Γιατί μπαίνουν στο στόχαστρο της ΕΕ τα χορτοφαγικά μπιφτέκια

Οι μέρες των χορτοφαγικών μπιφτεκιών μπορεί να είναι μετρημένες σύμφωνα με τα σχέδια που θα τεθούν προς ψήφιση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Τετάρτη 8/10. Οι ανησυχίες για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις κτηνοτροφικές μονάδες έχουν ωθήσει τα τελευταία χρόνια περισσότερους Ευρωπαίους να υιοθετήσουν χορτοφαγικές, vegan ή φυτικές δίαιτες, τις οποίες οι υποστηρικτές θεωρούν μια πιο υγιεινή εναλλακτική στην παραδοσιακή κατανάλωση κρέατος. Ωστόσο, πολλοί Ευρωπαίοι κτηνοτρόφοι – και οι πολιτικοί που τους εκπροσωπούν- αντιλαμβάνονται τα φυτικά προϊόντα που αντικαθιστούν το κρέας ως απειλή και ως μια ακόμη πρόκληση για έναν ήδη προβληματικό κλάδο. “Δεν είναι λουκάνικο και δεν είναι μπριζόλα, απλά και ξεκάθαρα. Ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους”, δήλωσε η Σελίν Ιμάρ, ευρωβουλεύτρια της Δεξιάς στην ΕΕ, η οποία πιέζει για την απαγόρευση της χρήσης τέτοιων όρων για προϊόντα που δεν προέρχονται από ζώα.

“Είναι δικαίωμα του καθενός να τρώει εναλλακτικές πρωτεΐνες – φτιαγμένες από φυτά, εργαστήρια, τόφου ή αλεύρι εντόμων”, δήλωσε η Ιμάρ, η οποία εκτός από τη δουλειά της στο κοινοβούλιο καλλιεργεί παράλληλα δημητριακά. “Αλλά το να το ονομάζουμε “κρέας” είναι παραπλανητικό για τον καταναλωτή”, δήλωσε στο AFP. Εάν η πρόταση που θα τεθεί προς συζήτηση την Τρίτη 7 Οκτωβρίου στο Στρασβούργο και θα ακολουθήσει από ψηφοφορία την Τετάρτη γίνει νόμος, όροι όπως “λουκάνικο” και “μπιφτέκι”, θα προορίζεται αποκλειστικά για τρόφιμα που περιέχουν κρέας. Ωστόσο, αυτό απέχει ακόμη από το να γίνει πραγματικότητα.

Ακόμη και αν το κοινοβούλιο υποστηρίξει την πρόταση, θα πρέπει να διαπραγματευτεί με τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Ο γαλλικός οργανισμός της βιομηχανίας κτηνοτροφίας και κρέατος, Interbev, υποστηρίζει σθεναρά την πρόταση. “Αρνούμαστε να επιτρέψουμε στις φυτικές πρωτεΐνες να οικειοποιηθούν ονόματα κρέατος για σκοπούς μάρκετινγκ”, δήλωσε στο AFP ο επικεφαλής του ομίλου, Ζαν-Φρανσουά Γκιάρντ, λέγοντας ότι οι όροι αυτοί “αποδυναμώνουν την αναγνώριση των ακατέργαστων, 100% φυσικών προϊόντων”. “Χωρίς σαφείς εγγυήσεις, οι καταναλωτές κινδυνεύουν να παραπλανηθούν από προϊόντα που μεταμφιέζονται σε κρέας – αλλά δεν είναι κρέας”.

Η βουλευτής των Πρασίνων της ΕΕ Άννα Στρόλενμπεργκ απορρίπτει το επιχείρημα αυτό. “Η απαγόρευση των χορτοφαγικών μπιφτεκιών δεν θα αλλάξει τίποτα για τους αγρότες”, δήλωσε η Ολλανδή πολιτικός, η οποία αντιτίθεται στην πρόταση αυτή, υποστηρίζοντας ότι θα στερήσει από τους καταναλωτές σημαντικές πληροφορίες για το τι αγοράζουν. Ο συνάδελφός της βουλευτής των Πρασίνων Ντέιβιντ Κόρμαντ χαρακτήρισε τη συζήτηση “διαφημιστικό κόλπο” και ανεπιθύμητο “αντιπερισπασμό” για το κοινοβούλιο. “Εν τω μεταξύ, δεν ασχολούμαστε με τα μείζονα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο αγροτικός τομέας”, δήλωσε.

Χτύπημα στη γερμανική οικονομία

Δεν είναι η πρώτη φορά που τα χορτοφαγικά μπιφτέκια βρίσκονται στο στόχαστρο των Ευρωπαίων νομοθέτων. Μια παρόμοια έκκληση για την απαγόρευση αυτών των όρων απορρίφθηκε το 2020. Ωστόσο, οι ισορροπίες έχουν αλλάξει, καθώς στις ευρωεκλογές του 2024 τα δεξιά κόμματα που καλλιεργούν στενούς δεσμούς με τον αγροτικό τομέα σημείωσαν μεγάλα κέρδη. Η Ιμάρ δήλωσε πως η νέα πρόταση είναι “σύμφωνη με τους ευρωπαϊκούς κανόνες”, οι οποίοι ήδη περιορίζουν τη χρήση των παραδοσιακών γαλακτοκομικών όρων από το “γάλα” στο “γιαούρτι” και το “τυρί”.

“Είναι δίκαιο να κάνουμε το ίδιο και για το κρέας”, είπε. Τούτου λεχθέντος, ο επικεφαλής του κεντροδεξιού κόμματος ΕΛΚ που ανήκει και η Ιμάρ, Μάνφρεντ Βέμπερ, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τρίτη ότι η προτεινόμενη απαγόρευση “δεν αποτελεί προτεραιότητα”. Ο Νίκολας Σβάιτσερ, διευθύνων σύμβουλος της γαλλικής μάρκας La Vie, η οποία προμηθεύει την αλυσίδα Burger King με “μπέικον” φυτικής προέλευσης, υποστηρίζει ότι το ισχύον σύστημα επισήμανσης “δεν έχει στόχο να βλάψει τους αγρότες”. “Είναι απλώς ένας πιο απλός και άμεσος τρόπος για τους καταναλωτές να κατανοήσουν τι αγοράζουν, πώς μπορούν να το μαγειρέψουν με παρόμοιο τρόπο και να λάβουν συγκρίσιμες διατροφικές πληροφορίες”, δήλωσε στο AFP.

“Πρόκειται για προϊόντα που πληρούν όλες τις προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση ζητημάτων που σχετίζονται με την καλή διαβίωση των ζώων, την εντατική κτηνοτροφία, την κλιματική αλλαγή”, δήλωσε. “Αυτό θα πρέπει να ενθαρρύνεται, όχι να δυσχεραίνεται”. Στη Γερμανία, η πρόταση της ΕΕ έχει προκαλέσει ανησυχία σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ όπως το Lidl και το Aldi, τα οποία λένε ότι η απαγόρευση των “οικείων όρων” θα καταστήσει “πιο δύσκολο για τους καταναλωτές να λάβουν ενημερωμένες αποφάσεις”. Επιπλέον, “θα περιόριζε την ικανότητα των εταιρειών να προωθήσουν τα προϊόντα τους”, ανέφεραν σε κοινή δήλωση δύο δωδεκάδες βιομηχανικοί όμιλοι, μεταξύ αυτών η εταιρεία φυτικών μπιφτεκιών Beyond Meat. Προειδοποίησαν ότι ως η μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης για τα εναλλακτικά προϊόντα φυτικής προέλευσης με διαφορά, η Γερμανία θα επηρεαστεί “ιδιαίτερα οικονομικά”.

Η συζήτηση αναζωπυρώνει επίσης τη συζήτηση στη Γαλλία, η οποία είχε θεσπίσει μια παρόμοια απαγόρευση ετικετών το 2024 για να κατευνάσει τους αγρότες, μόνο για να ανατραπεί τον Ιανουάριο του επόμενου έτους με απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της ΕΕ.

Πηγη – European Perspective