MΕΛΕΤΗ: Oι γυναίκες εξακολουθούν να εγκαταλείπουν το επάγγελμα της αρχιτεκτονικής
Το 50% των γυναικών έχει υποστεί εκφοβισμό στον χώρο εργασίας.
Δύο δεκαετίες μετά την πρώτη μεγάλη έκθεση για τον σεξισμό στον χώρο της αρχιτεκτονικής, ελάχιστα φαίνεται να έχουν αλλάξει. Νέα μελέτη του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων (RIBA) αποκαλύπτει ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να εγκαταλείπουν το επάγγελμα λόγω τοξικών εργασιακών κουλτούρων, σεξουαλικής παρενόχλησης, εξαντλητικών ωραρίων και άνισης αμοιβής.
Ανισορροπία ισχύος
Η έκθεση, με τίτλο Build It Together και σε συνεργασία με τη φιλανθρωπική οργάνωση Fawcett Society, καταγράφει ένα ανησυχητικό πορτρέτο για τον κλάδο. Οι γυναίκες αρχιτέκτονες περιγράφουν έναν επαγγελματικό χώρο όπου «δοξάζεται η υπερεργασία», επικρατεί ανισορροπία ισχύος μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, ενώ συχνά απουσιάζουν σαφείς πολιτικές πρόληψης και προστασίας.
«Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε με ειλικρίνεια τις εμπειρίες των γυναικών και να χρησιμοποιήσουμε τις ιστορίες τους ως κινητήρια δύναμη για την αλλαγή που ο τομέας χρειάζεται απεγνωσμένα»
Η Δρ. Βάλερι Βον-Ντικ, η πρώτη γυναίκα διευθύνουσα σύμβουλος του RIBA, τονίζει ότι οι δυσκολίες είναι ακόμη μεγαλύτερες για τις γυναίκες από εθνοτικές μειονότητες, που βιώνουν διπλή διάκριση και μισογυνισμό. Όπως σημειώνει, η έκθεση θα αποτελέσει «άβολη ανάγνωση για πολλούς» στον χώρο της αρχιτεκτονικής.
Η μελέτη αναφέρεται και στην προηγούμενη, ιστορική έκθεση του 2003, Why Do Women Leave Architecture?, που είχε ήδη εντοπίσει τα ίδια προβλήματα: χαμηλές αμοιβές, μακρά ωράρια, αποκλεισμό από ευκαιρίες εξέλιξης και μια «μάτσο» κουλτούρα. Είκοσι χρόνια μετά, η εικόνα παραμένει σχεδόν αμετάβλητη.
- Το 50% των γυναικών έχει υποστεί εκφοβισμό στον χώρο εργασίας.
- Το 35% έχει δεχθεί σεξουαλική παρενόχληση.
- Το 83% δηλώνει ότι η μητρότητα έβλαψε την καριέρα του, ενώ το 42% λέει ότι η ζημιά ήταν «σημαντική».
«Η εγκυμοσύνη και η μητρότητα κατέστρεψαν εντελώς κάθε επαγγελματική μου εξέλιξη»
Μία αρχιτέκτονας που συμμετείχε στην έρευνα δήλωσε: «Η εγκυμοσύνη και η μητρότητα κατέστρεψαν εντελώς κάθε επαγγελματική μου εξέλιξη. Διατηρώ δική μου επιχείρηση, αλλά δυσκολεύομαι τόσο να τα βγάλω πέρα που σκέφτομαι να τα παρατήσω».
Παράλληλα, οι γυναίκες επισημαίνουν ότι οι μισθολογικές δομές στις εταιρείες παραμένουν αδιαφανείς και άδικες. Το 2024, το RIBA κατέγραψε διαφορά φύλου στις αμοιβές της τάξης του 16% στα πιστοποιημένα γραφεία, έναντι του γενικού μέσου όρου 11,3% στη Βρετανία.
Η έκθεση περιγράφει ένα κλίμα εκφοβισμού και παρενόχλησης, όπου πολλές γυναίκες ένιωσαν «ταπεινωμένες, αντικειμενοποιημένες και υποτιμημένες». Καταγγελίες αναφέρονται σε περιστατικά σπρωξιμάτων, θωπειών, stalking και σεξουαλικών σχολίων.
«Πώς να καταγγείλεις τον άνδρα προϊστάμενό σου σε μια εταιρεία που διοικείται από άνδρες συνεταίρους;»
Αν και πολλές γυναίκες υπέστησαν παρενόχληση, το 38% δεν προχώρησε σε καταγγελία, φοβούμενο αρνητικές συνέπειες. «Πώς να καταγγείλεις τον άνδρα προϊστάμενό σου σε μια εταιρεία που διοικείται από άνδρες συνεταίρους; Δεν το κάνεις», σημείωσε μία από τις συμμετέχουσες.
Η Δρ. Βον-Ντικ κάλεσε τον κλάδο να αναλογιστεί τη βαρύτητα των μαρτυριών: «Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε με ειλικρίνεια τις εμπειρίες των γυναικών και να χρησιμοποιήσουμε τις ιστορίες τους ως κινητήρια δύναμη για την αλλαγή που ο τομέας χρειάζεται απεγνωσμένα».
*Με πληροφορίες από: The Guardian