Ο νέος ρόλος του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή μετά την επίθεση στο Ιράν

Η παρούσα σύγκρουση ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν αναδεικνύει νέα στοιχεία για τη Μέση Ανατολή που ενδεχομένως να ανατρέψουν τις μέχρι πρότινος γεωπολιτικές ισορροπίες με κυρίαρχο μία διαφαινόμενη αλλαγή στη στρατηγική του Ισραήλ, όπως αναφέρει η Washington Post, μετά την περιορισμένης κλίμακας επίθεση εναντίον του Ιράν.

Η κλιμάκωση της σύγκρουσης ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν, δύο χώρες από τις πιο βαριά οπλισμένες στη Μέση Ανατολή, σήμανε παγκόσμιο συναγερμό καθώς ο φόβος μίας άμεσης εμπλοκής των δύο που θα οδηγούσε σε διάχυση του πολέμου στην ευρύτερη περιοχή ήταν πιο ορατός από ποτέ.

Αν και οι δύο αντίπαλοι έχουν εμπλακεί εδώ και δεκαετίες σε έναν σκιώδη πόλεμο, απέφευγαν μέχρι σήμερα την κλιμάκωση μέσω απευθείας μιας απευθείας σύγκρουσης, με το Ιράν, κυρίως, να επιλέγει την επίθεση μέσω υποστηριζόμενων από την Τεχεράνη ομάδων.

Οι ισορροπίες ανετράπησαν όταν το Ιράν εξαπέλυσε την πρώτη άμεση επίθεση το προηγούμενο Σαββατοκύριακο με περισσότερους από 300 πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη με το Ισραήλ να απαντά, μετά από διπλωματικές προσπάθειες των συμμάχων του με μία περιορισμένης κλίμακας επίθεση.

Η περιορισμένης κλίμακας ισραηλινή απάντηση ενδεχομένως να καταδεικνύει μια αλλαγή στάσης: την απόφαση του Ισραήλ να αναδιαμορφώσει διακριτικά τη στρατηγική του για την αποτροπή του Ιράν και των υποστηριζόμενων από την Τεχεράνη ομάδων, Χαμάς και Χεζμπολάχ. Η ισραηλινή αποτροπή συνήθως συνίσταται στη μαζική χρήση επιθετικής στρατιωτικής δύναμης.

Αυτή τη φορά όμως επέλεξε διαφορετική στρατηγική. Όταν το Ιράν εκτόξευσε ένα μπαράζ πυραύλων και drone το περασμένο Σαββατοκύριακο σε αντίποινα για το χτύπημα του Ισραήλ την 1η Απριλίου εναντίον Ιρανών στρατιωτικών ηγετών στη Δαμασκό της Συρίας, το Ισραήλ χρησιμοποίησε το αμυντικό του σύστημα Iron Dome και τη βοήθεια των συμμάχων για να απορροφήσει το πλήγμα. Η σχεδόν ολοκληρωτική αναχαίτιση της ιρανικής επίθεσης αποτέλεσε μια εκπληκτική επίδειξη αντιπυραυλικής άμυνας.

Στο διάστημα που ακολούθησε η διεθνής κοινότητα περιμένει με κομμένη την ανάσα την ισραηλινή αντεπίθεση με κάποιους Ισραηλινούς να καλούν σε ένα άμεσο σφοδρό πλήγμα εναντίον του Ιράν υπό την πίεση του Προέδρου Μπάιντεν, περίμεναν.

Η εξαγγελθείσα απάντηση του Ισραήλ ήρθε νωρίς την Παρασκευή. Σύμφωνα με ισραηλινές αναφορές η αεροπορία επιτέθηκε σε τοποθεσία κοντά σε μερικές από τις μεγαλύτερες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, οι οποίες δεν υπέστησαν ζημιές, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας. Αλλά το Ισραήλ έστειλε το μήνυμα ότι μπορεί να διεισδύσει στην ιρανική αεράμυνα και να χτυπήσει στρατηγικούς στόχους όταν το θέλει.

Το Ισραήλ ήθελε να έχει τον τελευταίο λόγο σε αυτή τη σύγκρουση και φαίνεται ότι τα κατάφερε. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε την Παρασκευή, μετά από συνομιλίες με αξιωματούχους στην Τεχεράνη, ότι «το Ιράν δεν επιθυμεί μια κλιμάκωση». Το Ιράν δημοσίως υποβάθμισε την ισραηλινή επίθεση, αλλά, σύμφωνα με τον αρθρογράφο της Washington Post, το Ισραήλ έδειξε ότι μπορεί να χτυπήσει όποτε θέλει, σε αυτή την περίπτωση, αλλά την επόμενη φορά, ίσως όχι. Υπό αυτή την έννοια, το Ισραήλ διατήρησε αυτό που οι στρατηγοί αποκαλούν «κυριαρχία κλιμάκωσης». Έδωσε το πρώτο χτύπημα και το τελευταίο.

Το ερώτημα που τίθεται ευλογως γιατί το Ισραήλ επέδειξε αυτοσυγκράτηση, σε μια κατάσταση όπου τα γεράκια της ισραηλινής κυβέρνησης ούρλιαζαν για ολοκληρωτική επίθεση;

Η απάντηση, σύμφωνα με την Washington Post, είναι ότι το Ισραήλ φιλοδοξεί να αναδειχθεί στην ηγέτιδα δύναμη του περιφερειακού συνασπισμού κατά του Ιράν. Στη μετρημένη απάντησή του, φαίνεται να ζυγίζει τα συμφέροντα των συμμάχων του σε αυτόν τον συνασπισμό – Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία – που όλοι παρείχαν αθόρυβα βοήθεια στην αποτροπή της ιρανικής επίθεσης του περασμένου Σαββατοκύριακου.

Αυτό θα ισοδυναμούσε με μια αλλαγή παραδείγματος για το Ισραήλ. Αντί να βλέπει τον εαυτό του ως το μαχόμενο εβραϊκό κράτος που πολεμά μόνο του για την επιβίωσή του ενάντια σε Άραβες και Μουσουλμάνους εχθρούς, το Ισραήλ γνωρίζει ότι έχει συμμάχους. Στην κορυφή της λίστας, όπως πάντα, βρίσκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά στη συμμαχία με την Αμερική έχουν προστεθεί αραβικά κράτη που αντιτίθενται στο Ιράν και τους πληρεξούσιους του όσο και οι Ισραηλινοί.

Αυτό είναι το νέο σχήμα της Μέσης Ανατολής, προς το παρόν, τουλάχιστον, αυτή η φιλία μεταξύ του Ισραήλ και των πρώην αντιπάλων του στην περιοχή πρέπει να παραμείνει ανεπίσημη.

Παράλληλα, η αναχαίτιση της ιρανικής επίθεσης την περασμένη εβδομάδα έρχεται να προσθέσει ένα ακόμα πλεονέκτημα στο Ισραήλ, εκείνο του θύματος, αλλά και της δύναμης που κατέχει υψηλής τεχνολογίας άμυνα. Αυτή είναι μια ευπρόσδεκτη ανατροπή, μετά από έξι μήνες εξαντλητικής μάχης κατά της Χαμάς στη Γάζα που αμαύρωσε σοβαρά τη διεθνή φήμη του Ισραήλ.

Πηγή: skai.gr