Γιατί τα αυγά στις ΗΠΑ έχουν αύξηση τιμών κατά 150%

Στις ΗΠΑ η έξαρση της γρίπης των πτηνών έχει εκτοξεύσει τις τιμές των αυγών κατά 150%. Οι ελλείψεις αναμένεται να κρατήσουν τουλάχιστον για κάποιους μήνες ακόμη.Οι Αμερικανοί λατρεύουν τα αυγά – ιδίως στο πρωινό τους. Γι’ αυτό και η εκτόξευση της τιμής των αυγών στις ΗΠΑ τους τελευταίους μήνες έχει προκαλέσει έντονο… κοινωνικό αναβρασμό.

Με την έξαρση της γρίπης των πτηνών και την επακόλουθη έλλειψη στα αυγά, τις τελευταίες εβδομάδες μια δωδεκάδα έφτασε να κοστίζει πάνω από 10 δολάρια – μία αύξηση 159% σε σύγκριση με την τιμή του προϊόντος έναν χρόνο πριν – και αρκετά καταστήματα έθεσαν ακόμα και όρια στο πόσα αυγά μπορεί να αγοράσει ο κάθε καταναλωτής.

Από τις αρχές του 2022 και την έξαρση του στελέχους της γρίπης των πτηνών Η5Ν1 θανατώθηκαν περισσότερα από 166 εκατομμύρια άγρια και οικόσιτα πτηνά. Το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας (USDA) ανέφερε τις προηγούμενες ημέρες πως από την αρχή του φετινού έτους θανατώθηκαν πάνω από 30 εκατομμύρια κότες – δηλαδή το 12,3% των πτηνών που ζουν σε κλουβιά στις ΗΠΑ και περίπου 8% των κοτόπουλων ελευθέρας βοσκής.

Οι αμερικανικές αρχές στράφηκαν προς διάφορα ευρωπαϊκά κράτη ζητώντας τους βοήθεια για την αντιμετώπιση των ελλείψεων – και αυτό παρά τον κλιμακούμενο εμπορικό πόλεμο με τους δασμούς ανάμεσα στην ΕΕ και την κυβέρνηση Τραμπ. Εκτός αυτού, στο παρελθόν η Ουάσινγκτον είχε επιβάλει περιορισμούς στις εισαγωγές αυγών από τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη.

Η Ευρώπη δύσκολα θα καλύψει τις ελλείψεις στις ΗΠΑ

Τα τελευταία τρία χρόνια η Ευρώπη βρέθηκε και εκείνη αντιμέτωπη με μία έξαρση της γρίπης των πτηνών, η οποία προκάλεσε ελλείψεις σε ολόκληρη την ήπειρο – τα μεγαλύτερα προβλήματα σημειώθηκαν στην Πολωνία, την Ουγγαρία και τη Γαλλία, ενώ αυστηρά μέτρα έπρεπε να ληφθούν και στην Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ως εκ τούτου, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δηλώνουν πως έχουν περιορισμένες δυνατότητες εξαγωγής αυγών.

Όσον αφορά ειδικότερα τη Γερμανία, η χώρα έχει εξασφαλίσει την κάλυψη της ζήτησης αυγών ενόψει της πασχαλινής περιόδου, ενώ διαθέτει και ένα επιπλέον απόθεμα προς εξαγωγή. Οι ειδικοί ωστόσο αποτρέπουν τους καταναλωτές από το να προβούν σε μαζικές προληπτικές αγορές αυγών υπό την ανησυχία ελλείψεων και αντ’ αυτού να συνεχίσουν να καταναλώνουν αυγά με τους συνήθεις ρυθμούς, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα στην προσφορά.

Την ίδια στιγμή, η εξαγωγή αυγών από την Ευρώπη στις ΗΠΑ είναι δύσκολο εγχείρημα και εξαιτίας των υλικοτεχνικών προβλημάτων που είναι αναπόφευκτα στις υπερατλαντικές εξαγωγές εύθραυστων αγαθών. Και ταυτοχρόνως η αερομεταφορά κοστίζει πολύ, ενώ η εξαγωγή διά θαλάσσης, από την άλλη πλευρά, είναι υπερβολικά χρονοβόρα.

Ποιοι έχουν επιπλέον απόθεμα αυγών;

Τον περασμένο μήνα το Reuters μετέδωσε πως η Τουρκία επρόκειτο να αυξήσει τις εξαγωγές αυγών προς τις ΗΠΑ, έπειτα από συμφωνία με την Ουάσινγκτον για την εξαγωγή επιπλέον 15.000 τόνων αυγών.

Σύμφωνα με τον Ιμπραΐμ Αφυόν, πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Παραγωγών Αυγών της Τουρκίας, μέχρι τον Ιούλιο η χώρα πρόκειται να προμηθεύσει περίπου 240 εκατομμύρια αυγά – μία ποσότητα εξαπλάσια σε σύγκριση με τις εξαγωγές ολόκληρου του προηγούμενου έτους. Σε αντάλλαγμα η Τουρκία θα εισπράξει περί τα 26 εκατομμύρια δολάρια.

Όπως ανέφερε δε σε πρόσφατο σχετικό ρεπορτάζ του το Bloomberg, οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να εκδώσουν νέες άδειες για εξαγωγές αυγών και από την Ολλανδία – η οποία αποτελεί τη χώρα με τις μεγαλύτερες εξαγωγές αυγών στον κόσμο.

Πότε θα λάβουν τέλος οι ελλείψεις;

Έπειτα από μία αισθητή μείωση της ζήτησης και βελτίωση της προσφοράς πάντως οι τιμές των αυγών στις ΗΠΑ υποχώρησαν κάπως μέσα στον Φεβρουάριο.

Ωστόσο, θα χρειαστεί κάποιος χρόνος έως ότου η χαλάρωση της πίεσης στις τιμές φτάσει και στους τελικούς καταναλωτές – και την ίδια στιγμή εξακολουθεί να παραμονεύει ο κίνδυνος αφ’ ενός μεν για νέα έξαρση της γρίπης των πτηνών, αφ’ ετέρου δε για νέα αύξηση της ζήτησης.

Η αντικατάσταση των κοτών που θανατώθηκαν χρειάζεται περίπου τέσσερις με πέντε μήνες. Και ακόμα και όταν οι νέες κότες φτάσουν σε ηλικία που μπορούν να παράγουν αυγά, οι ποσότητες αυτών θα είναι αρχικά περιορισμένες.

Τα πτηνοτροφεία χρειάζονται επίσης αρκετό χρόνο για την εκτροφή νέων κοτόπουλων, διότι υπάρχουν αυστηροί κανονισμοί υγιεινής και βιοασφαλείας – γεγονός που συνεπάγεται ακόμα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για την αναζωογόνηση των ελλείψεων. Σε αυτά έρχεται να προστεθεί και η διστακτικότητα πολλών παραγωγών για την εκτροφή περισσότερων πτηνών, ως αποτέλεσμα της γενικής ανησυχίας για νέα έξαρση της γρίπης των πτηνών.

Έτσι, το πιθανότερο είναι πως οι τιμές των αυγών θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα για αρκετό καιρό ακόμη και πως οι ελλείψεις θα επιμείνουν μάλλον έως το τέλος του έτους.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς | Πηγή: Deutsche Welle