Στη Γρανάδα αυτές τις μέρες γίνεται κάτι σπουδαίο για την Ευρώπη
Τι περιλαμβάνει η ατζέντα 47 αρχηγών ευρωπαϊκών κρατών και κυβερνήσεων - Η σημασία της συνάντησης
Την Πέμπτη και την Παρασκευή (5-6 Οκτωβρίου) στη Γρανάδα της Ισπανίας διεξάγεται η τρίτη σύνοδος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, με τη συμμετοχή 47 αρχηγών ευρωπαϊκών κρατών και κυβερνήσεων, σε ένα γεγονός στο οποίο η Ευρώπη συζητά ευρύτερα τον προσανατολισμό της πολιτικής που θα ακολουθήσει.
Στην ατζέντα των συζητήσεων βρίσκονται πολλά και σημαντικά θέματα όπως η αντιμετώπιση και διαχείριση του μεταναστευτικού, το οποίο πιέζει τον ευρωπαϊκό Νότο, τη χάραξη ενιαίας πολιτικής στον πόλεμο της Ουκρανίας αλλά και την ενταξιακή πορεία των 9 υποψηφίων που φιλοδοξούν να ενταχθούν στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Πριν από τη σύνοδο της Γρανάδας είχαν προηγηθεί χρονικά οι σύνοδοι σε Πράγα (Οκτώβριος 2022) και Κίσιναου (Ιούνιος 2022). Άξιο αναφοράς είναι πως η “Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα” δεν αποτελεί κάποιο επίσημο όργανο της Ε.Ε. ή κάποιος νέος θεσμός με υπερεξουσίες, αλλά αποτελεί μια πρωτοβουλία του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν μετά τις απαρχές του ουκρανικού πολέμου για την προσπάθεια χάραξης καθολικής ευρωπαϊκής στρατηγικής στα θέματα που την απασχολούν.
Προσκλήθηκαν συνολικά 20 χώρες (ξέχωρα από τα 27 μέλη της Ε.Ε). Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται χώρες που εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την πιθανή ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και χώρες που γνωρίζουν ότι οι πόρτες της Ε.Ε. έχουν κλείσει για αυτές εδώ και αρκετό καιρό (βλ. Βρετανία).
Από τη σύνοδο λάμπουν δια της απουσίας τους και 2 ηγέτες χωρών. Η απουσία του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, και του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αντιπροσωπεύει ένα προβληματικό “επεισόδιο” για το φόρουμ. Αυτό το φόρουμ είχε ως έναν από τους κύριους στόχους του την αντιμετώπιση των περιφερειακών εντάσεων μέσω ενός άτυπου πλαισίου συνεργασίας.
Μεταναστευτικό
Για το ζήτημα του μεταναστευτικού ιδιαίτερα πρωταγωνιστικό ρόλο στις συνομιλίες αναμένεται να λάβει ο Ρίσι Σούνακ, πρωθυπουργός της Βρετανίας, ο οποίος το τελευταίο διάστημα φαίνεται ιδιαίτερα ανήσυχος για την εξέλιξη των ροών.
Στις αρχές της εβδομάδας οι 27 ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν σε ένα καταρχήν κείμενο για τη μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής που έχει στόχο την οργάνωση της ευρωπαϊκής απάντησης, σε περίπτωση μαζικής εισροής μεταναστών σε ένα κράτος μέλος, όπως είχε συμβεί στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας.
Όμως εν αναμονή της θέσπισης της μεταρρύθμισης του ευρωπαϊκού μεταναστευτικού συστήματος, που ενδέχεται να πάρει καιρό, Ιταλία και Βρετανία ζητούν να αναληφθεί άμεσα δράση.
«Τα επίπεδα της παράνομης μετανάστευσης προς την ηπειρωτική Ευρώπη είναι τα υψηλότερα που έχουν καταγραφεί εδώ και σχεδόν μία δεκαετία», τόνισε χθες ο Σούνακ.
«Με χιλιάδες ανθρώπους να πεθαίνουν στη θάλασσα, η κατάσταση είναι ανήθικη και δύσκολη. Δεν μπορούμε να επιτρέπουμε σε εγκληματικές οργανώσεις να αποφασίζουν ποιος φτάνει στις ευρωπαϊκές ακτές», πρόσθεσε.
Από την πλευρά της η Ιταλία αναμένεται, δια στόματος της πρωθυπουργού της Τζόρτζια Μελόνι, να τονίσει πως η απορρόφηση των ροών πρέπει να γίνει με έναν ενιαίο τρόπο και όχι να δέχονται μόνο τα παράλια της Μεσογείου τις “προσφυγικές πιέσεις”. Μάλιστα αυτό θα αποτελέσει μια συνέχεια των δηλώσεων της το τελευταίο χρονικό διάστημα υποστηρίζοντας, ότι η Γερμανία και άλλες χώρες της Ε.Ε. στηρίζουν οικονομικά, πλοία διάσωσης των Μ.Κ.Ο στη Μεσόγειο με το επιχείρημα ότι βοηθούν τους διακινητές να φέρνουν ακόμη περισσότερους μετανάστες στα νότια παράλια της Ευρώπης.
This third European Political Community symbolises Europe’s determination to stand up for Ukraine.
We are united around three principles:
Ukraine needs to prevail in this war.
We will determine the future security architecture of Europe.
And never accept the right of might. pic.twitter.com/OOXwAq7tza
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) October 5, 2023
Πόλεμος στην Ουκρανία
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατέφτασε επίσης στην Γρανάδα για να συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, ένα φόρουμ που πρωταρχικά δημιουργήθηκε με σκοπό την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ περισσότερων από 40 χωρών μετά τη ρωσική εισβολή.
«Κοινός μας στόχος είναι να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα στο κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι», τόνισε στην ανάρτησή του, για να προσθέσει: «Εργαζόμαστε από κοινού με τους εταίρους μας για την ενίσχυση της αρχιτεκτονικής της ευρωπαϊκής ασφάλειας, ιδιαίτερα της περιφερειακής. Η Ουκρανία έχει ουσιαστικές προτάσεις να καταθέσει σχετικά».
I arrived in Granada, Spain, to take part in the European Political Community Summit.
Our joint goal is to ensure the security and stability of our common European home.
We are working together with partners on enhancing the European security architecture, particularly…
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) October 5, 2023
«Η κύρια προτεραιότητα της Ουκρανίας, ιδιαίτερα τώρα που πλησιάζει ο χειμώνας, είναι να ενισχύσει την αεροπορική άμυνα. Έχουμε ήδη θέσει βάσεις για νέες συμφωνίες με εταίρους και αναμένουμε την έγκριση και την εφαρμογή τους».
Δε δόθηκαν νέες λεπτομέρειες, ωστόσο η Ουκρανία, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους Δυτικούς συμμάχους της από την αρχή του πολέμου για την προμήθεια οπλισμού, φοβάται πως η Ρωσία θα εξαπολύσει νέα κύματα αεροπορικών πληγμάτων σε ενεργειακές υποδομές αυτόν τον χειμώνα. Έτσι αναμένεται να αποζητήσει τη μέγιστη δυτική βοήθεια που θα μπορούσε να έχει.
«Η σημερινή θα πρέπει να είναι μια παραγωγική ημέρα για την Ουκρανία και την Ευρώπη ως σύνολο», κατέληξε ο Ζελένσκι.
“Ματιές” σε διεύρυνση της Ε.Ε. – Εφικτή η ένταξή τους το 2030
Ξεχωριστή θέση στην ατζέντα του φόρουμ προβλέπεται να έχουν και οι συζητήσεις για πιθανή ένταξη χωρών, ώστε να επεκταθεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και η Ευρώπη να βρεθεί ολοένα και πιο κοντά στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση που οραματίσθηκαν στα μέσα του προηγούμενου αιώνα Ζαν Μονέ και Ρομπέρ Σουμάν.
Χρονιά ορόσημο αναμένεται να είναι το 2030, με απώτατο στόχο την επέκταση της Ε.Ε.
Ποια είναι τα κράτη τα οποία επιθυμούν να αποτελέσουν μέλος του ευρωπαϊκού οικοδομήματος; Πρόκειται για τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία (οι οποίες πρέπει να κάμψουν τις αντιστάσεις της Βουλγαρίας για να εισέλθουν), Μαυροβούνιο ( η Ε.Ε. επιθυμεί το σύνταγμα της χώρας να εναρμονιστεί περισσότερο με τα ευρωπαϊκά ιδεώδη), Σερβία και Μολδαβία (δεν τηρεί κανένα κριτήριο ένταξης και δε διαφαίνεται πως σύντομα θα αποτελέσει μέλος της Ε.Ε.).
Ακόμα πιο μακριά από την είσοδό τους σε όλους τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στο εγγύς μέλλον είναι Βοσνία Ερζεγοβίνη, Γεωργία και Κόσοβο οι οποίες δεν είναι ακόμα ισχυρά κράτη δικαίου και αντιμετωπίζουν προβλήματα δημοκρατίας (το Κόσοβο δεν είναι και πλήρως αναγνωρισμένο ανεξάρτητο κράτος), ενώ η περίπτωση του Ουκρανίας αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση από μόνη της. Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των ευρωπαϊκών θεσμών θεωρούν αρκετά πιθανό στο τέλος της δεκαετίας η Ουκρανία να βρίσκεται “προ των πυλών” της Ε.Ε.
Μεγάλη η αγωνία λοιπόν για την έκβαση των συναντήσεων στο νεοσύστατο φόρουμ, και τις εξελίξεις που πρόκειται να φέρει στα ευρωπαϊκά δρώμενα.
