Πώς το τηλέφωνό σας μπορεί να ανιχνεύσει έναν σεισμό

Στις 25 Οκτωβρίου 2022, ένας σεισμός 5,1 Ρίχτερ “χτύπησε” την περιοχή του κόλπου της Καλιφόρνια.

Ευτυχώς δεν υπήρξαν σημαντικές καταστροφές, αλλά έγιναν πολλές αναφορές από κατοίκους στο Γεωλογικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών (USGS) από όσους το είχαν νιώσει. Δεν αναφέρθηκαν ζημιές, αλλά ο σεισμός ήταν σημαντικός και με άλλο τρόπο – πολλοί άνθρωποι στην περιοχή έλαβαν ειδοποιήσεις στα τηλέφωνά τους πριν ξεκινήσει η δόνηση. Ακόμη πιο σημαντικό, πολλά από αυτά τα τηλέφωνα βοήθησαν στην ανίχνευση του σεισμού εξαρχής.

Η Google συνεργάζεται με το USGS και ακαδημαϊκούς σε διάφορα πανεπιστήμια στην Καλιφόρνια για να αναπτύξει ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που ειδοποιεί τους χρήστες λίγα δευτερόλεπτα πριν φτάσουν οι δονήσεις. Είναι ένα σύντομο “παράθυρο” προειδοποίησης, αλλά μερικά δευτερόλεπτα μπορούν να δώσουν αρκετό χρόνο για να βρεθείτε κάτω από ένα τραπέζι ή ένα γραφείο. Ως εκ τούτου, αυτό το σύστημα είναι πιθανό να σώσει ζωές όταν χτυπήσουν ισχυρότεροι σεισμοί.

Χρησιμοποιεί δεδομένα από δύο πηγές. Αρχικά, το σύστημα βασιζόταν σε ένα δίκτυο 700 σεισμομέτρων – συσκευές που ανιχνεύουν δονήσεις της γης – που εγκαταστάθηκαν σε όλη την πολιτεία από σεισμολόγους στο USGS, το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια και το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Μπέρκλεϋ και την πολιτειακή κυβέρνηση.

Αλλά η Google έχει δημιουργήσει επίσης αυτό που είναι το μεγαλύτερο δίκτυο ανίχνευσης σεισμών στον κόσμο μέσω τηλεφώνων που ανήκουν σε μέλη του κοινού.

Τα περισσότερα smartphone με λειτουργικό σύστημα Android της Google διαθέτουν ενσωματωμένα επιταχυνσιόμετρα – το κύκλωμα που ανιχνεύει πότε μετακινείται ένα τηλέφωνο. Αυτά χρησιμοποιούνται πιο συχνά για να πει στο τηλέφωνο να επαναπροσανατολίσει την οθόνη του από κατακόρυφη σε οριζόντια λειτουργία όταν είναι κεκλιμένη, για παράδειγμα, και επίσης βοηθούν στην παροχή πληροφοριών σχετικά με την καταμέτρηση βημάτων για το ενσωματωμένο πρόγραμμα παρακολούθησης φυσικής κατάστασης της Google.

Όμως αυτοί οι αισθητήρες είναι εκπληκτικά ευαίσθητοι και μπορούν επίσης να λειτουργήσουν σαν ένα μίνι σεισμόμετρο.

Η Google εισήγαγε μια λειτουργία που επιτρέπει στα τηλέφωνα των χρηστών να στέλνει αυτόματα δεδομένα στο σύστημα ειδοποιήσεων σεισμών Android, εάν η συσκευή τους λαμβάνει δονήσεις που είναι χαρακτηριστικές των Κύριων κυμάτων (P) ενός σεισμού. Συνδυάζοντας δεδομένα από χιλιάδες ή ακόμα και εκατομμύρια άλλα τηλέφωνα, το σύστημα μπορεί να καθορίσει εάν συμβαίνει ένας σεισμός και πού. Στη συνέχεια, μπορεί να στείλει ειδοποιήσεις σε τηλέφωνα στην περιοχή όπου είναι πιθανό να χτυπήσουν τα σεισμικά κύματα, δίνοντας έγκαιρη προειδοποίηση.

Και επειδή τα ραδιοφωνικά σήματα ταξιδεύουν πιο γρήγορα από τα σεισμικά κύματα, οι ειδοποιήσεις μπορούν να φτάσουν πριν ξεκινήσει η δόνηση σε περιοχές μακριά από το επίκεντρο.

Ο Marc Stogaitis, μηχανικός λογισμικού στο Android, εξηγεί ότι: “Ουσιαστικά αγωνιζόμαστε με την ταχύτητα του φωτός (η οποία είναι περίπου η ταχύτητα με την οποία ταξιδεύουν τα σήματα από ένα τηλέφωνο) με την ταχύτητα ενός σεισμού. Και εδώ στεκόμαστε τυχεροί γιατί η ταχύτητα του φωτός είναι πολύ μεγαλύτερη!».

Τον Οκτώβριο του 2022, μηχανικοί της Google είδαν τηλέφωνα σε όλη την περιοχή του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο να φωτίζονται με δεδομένα ανίχνευσης σεισμών καθώς τα σεισμικά κύματα ταξίδευαν προς τα έξω από το επίκεντρο.

Το σύστημα τώρα παίρνει τακτικά αυτές τις δονήσεις. Πιο πρόσφατα, το απόγευμα της 4ης Απριλίου 2023, ένας σεισμός μεγέθους 4,5 Ρίχτερ που σημειώθηκε κοντά στο Tres Pinos, στην Καλιφόρνια, εντοπίστηκε από το σύστημα ShakeAlert, πυροδοτώντας μηνύματα στα κινητά τηλέφωνα. Οι σεισμοί είναι ένα σύνηθες φαινόμενο στην Καλιφόρνια, όπου σημειώνονται έως και 100 μικροί σεισμοί την ημέρα. Συνήθως είναι πολύ μικροί για να τους νιώσεις. Ωστόσο, υπάρχουν και αρκετά μεγάλοι σεισμοί στην Καλιφόρνια ετησίως, με περίπου 15-20 πάνω από 4,0 Ρίχτερ.

Ευρύτερα, από τα εκτιμώμενα 16 δισεκατομμύρια κινητά τηλέφωνα που χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο, περισσότερα από τρία δισεκατομμύρια τρέχουν Android σε αυτά και το σύστημα ειδοποιήσεων σεισμών είναι πλέον διαθέσιμο σε περισσότερες από 90 χώρες που είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε σεισμούς.

Αλλά το σύστημα έχει και τους περιορισμούς του, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχουν λίγοι χρήστες τηλεφώνων και σε σεισμούς που συμβαίνουν στην ανοικτή θάλασσα, όπου μπορούν να προκαλέσουν τσουνάμι. Και ενώ μπορεί να βοηθήσει στην έκδοση ειδοποιήσεων λίγα δευτερόλεπτα νωρίτερα, η επιστήμη της πρόβλεψης των σεισμών πριν συμβούν παραμένει τόσο άπιαστη όσο ποτέ.

Πηγή: BBC