«Έχεις φωνή, είμαστε δίπλα σου»: Το μήνυμα της ΕΛΑΣ προς τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης

«Έχεις φωνή, είμαστε δίπλα σου». Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει η Ελληνική Αστυνομία προς τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και παρενόχλησης, ενώ τούς δίνει σχετικές συμβουλές και οδηγίες.

Όπως τονίζει η ΕΛΑΣ, «οι συμπεριφορές σεξουαλικής κακοποίησης – παρενόχλησης είναι επιβαρυντικές ψυχολογικά για τα άτομα που τις υφίστανται. Αν έχετε βιώσει μία αντίστοιχη συμπεριφορά είναι πιθανό να αισθάνεστε φόβο, ενοχή, θλίψη, απόγνωση, απογοήτευση, ντροπή, άγχος και θυμό ή να νιώθετε αβοήθητοι, εγκλωβισμένοι και “μπλοκαρισμένοι”».

Προκειμένου να διαχειριστείτε αυτή την κατάσταση, σύμφωνα με την ΕΛΑΣ:

«Μπορείτε να μιλήσετε σε κάποιο πρόσωπο που εμπιστεύεστε για το τι σας έχει συμβεί, ώστε να σας βοηθήσει.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε με άτομα του υποστηρικτικού σας περιβάλλοντος, με ειδικό ψυχικής υγείας ή με κάποια από τις γραμμές/δομές ψυχοκοινωνικής στήριξης (βλ. παρακάτω), ώστε να αντλήσετε δύναμη, να ξεπεράσετε το φόβο σας και να απεγκλωβιστείτε από την κατάσταση στην οποία έχετε περιέλθει.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι δεν ευθύνεστε εσείς για τη συμπεριφορά του θύτη. Θυμηθείτε ότι και άλλα άτομα έχουν υποστεί παρόμοια συμπεριφορά. Δεν είστε οι μόνοι και δεν είστε μόνοι.

Έχετε κατά νου ότι θύματα που ζήτησαν βοήθεια και κατήγγειλαν τέτοιου είδους πράξεις κατάφεραν να διαχειριστούν τις επιπτώσεις της σεξουαλικής κακοποίησης – παρενόχλησης και να διαφυλάξουν την ψυχοσυναισθηματική τους ισορροπία.

Σκεφτείτε ότι με την αναφορά – καταγγελία των σε βάρος σας πράξεων, προστατεύετε και άλλα άτομα από τον ίδιο δράστη ή άλλους πιθανούς δράστες».

Πού μπορείτε να απευθυνθείτε:

Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης καλέστε το 100 και αν δε μπορείτε να μιλήσετε, στείλτε μήνυμα (SMS) γράφοντας το όνομα, το επώνυμο, τη διεύθυνση και το είδος της επείγουσας ανάγκης (π.χ. «κινδυνεύει η ζωή μου»).

Μπορείτε να μεταβείτε στην πλησιέστερη αστυνομική υπηρεσία και να αναφέρετε τι σας έχει συμβεί.

Αν πρόκειται για συμβάν που λαμβάνει χώρα μέσα στο ενδοοικογενειακό πλαίσιο, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τις Υπηρεσίες Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας.

Αν πρόκειται για πράξη που έλαβε χώρα μέσω του διαδικτύου, μπορείτε να απευθυνθείτε στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, τηλ. 11188.

Σημειώνεται, ότι για τα αδίκημα κατά της γενετήσιας αξιοπρέπειας – ελευθερίας, από τη στιγμή που θα λάβουν γνώση οι αστυνομικές Αρχές θα επιληφθούν άμεσα, με ευαισθησία και σεβασμό στην προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του θύματος.

Επιπλέον μπορείτε να κάνετε τα εξής:

Να αναφέρετε το περιστατικό στις κατά τόπο εισαγγελικές Αρχές. Να απευθυνθείτε στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (όταν πρόκειται για συμβάν σε εργασιακό χώρο), τηλ. 15512.

Να επικοινωνήστε με τα κατά τόπο Κέντρα Ψυχικής Υγείας και Δημόσια Νοσοκομεία για παροχή ψυχοκοινωνικής στήριξης.

Να καλέσετε τη γραμμή SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής, Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων για ψυχοκοινωνική στήριξη, νομική συμβουλευτική και φιλοξενία σε ξενώνες ή να επικοινωνήστε με τα κατά τόπους συμβουλευτικά κέντρα (που απευθύνονται σε γυναίκες).

Βασικές έννοιες

Α. Τι ορίζεται ως σεξουαλική παρενόχληση:

«Οποιαδήποτε μορφή ανεπιθύμητης λεκτικής, ψυχολογικής ή σωματικής συμπεριφοράς σεξουαλικού χαρακτήρα, με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της προσωπικότητας ενός προσώπου, ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος», σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.3896/2010.

Β. Τι ορίζεται ως γενετήσια ελευθερία:

Η «γενετήσια ελευθερία» αποτελεί βασικό προστατευόμενο έννομο αγαθό και η ποινική νομοθεσία αντιλαμβάνεται ως έγκλημα κατά αυτής, κάθε κάμψη της βούλησης του προσώπου, στο πεδίο της γενετήσιας αυτοδιάθεσης, προκειμένου αυτό να ενεργήσει ή να ανεχθεί γενετήσια πράξη.

Γ. Θύμα προσβολής γενετήσιας ελευθερίας – αξιοπρέπειας είναι το άτομο που:

Με σωματική βία ή απειλή σοβαρού και άμεσου κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότητας εξαναγκάζεται σε επιχείρηση ή ανοχή γενετήσιας πράξης (άρθρο 336 ΠΚ «Βιασμός»). Αδυνατεί να αντισταθεί σε γενετήσια πράξη λόγω διανοητικής ή σωματικής αναπηρίας ή της από οποιαδήποτε αιτίας ανικανότητας για αντίσταση και ο δράστης καταχράται αυτή την αδυναμία του θύματος (άρθρο 338 ΠΚ «Κατάχρηση ανίκανου προς αντίσταση σε γενετήσια πράξη»).

Δεχόμενο χειρονομίες γενετήσιου χαρακτήρα ή προτάσεις που αφορούν γενετήσιες πράξεις ή γενετήσιες πράξεις που τελούνται ενώπιον άλλου ή επίδειξη των γεννητικών του οργάνων προσβάλλεται βάναυσα στην τιμή του (άρθρο 337 Π.Κ. «Προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας»).

Πράξεις κατά της γενετήσιας ελευθερίας – αξιοπρέπειας δύνανται να τελούνται και μεταξύ προσώπων εντός του οικογενειακού πλαισίου, σύμφωνα το Ν. 3500/2006 «Για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και άλλες διατάξεις». Προφίλ θυτών σεξουαλικής κακοποίησης – παρενόχλησης

Οι παραπάνω πράξεις μπορεί να προκληθούν από οποιοδήποτε άτομο ανεξαρτήτως φύλου, κοινωνικού – οικονομικού – μορφωτικού επιπέδου, οικογενειακής κατάστασης, ηλικίας, επαγγέλματος, θρησκευτικών πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού – ταυτότητας, πολιτισμικής κουλτούρας ή καταγωγής.

Ειδικά για τη σεξουαλική παρενόχληση σύμφωνα με έρευνες το προφίλ των θυτών παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά:

– Πρόκειται για άτομα «υπεράνω υποψίας», συνήθως παρορμητικά και χωρίς αναστολές. – Έχουν μία φαινομενικά «φυσιολογική» ζωή, προσωπικά και επαγγελματικά. – Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, είναι ανασφαλείς και δεν ανέχονται την απόρριψη ή το «όχι» ως απάντηση. – Το κίνητρό τους δεν είναι η αγάπη, αλλά μπορεί να είναι η σεξουαλική ικανοποίηση, η επίμονη αναζήτηση της εξουσίας και η ανάγκη για επιβεβαίωση.

Τέλος, όπως σημειώνει η ΕΛΑΣ, «για κάποιους άντρες θύτες έχει παρατηρηθεί ότι έχουν την αντίληψη ότι οι γυναίκες υπάρχουν για να εξυπηρετούν τις ανάγκες τους».