Λαϊκή οργή στη Σερβία για μία υπόθεση που θυμίζει Τέμπη

Μια υπόθεση που είχε αθώα θύματα, θυμίζοντας την τραγωδία των Τεμπών. Και μία λαϊκή εξέγερση, κυρίως από τη νεολαία. Όλα αυτά εκτυλίσσονται στη γειτονική Σερβία.

Στη 1 Νοεμβρίου 2024, περίπου στις 11:50, κατέρρευσε κομμάτι της στέγης του σιδηροδρομικού σταθμού του Νόβι Σαντ, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της γειτονικής χώρας.

Πιο συγκεκριμένα, η στέγη επάνω από την κεντρική είσοδο του σταθμού, κατέρρευσε, σκοτώνοντας 15 ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου ενός εξάχρονου αγοριού. Ο πολιτικός μηχανικός Ντάνιελ Ντάσιτς, δήλωσε πως η στέγη κατέρρευσε λόγω πρόσθετων χάλκινων κατασκευών με γυαλί, οι οποίες τοποθετήθηκαν εκεί, την περίοδο της ανακαίνισης που ξεκίνησαν το 2021.

Η κυβέρνηση της Σερβίας κήρυξε την 2 Νοεμβρίου 2024 ως ημέρα πένθους, ενώ στο Νόβι Σαντ κηρύχθηκε τριήμερο πένθος. Στη Δημοκρατία Σρπσκα επίσης κηρύχθηκε ημέρα πένθους.

Η ανακαίνιση του σταθμού

Το 2021 ανακοινώθηκαν σχέδια για την ανακαίνιση και επέκταση του σταθμού ως μέρος των προσπαθειών της κυβέρνησης της Σερβίας να αναβιώσει και να εκσυγχρονίσει την σιδηροδρομική υποδομή στη χώρα, με την εισαγωγή γρήγορων τρένων. Η ανακαίνιση περιλάμβανε την αναβάθμιση των γραμμών, την κατασκευή νέας πλατφόρμας και πλήρη ανακαίνιση του κύριου κτηρίου με επιπλέον ανελκυστήρες για άτομα με αναπηρίες. Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2021.

Μία από τις προϋποθέσεις για την ανακαίνιση ήταν η αποσυναρμολόγηση της Γέφυρας του Μπόσκο Περόσεβιτς και η ανακατασκευή της Γέφυρας Σιδηροδρόμου Ζεζέλ, σύμφωνα με το σχέδιο του Αλεξάνταρ Μπόγιοβιτς, που κατασκευάστηκε από διεθνή κοινοπραξία JV Azvi – Taddei – Horta Coslada International}. Η ανακαίνιση του σιδηροδρομικού σταθμού πραγματοποιήθηκε από τις κινεζικές εταιρείες China Railway International και China Communications Construction Company (CCCC) ως μέρος του έργου γραμμή Βουδαπέστη–Βελιγράδι, το οποίο αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου για διεθνές σιδηροδρομικό δίκτυο.

Το ανακαινισμένο κτήριο του σταθμού άνοιξε στις 19 Μαρτίου 2022, με μια μοντέρνα γραμμή ταχύτητας έως 200 km/h μεταξύ Βελιγραδίου και Νόβι Σαντ.

Απόδοση ευθυνών και διαδηλώσεις

Οι διωκτικές αρχές στο Νόβι Σαντ ξεκίνησαν έρευνες για να διαπιστωθούν τα αίτια της τραγωδίας, μια μέρα μετά, στις 2 Νοεμβρίου, ενώ οι καταθέσεις υψηλόβαθμων στελεχών της κυβέρνησης και ανώτατων κρατικών λειτουργών.

Την ίδια μέρα, όπως ανακοινώθηκε, κλήθηκαν να καταθέσουν 20 άτομα μεταξύ των οποίων ο υπουργός Κατασκευών, Υποδομών και Συγκοινωνιών Γκόραν Βέσιτς όπως επίσης και συνεργάτες του που ενεπλάκησαν στην ανακατασκευή του σιδηροδρομικού σταθμού που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα.

Η ανακαίνιση του σιδηροδρομικού σταθμού στο Νόβι Σαντ διήρκησε τρία χρόνια, από τα μέσα του 2021 έως το Ιούλιο του 2024 και το έργο εκτέλεσε κοινοπραξία κινέζικων κατασκευαστικών εταιριών. Οι Κινέζοι εξέδωσαν ανακοινωθέν όπου αναφέρουν ότι η προέκταση της οροφής που κατέρρευσε «δεν αποτέλεσε αντικείμενο εργασιών στο πλαίσιο της ανακατασκευής του σταθμού».

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι η τραγωδία στο Νόβι Σαντ οφείλεται στην διαφθορά του κρατικού μηχανισμού και την αδιαφάνεια κατά την ανάθεση δημοσίων έργων, ενώ θα αποδοθούν και πολιτικές ευθύνες.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι η τραγωδία στο Νόβι Σαντ οφείλεται στην διαφθορά του κρατικού μηχανισμού και την αδιαφάνεια κατά την ανάθεση δημοσίων έργων, ενώ θα αποδοθούν και πολιτικές ευθύνες.

Φοιτητές του πανεπιστημίου στο Βελιγράδι προχώρησαν σε μεγάλη διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά παντός υπευθύνου, η οποία εκτιμάται πως είναι ίσως η μεγαλύτερη αντικυβερνητική διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Σερβία τα τελευταία δέκα χρόνια. Οι κινητοποιήσεις των φοιτητών ξεκίνησαν πριν από ένα μήνα με καταλήψεις στις σχολές των τεσσάρων δημόσιων πανεπιστημίων.

Οι φοιτητές έφτασαν στην πλατεία «Slavia» από τις σχολές τους οργανωμένα. Κρατούσαν πλακάτ όπου απεικονίζονταν ματωμένα χέρια και όπου αναγράφονταν συνθήματα κατά της διαφθοράς, της αδιαφάνειας και της αλαζονείας της εξουσίας. Στην συγκέντρωση των φοιτητών συμμετείχαν οργανωμένα και οι ηθοποιοί θεάτρων του Βελιγραδίου όπως και εκπρόσωποι αγροτικών συλλόγων από το εσωτερικό της Σερβίας. Συμμετείχαν επίσης και χιλιάδες απλοί πολίτες εκφράζοντας με την παρουσία τους την υποστήριξη τους στα αιτήματα των φοιτητών.

Στη συγκέντρωση δεν έγιναν ομιλίες και τηρήθηκε μόνο σιγή 15 λεπτών στη μνήμη των 15 θυμάτων της τραγωδίας στο Νόβι Σαντ. Στη συνέχεια οι φοιτητές διαλύθηκαν ήρεμα.

Τις προηγούμενες ημέρες ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς προσπάθησε να κατευνάσει την οργή των φοιτητών δηλώνοντας ότι αποδέχεται όλα τα αιτήματα τους. Έδωσε στην δημοσιότητα έγγραφα που αφορούν την ανακαίνιση του σιδηροδρομικού σταθμού στο Νόβι Σαντ και αύξησε τον προϋπολογισμό για την τριτοβάθμια εκπαίδευση κατά 20% που αποτελούσε επίσης ένα από τα αιτήματα. Οι φοιτητές δεν πείστηκαν και προσπάθησαν να πλήξουν το κύρος του Βούτσιτς ζητώντας του «να σταματήσει να παραβιάζει το Σύνταγμα και να μην αναλαμβάνει αρμοδιότητες που δεν του ανήκουν». Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας επανήλθε πριν δύο ημέρες προσφέροντας στους φοιτητές επιδοτούμενα, χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια. Η προσφορά αυτή αντί να λειτουργήσει δελεαστικά και να διχάσει, εκλήφθηκε ως προσβλητική και συσπείρωσε ακόμη περισσότερο το φοιτητικό κίνημα.

Οι φοιτητές δεν μπορούν να συγχωρήσουν τον πρόεδρο της Δημοκρατίας για την δήλωση που έκανε όταν ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις που υποστήριξε πως χρηματίζονται από διάφορα κέντρα στο εσωτερικό και το εξωτερικό για να ανατρέψουν την κυβέρνηση και να προκαλέσουν χάος στη χώρα. Φοιτητικές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Σερβίας.

Κάτοικος της πόλης Kragujevac, της Σερβίας, αναφέρει αποκλειστικά στην Parallaxi:

«Αυτός ο σιδηρόδρομος ανακαινίστηκε πριν από κάποιο διάστημα. Ο Πρωθυπουργός μιλούσε συνεχώς για τα υπέρογκα ποσά που διοχετεύτηκαν σε αυτό το έργο. Μετά το δυστύχημα, έκανε μια δήλωσε που μας εξόργισε. Ανέφερε, πως έχει ανακαινιστεί όλος ο σιδηρόδρομος και υπάρχουν στοιχεία και έγγραφα που το αποδεικνύουν. Μόνο τυχαίο θα μπορούσε να είναι το γεγονός ότι έπεσε εκείνο το τμήμα του σιδηροδρόμου. Εγώ προσωπικά, μισώ τον συγκεκριμένο Πρωθυπουργό και τον θεωρώ έναν από τους χειρότερους που πέρασαν ποτέ από τη χώρα. Όλη η χώρα είναι διαλυμένη και ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων του συγκεκριμένου project, έχει κλαπεί. Αλλά όπως και πολλά άλλα σκάνδαλα έχουν καλυφτεί, έτσι έχει καλυφτεί και αυτό. Οι φοιτητές έχουν ξεσηκωθεί, έχουν σταματήσει να εργάζονται, κοιμούνται στα πανεπιστήμια, τρώνε και πίνουν εκεί και ,γενικώς, ζουν μέσα σε αυτά. Πολλοί άνθρωποι, απλοί πολίτες υποστηρίζουν τους φοιτητές, αθλητές, ηθοποιοί και αρκετοί διάσημοι. Πολλοί υποστηρίζουν πως ίδια η κυβέρνηση στέλνει δικούς της ανθρώπους στις διαμαρτυρίες προκειμένου να δημιουργούν επεισόδια».

(φωτογραφία: petrocicvph )

(φωτογραφία: petrovicvph)

(φωτογραφία: petrovicvph )

(φωτογραφία: petrovicvph )

(φωτογραφία: petrovicvph )