Οι Αμερικανοί διαδηλώνουν αλλά ο κοροναϊός “παραμονεύει”

Στην Αμερική ο κόσμος ξεχύθηκε στους δρόμους μετά από μήνες εγκλεισμού, όχι για να γιορτάσει την απελευθέρωσή του από τον κοροναϊό, αλλά για να διαμαρτυρηθεί για τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ.

Διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν ο ένας πλάι στον άλλο σχηματίζοντας τεράστιες ουρές σε όλη τη χώρα σε μεγάλες πόλεις, φωνάζοντας και απαιτώντας δικαιοσύνη. Οι αστυνομικοί από την άλλη τους αντιμετώπισαν με άγριο τρόπο, ρίχνοντάς τους χημικά και δακρυγόνα και στοιβάζοντάς τους σε βαγόνια και φυλακές.

Το θέμα που προκύπτει είναι προφανές: το να παραμένει κάποιος μέσα σε πλήθος για μεγάλο χρονικό διάστημα αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης του SARS-CoV-2, του ιού που προκαλεί το COVID-19. “Αυτή η συγκεκριμένη μορφή μαζικής διαμαρτυρίας όπου ο ένας είναι δίπλα στον άλλο- και η αντίστοιχη «απάντηση» της αστυνομίας– αποτελούν την ιδανική συνθήκη για τη μετάδοση του ιού”, δήλωσε ο Anthony Fauci, διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νόσων.

Οι Αμερικανοί μπορεί να επιθυμούν να εξαφανιστεί ο ιός, αλλά αυτός δείχνει να επιμένει Ενώ τα κρούσματα έχουν μειωθεί στα βορειοανατολικά, τα περιστατικά παραμένουν σταθερά στην υπόλοιπη χώρα και μάλιστα φαίνεται να αυξάνονται τις τελευταίες ημέρες. Αρκετές πολιτείες όπως η Αριζόνα, η Βόρειας Καρολίνα και η Καλιφόρνια – έχουν τώρα τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων.

Τα παραπάνω στοιχεία βέβαια δείχνουν ότι πιθανώς τα κρούσματα αυτά να ξεκίνησαν πριν από τις διαμαρτυρίες. Με άλλα λόγια: Εάν η χώρα δεν παρατηρήσει σημαντική αύξηση του ιού μετά από αυτήν την εβδομάδα, θα πρέπει να οι επιδημιολόγοι να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους για τους τρόπους εξάπλωσής του.

Όμως, καθώς η πανδημία επιμένει, όλο και περισσότερες πολιτείες αποσύρουν τα μέτρα κατά του ιού και η ειδική ομάδα αντιμετώπισης του COVID-19 της κυβέρνησης Trump περιορίζει τις δραστηριότητές της. Καθώς όμως ξεκινά το μακρύ, ζεστό καλοκαίρι του 2020, όλα δείχνουν ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να νικήσουν τον κοροναϊό. Και η πικρή αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι που έχουν περισσότερες πιθανότητες να μολυνθούν είναι οι ίδιοι που αγωνίζονται στους δρόμους για τη δικαιοσύνη με τρόπο που σχεδόν σίγουρα αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης.

Λαμβάνοντας υπόψη τις μακροχρόνιες ανισότητες στον τομέα της υγείας που έχουν βιώσει οι αφροαμερικανοί, εκατοντάδες επαγγελματίες της δημόσιας υγείας υπέγραψαν μια επιστολή αυτή την εβδομάδα με την οποία αρνούνται να αντιταχθούν στις διαμαρτυρίες «ως επικίνδυνες για τη μετάδοση COVID-19» και εκδηλώνοντας τη στήριξή τους . Ωστόσο, οι διαμαρτυρίες είναι αναμφισβήτητα ριψοκίνδυνες και αξιωματούχοι στα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων έχουν προειδοποιήσει ότι οι συγκεντρώσεις ενδέχεται να προκαλέσουν νέα κρούσματα.

Οι ίδιοι οι διαδηλωτές από την άλλη δε φαίνεται να αγνοούν τους κινδύνους. Σε βίντεο πορειών, πολλοί, αν όχι οι περισσότεροι, από τους διαδηλωτές φάνηκαν να φορούν μάσκες. Οι φωτογραφίες και τα βίντεο των διαδηλώσεων δείχνουν τόσο το μεγάλο, πυκνό πλήθος όσο και ορισμένους διαδηλωτές που προσπαθούν να τηρήσουν κάποια απόσταση. Διαδηλωτές που μεταφέρουν απολυμαντικά χεριών φαίνονται επίσης μέσα στο πλήθος σε πολλές πόλεις.

Οι ενδείξεις βέβαια δεν δείχνουν καθολική συμμόρφωση με τις οδηγίες για τη δημόσια υγεία. Οι διαδηλωτές ξαπλώνουν στο έδαφος ο ένας δίπλα στον άλλο αναπαραστώντας τον τρόπο με τον οποίο ο Floyd έχασε τη ζωή του.

Διαδηλωτές και επιδημιολόγοι ίσως ποντάρουν στο γεγονός ότι οι εξωτερικοί χώροι μετριάζουν τον κίνδυνο μετάδοσης. Ο ιός φαίνεται να “πεθαίνει” άμεσα σε ένα ηλιόλουστο, υγρό περιβάλλον, ακόμη και σε θερμοκρασία δωματίου, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο από το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας. Είναι επίσης πιο δύσκολο να μεταδοθεί έξω, ειδικά κατά τη διάρκεια της ημέρας, αν και οι επιστήμονες εξακολουθούν να μην έχουν ακόμη σαφείς ενδείξεις για τον ιό ώστε να πουν με σιγουριά ότι οι μεγάλες υπαίθριες συγκεντρώσεις είναι απολύτως ασφαλείς. Ο αριθμός των διαμαρτυριών κατά την τελευταία εβδομάδα θα δώσει σίγουρα νέα στοιχεία σχετικά με τον κίνδυνο μετάδοσης σε εξωτερικούς χώρους.

Από την άλλη, δεκάδες αστυνομικές δυνάμεις έχουν χρησιμοποιήσει μέτρα ασφαλείας που ευνοούν την εξάπλωση του COVID-19, όπως χημικά και δακρυγόνα , που προκαλούν βήχα . Ακόμη, εκατοντάδες διαδηλωτές που συνελήφθησαν αυτήν την εβδομάδα στάλθηκαν – έστω και προσωρινά – στις φυλακές, οι οποίες έχουν πολλά κρούσματα. Μάλιστα, σε τουλάχιστον πέντε πολιτείες, η αστυνομία χρησιμοποίησε σπρέι πιπεριού ή δακρυγόνα σε παιδιά ή εφήβους, που απλά έτυχε να περνούν χωρίς να συμμετέχουν οι ίδιοι στις διαδηλώσεις. Δημοσιογράφοι από όλη τη χώρα ανέφεραν μάλιστα ότι οι αστυνομικοί φορούν μάσκες πολύ πιο σπάνια από τους διαδηλωτές.

Οι μεταβλητές είναι πολλές για να γνωρίζει κανείς τι επιφυλάσσει το καλοκαίρι όσον αφορά τον ιό στην Αμερική, συμπεριλαμβανομένων των συνεπειών από τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. Υπάρχουν κάποια ελπιδοφόρα σημάδια. Οι μάσκες χρησιμοποιούνται σε όλη τη χώρα. Η μετάδοση σε εξωτερικούς χώρους δεν φαίνεται να είναι πιθανή. Και η διαθεσιμότητα των διαγνωστικών τεστ έχει αυξηθεί. Σύμφωνα με στοιχεία του COVID Tracking Project, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν πλέον να πραγματοποιούν 3 εκατομμύρια δοκιμές την εβδομάδα. Το σύστημα δημόσιας υγείας ανιχνεύει πολύ μεγαλύτερο ποσοστό περιπτώσεων από ό, τι τις πρώτες μέρες της επιδημίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ο ρυθμός μετάδοσης του ιού είναι λίγο πάνω από το 1, που σημαίνει ότι δεν υπήρξε εκρηκτική αύξηση του αριθμού των ενεργών περιπτώσεων τις τελευταίες εβδομάδες. Βέβαια ο ρυθμός αυτός υποδηλώνει και ότι δεν μειώνονται γρήγορα.

Λίγοι είναι αυτοί που πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ κάνουν ό, τι μπορούν για να περιορίσουν τον ιό. Μια σύντομη ματιά στο Covid Exit Strategy, έναν ιστότοπο που παρακολουθεί την πρόοδο σε κάθε Πολιτεία των ΗΠΑ , αποκαλύπτει ότι τα περισσότερα δεν φαίνεται να πληρούν τις προϋποθέσεις για επανέναρξη , ενώ οι κυβερνήτες δεν υιοθετούν τα ιδια μέτρα lockdown που κατέστειλαν τον ιό σε άλλες χώρες. Κανείς δεν έχει συστήσει να φθάσουν τα κρούσματα σε αμελητέα επίπεδα πριν την επιστροφή στην κανονική δραστηριότητα. Κανένας ομοσπονδιακός αξιωματούχος δεν έχει προτείνει ένα σχέδιο για την πρόληψη της μετάδοσης μεταξύ κρατών που έχουν κρούσματα διαφορετικής έντασης. Και οι Αμερικανοί δεν έχουν αντιληφθεί πλήρως ότι η χώρα δεν έχει ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων χωρών που έχουν επιστρέψει στην κανονικότητα Οι ίδιοι δεν έμειναν ποτέ στο σπίτι στο βαθμό που έχουν μείνει οι περισσότεροι Ευρωπαίοι, σύμφωνα με στοιχεία κινητικότητας από την Apple και την Google.

Για αρκετές εβδομάδες στην αρχή της επιδημίας στις ΗΠΑ, η ανάγκη ελέγχου του ιού υπερίσχυε άλλων θεμάτων. Τώρα, για πολλούς ανθρώπους, η πανδημία δεν είναι πλέον το πιο φλέγον εθνικό ζήτημα. Καθώς οι διαδηλωτές και ορισμένοι αξιωματούχοι δημόσιας υγείας σταθμίζοντας το θέμα της αστυνομικής βίας με τον κίνδυνο αυξημένης ιογενούς εξάπλωσης , επιλέγουν να συγκεντρωθούν στους δρόμους, οι κυβερνήσεις έχουν προβεί σε παρόμοια επιχειρήματα κινδύνου/οφέλους για την εξισορρόπηση της δημόσιας υγείας και των οικονομικών προβλημάτων . Ο ιός δεν “κοιτά” για ποιόν λόγο γίνονται όλα αυτά, βλέπει μόνο νέο περιβάλλον για την εξάπλωσή του.

Αυτή είναι η Αμερική. Ο τρόπος αντίδρασής της στην πανδημία αντικατοπτρίζει τα προβλήματα της ίδιας της χώρας. Το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης είναι ακατάλληλο για την αντιμετώπιση μιας εθνικής κρίσης υγείας. Οι προϋπάρχουσες ανισότητες στον τομέα της υγείας, παγιωμένες πια μετά από δεκαετίες ρατσισμού, δεν μπορούν να διαγραφούν εν μία νυκτί. Κρατικές και τοπικές υπηρεσίες υγείας χρειάζονταν απεγνωσμένα κρατικό συντονισμό που δεν έλαβαν. η Γερουσία δεν σκέφτηκε να δώσει ένα πακέτο οικονομικής διάσωσης μεγαλύτερης διάρκειας. Πολιτείες αντιμετωπίζουν ένα φορολογικό «γκρεμό».

Ωστόσο, παρόλο που αυτή η κρίση υγείας αντικατοπτρίζει τις πολιτικές, κοινωνικές και αστικές υποδομές του έθνους, αυτή η πληγή δεν “σέβεται” την ηθική. Οι άνθρωποι που κάνουν πάρτι σε μια πισίνα μπορούν να επιζήσουν ενώ όσοι διαμαρτύρονται για την αστυνομική βαρβαρότητα μπορεί να πεθάνουν. Οι άνθρωποι που ακολουθούν επιμελώς τους κανόνες κοινωνικής απόστασης μπορεί να αρρωστήσουν, ενώ άλλοι που τους αψηφούν μπορεί να κάνουν πρόποση χαρούμενοι με τους φίλους τους σε ένα γεμάτο μπαρ. Δεν υπάρχει λογική εδώ. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη στο ποιος μπορεί να αναπνεύσει εύκολα και ποιος δεν μπορεί να αναπνεύσει καθόλου.

Πηγή: theatlantic.com