργασίας μόνο με πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης ή με αρνητικό τεστ, έχει τετραπλασιαστεί ο αριθμός των εμβολιασμών.

Οι αποφάσεις της αυστριακής κυβέρνησης εντείνουν την πολιτική αντιπαράθεση και στη Γερμανία, όπου το γενικό lockdown εξακολουθεί να απορρίπτεται από την κυβέρνηση, αλλά παραμένει υπαρκτό ενδεχόμενο για επιμέρους περιοχές.

Χθες το βράδυ, σε πολιτική συζήτηση στην τηλεόραση της Bild, εκπρόσωποι του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) και των Φιλελευθέρων (FDP) απέφυγαν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο. Ο εκπρόσωπος του SPD για θέματα Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ τάχθηκε υπέρ της εφαρμογής αντίστοιχων περιορισμών για τους ανεμβολίαστους και ζήτησε την ακύρωση μεγάλων εκδηλώσεων, όπως οι γιορτές του Καρναβαλιού και οι χριστουγεννιάτικες αγορές.

Όποια εκδήλωση πραγματοποιείται, διευκρίνισε, θα πρέπει να αφορά μόνο εμβολιασμένους και νοσήσαντες, οι οποίοι όμως θα έχουν επιπλέον ελεγχθεί με τεστ. Προειδοποίησε ότι «σε λίγες ημέρες θα έχουν γεμίσει οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας». Από την πλευρά του CDU, ο υπηρεσιακός προσωπάρχης της καγκελαρίας Χέλγκε Μπράουν συμφώνησε στην ακύρωση των χριστουγεννιάτικων αγορών στις περιοχές με έξαρση της πανδημίας: «δεν γίνεται να συνεχίζει κανείς την κοινωνική του ζωή υπό αυτές τις συνθήκες», τόνισε. Διαφορετική άποψη εξέφρασε ο αντιπρόεδρος του FDP Βόλφγκανγκ Κουμπίκι, τονίζοντας ότι «αν κλειστούν μέσα και οι εμβολιασμένοι, θα στείλουμε το λάθος μήνυμα: ότι ο εμβολιασμός δεν έχει αποτέλεσμα».

Από σήμερα πάντως περιορίζεται σημαντικά η κοινωνική ζωή των ανεμβολίαστων και στο Βερολίνο, καθώς –σε πρώτη φάση ως την 28η Νοεμβρίου– δεν θα έχουν πρόσβαση σε χώρους εστίασης, αθλητικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, θέατρα, κινηματογράφους, μουσεία, γυμναστήρια, κομμωτήρια και ινστιτούτα αισθητικής, αλλά και στους ζωολογικούς και βοτανικούς κήπους της πρωτεύουσας. Τα διάσημα νυχτερινά κλαμπ του Βερολίνου λειτουργούσαν ήδη με τον συγκεκριμένο κανονισμό.

Επιπλέον, αν και ο κανόνας δεν ισχύει για τα ξενοδοχεία, θα εφαρμόζεται για τους τουρίστες που θέλουν να χρησιμοποιήσουν τουριστικά λεωφορεία ξεναγήσεων και τουριστικά σκάφη στον ποταμό Σπρέε. Κύριος λόγος της απόφασης της τοπικής Γερουσίας είναι η ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων του νέου κορονοϊού, αλλά και η σημαντική επιβάρυνση των νοσοκομείων της πόλης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πανεπιστημιακό νοσοκομείο Charité ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι ακυρώνει όλες τις τακτικές χειρουργικές επεμβάσεις, λόγω της υπερφόρτωσης του συστήματος.

Ανάλογοι περιορισμοί για τους ανεμβολίαστους ισχύουν ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα στην Σαξονία, ενώ την Πέμπτη θα συνεδριάσουν η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ και οι πρωθυπουργοί των κρατιδίων, σε μια νέα προσπάθεια συντονισμού και εφαρμογής ενιαίων κανονισμών.

Ινδία: 125 θάνατοι και 10.000 κρούσματασε 24 ώρες

Το ομοσπονδιακό υπουργείο Υγείας της Ινδίας ανακοίνωσε σήμερα Δευτέρα ότι τις προηγούμενες 24 ώρες επιβεβαιώθηκαν 10.229 κρούσματα του SARS-CoV-2 και υπέκυψαν άλλοι 125 ασθενείς με την COVID-19. Με 463.655 θανάτους επί συνόλου 34.447.536 μολύνσεων αφότου εκδηλώθηκε η πανδημία του νέου κορονοϊού στην επικράτειά της, η υποήπειρος 1,3 δισεκ. κατοίκων καταγράφει τον τρίτο βαρύτερο απολογισμό θυμάτων στον κόσμο σε απόλυτα μεγέθη, πίσω από τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία, και τον δεύτερο υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων, μετά τις ΗΠΑ, κατά τα επίσημα δεδομένα.

Τα λεγόμενα ενεργά κρούσματα μειώθηκαν στα 134.096 (–1.822 σε 24 ώρες), στο «χαμηλότερο επίπεδο σε 523 ημέρες», τόνισε το υπουργείο.

Μπαχρέιν: Το φάρμακο της AstraZeneca εγκρίθηκε για επείγουσα χρήση

Το Μπαχρέιν έγινε η πρώτη χώρα που εγκρίνει το φάρμακο, το οποίο θα χορηγείται μόνο σε ενήλικες που υποφέρουν από ανοσοανεπάρκεια ή είναι ανοσοκατασταλμένοι, καθώς και σε ανθρώπους που η δουλειά τους τούς εκθέτει σε κίνδυνο μετάδοσης, ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων.

Το Μπαχρέιν ενέκρινε για επείγουσα χρήση το φάρμακο της AstraZeneca κατά της COVID-19, Evusheld, ανέφερε σήμερα το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων.

Το Μπαχρέιν έγινε η πρώτη χώρα που εγκρίνει το φάρμακο, το οποίο θα χορηγείται μόνο σε ενήλικες που υποφέρουν από ανοσοανεπάρκεια ή είναι ανοσοκατασταλμένοι, καθώς και σε ανθρώπους που η δουλειά τους τούς εκθέτει σε κίνδυνο μετάδοσης, ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων.

Ινδονησία: 340 κρούσματα και 15 θάνατοι σε 24 ώρες

Το υπουργείο Υγείας της Ινδονησίας ανακοίνωσε χθες Κυριακή ότι τις προηγούμενες 24 ώρες υπέκυψαν 15 ασθενείς με την COVID-19 και διαγνώστηκαν 339 κρούσματα του SARS-CoV-2. Ο απολογισμός των θυμάτων της πανδημίας του νέου κορονοϊού στο αρχιπέλαγος 270 εκατ. κατοίκων έφθασε τους 143.659 νεκρούς επί συνόλου 4.250.855 μολύνσεων αφότου εκδηλώθηκε στην ινδονησιακή επικράτεια, τον Μάρτιο του 2020.

Αφότου άρχισε εκστρατεία ανοσοποίησης στην τέταρτη πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου τη 13η Ιανουαρίου έχουν λάβει πρώτη δόση εμβολίου για την COVID-19 πάνω από 130,28 εκατ. άνθρωποι, 84,16 εκατ. τη δεύτερη, ενώ συνολικά έχουν χορηγηθεί 215,63 εκατ. δόσεις, συμπεριλαμβανομένων τρίτων, ενισχυτικών, κατά τα πιο πρόσφατα επίσημα δεδομένα. Η κυβέρνηση επιδιώκει να εμβολιαστούν κάπου 208 εκατ. πολίτες –το 80% του πληθυσμού– για να επιτευχθεί συλλογική ανοσία.

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα