Neom: Ποια είναι η πόλη – αίνιγμα που έχει άδεια να σκοτώνει όποιον αντιστέκεται στη δημιουργία της

Πόση… “φασαρία” μπορεί να προκαλέσει η οικοδόμηση μιας νέας πόλης; Πολλή, αν κρίνουμε από το παράδειγμα της πόλης Neom στα βορειοδυτικά της Σαουδικής Αραβίας. Πολλές είναι οι συζητήσεις γύρω από την πόλη – αίνιγμα που οικοδομείται και φαίνεται ότι ως το 2030 θα έχει χτιστεί ένα μέρος της, τόσο για τον ιδιαίτερο σχεδιασμό – κυρίως για την “Γραμμή” – όσο και για τους στόχους της δημιουργίας αυτής που έγκειται σε μια οικολογική, βιώσιμη πόλη, μέρος επιχειρηματικής δραστηριότητας και επενδύσεων, κλειδί για τη διάνθιση του τουρισμού κ.ά.

Πριν λίγες μέρες διέρρευσε μια είδηση όπου πληροφορίες θέλουν τις αρχές της Σαουδικής Αραβίας να έχουν δώσει δικαίωμα θανάτωσης ανθρώπων που αντιστέκονται στην κατασκευή της “Γραμμής” σε μια προσπάθεια να μην εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, γεγονός που συγκλόνισε όσους διάβασαν την είδηση.

Πάμε, λοιπόν, να δούμε λίγο καλύτερα τη “γη του μέλλονοτος”, Neom, τον σκοπό της οικοδόμησής της αλλά και τα… ευτράπελα γύρω από αυτήν.

Τι είναι η Neom

Η πόλη Neom είναι μια προγραμματισμένη διασυνοριακή πόλη στην επαρχία Ταμπούκ της βορειοδυτικής Σαουδικής Αραβίας. Σχεδιάζεται να ενσωματώσει τεχνολογίες έξυπνων πόλεων και να λειτουργήσει και ως τουριστικός προορισμός. Η τοποθεσία βρίσκεται βόρεια της Ερυθράς Θάλασσας, ανατολικά της Αιγύπτου κατά μήκος του στενού του Τιράν και νότια του Ισραήλ και της Ιορδανίας. Θα καλύπτει συνολική έκταση 26.500 km2 (10.200 τετραγωνικά μίλια) και θα εκτείνεται 460 km κατά μήκος της ακτής της Ερυθράς Θάλασσας.

Η Σαουδική Αραβία στοχεύει να ολοκληρώσει το πρώτο τμήμα του Neom έως το 2025. Το έργο έχει εκτιμώμενο κόστος 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Στις 29 Ιανουαρίου 2019, η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε ότι είχε δημιουργήσει μια κλειστή μετοχική εταιρεία με την επωνυμία Νίομ με 500 δισεκατομμύρια δολάρια. Στόχος αυτής της εταιρείας, η οποία ανήκει εξ ολοκλήρου στο Ταμείο Δημοσίων Επενδύσεων, το κρατικό επενδυτικό ταμείο, είναι η ανάπτυξη της οικονομικής ζώνης της πόλης. Το έργο σχεδιάζεται να τροφοδοτηθεί εξ ολοκλήρου από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ο Ναδμί Αλ-Νασρ είναι ο διευθύνων σύμβουλος της μετοχικής εταιρείας Neom.

Κύριος στόχος βάσει του οποίου οργανώθηκε η οικοδόμηση αυτής της νέα πόλης αποτελεί η οικονομική απεξάρτηση του βασιλείου από το πετρέλαιο.

Ετυμολογικά, το όνομα Neom προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη “νέον”, αλλάζοντας το τελευταίο γράμμα με το “μ”, που αναφέρεται τόσο στον πρίγκιπα Μοχαμάντ μπιν Σαλμάν, τον διάδοχο Σαουδάραβα, όσο και στην λέξη Mustaqbal, που σημαίνει “μέλλον” στα αραβικά.

Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της Neom, το “Line”, η “Γραμμή” δηλαδή, το καμάρι της Νeom, θα αποτελεί ένα μέρος χωρίς δρόμους, αυτοκίνητα ή εκπομπές ρύπων και θα λειτουργεί με 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το 95% της γης θα διατηρηθεί για τη φύση. Η υγεία και η ευημερία των ανθρώπων θα έχουν προτεραιότητα έναντι των μεταφορών και των υποδομών, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές πόλεις.

Η “Γραμμή” θα φιλοξενήσει τελικά 9 εκατομμύρια ανθρώπους και θα κατασκευαστεί σε ένα αποτύπωμα μόλις 34 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Αυτό θα σημαίνει μειωμένο αποτύπωμα υποδομής, δημιουργώντας πρωτόγνωρες αποδόσεις στις λειτουργίες της πόλης. Το ιδανικό κλίμα όλο το χρόνο θα εξασφαλίσει ότι οι κάτοικοι μπορούν να απολαύσουν τη γύρω φύση. Οι κάτοικοι θα έχουν επίσης πρόσβαση σε όλα τα καθημερινά απαραίτητα μέσα σε πέντε λεπτά με τα πόδια, εκτός από το σιδηρόδρομο υψηλής ταχύτητας – με την απόσταση από άκρο σε άκρο να διαρκεί 20 λεπτά.

Οι αντιπαραθέσεις και η “εντολή θανάτου” που σόκαρε τον κόσμο

Άδεια για χρήση θανάσιμης βίας σε όποιον αντιστέκεται στις εξώσεις

Μια είδηση από το BBC ήρθε τις προηγούμενες η οποία πραγματικά σόκαρε τον κόσμο. Όπως αποκάλυψε στο BBC πρώην αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών του βασιλείου του Κόλπου, οι σαουδαραβικές αρχές έδωσαν το «πράσινο φως» ακόμη και για χρήση θανάσιμης βίας για την απαλλοτρίωση γης περιοχής πάνω στην οποία θα χτιστεί η “Γραμμή”. O Ραμπίχ Αλενεζί  aποκαλύπτει πως του δόθηκε εντολή να εκδιώξει χωρικούς από μια φυλή της ερήμου για να ανοίξει το δρόμο για τη «Γραμμή». Ένας από τους χωρικούς αυτούς, στη συνέχεια δέχθηκε πυροβολισμό και σκοτώθηκε επειδή διαμαρτυρόταν κατά της έξωσης. Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας και η διοίκηση της Neom αρνήθηκαν να σχολιάσουν την πληροφορία στο BBC.

Ο συνταγματάρχης Αλενεζί, ο οποίος ζει αυτοεξόριστος στο Ηνωμένο Βασίλειο από πέρυσι, λέει ότι η εντολή εκκαθάρισης που του ζητήθηκε να εκτελέσει ήταν για την al-Khuraybah, 4,5 χιλιόμετρα νότια της The Line. Τα χωριά κατοικούνταν ως επί το πλείστον από τη φυλή Huwaitat, η οποία ζει στην περιοχή Tabuk στα βορειοδυτικά της χώρας εδώ και γενιές. Ο ίδιος δήλωσε ότι το διάταγμα του Απριλίου 2020 ανέφερε ότι η Huwaitat αποτελούνταν από «πολλούς αντάρτες» και «όποιος συνεχίζει να αντιστέκεται (στην έξωση) θα πρέπει να σκοτωθεί, επομένως έδωσε άδεια για τη χρήση θανατηφόρου βίας εναντίον οποιουδήποτε έμενε στο σπίτι του». Ο Alenezi απέφυγε την αποστολή επινοώντας ιατρικούς λόγους, αλλά ωστόσο το σχέδιο προχώρησε.

Στο παρελθόν έχουν δημοσιευθεί πολλά βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσων διαμαρτύρονται για τις εξώσεις. Σε δήλωση που εκδόθηκε από την κρατική ασφάλεια της Σαουδικής Αραβίας εκείνη την εποχή, υποτίθεται ότι ο Abdul Rahim al-Huwaiti άνοιξε πυρ εναντίον των δυνάμεων ασφαλείας και αναγκάστηκαν να αντεπιτεθούν. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο ΟΗΕ έχουν πει ότι σκοτώθηκε απλώς επειδή αντιστάθηκε στην έξωση.

Το BBC δηλώνει πως δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει ανεξάρτητα τα σχόλια του συνταγματάρχη Alenezi σχετικά με τη θανατηφόρα βία. Αλλά μια πηγή που γνωρίζει τη λειτουργία της διεύθυνσης πληροφοριών της Σαουδικής Αραβίας δήλωσε ότι η μαρτυρία του συνταγματάρχη – τόσο για τον τρόπο κοινοποίησης της εντολής εκκαθάρισης όσο και για το τι έλεγε – ήταν σύμφωνη με όσα γνώριζαν για τέτοιες αποστολές γενικότερα. Είπαν επίσης ότι το επίπεδο αρχαιότητας του συνταγματάρχη θα ήταν κατάλληλο για να ηγηθεί της αποστολής.

Τουλάχιστον άλλοι 47 άνθρωποι συνελήφθησαν για αντίσταση κατά των εξώσεων, ενώ πολλοί εξ αυτών διώκονται με κατηγορίες για τρομοκρατία, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη και την ALQST. Από αυτούς, 40 παραμένουν υπό κράτηση, πέντε εκ των οποίων είναι καταδικασμένοι σε θάνατο, αναφέρει το ALQST. Πολλοί άλλοι, σύμφωνα με την ίδια οργάνωση, συνελήφθησαν απλώς και μόνο επειδή πόσταραν αναρτήσεις πένθους για τον Αλ-Χουγουάιτι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Οι σαουδαραβικές αρχές ισχυρίζονται πως αποζημίωσαν όσους χρειάστηκε να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, αν και σύμφωνα με την ALQST τα ποσά που δόθηκαν ήταν μακράν χαμηλότερα από αυτά που είχαν προαναγγελθεί.

Ο συνταγματάρχης, αν και βρίσκεται μακριά από τη Σαουδική Αραβία, εξακολουθεί να φοβάται για την ασφάλειά του. Οπως υποστηρίζει, αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών τού είπε ότι θα του προσφέρονταν 5 εκατ. δολάρια, αν συμφωνούσε να συναντηθεί με τον Σαουδάραβα υπουργό Εσωτερικών στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στο Λονδίνο. Ο Αλενεζί αρνήθηκε, ενώ το Ριάντ, που κλήθηκε από το BBC να τοποθετηθεί στην καταγγελία, δεν απάντησε.

Δολοφονία Κασόγκι

Ο Τζαμάλ Κασόγκι ήταν δημοσιογράφος από την Σαουδική Αραβία ο οποίος έφυγε από εκεί και συνεργάστηκε με πολλούς μεγάλους οργανισμούς, όπως η Washington Post, ασκώντας έντονη κριτική στην Σαουδική κυβέρνηση. Στόχος της κριτικής του αποτέλεσε και ο διάδοχος Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν, “οραματιστής” της νεοσύστατης οικολογικής, όπως αναφέρουν, πόλης Neom. Αυτό δεν άρεσε στην Σαουδική κυβέρνηση. Έτσι, στις 2 Οκτωβρίου του 2018, ο Τζαμάλ Χασόγκι, δολοφονήθηκε από πράκτορες της σαουδικής κυβέρνησης στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, όταν μετέβη στο κτίριο του προξενείου για να λάβει ένα πιστοποιητικό για τον επερχόμενο γάμο του. Ο Χασόγκι δέχτηκε επίθεση, στραγγαλίστηκε και διαμελίστηκε  από μια 15μελή ομάδα Σαουδαράβων εκτελεστών. Οι τελευταίες στιγμές του Χασόγκι αποτυπώνονται σε ηχογραφήσεις, αντίγραφα των οποίων στη συνέχεια δημοσιοποιήθηκαν.

Η τουρκική έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Χασόγκι στραγγαλίστηκε μόλις μπήκε στο κτίριο του προξενείου και ότι το σώμα του διαμελίστηκε και θάφτηκε σε άγνωστη τοποθεσία. Τούρκοι ερευνητές, καθώς και έρευνες από τους New York Times, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μερικά από τα 15 μέλη της ομάδας δολοφόνων της Σαουδικής Αραβίας ήταν στενά συνδεδεμένα με τον Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, τον διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, και ότι η ομάδα είχε ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη ειδικά για να διαπράξει τη δολοφονία.

Αυτό αποτέλεσε άλλο ένα σημείο αντιπαράθεσης στο χτίσιμο της Neom, αφού ο διάδοχος είχε δηλώσει πως «κανείς δεν θα επενδύσει [στο έργο] για χρόνια». Ακόμη, οι σύμβουλοι της ομάδας, συμπεριλαμβανομένου του Daniel L. Doctoroff και του αρχιτέκτονα Νόρμαν Φόστερ, αναφέρθηκε ότι απομακρύνθηκαν από το έργο και τον «τοξικό» Σαουδάραβα διάδοχο.

Μάλιστα, τον Ιούνιο του 2020, ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν προσέλαβε μια αμερικανική εταιρεία δημοσίων σχέσεων και λόμπι για να αντιμετωπίσει την κριτική και τις διαμάχες γύρω από το έργο της πόλης, με την χώρα να υπογράφει συμβόλαιο αξίας 1,7 εκατομμυρίων δολαρίων με την εταιρεία δημοσίων σχέσεων Ruder Finn.

Ασιατικοί Χειμερινοί Αγώνες 2029 σε μια πόλη που δεν… υπάρχει

Άλλη μια είδηση έκανε ιδιαίτερη αίσθηση, όταν ανακοινώθηκε πως οι Ασιατικοί Χειμερινοί Αγώνες 2029 σχεδιάζεται να φιλοξενηθούν στην Trojena της Neom.

Πρόκειται για ένα χειμερινό θέρετρο που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026 και θα διαθέτει την πρώτη ανοιχτή εγκατάσταση για σκι στην περιοχή, τεχνητή λίμνη, σαλέ, επαύλεις και υπερπολυτελή ξενοδοχεία, ενώ θα τροφοδοτείται με ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του πρότζεκτ.

Οι αρχές υποστήριξαν πως η Trojena θα έχει τις κατάλληλες υποδομές για να φιλοξενήσει τους αγώνες. Στην Trojena «τον χειμώνα η θερμοκρασία πέφτει κάτω από το μηδέν και όλο τον χρόνο είναι γενικά 10 βαθμούς χαμηλότερη από ότι στην υπόλοιπη περιοχή», σύμφωνα με την ιστοσελίδα του πρότζεκτ. Το θέρετρο αυτό, σύμφωνα με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν θα «επαναπροσδιορίσει τον χειμερινό τουρισμό για όλο τον κόσμο» και θα βασίζεται στις αρχές του οικοτουρισμού.

Ο δημόσιος διάλογος κινήθηκε γύρω από το γεγονός πως κάτι τέτοιο θα είχε οικολογικό αντίκτυπο στην οικολογική κατά τ’ άλλα πόλη.

Εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για την υπερθέρμανση του πλανήτη, το έργο έθεσε πολλαπλά ζητήματα που κυμαίνονται από τις αναμενόμενες υψηλές θερμοκρασίες στην έρημο, τον ενεργειακό αντίκτυπο και την παράκαμψη των τοπικών υδάτινων πόρων έως την κατασκευή τεχνητών πιστών σκι από την αρχή.

Τα τμήματα της νέας φουτουριστικής πόλης

Τα βασικά τμήματα από τα οποία θα αποτελείται η νέα διασυνοριακή πόλη είναι:

The Line

Το βασικό project, το πιο πολυσυζητημένο και ο βασικός λόγος που απασχολεί τόσο πολύ είναι η “Γραμμή”. Το “Line”, η ναυαρχίδα του όλου project είναι ένα έργο μήκους 170 χλμ. και πλάτους μόλις 200 μέτρων και πρόκειται στην ουσία για μια γραμμική πόλη.

Τον Ιανουάριο του 2021, το έργο αποκάλυψε τα σχέδια για το The Line, που υποτίθεται ότι έχει 1 εκατομμύριο πολίτες χωρίς συμβατικά αυτοκίνητα.

Neom Bay

Οι εργασίες ανάπτυξης της πρώτης φάσης του έργου, Neom Bay, είχαν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2019 και να ολοκληρωθούν έως το 2020. Τα σχέδια επρόκειτο να περιλάβουν την κατασκευή του αεροδρομίου στο Σάρμα που θα εκτελούσε τακτικές εμπορικές πτήσεις μεταξύ Ριάντ και Νίομ. Το σχέδιο ανάπτυξης του Neom Bay περιλαμβάνει επίσης την κατασκευή της πρώτης αστικής περιοχής στο Νίομ ως μέρος της φάσης 1.

Αεροδρόμιο Neom Bay

Τον Ιούνιο του 2019, ανακοινώθηκε ότι το αεροδρόμιο Neom Bay θα αρχίσει να δέχεται εμπορικές πτήσεις μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του αεροδρομίου με μήκος διαδρόμου 3.757 μέτρων (12.326 πόδια).[36][37][38] Το αεροδρόμιο που σχεδιάζεται να βρίσκεται στον κόλπο του Νίομ έχει καταχωρηθεί από τη Διεθνή Ένωση Αερομεταφορών (IATA) με τον κωδικό NUM.[37]

Oxagon

Η Oxagon (πρώην Βιομηχανική Πόλη Neom) βρίσκεται περίπου 25 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης της Ντούμπα και καλύπτει περίπου 200–250 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης. Σχηματίζει την βιομηχανική πόλη και το έργο θα επικεντρωθεί στη σύγχρονη μεταποιητική και βιομηχανική έρευνα και ανάπτυξη με επίκεντρο την επέκταση του λιμανιού της Ντούμπα.

Διεθνές Αεροδρόμιο Neom

Η συνολική Περιοχή Ανάπτυξης καλύπτει έκταση 20,2 τ.χλμ. μήκους 6.600 μ. και πλάτους 3.061 μ. Οι εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη.

Αξίζει να σημειωθεί πως γενικά, η Neom σχεδιάζει 16.000 στρέμματα της γύρω γης να γίνουν γεωργικά χωράφια και να βασιστεί σε μεγάλο βαθμό σε καλλιέργειες γενετικά τροποποιημένες.

Με πληροφορίες από: Wikipedia

neom.com