Στα χέρια των ανταρτών η Συρία – LIVE οι εξελίξεις μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ
Οι αντάρτες πάτησαν στη Δαμασκό - Άφαντος ο πρόεδρος - Φήμες για πτώση του αεροπλάνου που ήταν μέσα - Έφοδος των τζιχαντιστών στο προεδρικό μέγαρο
Η κυβέρνηση της Συρίας φαίνεται να έχει πέσει, αφού μαχητές της αντιπολίτευσης δήλωσαν, την Κυριακή (8/12), ότι εισήλθαν στη Δαμασκό ύστερα από μια εντυπωσιακή προέλαση, και ένας παρατηρητής πολέμου της συριακής αντιπολίτευσης ανέφερε ότι ο Πρόεδρος Μπασάρ Αλ Άσαντ εγκατέλειψε τη χώρα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το CBS News, μαχητές της συριακής αντιπολίτευσης δήλωσαν ότι εισήλθαν στη Δαμασκό και κάτοικοι της πρωτεύουσας ανέφεραν ήχους πυροβολισμών και εκρήξεων. Ο Ράμι Αμπντουραχμάν, ο οποίος είναι επικεφαλής του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που εδρεύει στη Βρετανία και παρακολουθεί τον πόλεμο της αντιπολίτευσης, δήλωσε στο Associated Press ότι ο Μπασάρ Αλ Άσαντ πήρε μια πτήση από τη Δαμασκό. Δύο ανώτεροι αξιωματικοί του συριακού στρατού δήλωσαν, επίσης, στο Reuters ότι ο Μπασάρ Αλ Άσαντ πέταξε. την Κυριακή (8/12), από τη Δαμασκό για άγνωστο προορισμό. Ο Λευκός Οίκος ανέφερε στο CBS News ότι δεν γνώριζε πού βρισκόταν ο Μπασάρ Αλ Άσαντ.
«Ο Πρόεδρος Μπάιντεν και η ομάδα του παρακολουθούν στενά τα έκτακτα γεγονότα στη Συρία και παραμένουν σε συνεχή επαφή με τους περιφερειακούς εταίρους», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Σον Σάβετ. Ο συριακός στρατός ενημέρωσε τους αξιωματικούς ότι η εξουσία του Άσαντ έληξε, ανέφερε το Reuters.
Breaking: Syrian President Bashar Assad has the left the country according to an opposition war monitor, the AP reports. https://t.co/DJ2nnRLjnc
— CBS News (@CBSNews) December 8, 2024
Ακόμα, ο πρωθυπουργός της Συρίας Μοχάμεντ Γκαζί Αλ Τζαλάλι δήλωσε, την Κυριακή (8/12), ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να «απλώσει το χέρι της» στην αντιπολίτευση και να παραδώσει τα καθήκοντά της σε μια μεταβατική κυβέρνηση. «Είμαι στο σπίτι μου και δεν έχω φύγει, και αυτό οφείλεται στο ότι ανήκω σε αυτή τη χώρα», είπε ο ίδιος σε δήλωση μέσω βίντεο, τονίζοντας ότι θα πάει στο γραφείο του για να συνεχίσει την εργασία του το πρωί και κάλεσε τους Σύρους πολίτες να μην καταστρέφουν τη δημόσια περιουσία. Δεν απάντησε στις αναφορές ότι ο Μπασάρ Αλ Άσαντ έχει διαφύγει.
Το φιλοκυβερνητικό ραδιόφωνο Sham FM μετέδωσε ότι το αεροδρόμιο της Δαμασκού εκκενώθηκε και όλες οι πτήσεις σταμάτησαν. Οι αντάρτες ανακοίνωσαν, επίσης, ότι εισήλθαν στη διαβόητη στρατιωτική φυλακή Σαϊντνάγια βόρεια της πρωτεύουσας και «απελευθέρωσαν τους κρατουμένους μας» εκεί. Η Δαμασκός αναμενόταν να πέσει, είχαν δηλώσει προηγουμένως τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι στο CBS News, αφού οι Σύροι αντάρτες περικύκλωσαν την πρωτεύουσα σε μια ταχέως εξελισσόμενη επίθεση που άρχισε στις 27 Νοεμβρίου.
Η προέλαση των ανταρτών στη Συρία
Στη συνέχεια, οι Σύροι αντάρτες ισχυρίστηκαν ότι κατέλαβαν την κεντρική πόλη-κλειδί Χομς. Οι ιρανικές δυνάμεις που υπερασπίζονταν τον Μπασάρ Αλ Άσαντ, είχαν «σχεδόν» απομακρυνθεί από τη Συρία, είχαν δήλωσαν το Σάββατο (7/12) οι Αμερικανοί αξιωματούχοι. Ήταν η πρώτη φορά που οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης έφτασαν στη Δαμασκό από το 2018, όταν τα συριακά στρατεύματα ανακατέλαβαν περιοχές στα περίχωρα της πρωτεύουσας έπειτα από πολυετή πολιορκία.
Η πρόοδος που σημειώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, ήταν η μεγαλύτερη των τελευταίων ετών από τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης, υπό την ηγεσία μιας ομάδας που έχει τις ρίζες της στην Αλ Κάιντα και θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και τα Ηνωμένα Έθνη. Στην προσπάθειά τους να ανατρέψουν την κυβέρνηση του Μπασάρ Αλ Άσαντ, οι αντάρτες έχουν συναντήσει ελάχιστη αντίσταση από τον συριακό στρατό.
Οι μαχητές καθοδηγούνται από την ισχυρότερη αντάρτικη ομάδα στη Συρία, τη Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ, μαζί με μια ομάδα-ομπρέλα των – υποστηριζόμενων από την Τουρκία – συριακών πολιτοφυλακών που ονομάζεται Συριακός Εθνικός Στρατός, και οι δύο έχουν οχυρωθεί στα βορειοδυτικά.
H Ρωσία, το Ιράν, η Τουρκία και οι ΗΠΑ
Επισημαίνεται ότι ο κύριος διεθνής υποστηρικτής του Μπασάρ Αλ Άσαντ, δηλαδή η Ρωσία, είναι απασχολημένη με τον πόλεμό της στην Ουκρανία και η ισχυρή Χεζμπολάχ του Λιβάνου, η οποία κάποια στιγμή έστειλε χιλιάδες μαχητές για να ενισχύσει τις δυνάμεις του, έχει αποδυναμωθεί από την πολυετή σύγκρουση με το Ισραήλ.
Ακόμα, η παρουσία του Ιράν στη Συρία έχει υποβαθμιστεί από τις τακτικές ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές. Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) δήλωσαν, το Σάββατο (7/12), ότι μετά την επίθεση που πραγματοποίησαν ένοπλοι σε φυλάκιο του ΟΗΕ στην περιοχή Χάντερ, τα στρατεύματά τους βοηθούν επί του παρόντος τις δυνάμεις του ΟΗΕ στην απόκρουση της επίθεσης.
Τέλος, το Σάββατο (7/12) ο εκλεγμένος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σχολίασε την κατάσταση στη Συρία με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γράφοντας: «Οι ΗΠΑ δεν πρέπει να έχουν να κάνουν με αυτό. Αυτή δεν είναι δική μας μάχη. Ας την αφήσουμε να εξελιχθεί. Να μην εμπλακούμε!». Τρεις Αμερικανοί είχαν δηλώσει, νωρίτερα, στο CBS News ότι η εξουσία της οικογένειας Αλ Άσαντ που άρχισε το 1971, φαίνεται να τελειώνει.
Opposition fighters in Syria, in an unprecedented move, have totally taken over numerous cities, in a highly coordinated offensive, and are now on the outskirts of Damascus, obviously preparing to make a very big move toward taking out Assad. Russia, because they are so tied up…
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) December 7, 2024
Φήμες ότι συνετρίβη το αεροπλάνο που ήταν μέσα ο Άσαντ
Ένα αεροπλάνο της Syrian Air απογειώθηκε από το αεροδρόμιο της Δαμασκού περίπου την ώρα που η πρωτεύουσα της Συρίας καταλαμβανόταν από τους αντάρτες, σύμφωνα με στοιχεία από τον ιστότοπο Flightradar.
Το αεροπλάνο πέταξε αρχικά προς τα παράλια της Συρίας, προπύργιο των Αλαουιτών του Άσαντ, αλλά στη συνέχεια έκανε μια απότομη στροφή 180 μοιρών και πέταξε για λίγα λεπτά προς την αντίθετη κατεύθυνση πριν εξαφανισθέι από το χάρτη.
Το Reuters δεν μπορεί να επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής ποιoς επέβαινε στο αεροπλάνο αυτό.
Δύο συριακές πηγές είπαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο Άσαντ να σκοτώθηκε σε αεροπορική συντριβή, καθώς αποτελεί μυστήριο γιατί το αεροπλάνο έκανε απότομη στροφή 180 μοιρών και εξαφανίσθηκε από το χάρτη.
«Εξαφανίσθηκε από τα ραντάρ, πιθανόν να έσβησαν το transponder, αλλά πιστεύω πως είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα να καταρρίφθηκε το αεροπλάνο», είπε μία συριακή πηγή χωρίς να επεκταθεί.
Το Ισραήλ αναπτύσσει δυνάμεις στη ζώνη ασφαλείας με τη Συρία
Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν σήμερα ότι αναπτύσσουν δυνάμεις στη ζώνη ασφαλείας με τη Συρία που ελέγχεται από τον ΟΗΕ, καθώς και σε αριθμό σημείων απαραίτητων για την άμυνα υπό το φως των τελευταίων γεγονότων στην αραβική χώρα.
Εξάλλου η Ιορδανία υπογράμμισε σήμερα τη σημασία της διαφύλαξης της σταθερότητας και της ασφάλειας της Συρίας, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, αφού ο πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ διέφυγε από τη Δαμασκό και οι αντάρτες πήραν τον έλεγχο της πρωτεύουσας βάζοντας τέλος στο 24ετές καθεστώς του.
Η Ιορδανία πρόσθεσε πως «εξετάζεται» η ενίσχυση της ασφάλειας στην περιοχή, μετέδωσε το πρακτορείο.
Εξάλλου ο διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων δήλωσε σήμερα πως δεν θα πρέπει να επιτραπεί σε μη κρατικούς παράγοντες να έχουν την ευκαιρία να εκμεταλλευθούν πολιτικά κενά.
«Τα γεγονότα που βρίσκονται σε εξέλιξη στη Συρία αποτελούν επίσης σαφή ένδειξη της αποτυχίας της πολιτικής και της καταστροφικής φύσης της σύγκρουσης και του χάους», δήλωσε ο Ανουάρ Γκαργκάς στο φόρουμ για την ασφάλεια Διάλογος της Μανάμα που διεξάγεται στην πρωτεύουσα του Μπαχρέιν.
Κύριες ανησυχίες για εμάς είναι η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, η οποία εξακολουθεί να απειλείται, καθώς και ο εξτρεμισμός και η τρομοκρατία, πρόσθεσε ο Γκαργκάς, ο οποίος επισήμανε ότι ο Άσαντ δεν χρησιμοποίησε το «σωσίβιο» που του πρότειναν διάφορες αραβικές χώρες, των Εμιράτων περιλαμβανομένων, που τα τελευταία χρόνια επεδίωξαν να συμφιλιωθούν με τη συριακή κυβέρνηση.
Η ταχεία κατάρρευση της συριακής κυβέρνησης οφείλεται εν μέρει στην πολιτική αποτυχία του καθεστώτος του Άσαντ, τόνισε ο διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Συρία: Οι τζιχαντιστές έκαναν έφοδο στο προεδρικό μέγαρο του Άσαντ
Οι Σύροι αντικαθεστωτικοί – στην πλειονότητά τους τζιχαντιστές – εισέβαλαν στο προεδρικό μέγαρο του Μπασάρ Αλ Άσαντ στη Δαμασκό, καθώς πλήθος κόσμου πανηγυρίζει για την «απελευθέρωση της χώρας από έναν τύραννο».
Η πτώση του καθεστώτος ήταν ταχύτατα. Οι αντικαθεστωτικοί μαχητές έφτασαν το Σάββατο στα προάστια της πρωτεύουσας για πρώτη φορά μετά την ανακατάληψη της περιοχής από τα κυβερνητικά στρατεύματα το 2018. Από την Ιντλίμπ στη Δαμασκό οι αντικαθεστωτικοί χρειάστηκαν μόλις λίγες ημέρες.
Η κρατική συριακή τηλεόραση μετέδωσε εικόνες με αντάρτες να τριγυρίζουν μέσα στο παλάτι του Άσαντ, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες διέφυγε με αεροπλάνο το πρωί της Κυριακής προς προορισμό. Υπήρξαν μάλιστα φήμες πως το αεροσκάφος του Άσαντ μπορεί και να έχει συντριβεί.
🇸🇾👀 Syrian rebels have entered Assad’s palace in Damascus. What Russia has been building in this country for almost 10 years has been destroyed.
‼️ This morning, the rebels announced the beginning of a new era. People in Syria are celebrating in the streets. pic.twitter.com/qqH9q3qLY6
— MAKS 24 🇺🇦👀 (@Maks_NAFO_FELLA) December 8, 2024
Η HTS(Hayyet Tahrir al-Sham), η τζιχαντιστική οργάνωση που έχει τις ρίζες της στην Αλ Κάιντα και ηγήθηκε της ανατροπής του Άσαντ, έκανε λόγο για το τέλος μιας σκοτεινής εποχής και την αρχή μιας νέας. Όπως τόνισε όλοι όσοι φυλακίστηκαν ή εκτοπίστηκαν εδώ και 50 χρόνια από το καθεστώς των Άσαντ μπορούν τώρα να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Το HTS είπε ότι θα είναι μια «νέα Συρία» όπου «όλοι ζουν ειρηνικά και επικρατεί δικαιοσύνη». Με το πρώτο φως της ημέρας στη Δαμασκό, πλήθη συγκεντρώθηκαν για να προσευχηθούν στα τζαμιά της πόλης και να γιορτάσουν στις πλατείες, φωνάζοντας «Ο Θεός είναι μεγάλος».
Ο κόσμος φώναζε επίσης συνθήματα κατά του Άσαντ και παντού ακούγονταν κόρνες από τα αυτοκίνητα. Στους δρόμους, έφηβοι με όπλα στα χέρια πυροβολούσαν στον αέρα.
💥Syrians wandering around Asma & Bashar el-Assad’s palace & looting away. pic.twitter.com/vw7SO4YZ4a
— Noga Tarnopolsky נגה טרנופולסקי نوغا ترنوبولسكي (@NTarnopolsky) December 8, 2024
pic.twitter.com/fgfHJO29j1 Rebels have captured Assad’s palace. Mental Note: If I ever need to evacuate my palace due to approaching rebels, don’t forget to leave booby traps. The rebels will only sit on my bed once!
— American ExPat (@Imported_Fun) December 7, 2024
Στρατιώτες και αστυνομικοί εγκατέλειψαν τις θέσεις τους και τράπηκαν σε φυγή και πλήθος κόσμου εισέβαλε και στο υπουργείο Άμυνας. Βίντεο από τη Δαμασκό δείχνουν ανθρώπους και οικογένειες να περιπλανώνται στο προεδρικό μέγαρο και να κάνουν πλιάτσικο. Κάποιοι εμφανίζονται να κουβαλούν στοίβες με πιάτα και άλλα είδη οικιακής χρήσης.
Μαρτυρίες αναφέρουν πως στην περιοχή αυτή τη στιγμή επικρατεί χάος και πολλά καταστήματα έχουν ξεμείνει από βασικά τρόφιμα.
Νωριτερα, ο διοικητής των Σύρων αντικαθεστωτικών Χασάν Αμπντούλ Γκάνι ανακοίνωσε ότι οι δυνάμεις των ανταρτών έχουν «απελευθερώσει πλήρως» την κεντρική πόλη της Συρίας Χομς. Χιλιάδες άνθρωποι ξεχύθηκαν στους δρόμους και εκεί για να γιορτάσουν.
Ο πιο ισχυρός ηγέτης των ανταρτών, ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Γκολάνι, είπε σε μια δήλωση ότι οι αντάρτες βρίσκονται στο κατώφλι να καταλάβουν ολόκληρη τη χώρα.
Now Syria will become Afghanistan Syrians begin looting the presidential palace in Damascus #Iran #دمشق#Bashar_al_Assad #بشار_الأسد #Syria #Damascus #Assad pic.twitter.com/L2Vawg4xOa
— A Zainab (@AZainab10) December 8, 2024
Έλληνες της Συρίας: Η πρεσβεία παραμένει ανοικτή – Κανένα αίτημα για αποχώρηση
Με την κατάσταση να παραμένει έκρυθμη στην Συρία, οι ελληνικές διπλωματικές αρχές παρακολουθούν λεπτό προς λεπτό τις εξελίξεις και βρίσκονται σε στενή επαφή με τους Έλληνες που ζουν στην χώρα αυτή.
Όπως μετέδωσε το Ertnews, δεν υπάρχουν προς το παρόν αιτήματα από πολίτες ελληνικής καταγωγής να αποχωρήσουν από την Συρία. Τα περισσότερα τηλεφωνήματα που έγιναν ήταν ενημερωτικά και η πρεσβεία μας λειτουργεί κανονικά. Το ίδιο ισχύει και για το Χαλέπι.
Οι ελληνικές διπλωματικές αρχές παραμένουν σε εγρήγορση και έχουν καταρτιστεί σχέδια έκτακτης ανάγκης, σε περίπτωση που η κατάσταση επιδεινωθεί περαιτέρω.
Το Σάββατο (07/12/24) το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του ανέφερε: «Το Υπουργείο Εξωτερικών, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση ασφαλείας στη Συρία, υπενθυμίζει στους Έλληνες πολίτες να αποφεύγουν οποιαδήποτε επίσκεψη στη χώρα αυτή. Παράλληλα, συνιστάται στους Έλληνες πολίτες, οι οποίοι βρίσκονται ήδη εκεί, να αποφεύγουν περιττές μετακινήσεις και να τηρούν τα μέγιστα δυνατά μέτρα ασφαλείας».
Γαλλία και Γερμανία χαιρετίζουν την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, ζητούν ειρηνική πολιτική μετάβαση
«Το τέλος του Άσαντ αντιπροσωπεύει για εκατομμύρια ανθρώπους στη Συρία μια πρώτη, μεγάλη ανακούφιση» ανέφερε η επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, προειδοποιώντας να μην αφεθεί η χώρα στα χέρια «άλλων ριζοσπαστών».
«Η χώρα δεν θα πρέπει τώρα να πέσει στα χέρια άλλων ριζοσπαστών, όποια μορφή και αν παίρνουν αυτοί. Καλούμε όλες τις πλευρές να αναλάβουν τις ευθύνες τους απέναντι στους Σύρους» ανέφερε στην ανακοίνωσή της η Αναλένα Μπέρμποκ.
Η Γαλλία χαιρέτισε επίσης «την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ και κάλεσε τους Σύρους να επιδείξουν «ενότητα» και «να απορρίψουν κάθε μορφή εξτρεμισμού». Το υπουργείο Εξωτερικών στην ανακοίνωσή του ζήτησε να υπάρξει «ειρηνική πολιτική μετάβαση» και να προστατευθούν όλοι οι πολίτες και οι μειονότητες της χώρας.
Η Ρωσία επιβεβαιώνει ότι ο Άσαντ έφυγε από τη χώρα
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας επιβεβαίωσε ότι ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ εγκατέλειψε τη χώρα, αφού προηγουμένως έδωσε εντολή να υπάρξει μια «ειρηνική μεταβίβαση» της εξουσίας.
Στην ανακοίνωσή του το υπουργείο δεν διευκρινίζει πού βρίσκεται τώρα ο Άσαντ.
Η Μόσχα έχει θορυβηθεί από τις εξελίξεις στη Συρία και οι βάσεις της στο συριακό έδαφος έχουν τεθεί σε ύψιστη επιφυλακή. Επί του παρόντος πάντως δεν υπάρχει κάποια «σοβαρή απειλή» για την ασφάλεια των ρωσικών στρατιωτικών βάσεων.
Η Ρωσία, σημειώνεται στην ανακοίνωση, δεν συμμετείχε σε συνομιλίες σχετικές με την παράδοση της εξουσίας, μολονότι είναι σε επαφή «με όλες τις αντιπολιτευόμενες ομάδες» στη Συρία. Παράλληλα, κάλεσε όλες τις πλευρές να αποφύγουν τη βία και να επιλύσουν ειρηνικά τα προβλήματα.
Τέλος, το υπουργείο διαβεβαίωσε ότι η Ρωσία λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια των Ρώσων που βρίσκονται στη Συρία.
Τι είναι το HTS;
Η HTS, η ομάδα που ηγείται των αντικαθεστωτικών δυνάμεων στη Συρία, είναι μια ισχυρή ισλαμιστική οργάνωση που διατηρούσε de facto τον έλεγχο της Ιντλίμπ για αρκετά χρόνια.
Η ομάδα, υπό την ηγεσία του Abu Mohammad al-Julani, στερεοποιήθηκε το 2017 ως ένας συνασπισμός διαφόρων ισλαμιστικών φατριών, αλλά έχει τις ρίζες της στην Αλ Κάιντα. Ο πυρήνας της HTS προέκυψε από μια ομάδα που κάποτε ήταν γνωστή ως Jabhat al-Nusra – το συριακό παρακλάδι της αλ Κάιντα – αλλά αργότερα προσπάθησε να επανατοποθετηθεί ως νόμιμη συριακή εθνικιστική οργάνωση.
Διέκοψε επίσημα τους δεσμούς της με την Αλ Κάιντα και δημιούργησε έναν πολιτικό βραχίονα γνωστό ως «Κυβέρνηση της Σωτηρίας» μέσω του οποίου επιδιώκει να κυβερνήσει στη Συρία, επιμένοντας ότι δεν έχει φιλοδοξία να επεκταθεί πέρα από τα σύνορα του έθνους.
People celebrate in #Damascus city centre after the collapse of Assad regime pic.twitter.com/LJ4bCWCUX0
— Juneydi Farah (@JuneydiFarah) December 8, 2024
Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι: Ποιος είναι ο αρχηγός των ανταρτών που «έριξε» τον Άσαντ
Ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι, ο ισλαμιστής αρχηγός του συνασπισμού των ανταρτών που πραγματοποίησε μια αστραπιαία επίθεση στη Συρία η οποία προκάλεσε σήμερα, σύμφωνα με τους μαχητές του, την πτώση του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ, έχει περάσει από ένα φονταμενταλιστικό λεξιλόγιο σε ένα λόγο που επιδιώκει να είναι μετριοπαθής για να επιτύχει τους σκοπούς του.
Ο αρχηγός της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), πρώην κλάδου της αλ-Κάιντα στη Συρία, έθεσε ως στόχο να ανατρέψει τον πρόεδρο Άσαντ, που βρισκόταν στην εξουσία από το 2000. Σήμερα οι αντάρτες μπήκαν στην πρωτεύουσα και κήρυξαν «ελεύθερη την πόλη της Δαμασκού».
Ψηλός, γεροδεμένος, με μαύρα γένεια και ζωηρό βλέμμα, ο Τζολάνι εγκατέλειψε σταδιακά το τουρμπάνι των τζιχαντιστών, που φορούσε στην αρχή του πολέμου το 2011, για μια στρατιωτική στολή και μερικές φορές ένα κοστούμι.
Μετά τη ρήξη με την αλ-Κάιντα το 2016, επιχειρεί να εξομαλύνει την εικόνα του και να εμφανίσει ένα πρόσωπο πιο μετριοπαθές, χωρίς ωστόσο να πείθει τους αναλυτές ή και τις δυτικές κυβερνήσεις, που κατατάσσουν την HTS στις τρομοκρατικές οργανώσεις.
«Είναι ένας πραγματιστής ριζοσπάστης», δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τομά Πιερέ, ειδικός για τον ισλαμισμό στη Συρία.
«Το 2014 βρισκόταν στη κορύφωση του ριζοσπαστισμού του για να επιβληθεί έναντι της ριζοσπαστικής φράξιας της εξέγερσης και της (τζιχαντιστικής) οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, αλλά στη συνέχεια μετρίασε το λόγο του», εξηγεί αυτός ο ερευνητής του CNRS.
Γεννημένος το 1982, ο Άχμεντ αλ-Σάρα, όπως είναι το αληθινό όνομα του Τζολάνι, μεγάλωσε στη Μαζέ, μια πλούσια συνοικία της Δαμασκού, σε μια εύπορη οικογένεια. Και άρχισε σπουδές ιατρικής. Μετά την επίθεση των ανταρτών που εξαπολύθηκε στις 27 Νοεμβρίου, ο Τζολάνι άρχισε να υπογράφει με το αληθινό όνομά του.
Το 2021 είχε εξηγήσει σε μια συνέντευξή του στο δημόσιο αμερικανικό δίκτυο PBS ότι το πολεμικό ψευδώνυμό του, Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι, είναι μια αναφορά στις ρίζες της οικογένειάς του, που κατάγεται από τα υψώματα του Γκολάν (αλ-Τζολάν στα αραβικά). Σύμφωνα με τον ίδιο, ο παππούς του εκτοπίσθηκε από το Γκολάν το 1967 μετά την κατάκτηση από το Ισραήλ μεγάλου μέρους αυτού του συριακού οροπεδίου.
Σύμφωνα με το Middle East Eye, «τα πρώτα σημάδια του τζιχαντισμού άρχισαν να εμφανίζονται στη ζωή του Τζολάνι» μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, οπότε «θα αρχίσει να παρακολουθεί κηρύγματα και μυστικά στρογγυλά τραπέζια στα περιθωριοποιημένα προάστια της Δαμασκού».
Μετά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003, έφυγε για να πολεμήσει σ’ αυτή τη γειτονική της Συρίας χώρα, όπου εντάχθηκε στην οργάνωση αλ-Κάιντα στο Ιράκ του Αμπού Μουσάμπ αλ-Ζαρκάουι, πριν φυλακιστεί για πέντε χρόνια. Μετά την έναρξη της εξέγερσης εναντίον του Άσαντ το 2011, επέστρεψε στην πατρίδα του για να ιδρύσει εκεί το Μέτωπο αλ-Νόσρα, που θα εξελιχθεί στην HTS.
Το 2013, αρνείται να χριστεί από τον Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγντάντι, μελλοντικό αρχηγό του Ισλαμικού Κράτους, και προτιμά τον εμίρη της αλ-Κάιντα Αϊμάν αλ-Ζαουάχρι.
Ρεαλιστής, σύμφωνα με τους οπαδούς του, οπορτουνιστής, σύμφωνα με τους αντιπάλους του, δηλώνει το 2015 ότι δεν έχει την πρόθεση να εξαπολύσει επιθέσεις εναντίον της Δύσης, αντίθετα με το Ισλαμικό Κράτος.
Όταν διακόπτει τις σχέσεις με την αλ-Κάιντα, λέει πως το κάνει «για να αφαιρέσει τα προσχήματα της διεθνούς κοινότητας» για να επιτεθεί στην οργάνωσή του.
Έκτοτε ακολουθεί «μια πορεία βασισμένη στην επιδίωξή του να αναδειχθεί σε κρατικό άνδρα», λέει ο Πιερέ.
Επιλέγοντας το βελούδινο γάντι από τη σιδηρά πυγμή, επιβάλλει τον Ιανουάριο 2017 στους ριζοσπαστικούς αντάρτες της βόρειας Συρίας να συγχωνευθούν στους κόλπους της HTS. Εγκαθιδρύει μια πολιτική διοίκηση και πολλαπλασιάζει τις θετικές κινήσεις έναντι των χριστιανών στην επαρχία του Ιντλίμπ (βορειοδυτική Συρία), που η οργάνωσή του ελέγχει εδώ και δύο χρόνια.
Εκεί είναι που η HTS κατηγορήθηκε από κατοίκους, συγγενείς κρατουμένων και υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων για βαναυσότητες που προσομοιάζουν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σε εγκλήματα πολέμου, προκαλώντας διαδηλώσεις πριν από μερικούς μήνες.
Μετά την επίθεση, ο Τζολάνι επεδίωξε να καθησυχάσει τους κατοίκους του Χαλεπίου, πόλης που έχει μια σημαντική χριστιανική κοινότητα. Και κάλεσε τους μαχητές του να διαφυλάξουν «την ασφάλεια στις απελευθερωμένες περιοχές».
«Πιστεύω πως είναι πρώτα απ’ όλα ζήτημα καλής πολιτικής. Όσο λιγότερο φοβούνται οι Σύροι και η διεθνής κοινότητα, τόσο περισσότερο ο Τζολάνι θα εμφανίζεται ως ένας υπεύθυνος παράγοντας μάλλον, παρά ως ένας τοξικός εξτρεμιστής τζιχαντιστής και τόσο περισσότερο θα καθίσταται πιο εύκολη η επίτευξη του στόχου του», διαβεβαιώνει ο ερευνητής Άρον Λουντ.
«Είναι άραγε εντελώς ειλικρινής; Σίγουρα όχι. Ο τύπος αυτός προέρχεται από μια πολύ σκληρή θρησκευτική φονταμενταλιστική παράδοση. Όμως αυτό που κάνει, είναι το ευφυές που πρέπει να πει και να κάνει αυτή τη στιγμή», καταλήγει ο Λουντ.
Πηγές: ieidiseis.gr, newsit.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ, ertnews.gr