Ο εφιαλτικός χειμώνας της Γερμανίας: δεν λειτουργεί τίποτα

Λόγω του χιονιού και του πάγου πολλοί άνθρωποι στη νότια Βαυαρία δεν μπορούν ακόμη να παραλάβουν τα δέματα και τα γράμματά τους. Ο λόγος: από τότε που ξεκίνησε η κακοκαιρία στη Γερμανία δεν μετακινούνται σχεδόν καθόλου τρένα και λεωφορεία και οι υπάλληλοι των υπηρεσιών διανομής δεν μπορούν να πάνε στη δουλειά τους.

Όμως για κάποιους άλλους τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα: όπως για τους ταξιδιώτες που έχουν εγκλωβιστεί στο αεροδρόμιο του Μονάχου, περιμένοντας για μέρες την πτήση τους. Εκατοντάδες επιβάτες αναγκάστηκαν να διανυκτερεύσουν στο αεροδρόμιο. Η ποσότητα χιονιού που έπεσε μέσα στο Σαββατοκύριακο ήταν αντίστοιχη με αυτήν ενός ολόκληρου χειμώνα.

Όταν το χιόνι καθαρίστηκε, το αεροδρόμιο λειτούργησε και πάλι για λίγο – ώσπου ήρθε η παγοθύελλα και όλες οι πτήσεις έπρεπε ξανά να ακυρωθούν. Και σαν να μην έφτανε αυτό, επειδή πολλοί επιβάτες μεταφέρθηκαν στο αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης, προκλήθηκε εκεί συμφόρηση. Επιπλέον, δεν υπήρχε η δυνατότητα μετακίνησης από το Μόναχο στη Φρανκφούρτη μέσω τρένου, καθώς ο κεντρικός σταθμός της βαυαρικής πρωτεύουσας δεν μπορούσε να λειτουργήσει. Ακόμη, η εκ νέου λειτουργία των σιδηροδρόμων καθυστερεί, διότι σε πολλά σημεία των γραμμών το χιόνι και ο πάγος έχουν προκαλέσει σοβαρές ζημιές.

Θα μπορούσε να αποφευχθεί αυτό το χάος εξαιτίας των χιονοπτώσεων; Και ποιο είναι το κόστος του; Είναι δύσκολο να δοθεί μία ακριβής απάντηση, λέει ο Μίκαελ Σάντο από το διοικητικό συμβούλιο της H&Z που παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σχετικά με θέματα εφοδιασμού. Ο ίδιος υπολογίζει σε έναν αριθμό που σίγουρα θα ξεπερνάει τα 100 εκατομμύρια.

Είναι οι σκανδιναβικές χώρες καλύτερα προετοιμασμένες;

Πώς θα μπορούσε να προετοιμαστεί καλύτερα η Γερμανία; Μήπως οι χώρες της βόρειας Ευρώπης, όπως η Νορβηγία, η Σουηδία ή η Φινλανδία, είναι απλώς πιο προηγμένες τεχνολογικά; Τίποτα δεν ακούγεται εκεί για χαοτικές καταστάσεις με τις πτήσεις ή τα δρομολόγια των τρένων. Το αεροδρόμιο του Όσλο, για παράδειγμα, είναι αυτό με τις λιγότερες καθυστερήσεις στην Ευρώπη – και αυτό παρ’ ότι εκεί χιονίζει 50 με 60 ημέρες τον χρόνο. «Δεν έχουμε κλείσει ποτέ χειμώνα», γράφει η Avinor, ο φορέας εκμετάλλευσης του αεροδρομίου, στην DW. Οι σφοδρές χιονοπτώσεις θα μπορούσαν όμως να δυσχεράνουν τη λειτουργία του αεροδρομίου και να προκαλέσουν καθυστερήσεις, ακόμη και ακυρώσεις πτήσεων.

Τα σκανδιναβικά αεροδρόμια έχουν συχνά μεγαλύτερες δυνατότητες, διότι «η πληρότητα των αεροδρομίων αυτών δεν συγκρίνεται σε καμία περίπτωση με αυτήν στα αεροδρόμια του Μονάχου ή της Φρανκφούρτης», όπως λέει ο Σάντο. Επιπλέον, η ποσότητα του χιονιού το περασμένο Σαββατοκύριακο ήταν άνευ προηγουμένου, καθιστώντας κυριολεκτικά αδύνατο τον καθαρισμό τους.

Μεταξύ Παρασκευής και Σαββάτου έπεσαν στο Μόναχο έως και 44 εκατοστά φρέσκου χιονιού – περισσότερα από όσα έχουν πέσει ποτέ σε μία ημέρα από τότε που ξεκίνησαν οι καταγραφές. Το προηγούμενο ρεκόρ είχε καταγραφεί τον Δεκέμβριο του 1938, όταν σε μία ημέρα έπεσαν 43 εκατοστά χιονιού. Στο αεροδρόμιο του Μονάχου οι υπηρεσίες της χειμερινής περιόδου βρίσκονταν σε αναμονή από τις αρχές Νοεμβρίου. 150 με 200 άτομα εργάζονται σε δύο βάρδιες 12 ωρών η καθεμία – όμως αυτό δεν ήταν αρκετό για να αποφευχθεί το χάος λόγω του χιονιού.

Ο Τόμας Πουλς, ειδικός σε θέματα κυκλοφορίας και υποδομών από το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας στην Κολωνία θεωρεί πως φυσικά και θα μπορούσαν τα αεροδρόμια και οι σιδηροδρομικοί σταθμοί να είναι προετοιμασμένοι για τεράστιες χιονοπτώσεις. Ο υαλόπαγος όμως δεν αφήνει και πολλά περιθώρια. Ακόμη και για την προετοιμασία για τις σφοδρές χιονοπτώσεις, πάντως, χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια. «Στα σκανδιναβικά αεροδρόμια υπάρχει αυτή η κατάσταση σχεδόν κάθε χρόνο, στη Γερμανία όμως όχι», λέει ο Πουλς στην DW.

Απαραίτητες οι επενδύσεις στον σιδηρόδρομο

Βέβαια, οι καθυστερήσεις στις γερμανικές σιδηροδρομικές γραμμές είναι συχνό φαινόμενο – ακόμη κι αν δεν υπάρχουν πρωτοφανείς χιονοπτώσεις. «Η σιδηροδρομική υποδομή είναι σαν έναν ασθενή στην εντατική, κάτι που δεν οφείλεται όμως στις καιρικές συνθήκες, αλλά πολύ περισσότερο στην έλλειψη επενδύσεων εδώ και πολύ καιρό», δηλώνει ο Σάντο στην DW.

Πάντως περισσότερες επενδύσεις χρειάζονται και για τις ημέρες με χιόνια, όπως διαπιστώνει η Frankfurter Allgemeine Zeitung λαμβάνοντας υπόψιν και το παράδειγμα της γειτονικής Αυστρίας. Οι Αυστριακοί Σιδηρόδρομοι (ÖBB) επέστρεψαν και πάλι σε πλήρη λειτουργία, παρ’ ότι επλήγησαν επίσης από τις χιονοπτώσεις. Σύμφωνα με τη FAZ η ÖBB επενδύει 40 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τις χειμερινές υπηρεσίες – έχοντας κύκλο εργασιών ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η Deutsche Bahn μπορεί μεν να δαπάνησε 300 εκατομμύρια ευρώ μεταξύ 2017 και 2022 για τις χειμερινές υπηρεσίες της, ωστόσο έχει ταυτοχρόνως και δεκαπλάσιο κύκλο εργασιών, που φτάνει τα 56 δισεκατομμύρια ευρώ, όπως και ένα μεγαλύτερο δίκτυο γραμμών.

Όσον αφορά τα αεροδρόμια πάντως, ο Σάντο είναι πιο επιφυλακτικός. Οι δυνατότητες των αεροδρομίων θα μπορούσαν επίσης να βελτιωθούν, ωστόσο πρόκειται για μία στάθμιση κόστους-οφέλους. «Ζήσαμε ένα γεγονός που συμβαίνει μία φορά τη δεκαετία και το οποίο προκάλεσε λιγότερες ακυρώσεις από την οποιαδήποτε μέση απεργία στη Lufthansa ή στον σιδηρόδρομο. Γι’ αυτό και είναι δυσανάλογο μέτρο η αύξηση του προσωπικού και των υλικοτεχνικών δυνατοτήτων».