Ο Τραμπ δεν έχει ισχυρά χαρτιά – Γιατί να χρειαστεί ο Πούτιν να κάνει συμφωνία μαζί του;

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επέπληξε τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο. Επέτρεψε δύο φορές στο Πεντάγωνο να σταματήσει προγραμματισμένες στρατιωτικές αποστολές προς την Ουκρανία.

Υποσχέθηκε ότι όταν εξαντληθεί η τρέχουσα παρτίδα όπλων, δεν θα υπάρξει άλλη. Έκοψε ή απείλησε να διακοψει τα αμερικανικά κονδύλια που προηγουμένως στήριζαν ανεξάρτητα ρωσόφωνα μέσα ενημέρωσης και την αντιπολίτευση. Η κυβέρνησή του χαλαρώνει αργά και σιωπηλά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τερματίζοντας «βασικά μέτρα κυρώσεων και ελέγχου εξαγωγών που είχαν διατηρήσει και ενισχύσει την αμερικανική πίεση», σύμφωνα με έκθεση της μειοψηφίας στη Γερουσία. «Κάθε μήνας που πέρασε στο αξίωμα χωρίς δράση έχει ενισχύσει το χέρι του Πούτιν, έχει αποδυναμώσει το δικό μας και έχει υπονομεύσει τις προσπάθειες της Ουκρανίας να τερματίσει τον πόλεμο», έγραψαν σε κοινή τους δήλωση οι γερουσιαστές Τζιν Σαχίν και Ελίζαμπεθ Γουόρεν.

Πολλές από αυτές τις αλλαγές πέρασαν σχεδόν απαρατήρητες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά είναι ευρέως γνωστές στη Ρωσία. Οι επιθέσεις της κυβέρνησης κατά του Ζελένσκι, των Ευρωπαίων και της Voice of America έχουν γιορταστεί στη ρωσική τηλεόραση. Φυσικά, ο Βλαντίμιρ Πούτιν γνωρίζει για τη σταδιακή άρση των κυρώσεων. Ως αποτέλεσμα, ο Ρώσος πρόεδρος έχει ξεκάθαρα κάνει τον υπολογισμό του: ο Τραμπ, για να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα που κάποτε εξαπέλυσε εναντίον του Ζελένσκι, δεν έχει ισχυρά χαρτιά στα χέρια του.

Ο Τραμπ λέει ότι θέλει να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, και μερικές φορές λέει επίσης ότι είναι θυμωμένος που ο Πούτιν δεν το κάνει. Αλλά αν οι ΗΠΑ δεν είναι πρόθυμες να χρησιμοποιήσουν κανένα οικονομικό, στρατιωτικό ή πολιτικό εργαλείο για να βοηθήσουν την Ουκρανία, αν ο Τραμπ δεν πρόκειται να ασκήσει διπλωματική πίεση στον Πούτιν ή να επιβάλει νέες κυρώσεις σε ρωσικά συμφέροντα, τότε η επιθυμία του Αμερικανού προέδρου να εμφανιστεί ως ειρηνοποιός μπορεί να αγνοηθεί με ασφάλεια. Δεν είναι περίεργο που όλες οι προθεσμίες που έθεσε στον Πούτιν έχουν παρέλθει χωρίς αποτέλεσμα, ούτε που η πρόσκληση στην Αλάσκα δεν απέφερε τίποτα.

Δεν υπάρχουν και πολλά να πει κάποιος για τη χθεσινή συνάντηση Τραμπ–Πούτιν στην Αλάσκα, πέρα από την παρατήρηση των αλληλένδετων στοιχείων τραγωδίας και φάρσας. Ήταν ντροπιαστικό για τους Αμερικανούς να καλωσορίζουν έναν διαβόητο καταζητούμενο εγκληματία πολέμου στο έδαφός τους. Ήταν ταπεινωτικό να βλέπεις έναν Αμερικανό πρόεδρο να συμπεριφέρεται σαν χαρούμενο κουτάβι συναντώντας τον δικτάτορα ενός πολύ φτωχότερου, πολύ λιγότερο σημαντικού κράτους και να τον αντιμετωπίζει ως ανώτερο. Είναι βασανιστικό να βλέπει κάποιος πόσο άσχημα παρερμήνευσε ο διπλωματικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, την τελευταία του συνάντηση με τον Πούτιν στη Μόσχα, νομίζοντας ότι η σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα θα ήταν επιτυχής. Είναι δυσοίωνο ότι ο Τραμπ τώρα λέει πως δεν θέλει να πιέσει για κατάπαυση του πυρός αλλά για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, γιατί ο δεύτερος δρόμος δίνει στον Πούτιν χρόνο να συνεχίσει να σκοτώνει Ουκρανούς. Είναι περίεργο ότι οι ρωσικές αναφορές για τη συνάντηση εστίασαν στη συνεργασία για τις επιχειρήσεις. «Η ρωσοαμερικανική επιχειρηματική και επενδυτική συνεργασία έχει τεράστιο δυναμικό», είπε σήμερα ο Πούτιν.

Εκτιμώ ότι πολλοί Ουκρανοί, Ευρωπαίοι και βέβαια Αμερικανοί ανακουφίστηκαν που ο Τραμπ δεν ανακοίνωσε κάτι χειρότερο. Δεν κάλεσε σε ουκρανική παράδοση, ούτε ζήτησε από την Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη. Εκτός κι αν υπάρχουν μυστικά πρωτόκολλα, ίσως κάποιες επιχειρηματικές συμφωνίες, που δεν έχουμε μάθει ακόμα, η Αλάσκα μάλλον δεν θα περάσει ως ένα απο τα εγκληματικά σκηνικά της ιστορίας, μια νέα Διάσκεψη του Μονάχου ή ένα Σύμφωνο Μολότοφ–Ρίμπεντροπ. Αλλά αυτό είναι πολύ χαμηλός πήχης για να μην τον περάσει κάποιος.

Ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσει κανείς τι έγινε στην Αλάσκα δεν είναι ως την αρχή κάτι νέου, αλλά ως την κορύφωση μιας διαδικασίας που έχει βάθος χρόνου. Καθώς οι ΗΠΑ αποδομούν τα εργαλεία εξωτερικής πολιτικής τους, καθώς αυτή η κυβέρνηση απολύει ανθρώπους που ξέρουν πώς να τα χρησιμοποιούν, η ικανότητά μας να ενεργούμε με οποιαδήποτε ευελιξία θα μειώνεται. Από το Υπουργείο Οικονομικών έως τον Οργανισμό των ΗΠΑ για τα Παγκόσμια Μέσα Ενημέρωσης, από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έως το Γραφείο του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, κάθε υπηρεσία υπονομεύεται, σκόπιμα ή κατά λάθος, από πολιτικούς διορισμένους που είναι άπειροι, δειλοί ή εχθρικοί προς την ίδια τους την αποστολή.

Οι ΗΠΑ δεν έχουν ισχυρά χαρτιά γιατί τα χαρίζουμε. Αν θελήσουμε ποτέ να τα ξαναπαίξουμε, θα πρέπει να τα κερδίσουμε πίσω: Να εξοπλίσουμε την Ουκρανία, να επεκτείνουμε τις κυρώσεις, να σταματήσουμε τα θανατηφόρα σμήνη drones, να συντρίψουμε τη ρωσική οικονομία και να κερδίσουμε τον πόλεμο. Τότε θα υπάρξει ειρήνη.

Πηγή: The Atlantic / Anne Applebaum