Η Κύπρος είναι ένα καζάνι που βράζει;

Μερικά σύντομα βίντεο και εικόνες που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο απεικονίζουν πλήρως τον όγκο, τη σοβαρότητα και την απάνθρωπη φύση των πρόσφατων γεγονότων που έλαβαν χώρα στην Κύπρο. Ομάδες νεαρών (υπ)ανθρώπων, προφανώς συνδεδεμένων με ακροδεξιά ιδεολογία, εισβάλλουν σε καταστήματα μεταναστών.

Τα περιστατικά βίας

Η εισβολή έγινε βραδινές ώρες όταν δεν υπήρχε το φως του ηλίου για να κάνουν πιο εύκολα τις κινήσεις (όχι ότι τα σώματα ασφαλείας τους εμπόδισαν). Οι δράστες επιτέθηκαν και προξένησαν υλικές ζημιές στην προσπάθειά τους να αναβιώσουν για τους μετανάστες μια «Νύχτα των Κρυστάλλων».

Το περιστατικό αυτό συνέβη κατά τη διάρκεια μιας «πορείας διαμαρτυρίας για το μεταναστευτικό» στη Λεμεσό, τρεις ημέρες μετά από παρόμοια επεισόδια που σημειώθηκαν στο χωριό Χλώρακα της Πάφου, όπου ακροδεξιά στοιχεία διαμαρτυρήθηκαν κατά των Σύριων προσφύγων και μεταναστών. Είναι ευτυχές το γεγονός ότι, παρά τη σοβαρή βία που εκδηλώθηκε σε αυτές τις δύο περιπτώσεις, δεν καταγράφηκαν θύματα.

Τα γεγονότα που συνέβησαν στην Κύπρο πρόσφατα δεν πρέπει να μας έρθουν προκαλούν έκπληξη. Είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς αιτιών που είχαν συσσωρευθεί και οδήγησαν σε αυτό το σημείο.

Ξενοφοβία και κυπριακή κοινωνία

Η γενική κατάσταση γύρω από το θέμα της μετανάστευσης μπορεί να περιγράφεται ως ένα ηφαίστειο σε κατάσταση αδράνειας, το οποίο είχε πολλές ενδείξεις για έκρηξη τα προηγούμενα χρόνια, με διάφορες αιτίες, και τελικά συνέβη.

Το θέμα της μετανάστευσης κυριάρχησε στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, και φαίνεται να υποστηρίζεται μια ξενοφοβική και ρατσιστική ρητορική που δυστυχώς καταλαμβάνει όλο και περισσότερο έδαφος στο νησί. Το Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο (ΕΛΑΜ), το οποίο από την ίδρυσή του είχε συνδέσει τον εαυτό του με τη Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα, φαίνεται να αυξάνει την παρουσία και την επιρροή του όλο και περισσότερο.

Μάλιστα το τελευταίο χρονικό διάστημα, ακόμη και αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει θεωρίες συνωμοσίας που χαρακτηρίζουν τις μεταναστευτικές ροές ως μέρος ενός σχεδίου του Ερντογάν, επικαλούμενοι το μυστικό σχέδιο «τρίτο Αττίλα» με τη μορφή του υβριδικού πολέμου.

Αυτές οι εξελίξεις δείχνουν την ανησυχητική επικράτηση του αντιμεταναστευτικού λόγου στην πολιτική και κοινωνική σκηνή της Κύπρου, καθώς όχι απλά έχουν ισχυρό έρεισμα στην τοπική κοινωνία αλλά σύμφωνα με τους ντόπιους, ανάγεται σαν το μείζον ζήτημα της χώρας, πάνω και από τις οικονομικές τους δυσκολίες.

Η αφορμή για τη σημερινή έκρηξη βίας

Βλέπετε οι συνθήκες διαβίωσης σε ένα συγκρότημα από διαμερίσματα στη Χλώρακα, στο οποίο διέμεναν εκατοντάδες αλλοδαποί διαφόρων εθνικοτήτων δεν ήταν και πολύ καλές. Όταν τους κόπηκε ρεύμα και νερό γιατί η εταιρεία που διαχειριζόταν το μέρος άφησε απλήρωτους τους λογαριασμούς, η κατάσταση οδηγήθηκε σε άσχημο σημείο. Οι διαμαρτυρίες των αλλοδαπών για τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης τους αρχικά, οι διαμαρτυρίες των ντόπιων κατοίκων μετέπειτα, ενώ η προηγούμενη κυβέρνηση αποτύγχανε να δώσει λύση.

Και πως να δώσει λύση η πολιτική ηγεσία της Κύπρου όταν χρόνια τώρα γνωρίζει τα προβλήματα με τις προσφυγικές ροές που όμως τα βάζει κάτω από το χαλί, ενώ ταυτόχρονα φρόντιζε να εκδώσει «χρυσές βίζες» σε κάθε πλούσιο εγκληματία τις υφηλίου;

Είναι γνωστά άλλωστε τα προγράμματα έκδοσης διαβατηρίων που συνέβαιναν τα προηγούμενα χρόνια τα οποία σκανδαλωδώς έδιναν τη δυνατότητα σε κάθε πιθανό υποψήφιο παράνομο επιχειρηματία δια μέσω της Κύπρου, να εισχωρήσει στην Ε.Ε. έχοντας την απαραίτητη πολιτογράφηση από την Κυπριακή Δημοκρατία, σύμφωνα με πληροφορίες που εκμαιεύσαμε από την Κύπρο.

Μάλιστα πριν αποκαλυφθεί το σκάνδαλο τα νούμερα έκδοσης διαβατηρίων ήταν πλέον τεράστια σε μέγεθος. Αυτό συνέβη διότι επί προεδρίας Παπαδόπουλου και Χριστόφια στην Κυπριακή Δημοκρατία, οι αιτήσεις και οι εκδόσεις δεν ήταν παρά μερικές δεκάδες συνολικά.

Επί Αναστασιάδη η κατάσταση αποτέλεσε μια μορφή χιονοστιβάδας καθώς από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας είχε οριστεί σαν «τιμή» πολιτογράφησης, η αγορά ακινήτων ή επιχειρήσεων στα 2,5 εκατομμύρια ευρώ. Έτσι οι εκδόσεις από μερικές δεκάδες έγιναν χιλιάδες και σήμερα βέβαια η υπόθεση ακολουθεί τον δρόμο της δικαιοσύνης.

Η αλήθεια είναι όμως παρόλο που υπήρξε αυτό το κολοσσιαίο διαστάσεων σκάνδαλο, οι κύπριοι εθνικιστές δε φαίνεται να έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα με αυτό διότι οι «ξένοι αυτοί έχουν πολλά λεφτά και θα ενισχύσουν την εθνική οικονομία», σύμφωνα πάντα με τις πηγές μας από Κύπρο.

Αρκετοί σκέφτονται γιατί να συμβεί τότε, τώρα αυτό; Μάλλον είναι λάθος η σκέψη. Το πιο σωστό σαν ερώτημα είναι το πώς γίνεται και όχι ο χρόνος. Πρώτα από όλα, η Κύπρος δεν εξαιρείται από τις παγκόσμιες και περιφερειακές εξελίξεις σε σχέση με το μεταναστευτικό. Πώς θα μπορούσε ειδικά κιόλας όταν βρίσκεται σε τέτοια γεωγραφική θέση, αλλά και με ανοικτό το εθνικό της ζήτημα δηλαδή την ημικατοχή;

Το παράδειγμα της Ουκρανίας και της Συρίας

Ένα εντυπωσιακό αλλά και συνάμα ειρωνικό γεγονός αποτελεί η αντίθεση στην προδιάθεση για τους μετανάστες που καταφθάνουν στη Μεγαλόνησο.

Από τη στιγμή που ξέσπασε ο ουκρανικός πόλεμος σε ευρεία κλίμακα, πολλοί ανατολικοευρωπαίοι έχουν καταφθάσει στην Κύπρο με όχι και τόσο μεγάλες τσέπες όσο αυτές που επιχειρούσαν να πάρουν τις χρυσές βίζες. Πάραυτα οι ακροδεξιοί δεν τους έχουν στο στόχαστρο λόγω της απόχρωσης του δέρματός τους.

Στην αντίπερα όχθη, κοιτάξτε τους Σύριους για παράδειγμα. Ξέρουμε ότι ο λόγος για τον οποίο μεταναστεύουν είναι οι πράξεις της Δύσης; Πριν το 2011 και την έναρξη του ατελείωτου πολέμου στη Συρία ελάχιστοι είχαν φύγει από τη χώρα τους.

Άπαξ και ξεκίνησε με τη γνωστή επιθυμία τη Δύσης να μετατρέψει τον φιλορώσο Άσαντ σε δεύτερο Καντάφι, η χώρα έχει μετατραπεί σε ένα ατελείωτο ερείπιο. Πάνω από ένα εκατομμύριο νεκροί, με σχεδόν οκτακόσιες χιλιάδες σπίτια διαλυμένα. Έχοντας το τζιχαντιστικό θηρίο που εξέθρεψε η Δύση πάνω από το κεφάλι τους. Να μείνουν στη χώρα να πολεμήσουν τι; Είναι απόλυτα φυσιολογικό να αποζητούν αλλού το μέλλον τους.

Η ίδια η Ευρώπη με τις Η.Π.Α. που προξένησαν τόσα και τόσα προβλήματα στις πάλαι ποτέ αποικιοκρατίες τους, τώρα θέλουν κλειστά τα σύνορα και τον Ερντογάν να κρατάει τις ροές στη χώρα του με το αζημίωτο. Αν θα έπρεπε λοιπόν να υπάρχει πολύ θυμός και οργή, τότε αυτά τα συναισθήματα δε θα έπρεπε να κατευθυνθούν στους πρόσφυγες αλλά στην Ευρώπη, η οποία έσπειρε ανέμους και θέρισε θύελλες.

Έτσι ξεκάθαρα αναδεικνύεται πως το θέμα για τους υπερεθνικιστές γίνεται ενίοτε ταξικό, ενίοτε φυλετικό.

Ο καθρέφτης

Δυστυχώς όμως στην πολιτική σκηνή η οχλαγωγία είναι απαραίτητη από ότι φαίνεται και έτσι «πρέπει» πάντα να υπάρχει ο αποδιοπομπαίος τράγος. Η κανονικοποίηση της ακροδεξιάς και των τακτικών της μέσω των πογκρόμ έχει ήδη συντελεστεί. Ο αυξανόμενος ακροδεξιός και ρατσιστικός λόγος γίνεται ολοένα και περισσότερο αποδεκτός από κόμματα και τμήματα της κοινωνίας. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζουν και οι οπαδοί των ομάδων, αποτελώντας τους «χρήσιμους ηλίθιους».

Η Ε.Ε, καθώς και τα κράτη μέλη, έχουν εμφανίσει σοβαρές ανεπάρκειες στη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών. Το πρόβλημα εντοπίζεται τόσο στην προσέγγιση και την κατανόηση του θέματος όσο και στην εφαρμογή των πολιτικών, καθιστώντας εκτεθειμένες τις χώρες πρώτης υποδοχής (βλ. Ανατολική Μεσόγειο).

Καταληκτικά, δυστυχώς, πληρώνουμε το κόστος των παραμέτρων που δημιουργήθηκαν: της ταξικής μεροληψίας στις πολιτικές όχι μόνο της Ε.Ε, αλλά και σε εθνικό επίπεδο με τις επιλογές της πολιτικής ελίτ που φαίνεται ανήμπορη να διαχειριστεί την κρίση. Η Κύπρος βρίσκεται σε ένα εξαιρετικά δύσκολο γρίφο τον οποίο καλείται να λύσει πριν να είναι αργά.

Πηγές: News247, Politis, Brief